Το ημερολόγιο έδειχνε τις πρώτες ημέρες της μεταπολίτευσης όταν ο Παναγιώτης Δέντσορας έγινε μέλος της ΝΔ. Ήταν ένας από τους πρώτους Θεσσαλονικείς που εγγράφονταν στο νέο κόμμα που ιδρύθηκε το 1974 από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και αποτέλεσε μαζί με τον Αντώνη Βεζύρογλου, τον Ντίνο Φούτζηλα, τον Γιώργο Σούρλα, τον Κώστα Μαρινάκη και τον Αστέριο Γιουβανάκη ένα από τα βασικά στελέχη που συμμετείχαν στην αρχική Διοικούσα Επιτροπή της ΝΔ Θεσσαλονίκης. Με έδρα το ιστορικό κτίριο Γκουτζαμάνη επί της οδού Τσιμισκή 40.

Ο Δέντσορας ήταν ένας από τους λίγους ανθρώπους της πόλης που είχε από παλιά προσωπική σχέση με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. «Γνώρισα τον Καραμανλή από την εποχή της ΕΡΕ και της εξορίας του στο Παρίσι», θυμάται μιλώντας στη «Μακεδονία». Αν και όλα αυτά συμβαίνουν πολλά χρόνια μετά, το μνημονικό του παραμένει ακμαιότατο. Ίσως και γιατί οι ιστορίες που διηγείται έχουν ως πρωταγωνιστές τους πολιτικούς που σημάδεψαν την πορεία τόσο της ΝΔ, που αυτές τις ημέρες γιορτάζει τα 44 γενέθλιά της, όσο και ολόκληρης της χώρας. Σε όλη τη διάρκεια της συζήτησης που είχαμε μαζί του για τα γεγονότα και την ιστορία της ΝΔ Θεσσαλονίκης, τα ονόματα που έπεσαν στο τραπέζι ήταν βαριά και γνωστά: Κωνσταντίνος Καραμανλής, Ευάγγελος Αβέρωφ, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, Κώστας Καραμανλής. Για κάθε έναν από αυτούς είχε μία προσωπική ιστορία να θυμηθεί. Κυρίως βέβαια για τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, τον εθνάρχη και ιδρυτή της παράταξης, με τον οποίο η πρώτη γνωριμία έγινε στο εξωτερικό και πριν από τη δικτατορία. Όταν ο Καραμανλής ήταν στο Παρίσι αυτοεξόριστος και ο Δέντσορας ζούσε στη Βιέννη, όπου και σπούδαζε.

Αυστηρός αλλά δίκαιος

«Ο Καραμανλής ήταν αυστηρός, αλλά δίκαιος και ένας απόλυτα πειθαρχημένος πολιτικός. Όλοι τον σέβονταν. Από τον Αβέρωφ μέχρι τον Ράλλη», θυμάται. Ακόμη και όταν έπαιρνε δύσκολες αποφάσεις για τη Θεσσαλονίκη, μια πόλη που πάντα αγαπούσε και η οποία τον τίμησε μετά το θάνατό του χαρίζοντάς του την πανέμορφη θέα του ανδριάντα του Κωνσταντίνου Καραμανλή, που βρίσκεται στο πιο όμορφο σημείο της Θεσσαλονίκης. Γιατί δύσκολη ήταν η απόφαση που έλαβε το 1978 λίγο μετά το μεγάλο σεισμό της Θεσσαλονίκης όταν αφαίρεσε όλες τις σχετικές αρμοδιότητες από τους υπουργούς και τις μετέφερε στον νομάρχη Θεσσαλονίκης Κώστα Πυλαρινό, τον οποίο και εμπιστευόταν. Για να κάνει πιο αποτελεσματική την κρατική μηχανή. Όταν τον ρωτάμε για την προσφορά της ΝΔ στην ελληνική πολιτική σκηνή απαντά άμεσα. «Το σημαντικότερο που πέτυχε η ΝΔ και κυρίως ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ήταν ότι κατάφερε να περάσει η χώρα ομαλά από τη δικτατορία στη δημοκρατία χωρίς να δημιουργηθεί εθνικός διχασμός», σημειώνει, ενώ έχει να λέει για την ικανότητα του Καραμανλή να βλέπει προς το μέλλον. Μάλιστα θυμάται μία σκηνή από το 1989 που έπεσε το τείχος του Βερολίνου και διαφαινόταν η συνολική κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ. Τότε σε μία συνάντηση στο σπίτι του Αλέκου Μπακατσέλου, ο Νίκος Βακάλης είχε ρωτήσει τον Καραμανλή τι προβλέπει για το μέλλον της Ευρώπης.«Τώρα έφυγε ο κίνδυνος για τη Δύση και ο μπαμπούλας. Θα είναι σίγουρα καλό για τους λαούς που ζουν εκεί, που θα δουν τη ζωή τους να καλυτερεύει. Όμως αυτοί που έχουν τη δύναμη, θα επιδιώξουν να την αυξήσουν. Και θα το πληρώσουμε όλοι», σημείωσε μάλλον προφητικά. Άμεση και στο πνεύμα του Κωνσταντίνου Καραμανλή η απάντηση του Παναγιώτη Δέντσορα στο ερώτημά μας για το τι πρέπει να προσέξει σήμερα η ΝΔ που βρίσκεται προ των πυλών της εξουσίας. «Η ΝΔ φαίνεται ότι θα κερδίσει τις εκλογές, αλλά δεν ξέρω αν θα έχει αυτοδυναμία. Όμως ακόμη και αν έχει, θα πρέπει να κάνει μία κυβέρνηση συνασπισμού. Φρονώ ότι πρέπει να έχουμε ως χώρα μια ενιαία κατεύθυνση, γιατί οι ξένοι μάς έχουν στο... κόκκινο», τονίζει. Όσο για τη ΝΔ, απαντά με σημασία. «Να είναι ειλικρινής προς τον κόσμο. Να πει από την αρχή αυτά που πρόκειται να γίνουν. Ακόμη και αν πονούν. Όπως έκανε το 1964 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και δεν τον άκουσαν. Σήμερα όμως νομίζω ότι ο κόσμος είναι ώριμος, για να ακούσει τέτοια λόγια», καταλήγει.

Το Πέπερι και η ΦΕΑΠΘ

Ο Δημήτρης Βαρτζόπουλος είναι ο δεύτερος νεοδημοκράτης της Θεσσαλονίκης που κλήθηκε να απαντήσει στα ερωτήματά μας. Μπήκε στη ΝΔ τον Σεπτέμβριο του 1975 και πολλά χρόνια μετά, επί προεδρίας Αντώνη Σαμαρά, ορίστηκε πρόεδρος της Διοικούσας της Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια γενικός γραμματέας συντονισμού της κυβέρνησης. «Θυμάμαι τα γραφεία επί της Τσιμισκή 40 και μετά επί της Τσιμισκή 80, που έγινε η μόνιμη κομματική κατοικία, το θρυλικό Πέπερι, που ήταν το μόνιμο καφενείο μας, τα αμφιθέατρα και τη ΦΕΑΠΘ, όπου κάναμε... αντικομουνιστική γυμναστική», λέει. «Η μεγαλύτερη συνεισφορά της ΝΔ είναι αυτή καθεαυτή η ύπαρξή της, καθώς αποτελεί την ελληνική εκδοχή της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς χριστιανοδημοκρατίας». Όσο για το μέλλον, τονίζει: «Η ΝΔ πρέπει να εκσυγχρονίσει την εσωτερική της δομή και το εκλογικό σύστημα της χώρας κατά το πρότυπο της ευρωπαϊκής χριστιανοδημοκρατίας, όπου η συμμετοχή των οργανωμένων μελών στην επιλογή του πολιτικού προσωπικού και της πολιτικής είναι καθοριστική».

Ο Γιάννης Πάιδας, ο σημερινός πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ, συμμετείχε στα της ΝΔ Θεσσαλονίκης από το 1987, ενώ είχε γίνει μέλος της ΟΝΝΕΔ Λάρισας από το 1979. Θεωρεί ότι η σημαντικότερη συνεισφορά της ήταν «η αποκατάσταση της δημοκρατίας, το σβήσιμο του εμφυλιοπολεμικού κλίματος των περασμένων δεκαετιών και παραπάνω απ’ όλα η ένταξη της Ελλάδος στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα, που ήταν και το όραμα του Κωνσταντίνου Καραμανλή». Όσο για το μέλλον, είναι σαφής: «Όχι πολλά λόγια και υποσχέσεις, αλλά μόνο πράξεις και έργα, που μπορούν να γίνουν προς όφελος της κοινωνίας και των πολιτών. Εμπέδωση κλίματος εμπιστοσύνης στο εσωτερικό και το εξωτερικό και επιτέλους αποκατάσταση του αισθήματος ασφάλειας και κοινωνικής ειρήνης σε όλα τα επίπεδα της πατρίδας μας. Τέλος να πάρουν στα χέρια τους τη διαχείριση της καθημερινότητας και των προβλημάτων της κοινωνίας και των πολιτών άνθρωποι που πιστεύουν σε αυτές τις αξίες και αρχές και όχι παρατρεχάμενοι, τσαντοκράτορες και κλητήρες δήθεν ισχυρών κομματαρχών και παραγόντων του κόμματος».

Οι εκλογές του 2000

Ο δικηγόρος Ανδρέας Παπαμιμίκος έγινε το 2010 ο πρώτος άμεσα εκλεγμένος πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ και στη συνέχεια, επί προεδρίας Αντώνη Σαμαρά, ορίστηκε γραμματέας της ΝΔ. «Ήταν το 1999 όταν ως πρωτοετής φοιτητής εντάχθηκα στη ΔΑΠ και την ΟΝΝΕΔ. Από ένα οικογενειακό περιβάλλον χωρίς κομματική ενασχόληση, παρασύρθηκα από το πάθος και τη διεκδικητική ορμή των χρόνων εκείνων. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη χαρά, αλλά και τη γρήγορη απογοήτευση των βουλευτικών εκλογών του 2000», θυμάται. Θεωρεί ότι η μεγαλύτερη συνεισφορά του κόμματος ήταν «η αποκατάσταση της δημοκρατίας, η δημιουργία ισχυρών θεσμών, η νομιμοποίηση του ΚΚΕ και η εθνική ενότητα, η γρήγορη ένταξή μας στην ευρωπαϊκή οικογένεια και στους κυρίαρχους δυτικούς θεσμούς, η άνοδος του βιοτικού επιπέδου όλων των Ελλήνων και η υπεύθυνη στάση στα χρόνια της κρίσης. Χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν υπήρξαν λάθη και παραλείψεις». Για το μέλλον υπενθυμίζει ότι η ΝΔ «έχασε όποτε ξέχασε και κυρίως όποτε δεν υπερασπίστηκε τις αξίες και τις αρχές της. Η δικαιοσύνη, η ισονομία, η ισοτιμία και η ανάπτυξη, περιγράφουν και το σχέδιο και τον τρόπο για την πρόοδο και των πολιτών και της πατρίδας μας», σημειώνει.

Μεγάλη παρέα γεμάτη όνειρα

Η δικηγόρος Μελίνα Δερμεντζοπούλου, που είναι σήμερα μέλος της Διοικούσας της ΝΔ Θεσσαλονίκης και υπεύθυνη του πολιτικού σχεδιασμού του κόμματος στη Θεσσαλονίκη, θυμάται το κλίμα στη Νομική του ΑΠΘ, τα αμφιθέατρα, τις γενικές συνελεύσεις, το συμβούλιο σχολής και τα όργανα συνδιοίκησης περί το 1998. «Ήμασταν μία μεγάλη παρέα γεμάτη όνειρα, κέφι, φαντασία, με πίστη και σιγουριά ότι θα αλλάξει τον κόσμο», τονίζει. Για το παρελθόν της ΝΔ επισημαίνει ότι «υπήρξε διαχρονικά η παράταξη των μεγάλων εθνικών επιλογών. Μία παράταξη με οδηγό το μέτρο και με την πολιτική της προσανατολισμένη σε μία ισχυρή ελεύθερη οικονομία με το κράτος ρυθμιστή υπέρ της κοινωνίας και των αδυνάτων», ενώ για το μέλλον ζητά από τη ΝΔ «να κάνει άλμα πιο γρήγορο από τη φθορά και να μείνει αλώβητη από τις συνέπειες της κρίσης. Στέρεη στην ιδεολογική της βάση, περήφανη και όχι φοβική, να εκφράσει τις ξεκάθαρες θέσεις της για το συμφέρον της πατρίδας, τις ανάγκες της κοινωνίας και των ανθρώπων».

* Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ"