Μία ιστορία χάρτινης και ηλεκτρονικής γραφειοκρατίας
Ιστορίες γραφειοκρατικής τρέλας έχουμε όλοι να διηγηθούμε. Σε πολλές περιπτώσεις, οι λύσεις που παρέχονται μέσω της πύλης gov.gr έχουν βελτιώσει πολύ την κατάσταση. Σε άλλες, η ψηφιακή διαδικασία του gov έχει προστεθεί στην «χάρτινη» γραφειοκρατία, ενώ πολύ συχνά το τι πρέπει να γίνει εξαρτάται από το πώς το ερμηνεύει ο κάθε υπάλληλος. Η ιστορία μου έχει λίγο από όλα.
Στις 20 Ιανουαρίου 2023 ο άνεμος ξήλωσε ένα κυπαρίσσι που έπεσε στην πόρτα του αυτοκινήτου μου, που ήταν σταθμευμένο σε παρακείμενο δρόμο (περιφερειακού δήμου). Για να πάρω την αποζημίωση έπρεπε καταρχάς να πάρω μία έγγραφη εκτίμηση από φανοποιό της επιλογής μου και να κάνω αίτηση στο πρωτόκολλο του δήμου. «Γίνεται να σας τα στείλω ηλεκτρονικά;» ρώτησα το συνεργείο του δήμου, που κατέγραψε το συμβάν την ημέρα που έπεσε το δέντρο. Η απάντηση ήταν αρνητική.
Οι αστυνομικοί της τροχαίας που ήταν επί τόπου συνέταξαν την αναφορά, αντίγραφο της οποίας δεν μπορούσα να πάρω αμέσως, αλλά μετά από μερικές ημέρες, αφού πήγαινα στα γραφεία της Διεύθυνσης Τροχαίας. Στην πορεία ανακάλυψα ότι το αντίγραφο θα μπορούσε να μου σταλεί με e-mail, αφού πρώτα έστελνα αίτηση και πλήρωνα ένα αμελητέο ηλεκτρονικό παράβολο.
Με τα χαρτιά υπό μάλης πήγα στο πρωτόκολλο του δήμου, όπου τα σκάναραν (!) για να τα στείλουν με τη σειρά τους ηλεκτρονικά, στην αρμόδια υπηρεσία. «Θα μπορούσα να τα είχα στείλει ηλεκτρονικά στο δήμο;», ρώτησα. «Φυσικά» μου απάντησαν.
Επόμενο στάδιο. Θα έπρεπε να πάω στο αμαξοστάσιο της υπηρεσίας Καθαριότητας του δήμου, σε ένα δημοτικό διαμέρισμα αρκετά μακριά από εκεί που μένω, για να ελέγξει το αυτοκίνητο ένας εκτιμητής του δήμου. Προφανώς οι δεκάδες φωτογραφίες που έβγαλαν οι δημοτικοί υπάλληλοι την ημέρα που έπεσε το δέντρο δεν ήταν αρκετές. Ο εκτιμητής ήταν ένας υπάλληλος που «έκοβε το μάτι του», ο οποίος θεώρησε ότι ο φανοποιός «φούσκωσε» το ύψος της ζημιάς. Αφού επιθεώρησε το αυτοκίνητο για ένα μισάωρο, στο τέλος μου ζήτησε να πάω σε έναν ακόμη φανοποιό, για να πάρω δεύτερη γνώμη. Εξεράγην! «Δώστε μου ό,τι νομίζετε, να τελειώνουμε» πρότεινα. Μίλησε στο τηλέφωνο με την προϊσταμένη του, μίλησα κι εγώ με την ίδια και πήρα το ΟΚ. Πήγα στον φανοποιό και μου επισκεύασε την πόρτα, στην αρχική τιμή που το εκτίμησε.
«Μπορώ να στείλω το τιμολόγιο με mail, για να μην έρχομαι στην διεύθυνση Οικονομικών;» ρώτησα. Περιέργως, η απάντηση ήταν καταφατική, μόνο που έπρεπε να στείλω το mail στο πρωτόκολλο, μαζί με μία αίτηση, για να προωθηθεί στην αρμόδια υπηρεσία. Η αίτησή μου, σε μορφή docx, μου είπαν ότι ήταν δυσανάγνωστη(!) και ζήτησαν να τη στείλω σε άλλη μορφή. Τελικά, έστειλα ξανά όλα τα έγγραφα, απευθείας στην προϊσταμένη της υπηρεσίας.
Οι μήνες περνούσαν. Στις επόμενες «πίστες» φτάσαμε σε επίπεδο παραλογισμού. «Το αυτοκίνητο έπρεπε να το δει εκτιμητής του δήμου, γι’ αυτό δεν μας το εγκρίνει η νομική υπηρεσία» μου είπε μία μέρα η προϊσταμένη. Η ίδια με την οποία είχα μιλήσει τηλεφωνικά και εγώ και ο εκτιμητής. «Δεν δικαιολογείται αποζημίωση για στάθμευση σε δασικό δρόμο» μου είπε μία άλλη μέρα, κι ας είχα σταθμεύσει όχι σε οδό, αλλά σε λεωφόρο. Κι ύστερα, ότι «για να εγκρίνω την αποζημίωση θα πρέπει να βεβαιωθώ ότι εκείνη την ημέρα έπνεαν άνεμοι έντασης 9 μποφόρ». Όλα αυτά, εννέα μήνες μετά το συμβάν.
Στο μεταξύ μεσολάβησαν εθνικές εκλογές, τα μπάνια των δημοτικών υπαλλήλων, αυτοδιοικητικές εκλογές... Φτάσαμε Δεκέμβριο του 2023. Οι υπάλληλοι του δήμου ανακάλυψαν ξαφνικά ότι το τιμολόγιο από το συνεργείο που έστειλα σε ηλεκτρονική μορφή δεν γινόταν δεκτό, έπρεπε να τους φέρω αντίγραφο σε χαρτί και φυσικά με σφραγίδα του φανοποιού. Το προσκόμισα. Στο τέλος μου είπαν ότι το έγγραφο της τροχαίας δεν είχε ισχύ, επειδή ήταν σκαναρισμένο (σταλμένο από το επίσημο mail της αστυνομικής διεύθυνσης) και δεν είχε την πρωτότυπη σφραγίδα. Αυτή ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Αρνήθηκα να ζητήσω νέο έγγραφο από την τροχαία, κι ας έχανα την αποζημίωση. Αίφνης βρέθηκε λύση, και το έγγραφο έγινε δεκτό.
Βρείτε τα λάθη. Κάποιοι υπάλληλοι παραμένουν πιστοί στο χαρτί και το γκισέ, κάποιοι δίνουν την εναλλακτική στον πολίτη να στείλει κάποια έγγραφα ηλεκτρονικά, αλλά πολλές φορές η προσπάθεια αποδεικνύεται «κολοβή» και οι διαδικασίες αλλάζουν α λα καρτ. Ή ίσως το λάθος ήταν ότι δεν έκανα όλη τη διαδικασία με την παλιά μέθοδο: αναμονή στην ουρά, χαρτί, σφραγίδα, αριθμός πρωτοκόλλου.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 28.01.2024