Τεράστιες εκτάσεις της Ασίας, από τις Φιλιππίνες ως τη Μιανμάρ, υποφέρουν από τις επιπτώσεις ενός κύματος καύσωνα που καταρρίπτει ρεκόρ θερμοκρασιών, αναγκάζοντας εκατομμύρια παιδιά να μένουν στο σπίτι.

Οι περιοχές που πλήττονται

Το κύμα καύσωνα πλήττει μεγάλο μέρος της Νότιας και της Νοτιοανατολικής Ασίας, με θερμοκρασίες ρεκόρ τις τελευταίες μέρες να καταγράφονται στο Τσάουκ, στη Μιανμάρ, και τη Μανίλα, την πρωτεύουσα των Φιλιππίνων.

Στην Ταϊλάνδη επίσης οι αρχές προειδοποιούν τον κόσμο για «σοβαρές» καιρικές συνθήκες, ενώ οι αρχές της Καμπότζης, της Μιανμάρ, του Βιετνάμ, της Ινδίας και του Μπανγκλαντές προβλέπουν όλες θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών Κελσίου.

Ακόμη και η βόρεια Ιαπωνία έχει πληγεί, καταγράφοντας θερμοκρασίες άνω των 25 βαθμών στο Σαπόρο, κάτι το εντελώς πρωτοφανές για αυτήν την περίοδο του έτους.

Ποια είναι τα αίτια

Οι μήνες πριν από τους μουσώνες, ή αλλιώς την εποχή των βροχών, είναι εν γένει ζεστοί, αλλά φέτος, οι θερμοκρασίες που καταγράφονται είναι αρκετά υψηλότερες από τον μέσο όρο σε πολλές χώρες. Οι ειδικοί δηλώνουν ότι η κλιματική αλλαγή προκαλεί συχνότερα, σφοδρότερα και μεγαλύτερης διάρκειας κύματα καύσωνα.

Η Ασία θερμαίνεται πιο γρήγορα από τον παγκόσμιο μέσο όρο και οι επιπτώσεις των κυμάτων καύσωνα στην ήπειρο αυτή γίνονται ολοένα και πιο σοβαρές, υπογράμμισε την περασμένη εβδομάδα ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO).

Το καιρικό φαινόμενο Ελ Νίνιο παίζει επίσης έναν ρόλο φέτος, δήλωσε στο AFP ο Μίλτον Σπιρ, μετεωρολόγος και ερευνητής στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ.

«Η έλλειψη σύννεφων στο Ελ Νίνιο σημαίνει ότι οι θερμοκρασίες είναι πιθανόν να είναι υψηλότερες από τον μέσο όρο», σημειώνει. Στην επιφάνεια της θάλασσας, οι θερμοκρασίες είναι επί του παρόντος αρκετούς βαθμούς πάνω από το φυσιολογικό, «πράγμα που συμβάλλει στο να διατηρούνται υψηλότερες από τον μέσο όρο στην ενδοχώρα στη διάρκεια της νύχτας» και ως εκ τούτου «να ανεβαίνουν, ξεκινώντας από υψηλότερη βάση» την ημέρα.

Άλλοι παράγοντες παίζουν επίσης ρόλο, όπως είναι η αποψίλωση που μειώνει τη σκιά και αυξάνει την ξηρή επιφάνεια, και η αστικοποίηση, καθώς τα κτίρια από μπετόν, γυαλί και χάλυβα απορροφούν την θερμότητα αντί να την αντανακλούν.

Ποιες πληθυσμιακές ομάδες πλήττονται

Το κύμα ακραίας ζέστης πλήττει περισσότερο τα παιδιά, τους ηλικιωμένους και τους ανθρώπους που υποφέρουν από ασθένειες ή προϋπάρχουσες αναπηρίες. Επίσης αυτοί που ζουν σε συνθήκες φτώχειας δεν διαθέτουν συνήθως τα μέσα για ψύξη στο σπίτι τους, ή είναι αναγκασμένοι να δουλεύουν σε συνθήκες που δεν τους παρέχουν επαρκή προστασία από τη ζέστη.

Η UNICEF προειδοποίησε ότι 243 εκατομμύρια παιδιά στην περιοχή του Ειρηνικού και της Ανατολικής Ασίας απειλούνται από τα κύματα καύσωνα.

«Η έκθεση παιδιών στα κύματα καύσωνα προκαλεί θερμικό στρες», σημείωσε η Σάλβα Αλεριάνι, ειδική σε θέματα υγείας στο περιφερειακό γραφείο της UNICEF.

«Σοβαρά προβλήματα μπορεί να εμφανιστούν, όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, ανεπάρκεια οργάνων, μυϊκές και νευρικές δυσλειτουργίες», δήλωσε στο AFP.

Πώς αντιδρούν οι χώρες

Οι αρχές αρκετών χωρών ζήτησαν από τους πολίτες τους να παραμείνουν στα σπίτια τους. Στο Νεπάλ, τα νοσοκομεία τέθηκαν σε επιφυλακή, ενώ οι αρχές της Καμπότζης συνέστησαν στα δημόσια σχολεία να έχουν ανοιχτά τα παράθυρα και τις πόρτες τους για εξαερισμό.

Το Μπανγκλαντές και οι Φιλιππίνες προχώρησαν περισσότερο, αποφασίζοντας να κλείσουν τα σχολεία για αρκετές ημέρες. Αλλά απουσία κλιματισμού ή κατάλληλων κτιρίων, πολλά παιδιά που αναγκάζονται να μείνουν σπίτι δεν έχουν εκεί περισσότερη δροσιά, επισήμανε η Αλεριάνι.

Πόσο καιρό θα διαρκέσει

Στο Μπανγκλαντές, η ζέστη δεν αναμένεται να υποχωρήσει πριν από την Πέμπτη, το νωρίτερο. Στην Ταϊλάνδη, οι υπηρεσίες πρόγνωσης προειδοποίησαν ότι οι ετήσιες βροχές μπορεί να μην έρθουν πριν από τα τέλη Μαΐου, δηλαδή αρκετές εβδομάδες αργότερα από το φυσιολογικό.

Ακόμη κι όταν έρθουν οι μουσώνες, η γενική τάση ανόδου της θερμοκρασίας θα συνεχιστεί, προειδοποίησε ο Μίλτον Σπιρ.

«Τα κύματα καύσωνα θα συνεχίσουν να εμφανίζονται συχνότερα επειδή οι ωκεανοί και η ατμόσφαιρα θερμαίνονται σταδιακά λόγω της κλιματικής αλλαγής», σημείωσε, πράγμα το οποίο εγκυμονεί κινδύνους για τις καλλιέργειες και τα ζώα, όπως και για τους ανθρώπους που εργάζονται σε εξωτερικούς χώρους.

Η προσαρμογή είναι ζωτικής σημασίας, ιδίως με την παροχή «βιώσιμων συνοικιακών δομών με κλιματισμό, όπου ο κόσμος θα μπορεί να πηγαίνει στη διάρκεια της ημέρας και να κοιμάται τη νύχτα», κατέληξε ο Σπιρ.