Για το βαρύ τίμημα της αγνότητας στα χρόνια του μετα-σοβιετικού καθεστώτος στη Γεωργία μιλάει ο Γεωργιανός συγγραφέας Νοντάρ Mατσαρασβίλι (Nodar Macharashvili) στο νέο του βιβλίο «Μόσχα-Τιφλίδα», που μεταφράστηκε στην ελληνική γλώσσα και κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Literaturs.

Το βιβλίο, τα γεγονότα στο οποίο εκτυλίσσονται μετά τον πόλεμο της Νότιας Οσετίας, τη στρατιωτική διένεξη της Ρωσίας με τη Γεωργία το 2008, παρουσιάστηκε στη 19η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης.

«Οι ήρωες του βιβλίου μου είναι νέοι, που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στο κέντρο της Τιφλίδας, σε αξιοπρεπείς και εύπορες οικογένειες. Ζουν σε πλήρη ευημερία, αλλά έχοντας "σκοντάψει" μια φορά, μερικές φορές δεν μπορούν να σταματήσουν: ναρκωτικά, όπλα, οδομαχίες, καβγάδες, αναμετρήσεις», λέει ο 37χρονος συγγραφέας σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. 

«Το τέταρτο βιβλίο μου "Μόσχα-Τιφλίδα", το έχω κτίσει με βάση της προσωπικές μου εμπειρίες και προσπάθησα να είμαι απόλυτα ειλικρινής με τον εαυτό μου, με την προσωπική μου ιστορία ζωής αλλά και την ιστορία της πατρίδας μου», εξομολογείται.

Η μεταφράστρια του βιβλίου Λίκα Αλεξίτζε, που ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη, απαντώντας στην ερώτηση για το τι μπορεί να πάρει ο Έλληνας αναγνώστης από το μυθιστόρημα «Μόσχα - Τιφλίδα», μιλάει για την «πνευματική γεφύρωση των δυο λαών- Γεωργιανών και Ελλήνων, γιατί μόνο η τέχνη προσφέρει την πραγματική γνώση του "άλλου"».

«Το βιβλίο αν και γράφτηκε πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, στέλνει πολλά μηνύματα στον αναγνώστη», λέει η Λίκα Αλεξίτζς και προσθέτει: «Το πρώτο συμπέρασμα είναι πως αν και γίνονται πόλεμοι και η πολιτική ρέει με τον δικό της ρυθμό, εμείς οι άνθρωποι πρέπει να διατηρήσουμε τις ανθρώπινες αξίες και σχέσεις με αγάπη μεταξύ μας».

Παραπέμπει, μάλιστα, σε ένα απόσπασμα του βιβλίου και στα λόγια των βασικών ηρώων του βιβλίου Σάντρικ και Βόβα: «Είναι δύσκολο να ξεχάσεις την πολιτική και να αγαπήσεις ξανά τον άλλον. Ακόμα κι αν το καταφέρουμε σε ανθρώπινο επίπεδο, πώς θα είμαστε σίγουροι ότι δεν θα μας ρίξουν ξανά βόμβες; Θα επιστραφεί η Αμπχαζία; Θα σταματήσει η αιματοχυσία; Πολιτική... Μιλάς για την πολιτική σαν να ήταν μια παρτίδα σκάκι ή μια κουβέντα περαστική. 

Αυτές οι κουβέντες, όμως, συχνά ακολουθούνται από αντιπαράθεση. Η αντιπαράθεση φέρνει αίμα, το αίμα εχθρότητα και μίσος. Και το μίσος φέρνει αποξένωση και δυσπιστία. Αυτό είναι πολιτική. Και ο Βόβα λέει: Έτσι είναι, αλλά εμείς δεν πρέπει να τα παρατάμε, να γίνουμε δουλοπάροικοι και υποταγμένοι. Σε ποιον; Σε ποιον να μην υποτασσόμαστε; Ρωτάει ο Σάντρικ. Στην εχθρότητα και το μίσος. Εγώ κι εσύ πρέπει να αγαπιόμαστε κι όχι να μισούμε ο ένας τον άλλον. Δεν μπορούμε οι άνθρωποι να είμαστε καταδικασμένοι σε αιώνια έχθρα, να πάρει!».

«Εστία πολιτισμού η Ελλάδα, Τιμή μου που βρίσκομαι εδώ»

«Είναι μεγάλη μου τιμή που βρίσκομαι στη Θεσσαλονίκη, στην Ελλάδα - την εστία του πολιτισμού! Πολλές γεωργιανές λέξεις, ρητά και εκφράσεις βασίζονται στην ελληνική μυθολογία, γι' αυτό είναι για μένα τιμητικό που παρουσιάζω το βιβλίο μου, μεταφρασμένο στην ελληνική γλώσσα», λέει ο Νοντάρ Mατσαρασβίλι αποκαλύπτοντας πως στην εφηβική του ηλικία είχε επισκεφτεί την Ελλάδα δυο φόρες. «Το όνειρό μου να έρθω ξανά στη χώρα σας εκπληρώθηκε! Το ευχάριστο είναι ότι εγώ θα φύγω μεν πίσω, αλλά το βιβλίο μου θα μένει στην Ελλάδα, χώρα που τη νιώθω σαν το σπίτι μου, γιατί από τα μυθικά χρόνια συνδέεται στενά με την πατρίδα μου» λέει.

Ο Νοντάρ Mατσαρασβίλι είναι εγγονός του κλασικού Γεωργιανού (σοβιετικού) λογοτέχνη πεζογράφου και σεναριογράφου Νοντάρ Ντουμπάτζε (Nodar Dumbadze, 1928-1984). Ένα από τα συγκλονιστικά του έργα είναι το γνωστό του διήγημα «Hellados» (σ.σ. «Ο Έλληνας»), που μεταφράστηκε και εκδόθηκε στην Αθήνα το 1991.

«Ο παππούς μου Νοντάρ Ντουμπάτζε, στην εφηβεία του είχε φιλοξενηθεί για μήνες στους θείους του, στα περίχωρα στο Σουχούμι, όπου έκανε παρέα με Ελληνόπουλα. Ήταν τα χρονιά των σταλινικών διώξεων και εκτελέσεων. Εκτέλεσαν τον πατέρα του, τον προπάππου μου, έναν διανοούμενο Γεωργιανό», αφηγείται στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Νοντάρ Mατσαρασβίλι. Αργότερα, όταν ζούσε πια στην Τιφλίδα, τη νοσταλγία του για το Σουχούμι την αποτύπωσε στο διήγημα «Hellados». «Είναι τραγική ιστορία ενός έφηβου Έλληνα, του Καυκάσου», εξηγεί.

Επιστρέφοντας στο μυθιστόρημα «Μόσχα - Τιφλίδα», ρωτάμε τον Νοντάρ Mατσαρασβίλι, αν πιστεύει, ότι ο συγγραφέας μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. «Δεν θα είμαι ειλικρινής, αν θα πω "ναι, μπορεί". Είναι πολύ δύσκολο ο συγγραφέας να αλλάξει τον κόσμο. Ακόμα και ο Όμηρος που στην «Ιλιάδα» και την «Οδύσσεια» είχε δώσει στην ανθρωπότητα πολλά μηνύματα - κλειδιά για την αλλαγή του κόσμου, δεν το κατάφερε. 

Όπως βλέπουμε, ο κόσμος δεν αλλάζει και η πόλεμοι συνεχίζονται… Πιστεύω όμως πως θα μπορούσε ο συγγραφές να προβληματίσει νοητικά και συναισθηματικά τους αναγνώστες του, που στη συνέχεια, ίσως, πάρουν τον δρόμο της αλήθειας, της μετάνοιας και της δικαιοσύνης, της συμπόνιας και της αγάπης. Ο άνθρωπος πρέπει να μάθει να συμφιλιώνει τους ανθρώπους, όχι να τους πολεμά», καταλήγει.