ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Θεσσαλονίκη -32ο αρχαιολογικό συνέδριο: Η αρχαία Θάσος των μεταλλευμάτων  

Το νησί της Βορείου Ελλάδος είχε έναν σπουδαίο ρόλο στον τομέα της μεταλλουργίας και μεταλλοτεχνίας  

 14/03/2019 15:56

Θεσσαλονίκη -32ο αρχαιολογικό συνέδριο: Η αρχαία Θάσος των μεταλλευμάτων  

Κυριακή Τσολάκη

Ένα αστικό πλαίσιο με έντονη την παρουσία της μεταλλουργίας και μεταλλοτεχνίας ειδικά στην αρχαϊκή περίοδο ήταν η αρχαία πόλη της Θάσου.

Διάφορα ευρήματα που χρησιμοποιούνται ως στοιχειωδώς αξιόπιστες ενδείξεις συνηγορούν στην τεκμηρίωση των μεταλλουργικών – μεταλλοτεχνικών δραστηριοτήτων στην περιοχή αυτή. Τα κινητά είναι κυρίως τα απορρίμματα, οι σκωρίες αλλά και τα ημιτελή αντικείμενα ή και κατάλοιπα εργαλείων ή άλλων οργάνων. Επίσης, η παρουσία πυρακτωμένων δαπέδων σε συνδυασμό με ίχνη καύσης, θραύσματα κλιβάνων ή εστιών και μεταλλουργικά κατάλοιπα ενισχύουν αυτές τις εκτιμήσεις που μπορούν να εμπλουτιστούν και με άλλα ευρήματα.

Αυτά είναι μερικά μόνο από τα στοιχεία που ανέσυρε ο αρχαιολόγος Γ. Σανίδας μέσα από την ανακοίνωσή του με τίτλο «Παραγωγικές δραστηριότητες στον αστικό χώρο: η περίπτωση της μεταλλουργίας – μεταλλοτεχνίας στην αρχαϊκή πόλη της Θάσου» που παρουσιάστηκε σήμερα στο πλαίσιο της 32ης συνάντησης για το αρχαιολογικό έργο.

Στα μέσα του 6ου αι. π.Χ. η πόλη κόβει ασημένια νομίσματα

Έρευνες ετών συντείνουν στο συμπέρασμα ότι η μεταλλευτική δραστηριότητα ήταν έντονη σε διάφορες περιοχές του νησιού και σε πολλές χρονικές περιόδους τόσο στην ακρόπολη, όσο και σε άλλες θέσεις. 

Αναφορικά με την παρουσία στον αρχαϊκό οικισμό της Θάσου, αυτή μπορεί να διαιρεθεί σε δύο φάσεις.  Οι δραστηριότητες της πρώτης αρχαϊκής περιόδου εντοπίζονται σχεδόν αποκλειστικά στην περιοχή του Αρτεμισίου και στην άμεσα γειτονική περιοχή της αρχαϊκής αγοράς. Στη δεύτερη φάση βασικό σημείο είναι η κατασκευή του πρώτου οχυρωτικού τοίχου που προεκτείνει τη βραχώδη ακρόπολη μέχρι τη θάλασσα περνώντας κοντά από το Αρτεμίσιο.  Στα μέσα του 6ου αιώνα η πόλη – κράτος έχει ισχυροποιηθεί και προς το τελευταίο τέταρτο κόβει ασημένια νομίσματα, κάτι που δηλώνει μαζί με τις πολιτικές και θεσμικές εξελίξεις τη δυνατότητα ευρείας εξόρυξης και επεξεργασίας αργύρου.

Ωστόσο, οι μεταλλευτικές δραστηριότητες του νησιού αρχίζουν να φθίνουν στις πρώτες δεκαετίες του 5ου αι. 

Μια πρώτη κρίση για την αριστοκρατική πόλη της Θάσου έρχεται με την επέμβαση των Περσών, το 492, οι οποίοι την εξαναγκάζουν στην αχρήστευση του μόλις ανεγερμένου μεγάλου οχυρωτικού περιβόλου, της στερούν τον πολεμικό της στόλο, αλλά κυρίως την εκμετάλλευση των μεταλλοφόρων κοιτασμάτων. 

Η δεύτερη μεγάλη κρίση επέρχεται στη δεκαετία του 470, στα χρόνια 465-463, δηλαδή μετά την σύντομη ανάταση κατά τους περσικούς πολέμους, όταν οι Αθηναίοι διεκδικούν αυξημένο μερίδιο από τον έλεγχο των προσόδων της Θάσου, και με επικεφαλής τον Κίμωνα την πολιορκούν από θαλάσσης και την καθυποτάσσουν. 

Τότε τις προσόδους από τα μεταλλεία των Θασίων καρπώνονται οι ίδιοι οι Αθηναίοι. Έτσι, μετά το 490  υποχωρούν, σχεδόν εξαφανίζονται οι δραστηριότητες στην πόλη κι αυτό αγγίζει και τα πολύτιμα μέταλλα που καρπώνονται οι νέοι κυρίαρχοι.

Ένα αστικό πλαίσιο με έντονη την παρουσία της μεταλλουργίας και μεταλλοτεχνίας ειδικά στην αρχαϊκή περίοδο ήταν η αρχαία πόλη της Θάσου.

Διάφορα ευρήματα που χρησιμοποιούνται ως στοιχειωδώς αξιόπιστες ενδείξεις συνηγορούν στην τεκμηρίωση των μεταλλουργικών – μεταλλοτεχνικών δραστηριοτήτων στην περιοχή αυτή. Τα κινητά είναι κυρίως τα απορρίμματα, οι σκωρίες αλλά και τα ημιτελή αντικείμενα ή και κατάλοιπα εργαλείων ή άλλων οργάνων. Επίσης, η παρουσία πυρακτωμένων δαπέδων σε συνδυασμό με ίχνη καύσης, θραύσματα κλιβάνων ή εστιών και μεταλλουργικά κατάλοιπα ενισχύουν αυτές τις εκτιμήσεις που μπορούν να εμπλουτιστούν και με άλλα ευρήματα.

Αυτά είναι μερικά μόνο από τα στοιχεία που ανέσυρε ο αρχαιολόγος Γ. Σανίδας μέσα από την ανακοίνωσή του με τίτλο «Παραγωγικές δραστηριότητες στον αστικό χώρο: η περίπτωση της μεταλλουργίας – μεταλλοτεχνίας στην αρχαϊκή πόλη της Θάσου» που παρουσιάστηκε σήμερα στο πλαίσιο της 32ης συνάντησης για το αρχαιολογικό έργο.

Στα μέσα του 6ου αι. π.Χ. η πόλη κόβει ασημένια νομίσματα

Έρευνες ετών συντείνουν στο συμπέρασμα ότι η μεταλλευτική δραστηριότητα ήταν έντονη σε διάφορες περιοχές του νησιού και σε πολλές χρονικές περιόδους τόσο στην ακρόπολη, όσο και σε άλλες θέσεις. 

Αναφορικά με την παρουσία στον αρχαϊκό οικισμό της Θάσου, αυτή μπορεί να διαιρεθεί σε δύο φάσεις.  Οι δραστηριότητες της πρώτης αρχαϊκής περιόδου εντοπίζονται σχεδόν αποκλειστικά στην περιοχή του Αρτεμισίου και στην άμεσα γειτονική περιοχή της αρχαϊκής αγοράς. Στη δεύτερη φάση βασικό σημείο είναι η κατασκευή του πρώτου οχυρωτικού τοίχου που προεκτείνει τη βραχώδη ακρόπολη μέχρι τη θάλασσα περνώντας κοντά από το Αρτεμίσιο.  Στα μέσα του 6ου αιώνα η πόλη – κράτος έχει ισχυροποιηθεί και προς το τελευταίο τέταρτο κόβει ασημένια νομίσματα, κάτι που δηλώνει μαζί με τις πολιτικές και θεσμικές εξελίξεις τη δυνατότητα ευρείας εξόρυξης και επεξεργασίας αργύρου.

Ωστόσο, οι μεταλλευτικές δραστηριότητες του νησιού αρχίζουν να φθίνουν στις πρώτες δεκαετίες του 5ου αι. 

Μια πρώτη κρίση για την αριστοκρατική πόλη της Θάσου έρχεται με την επέμβαση των Περσών, το 492, οι οποίοι την εξαναγκάζουν στην αχρήστευση του μόλις ανεγερμένου μεγάλου οχυρωτικού περιβόλου, της στερούν τον πολεμικό της στόλο, αλλά κυρίως την εκμετάλλευση των μεταλλοφόρων κοιτασμάτων. 

Η δεύτερη μεγάλη κρίση επέρχεται στη δεκαετία του 470, στα χρόνια 465-463, δηλαδή μετά την σύντομη ανάταση κατά τους περσικούς πολέμους, όταν οι Αθηναίοι διεκδικούν αυξημένο μερίδιο από τον έλεγχο των προσόδων της Θάσου, και με επικεφαλής τον Κίμωνα την πολιορκούν από θαλάσσης και την καθυποτάσσουν. 

Τότε τις προσόδους από τα μεταλλεία των Θασίων καρπώνονται οι ίδιοι οι Αθηναίοι. Έτσι, μετά το 490  υποχωρούν, σχεδόν εξαφανίζονται οι δραστηριότητες στην πόλη κι αυτό αγγίζει και τα πολύτιμα μέταλλα που καρπώνονται οι νέοι κυρίαρχοι.

ΣΧΟΛΙΑ

Επιλέξτε Κατηγορία