Τα χρόνια της κρίσης σχεδόν 500.000 νέοι Έλληνες έφυγαν από τη χώρα, για να αναζητήσουν μία καλύτερη τύχη στο εξωτερικό. Η απόφαση δεν ήταν εύκολη για τους περισσότερους. Συχνά ανακάλυπταν ότι το κόστος ζωής είναι υψηλό κι ότι ο τρόπος ζωής δεν τους έκανε ευτυχισμένους.

Υπάρχουν και κάποιοι «μετανάστες» που είχαν τη δυνατότητα να παραμείνουν στην Ελλάδα, συνδυάζοντας τα θετικά της ζωής εδώ και της δουλειάς στο εξωτερικό. Είναι οι λεγόμενοι remote workers, όσοι δηλαδή μπορούν να δουλεύουν εξ αποστάσεως, μέσω ίντερνετ. Η «ΜτΚ» μίλησε με δύο Θεσσαλονικείς, που το πρωί μπορεί να κάνουν βόλτα στον Λευκό Πύργο και το απόγευμα να δουλεύουν… στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.

Ο Πάτροκλος Παπαπέτρου είναι μηχανικός Λογισμικού, απόφοιτος του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης με μεταπτυχιακό (Msc) στην ανάπτυξη λογισμικού και τηλεπικοινωνίες από το Sheffield University. Έχει πάνω από 20 χρόνια επαγγελματική εμπειρία ως μηχανικός Λογισμικού σε εταιρείες τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Τα τελευταία δύο χρόνια εργάζεται ως Principal Software Engineer στην Elastic.

Γιατί επιλέξατε να μείνετε στην Ελλάδα και να αναζητήσετε να δουλεύετε εξ αποστάσεως σε εταιρεία του εξωτερικού;

Πάτροκλος Παπαπέτρου: «Στην αρχή της οικονομικής κρίσης έψαχνα για μια δουλειά μερικής απασχόλησης που θα ενίσχυε τον οικογενειακό προϋπολογισμό. Τελικά κατέληξε σε εργασία πλήρους απασχόλησης και παρά τους αρχικούς μου ενδοιασμούς έχει εξελιχθεί σε μία από τις καλύτερες επιλογές που έχω κάνει ποτέ. Η ζωή στην Ελλάδα έχει πολλά θετικά, ακόμα κι αν δεν τα αναγνωρίζουμε πολλές φορές. Το κόστος ζωής συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις είναι μικρότερο, ειδικότερα αν οι επαγγελματικές αμοιβές είναι επιπέδου ‘εξωτερικού’. Επίσης, η μετανάστευση ολόκληρης οικογένειας, αν δε συντρέχουν πολύ σημαντικοί λόγοι, είναι κάτι δύσκολο και ψυχοφθόρο. Επομένως, επέλεξα να συνδυάσω εργασία στο ‘εξωτερικό’ και ζωή στην Ελλάδα, προσπαθώντας να εστιάσω στα καλά που προσφέρει ο συνδυασμός αυτός».

Νίκος Ζηνάς: «Εκείνη την εποχή ζούσα και εργαζόμουν στο Άμστερνταμ. Η επιθυμία για την επιστροφή στην Ελλάδα σχετίζεται με οικογενειακούς λόγους. Ήθελα να δω κατά πόσο η επιστροφή μου θα ήταν δυνατή, αλλά με σαφώς πιο ευνοϊκούς όρους σε σχέση με την εργασία σε μια ελληνική εταιρεία».

Πώς βρήκατε τη συγκεκριμένη θέση;

Π.Π.: «Πλέον όλες οι θέσεις εργασίας που προσφέρονται για τηλεργασία είναι διαθέσιμες στα ίδια μέσα που κάποιος ψάχνει για θέσεις σε εργασιακό χώρο. Η διαδικασία επίσης είναι πάνω κάτω παρόμοια. Βρήκα τη θέση στο δικτυακό τόπο Stackoverflow, πέρασα από μία σειρά συνεντεύξεων, τεχνικών και μη-τεχνικών διαφόρων επιπέδων, μέχρι να γίνει η τελική προσφορά και να ξεκινήσει η συνεργασία μας».

Ν.Ζ.: «Μπήκα σε όλα τα site στο internet που είναι αφιερωμένα στην εύρεση απομακρυσμένης εργασίας, έστειλα το βιογραφικό μου και ξεκίνησα τις συνεντεύξεις. Το πιο σύνηθες είναι να σου δώσουν κάποιο είδους ‘τεστ’, για να αξιολογήσουν τις ικανότητές σου, και μετά γίνεται η on-site συνέντευξη. Έτσι κι εγώ έκανα αρκετά τεστ και συνεντεύξεις μέσω Skype μέχρι να βρεθεί η κατάλληλη δουλειά».

Ποιο είναι το αντικείμενο της δουλειάς σας; Με ποια σχέση εργασίας εργάζεστε; Ο μισθός είναι ικανοποιητικός σε σχέση με την Ελλάδα;

Π.Π.: «Η Elastic ασχολείται κυρίως με ανάπτυξη λογισμικού και ευρετηρίαση αναζήτηση, επεξεργασία μεγάλων όγκων δεδομένων. Εγώ ανήκω στο τμήμα που παρέχει τις cloud υπηρεσίες και βασικό μου αντικείμενο είναι η ανάπτυξη λογισμικού, τόσο για εσωτερική χρήση όσο και για χρήση από τους πελάτες μας. Έχω κανονική πρόσληψη όπως κάθε άλλος εργαζόμενος του ιδιωτικού τομέα, με ό,τι συνεπάγεται αυτό σχετικά με την ασφάλιση και την εφορία. Παλαιότερα είχα σχέση ελεύθερου επαγγελματία. Η βασική διαφορά είναι ότι ως ελεύθερος επαγγελματίας αναλαμβάνεις να πληρώνεις την ασφάλιση, εφορία κτλ.».

Ν.Ζ.: «Η Workday παράγει μία σουίτα εφαρμογών, για να διαχειρίζεται μια εταιρεία τους πόρους της. Μισθοδοσία, άδειες, προσλήψεις, εκπαίδευση, οικονομικός σχεδιασμός γίνονται όλα μέσα από την πλατφόρμα μας. Ενδεικτικά στους πελάτες μας συμπεριλαμβάνονται εταιρείες όπως Amazon, Netflix, Nissan, Air Canada και πολλοί άλλοι. Εγώ εργάζομαι στο κομμάτι του e-learning. Έχουμε δημιουργήσει μία εφαρμογή, η οποία επιτρέπει να προσθέτεις ερωτήσεις πάνω σε κάποιο βίντεο και με αυτόν τον τρόπο να ενισχύσεις τη διαδικασία εκμάθησης. Αν και ουσιαστικά ανήκω στο γραφείο του Σαν Φρανσίσκο, τυπικά με έχει προσλάβει το γραφείο του Μονάχου, για να μπορέσω να είμαι μισθωτός, γιατί υπάρχει νόμος που επιτρέπει την πρόσληψη υπαλλήλων από εταιρείες που βρίσκονται εντός Ε.Ε., χωρίς να έχουν υποκατάστημα στην Ελλάδα».

Ο Νίκος Ζηνάς είναι μηχανικός Η/Υ και Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Πατρών. Ξεκίνησε πριν από 15 χρόνια, αρχικά δημιουργώντας μικρά website και portals και καταλήγοντας σε μεγάλες εφαρμογές. Δούλεψε σε διάφορες εταιρείες στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ τώρα εργάζεται για την Workday, η οποία έχει ένα από τα σημαντικότερα ERP συστήματα παγκοσμίως.

Μπορείτε να μου περιγράψετε μία συνηθισμένη μέρα στη δουλειά; Πώς είναι να δουλεύεις χωρίς επίβλεψη;

Π.Π.: «Έχω την επιλογή να εργαστώ από γραφείο που μου παρέχει η εταιρεία, αλλά τις περισσότερες φορές προτιμώ την άνεση του σπιτιού. Ουσιαστικά δεν υπάρχει ωράριο. Συνήθως εργάζομαι το πρωί 5 - 6 ώρες, κάνοντας ένα διάλειμμα το μεσημέρι για λίγο οικογενειακό χρόνο και συμπληρώνω τις υπόλοιπες ώρες νωρίς το απόγευμα, ώστε να έχω κάποια χρονική σύμπτωση με τους συναδέλφους, οι οποίοι βρίσκονται στην άλλη μεριά του Ατλαντικού. Η εργασία από το σπίτι δεν είναι για όλους. Αν δεν έχεις αυτοκυριαρχία και αυτοπειθαρχία, είναι εξαιρετικά εύκολο να αποσπάσαι διαρκώς και τελικά να μην είσαι καθόλου παραγωγικός. Αν κάποιος μπορεί και διαχειρίζεται το χρόνο του σωστά από μόνος του, δεν χρειάζεται προϊστάμενο πάνω από το κεφάλι του συνεχώς. Προφανώς υπάρχουν συνάδελφοι οι οποίοι έχουν υπό την ευθύνη τους ομάδες, αλλά ο ρόλος τους είναι κυρίως να δίνουν κατευθύνσεις και να παρέχουν ό,τι χρειάζεται η κάθε ομάδα, παρά να ελέγχουν».

Ν.Ζ.: «Δουλεύω από το σπίτι μου. Έχω διαμορφώσει ειδικό χώρο για τη δουλειά, ο οποίος απομονώνεται από το υπόλοιπο σπίτι, ώστε να μπορώ να εργάζομαι χωρίς διακοπές. Συνήθως το ωράριό μου είναι 14.00 με 22.00, καθώς η ομάδα με την οποία συνεργάζομαι βρίσκεται στο Σαν Φρανσίσκο, με το οποίο έχουμε 10 ώρες διαφορά. Συνήθως όλα τα meeting γίνονται στο διάστημα 19.00 με 22.00. Τις υπόλοιπες 5 ώρες του 8ώρου μου μπορώ να τις δουλεύω όποτε θέλω, απλά εγώ προτιμώ να είναι συνεχόμενο το ωράριο. Φυσικά αν κάτι προκύψει, μπορώ κάλλιστα να δουλέψω κάποιες ώρες το πρωί, και να εκπληρώσω όποια υποχρέωση έχω το απόγευμα.

Το αν έχω ή δεν έχω κάποιο προϊστάμενο πάνω από το κεφάλι μου δεν έχει σημασία στο δικό μας χώρο. Κάθε μέρα εργάζομαι στα task μου και όταν γίνονται meetings μοιράζομαι την πρόοδο με τους συναδέλφους μου (όπως μοιράζονται και αυτοί την πρόοδό τους με εμένα) και ελέγχουμε αν προχωράμε σωστά. Δουλεύουμε σαν ομάδα και ο τελικός στόχος είναι η ομάδα να ολοκληρώνει τα παραδοτέα της σε ένα λογικό χρονικό διάστημα, για το οποίο έχουμε δεσμευτεί».

Πώς είναι να δουλεύεις σε ένα «διεθνές» περιβάλλον; Σας λείπει η «φυσική παρουσία» συναδέλφων;

Π.Π.: «Καθημερινά συμμετέχω σε βιντεοκλήσεις, επομένως μόνο η φυσική παρουσία των συναδέλφων μου λείπει. Επιπρόσθετα δύο φορές το χρόνο όλο το προσωπικό της εταιρείας συγκεντρώνεται σε έναν προορισμό για μία εβδομάδα, με μοναδικό σκοπό να ενισχυθούν οι διαπροσωπικές σχέσεις. Το να συνεργάζεσαι με ανθρώπους από όλο τον κόσμο μόνο θετικό αντίκτυπο έχει. Γίνεσαι καλύτερος ως άνθρωπος, κατανοώντας τη διαφορετικότητα, τις ποικίλες κουλτούρες, τα ήθη έθιμα και τις ιδιαιτερότητες κάθε λαού. Γίνεσαι και καλύτερος επαγγελματίας, σεβόμενος όλα τα παραπάνω, αποκτώντας γνώση και εμπειρία που ίσως να μην έβρισκες τόσο εύκολα. Αρκεί να είσαι ανοιχτός και έτοιμος να βγεις από τη ζώνη άνεσης (comfort zone)».

Ν.Ζ.: «Είναι πολύ διαφορετικός ο τρόπος εργασίας όταν δεν είσαι ανάμεσα στους υπόλοιπους συναδέλφους. Από τη μία μπορείς να συγκεντρωθείς πολύ περισσότερο στη δουλειά. Για δουλειά που βγάζω σε δύο ώρες στο σπίτι μπορεί να χρειαστώ πάνω από τέσσερις στο γραφείο, λόγω των συνεχών διακοπών. Από την άλλη όμως, είναι πολύ πιο δύσκολο να παρακολουθήσω τα τεκταινόμενα. Όταν κλείνει η κάμερα, το meeting τελείωσε για μένα, ενώ όσοι βρίσκονται στον ίδιο χώρο θα συνεχίσουν την κουβέντα. Αν θέλω να ρωτήσω κάτι, θα χρειαστώ χρόνο να το ψάξω στα αρχεία μας, από εκεί που κάποιος μπορεί απλά να ρωτήσει το διπλανό του. Πάντως σίγουρα αυτό που μου λείπει αρκετά είναι η κοινωνικοποίηση με τους συναδέλφους και η συμμετοχή στις δράσεις και τα events που διοργανώνει η εταιρεία».

Γιατί μία εταιρεία από την άλλη άκρη του κόσμου να προσλάβει έναν Έλληνα;

Π.Π.: «Οι ‘έξυπνες’ εταιρείες και κυρίως οι IT εταιρείες δεν ενδιαφέρονται για το πού βρίσκεσαι, τι εθνικότητα έχεις, τι χρώμα έχεις ή τι ρούχα φοράς. Ψάχνουν τους καλύτερους επαγγελματίες σε όλον τον κόσμο, οι οποίοι να πληρούν κάποια χαρακτηριστικά, ώστε να γίνουν μέλος της ομάδας και να παρέχουν τις υπηρεσίες για τις οποίες έχουν κληθεί. Με άλλα λόγια, δεν δίνουν σημασία για το αν είσαι Έλληνας ή κάτι άλλο. Παρ’ όλα αυτά, η εμπειρία μου έχει δείξει ότι οι έλληνες επαγγελματίες στο IT χαίρουν μεγάλης εκτίμησης λόγω του επαγγελματισμού τους, των τεχνικών δεξιοτήτων τους, αλλά και της ομαδικότητας που επιδεικνύουν σε τέτοια περιβάλλοντα».

Ν.Ζ.: «Η εθνικότητα δεν έχει καμία σχέση. Αυτήν τη στιγμή υπάρχουν σε παγκόσμιο επίπεδο υπερβολικά πολλές εταιρείες πληροφορικής και όχι τόσο πολλοί προγραμματιστές, για να καλύψουν όλες τις θέσεις. Γι' αυτόν το λόγο οι εταιρείες δέχονται να προσλάβουν και remote από οποιαδήποτε χώρα, γιατί αλλιώς τα προϊόντα τους μένουν πίσω».

Τελικά τι πλεονεκτήματα αλλά και τι μειονεκτήματα έχει ένας remote worker σε σχέση με κάποιον που εργάζεται για ελληνική εταιρεία;

Π.Π.: «Το βασικό μειονέκτημα που βρίσκω είναι η έλλειψη της φυσικής παρουσίας. Επίσης η εργασία από το σπίτι γίνεται δύσκολη και ίσως επίπονη αν δεν υπάρχει κατάλληλος χώρος, ειδικά αν υπάρχουν μικρά παιδιά στο σπίτι. Τέλος εύκολα μπορεί κάποιος να μη διαχωρίζει τις ώρες εργασίας από τις ώρες στο σπίτι, με αποτέλεσμα να αισθάνεται ότι εργάζεται όλη μέρα. Από την άλλη, τα πλεονεκτήματα είναι πιο πολλά. Ευελιξία το Α και το Ω. Δεν υπάρχει υποχρεωτικό ωράριο. Άργησες να κοιμηθείς; Κανένα πρόβλημα. Κοιμάσαι όση ώρα θέλεις το πρωί και ξεκινάς την εργασία σου αργότερα. Θέλεις να μη δουλεύεις πάνω από 2-3 ώρες συνεχόμενα; Προσαρμόζεις τη μέρα σου ανάλογα. Το δεύτερο μεγαλύτερο πλεονέκτημα είναι οι αμοιβές. Μπορείς να βρεις ανάλογες θέσεις εργασίας με διπλάσια ή και τριπλάσια αμοιβή σε σχέση με εταιρείες εντός Ελλάδας. Αν προσθέσεις και τα λιγότερα έξοδα (μετακίνηση κτλ.), τότε αυτομάτως το όφελος είναι σημαντικά μεγαλύτερο. Στα πλεονεκτήματα θα πρόσθετα επίσης και το ότι συνεργάζεσαι με ανθρώπους από όλο τον κόσμο».

Ν.Ζ.: « Σίγουρα ξεκινάμε από το μισθολογικό. Δεν παίρνω το μισθό που θα έπαιρνα αν ζούσα στο Σαν Φρανσίσκο και εργαζόμουν στην ίδια εταιρεία, αλλά σίγουρα παίρνω πολύ παραπάνω από ό,τι μπορεί να μου προσφέρει οποιαδήποτε ελληνική εταιρεία και μπορώ και ζω σε μία χώρα με πολύ μικρότερο κόστος ζωής.

Επίσης, είναι η ευκαιρία να δουλέψεις σε πολύ μεγαλύτερα προϊόντα που χρησιμοποιεί περισσότερος κόσμος. Είναι μεγάλη χαρά να δημιουργείς κάτι που τόσοι πολλοί άνθρωποι χρησιμοποιούν. Και έχεις περισσότερες επιλογές. Στη Θεσσαλονίκη οι εταιρείες οι οποίες μπορεί να ψάχνουν άνθρωπο με τη δικιά μου εμπειρία και μισθολογικές απαιτήσεις μπορεί να είναι 2-3, ενώ από την άλλη ως remote έχω εκατοντάδες επιλογές.

Και για μένα είναι πολύ σημαντικό το ότι δεν υπάρχει μετακίνηση. Το να πας και να έρθεις στο γραφείο μπορεί να είναι από 1 έως 2 ώρες κάθε μέρα. Βρίσκω ανεκτίμητη αξία να κερδίζεις 1 με 2 ώρες από το χρόνο σου καθημερινά.

Από την άλλη όμως, είναι πιο δύσκολα να είσαι τόσες ώρες κλεισμένος στο σπίτι, χάνεις αρκετά από το κοινωνικό κομμάτι και σίγουρα είναι πιο περιορισμένη η επαγγελματική εξέλιξή σου στην εταιρεία σε σχέση με το να είσαι στο γραφείο».

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 3 Μαρτίου 2019