03/04/2024 10:25
Πότε απαιτείται η θυρεοειδεκτομή και τι πρέπει να προσέξετε πριν και μετά την επέμβαση του θυρεοειδούς;
Ως θυρεοειδεκτομή εννοείται η μερική ή η ολική αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα, μια επέμβαση που χαρακτηρίζεται αναγκαία όταν υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις.
Η παρουσία ύποπτων όζων στον θυρεοειδή ή η μεγάλη διόγκωση του αδένα, όταν προκαλούν πιεστικά φαινόμενα είναι μια πιθανή ένδειξη.
Ένδειξη επίσης για θυρεοειδεκτομή μπορεί να είναι και η πολυοζώδης βρογχοκήλη, και ιδιαίτερα η καταδυόμενη μορφή της, δηλαδή όταν ο θυρεοειδής αδένας έχει μεγάλες διαστάσεις και πολυάριθμους όζους, δυσχεραίνοντας έτσι την κατάποση και την αναπνοή.
Άλλη ένδειξη είναι η υπερπαραγωγή θυρεοειδικών ορμονών από τον θυρεοειδή αδένα, ο γνωστός υπερθυρεοειδισμός. Στην τοξική πολυοζώδη βρογχοκήλη η ένδειξη τίθεται άμεσα με την εμφάνιση του υπερθυρεοειδισμού ενώ εφόσον πρόκειται για διάχυτη τοξική βρογχοκήλη ή αλλιώς νόσος του Graves, χειρουργική αντιμετώπιση ενδείκνυται όταν η νόσος δεν παρουσιάζει βελτίωση με φαρμακευτική αγωγή.
Τέλος, απόλυτη ένδειξη θυρεοειδεκτομής αποτελεί ο καρκίνος του θυρεοειδούς, ο οποίος πρέπει να αντιμετωπίζεται άμεσα με θυρεοειδεκτομή και πιθανόν λεμφαδενικό καθαρισμό του τραχήλου, ενώ όζοι που κρίνονται ύποπτοι για κακοήθεια, μετά από βιοψία ή υπερηχογράφημα, πρέπει επίσης να αντιμετωπίζονται με διενέργεια θυρεοειδεκτομής.
Αυτό εξαρτάται από το αίτιο που οδηγεί στην επέμβαση. Σε κάποιες περιπτώσεις ίσως είναι αρκετή η λοβεκτομή, δηλαδή η αφαίρεση του ενός λοβού ενώ σε στις περισσότερες περιπτώσεις προτιμάται πλέον η εκτομή όλου του θυρεοειδούς. Μάλιστα σε περιπτώσεις καρκίνου του θυρεοειδούς είναι απαραίτητη και η αφαίρεση των λεμφαδένων από το λαιμό, μια εξαιρετικά λεπτεπίλεπτη διαδικασία που ονομάζεται λεμφαδενικός καθαρισμός. Ενδεικτικά, ο θυρεοειδής μπορεί να πρέπει να αφαιρεθεί ολόκληρος ακόμη και αν έχει εντοπιστεί μόνο ένας όζος. Σε κάθε περίπτωση είναι ωφέλιμο να συζητήσετε, με τον Χειρουργό Ενδοκρινών Αδένων που θα επιλέξετε, το είδος της επέμβασης που προκρίνει και τις κατευθυντήριες οδηγίες στις οποίες βάσισε την απόφασή του.
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η θυρεοειδεκτομή δεν είναι μια επέμβαση που πρέπει να διενεργηθεί άμεσα και ως εκ τούτου μπορεί να προγραμματιστεί μεσοπρόθεσμα χωρίς άγχος. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η εν λόγω συνθήκη αφορά κάθε έναν και κάθε μία από εσάς. Μερικά περιστατικά χρήζουν σχετικά άμεσης χειρουργικής αντιμετώπισης. Τέτοια είναι ο καρκίνος του θυρεοειδούς και ο υπερθυρεοειδισμός που δεν ανταποκρίνεται στην παραδοσιακή φαρμακευτική θεραπεία.
Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως ο Χειρουργός Ενδοκρινών Αδένων που θα επιλέξετε είναι ο κατάλληλος για να τεκμηριώσει τον βαθμό του επείγοντος της περίπτωσής σας και το χρονικό διάστημα στο οποίο θα πρέπει να προγραμματίσετε την επέμβαση στον θυρεοειδή σας.
Η θυρεοειδεκτομή διενεργείται με γενική αναισθησία την οποία χορηγεί ο αναισθησιολόγος. Όταν επιδράσει η νάρκωση τότε τοποθετείται ένας σωλήνας στον λαιμό ώστε να συνεχίζεται απρόσκοπτα η αναπνοή, διαδικασία η οποία βέβαια δεν γίνεται αντιληπτή από τον ασθενή.
Στη συνέχεια, ο Χειρουργός Ενδοκρινών Αδένων διανοίγει μία μικρή τομή χαμηλά στον λαιμό από όπου θα αφαιρέσει το θυρεοειδή αδένα. Η συνολική διάρκεια της θυρεοειδεκτομής κυμαίνεται από 1 έως 2 ώρες, αλλά πρόκειται για επέμβαση ρουτίνας των εξειδικευμένων Χειρουργών Ενδοκρινών Αδένων, καθώς χιλιάδες ασθενείς υποβάλλονται σε αυτήν κάθε χρόνο. Βέβαια η εμπειρία του χειρουργού είναι καθοριστική καθώς στην ανατομική περιοχή της επέμβασης υπάρχουν ευαίσθητες δομές.
Μετά την επέμβαση ο ασθενής οδηγείται στον χώρο ανάνηψης όπου μόλις ξυπνήσει από τη νάρκωση θα λάβει αναλγητικά για να ανακουφιστεί από τον μετεγχειρητικό πόνο. Έπειτα μεταφέρεται σε δωμάτιο στο οποίο παραμένει, κατά κανόνα, για μία ημέρα και μετά λαμβάνει εξιτήριο. Μερικές ώρες μετά το πέρας της επέμβασης είναι σε θέση να σηκωθεί και να αυτοεξυπηρετηθεί ενώ ξεκινά επίσης και η σίτιση του.
Το παλίνδρομο λαρυγγικό νεύρο είναι υπεύθυνο για την κίνηση των φωνητικών χορδών και τελικά την ομιλία και την αναπνοή. Πορεύεται στην πίσω επιφάνεια του θυρεοειδούς και υπάρχει περίπτωση στη διάρκεια του χειρουργείου να τραυματιστεί, οπότε εμφανίζεται μετεγχειρητικά μια βραχνάδα, η οποία είναι συνήθως προσωρινή αλλά κάποιες σπάνιες φορές μπορεί να είναι και μόνιμη.
Ακριβώς για αυτό ο Χειρουργός Ενδοκρινών Αδένων πρέπει να είναι κατά κύριο λόγο έμπειρος, εξειδικευμένος και βέβαια προσεκτικός, ώστε να διασφαλίσει την ακεραιότητα αυτής της νευραλγικής περιοχής και να ελαχιστοποιήσει την πιθανότητα επιπλοκών. H χρήση νευροδιεγέρτη (δηλαδή η διεγχειρητική παρακολούθηση της λειτουργίας του παλίνδρομου λαρυγγικού νεύρου) είναι ένα χρήσιμο εργαλείο, ιδίως σε περιπτώσεις άπειρων χειρουργών, και συνδράμει στην αποφυγή άσκησης πίεσης ή τραυματισμού αυτού του σημαντικού νεύρου. Σε έμπειρα χειρουργικά χέρια η χρήση του νευροδιεγέρτη δεν είναι απαραίτητη παρά ίσως σε κάποιες περιπτώσεις δύσκολων επανεγχειρήσεων.
Οι κατευθυντήριες οδηγίες που έχουν εκδώσει οι Επιστημονικές Εταιρείες υπογραμμίζουν τη σημασία της διενέργειας της θυρεοειδεκτομής από Χειρουργό με εξειδίκευση στη χειρορυργική των ενδοκρινών αδένων και ο οποίος διαθέτει ικανή εμπειρία, δηλαδή ασχολείται τακτικά με τη Χειρουργική του Θυρεοειδούς. Πρακτικά, οι Ιατρικές Επιστημονικές Εταιρείες επισημαίνουν πως πρέπει να απευθυνθείτε σε έναν έμπειρο Χειρουργό με εξειδίκευση στη Χειρουργική των Ενδοκρινών Αδένων. Τη σημασία αυτών των δεδομένων πιστοποιούν και σχετικές μελέτες που έχουν εκπονηθεί και αποδεικνύουν ότι όσο πιο έμπειρος ο χειρουργός, τόσο λιγότερες οι πιθανότητες για να προκληθούν διεγχειρητικές ή μετεγχειρητικές επιπλοκές.
Συνοπτικά λοιπόν καλό είναι να γνωρίζετε τα εξής για τον ιατρό που θα επιλέξετε:
Είναι φυσιολογικό μετά την αφαίρεση του θυρεοειδούς να αισθάνεστε ήπιο πόνο στον λαιμό, στον αυχένα, καθώς επίσης και να έχετε μια ήπια δυσκολία στην κατάποση. Σε κάθε περίπτωση όμως μετά την πλήρη αφύπνιση από την αναισθησία δεν υφίσταται κάποια περιοριστική οδηγία για την ομιλία και το φαγητό.
Μετά την επέμβαση οι περισσότεροι ασθενείς λαμβάνουν εξιτήριο την επόμενη κιόλας μέρα και έπειτα ο χειρουργός σας θα ορίσει, εφόσον χρειάζεται, ένα ραντεβού για επανέλεγχο τις επόμενες εβδομάδες.
Σε ό,τι αφορά την ενόχληση κατά την κατάποση, αυτή θα πρέπει να γίνεται όλο και λιγότερο αισθητή με το πέρασμα των ημερών, αλλά ίσως είναι έκδηλη έως και 7 ημέρες μετά την επέμβαση.
Αναφορικά με τους περιορισμούς στο στάδιο της ανάρρωσης, αυτοί περιορίζονται στην αποφυγή της έντονης γυμναστικής και της σωματικής καταπόνησης για ένα διάστημα 7-14 ημερών, αλλά και στην αποφυγή του μπάνιου για τις πρώτες δύο ημέρες.
Από εκεί και πέρα μπορείτε να επιστρέψετε στην εργασία σας ακόμη και 2 ημέρες μετά το χειρουργείο, εφόσον αυτή δεν προκαλεί έντονη σωματική κόπωση.
Συνολικά πάντως μετά τη θυρεοειδεκτομή μπορείτε να ζητήσετε από τον χειρουργό σας να σας χορηγήσει αναρρωτική άδεια διάρκειας έως και 3 εβδομάδων.
Η απάντηση είναι μονολεκτική: Ναι. Κάθε ασθενής μπορεί να συνεχίσει να κάνει όποια δραστηριότητα έκανε και πριν, αμέσως μόλις ολοκληρωθεί η ανάρρωσή του από την επέμβαση.
Εκείνο που θα αλλάξει στη ζωή σας είναι ότι μετά τη θυρεοειδεκτομή θα λαμβάνετε καθημερινά ένα χάπι υποκατάστασης που περιέχει θυρεοειδικές ορμόνες, ώστε να αποφύγετε συμπτώματα όπως δυσκολία στη συγκέντρωση, έντονη κόπωση, διαταραχές στη μνήμη, αύξηση του βάρους σας και τυχόν καρδιαγγειακά προβλήματα.
Ο Δρ Σάββας Ραφαηλίδης είναι Χειρουργός Ενδοκρινών Αδένων έχοντας λάβει εξειδίκευση στη χειρουργική του θυρεοειδούς και των παραθυρεοειδών αδένων, καθώς επίσης και στη χειρουργική του καρκίνου του θυρεοειδούς.
Χειρουργός Ενδοκρινών Αδένων
Πότε απαιτείται η θυρεοειδεκτομή και τι πρέπει να προσέξετε πριν και μετά την επέμβαση του θυρεοειδούς;
Ως θυρεοειδεκτομή εννοείται η μερική ή η ολική αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα, μια επέμβαση που χαρακτηρίζεται αναγκαία όταν υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις.
Η παρουσία ύποπτων όζων στον θυρεοειδή ή η μεγάλη διόγκωση του αδένα, όταν προκαλούν πιεστικά φαινόμενα είναι μια πιθανή ένδειξη.
Ένδειξη επίσης για θυρεοειδεκτομή μπορεί να είναι και η πολυοζώδης βρογχοκήλη, και ιδιαίτερα η καταδυόμενη μορφή της, δηλαδή όταν ο θυρεοειδής αδένας έχει μεγάλες διαστάσεις και πολυάριθμους όζους, δυσχεραίνοντας έτσι την κατάποση και την αναπνοή.
Άλλη ένδειξη είναι η υπερπαραγωγή θυρεοειδικών ορμονών από τον θυρεοειδή αδένα, ο γνωστός υπερθυρεοειδισμός. Στην τοξική πολυοζώδη βρογχοκήλη η ένδειξη τίθεται άμεσα με την εμφάνιση του υπερθυρεοειδισμού ενώ εφόσον πρόκειται για διάχυτη τοξική βρογχοκήλη ή αλλιώς νόσος του Graves, χειρουργική αντιμετώπιση ενδείκνυται όταν η νόσος δεν παρουσιάζει βελτίωση με φαρμακευτική αγωγή.
Τέλος, απόλυτη ένδειξη θυρεοειδεκτομής αποτελεί ο καρκίνος του θυρεοειδούς, ο οποίος πρέπει να αντιμετωπίζεται άμεσα με θυρεοειδεκτομή και πιθανόν λεμφαδενικό καθαρισμό του τραχήλου, ενώ όζοι που κρίνονται ύποπτοι για κακοήθεια, μετά από βιοψία ή υπερηχογράφημα, πρέπει επίσης να αντιμετωπίζονται με διενέργεια θυρεοειδεκτομής.
Αυτό εξαρτάται από το αίτιο που οδηγεί στην επέμβαση. Σε κάποιες περιπτώσεις ίσως είναι αρκετή η λοβεκτομή, δηλαδή η αφαίρεση του ενός λοβού ενώ σε στις περισσότερες περιπτώσεις προτιμάται πλέον η εκτομή όλου του θυρεοειδούς. Μάλιστα σε περιπτώσεις καρκίνου του θυρεοειδούς είναι απαραίτητη και η αφαίρεση των λεμφαδένων από το λαιμό, μια εξαιρετικά λεπτεπίλεπτη διαδικασία που ονομάζεται λεμφαδενικός καθαρισμός. Ενδεικτικά, ο θυρεοειδής μπορεί να πρέπει να αφαιρεθεί ολόκληρος ακόμη και αν έχει εντοπιστεί μόνο ένας όζος. Σε κάθε περίπτωση είναι ωφέλιμο να συζητήσετε, με τον Χειρουργό Ενδοκρινών Αδένων που θα επιλέξετε, το είδος της επέμβασης που προκρίνει και τις κατευθυντήριες οδηγίες στις οποίες βάσισε την απόφασή του.
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η θυρεοειδεκτομή δεν είναι μια επέμβαση που πρέπει να διενεργηθεί άμεσα και ως εκ τούτου μπορεί να προγραμματιστεί μεσοπρόθεσμα χωρίς άγχος. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η εν λόγω συνθήκη αφορά κάθε έναν και κάθε μία από εσάς. Μερικά περιστατικά χρήζουν σχετικά άμεσης χειρουργικής αντιμετώπισης. Τέτοια είναι ο καρκίνος του θυρεοειδούς και ο υπερθυρεοειδισμός που δεν ανταποκρίνεται στην παραδοσιακή φαρμακευτική θεραπεία.
Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως ο Χειρουργός Ενδοκρινών Αδένων που θα επιλέξετε είναι ο κατάλληλος για να τεκμηριώσει τον βαθμό του επείγοντος της περίπτωσής σας και το χρονικό διάστημα στο οποίο θα πρέπει να προγραμματίσετε την επέμβαση στον θυρεοειδή σας.
Η θυρεοειδεκτομή διενεργείται με γενική αναισθησία την οποία χορηγεί ο αναισθησιολόγος. Όταν επιδράσει η νάρκωση τότε τοποθετείται ένας σωλήνας στον λαιμό ώστε να συνεχίζεται απρόσκοπτα η αναπνοή, διαδικασία η οποία βέβαια δεν γίνεται αντιληπτή από τον ασθενή.
Στη συνέχεια, ο Χειρουργός Ενδοκρινών Αδένων διανοίγει μία μικρή τομή χαμηλά στον λαιμό από όπου θα αφαιρέσει το θυρεοειδή αδένα. Η συνολική διάρκεια της θυρεοειδεκτομής κυμαίνεται από 1 έως 2 ώρες, αλλά πρόκειται για επέμβαση ρουτίνας των εξειδικευμένων Χειρουργών Ενδοκρινών Αδένων, καθώς χιλιάδες ασθενείς υποβάλλονται σε αυτήν κάθε χρόνο. Βέβαια η εμπειρία του χειρουργού είναι καθοριστική καθώς στην ανατομική περιοχή της επέμβασης υπάρχουν ευαίσθητες δομές.
Μετά την επέμβαση ο ασθενής οδηγείται στον χώρο ανάνηψης όπου μόλις ξυπνήσει από τη νάρκωση θα λάβει αναλγητικά για να ανακουφιστεί από τον μετεγχειρητικό πόνο. Έπειτα μεταφέρεται σε δωμάτιο στο οποίο παραμένει, κατά κανόνα, για μία ημέρα και μετά λαμβάνει εξιτήριο. Μερικές ώρες μετά το πέρας της επέμβασης είναι σε θέση να σηκωθεί και να αυτοεξυπηρετηθεί ενώ ξεκινά επίσης και η σίτιση του.
Το παλίνδρομο λαρυγγικό νεύρο είναι υπεύθυνο για την κίνηση των φωνητικών χορδών και τελικά την ομιλία και την αναπνοή. Πορεύεται στην πίσω επιφάνεια του θυρεοειδούς και υπάρχει περίπτωση στη διάρκεια του χειρουργείου να τραυματιστεί, οπότε εμφανίζεται μετεγχειρητικά μια βραχνάδα, η οποία είναι συνήθως προσωρινή αλλά κάποιες σπάνιες φορές μπορεί να είναι και μόνιμη.
Ακριβώς για αυτό ο Χειρουργός Ενδοκρινών Αδένων πρέπει να είναι κατά κύριο λόγο έμπειρος, εξειδικευμένος και βέβαια προσεκτικός, ώστε να διασφαλίσει την ακεραιότητα αυτής της νευραλγικής περιοχής και να ελαχιστοποιήσει την πιθανότητα επιπλοκών. H χρήση νευροδιεγέρτη (δηλαδή η διεγχειρητική παρακολούθηση της λειτουργίας του παλίνδρομου λαρυγγικού νεύρου) είναι ένα χρήσιμο εργαλείο, ιδίως σε περιπτώσεις άπειρων χειρουργών, και συνδράμει στην αποφυγή άσκησης πίεσης ή τραυματισμού αυτού του σημαντικού νεύρου. Σε έμπειρα χειρουργικά χέρια η χρήση του νευροδιεγέρτη δεν είναι απαραίτητη παρά ίσως σε κάποιες περιπτώσεις δύσκολων επανεγχειρήσεων.
Οι κατευθυντήριες οδηγίες που έχουν εκδώσει οι Επιστημονικές Εταιρείες υπογραμμίζουν τη σημασία της διενέργειας της θυρεοειδεκτομής από Χειρουργό με εξειδίκευση στη χειρορυργική των ενδοκρινών αδένων και ο οποίος διαθέτει ικανή εμπειρία, δηλαδή ασχολείται τακτικά με τη Χειρουργική του Θυρεοειδούς. Πρακτικά, οι Ιατρικές Επιστημονικές Εταιρείες επισημαίνουν πως πρέπει να απευθυνθείτε σε έναν έμπειρο Χειρουργό με εξειδίκευση στη Χειρουργική των Ενδοκρινών Αδένων. Τη σημασία αυτών των δεδομένων πιστοποιούν και σχετικές μελέτες που έχουν εκπονηθεί και αποδεικνύουν ότι όσο πιο έμπειρος ο χειρουργός, τόσο λιγότερες οι πιθανότητες για να προκληθούν διεγχειρητικές ή μετεγχειρητικές επιπλοκές.
Συνοπτικά λοιπόν καλό είναι να γνωρίζετε τα εξής για τον ιατρό που θα επιλέξετε:
Είναι φυσιολογικό μετά την αφαίρεση του θυρεοειδούς να αισθάνεστε ήπιο πόνο στον λαιμό, στον αυχένα, καθώς επίσης και να έχετε μια ήπια δυσκολία στην κατάποση. Σε κάθε περίπτωση όμως μετά την πλήρη αφύπνιση από την αναισθησία δεν υφίσταται κάποια περιοριστική οδηγία για την ομιλία και το φαγητό.
Μετά την επέμβαση οι περισσότεροι ασθενείς λαμβάνουν εξιτήριο την επόμενη κιόλας μέρα και έπειτα ο χειρουργός σας θα ορίσει, εφόσον χρειάζεται, ένα ραντεβού για επανέλεγχο τις επόμενες εβδομάδες.
Σε ό,τι αφορά την ενόχληση κατά την κατάποση, αυτή θα πρέπει να γίνεται όλο και λιγότερο αισθητή με το πέρασμα των ημερών, αλλά ίσως είναι έκδηλη έως και 7 ημέρες μετά την επέμβαση.
Αναφορικά με τους περιορισμούς στο στάδιο της ανάρρωσης, αυτοί περιορίζονται στην αποφυγή της έντονης γυμναστικής και της σωματικής καταπόνησης για ένα διάστημα 7-14 ημερών, αλλά και στην αποφυγή του μπάνιου για τις πρώτες δύο ημέρες.
Από εκεί και πέρα μπορείτε να επιστρέψετε στην εργασία σας ακόμη και 2 ημέρες μετά το χειρουργείο, εφόσον αυτή δεν προκαλεί έντονη σωματική κόπωση.
Συνολικά πάντως μετά τη θυρεοειδεκτομή μπορείτε να ζητήσετε από τον χειρουργό σας να σας χορηγήσει αναρρωτική άδεια διάρκειας έως και 3 εβδομάδων.
Η απάντηση είναι μονολεκτική: Ναι. Κάθε ασθενής μπορεί να συνεχίσει να κάνει όποια δραστηριότητα έκανε και πριν, αμέσως μόλις ολοκληρωθεί η ανάρρωσή του από την επέμβαση.
Εκείνο που θα αλλάξει στη ζωή σας είναι ότι μετά τη θυρεοειδεκτομή θα λαμβάνετε καθημερινά ένα χάπι υποκατάστασης που περιέχει θυρεοειδικές ορμόνες, ώστε να αποφύγετε συμπτώματα όπως δυσκολία στη συγκέντρωση, έντονη κόπωση, διαταραχές στη μνήμη, αύξηση του βάρους σας και τυχόν καρδιαγγειακά προβλήματα.
Ο Δρ Σάββας Ραφαηλίδης είναι Χειρουργός Ενδοκρινών Αδένων έχοντας λάβει εξειδίκευση στη χειρουργική του θυρεοειδούς και των παραθυρεοειδών αδένων, καθώς επίσης και στη χειρουργική του καρκίνου του θυρεοειδούς.
Χειρουργός Ενδοκρινών Αδένων
ΣΧΟΛΙΑ