Ο πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας πήρε μέρος σήμερα σε συζήτηση στο συνέδριο που διοργανώνει η «Καθημερινή», από κοινού με το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ), το Φόρουμ των Δελφών και το Ελληνικό Παρατηρητήριο του London School of Economics (LSE) στην Εθνική Πινακοθήκη, με θέμα «Μεταπολίτευση: 50 χρόνια μετά».

Ο πρώην πρωθυπουργός παραδέχτηκε πως σε υποθέσεις όπως το σκάνδαλο της Novartis και η υπόθεση των τηλεοπτικών αδειών, η διαχείριση που έγινε από την κυβέρνησή του ήταν ατυχής, ενώ σε ότι αφορά το μνημόνιο που έφερε επισήμανε πως εγκλωβίστηκε σε πρόσωπα που είχαν προσωπικές ατζέντες. «Υπήρχαν πρόσωπα και δυνάμεις που φλέρταραν με την ανάγκη η χώρα να βγει από το ευρώ» τόνισε αλλά με κατηγορηματικό επισήμανε: «Ποτέ δεν σκέφτηκα να διαπραγματευτώ την παρουσία μας στην Ευρώπη».

Συνομιλώντας με την δημοσιογράφο Ξένια Κουναλάκη και αναφερόμενος στη «παρακαταθήκη της κυβέρνησής του» ο κ. Τσίπρας αφού σημείωσε ότι η χώρα επί των ημερών του παρέμεινε συνώνυμο της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας πρόσθεσε ότι είναι υπερήφανος για τρία πράγματα:

- Για την έξοδο από τα μνημόνια, για την αναδιάρθρωση του χρέους και για το ότι η χώρα με το μαξιλάρι των 37 δις ευρώ στάθηκε χωρίς πιστοληπτική γραμμή. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ πέτυχε να βγάλει την χώρα από τα μνημόνια κάτι που δεν πέτυχαν οι τρεις προηγούμενες κυβερνήσεις.

-Για την Συμφωνία των Πρεσπών, κόντρα στο ρεύμα και τις κυρίαρχες λαϊκίστικές φωνές ακόμη και ανθρώπων που ενώ κατά βάθος την πιστεύαν, όπως ο σημερινός πρωθυπουργός, στάθηκαν απέναντι. Ήταν κορυφαία στιγμή.

-Το τρίτο για το ότι παρά τις κρίσιμες στιγμές η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ήταν η εντιμότερη της Μεταπολίτευσης όσον αφορά την διαχείριση του δημοσίου χρήματος. Δεν έμεινε καμία κηλίδα όπως δήλωσε χαρακτηριστικά.

Ο κ. Τσίπρας άσκησε σκληρή κριτική στον πρωθυπουργό για το κράτος δικαίου: «Η δημοκρατία μας γιορτάζει τα 50 χρόνια αλλά υπάρχει ένα μελανό σημείο, η μαύρη κηλίδα των υποκλοπών. Ήταν σκάνδαλο πρωτοφανές, το μισό πολιτικό σύστημα παρακολουθείται και μετά από ενάμισι χρόνο δεν υπάρχει ούτε μία δίωξη. Αντίθετα η προσπάθεια συγκάλυψης στην βουλή δημιουργεί αίσθημα δυσφορίας στην κοινωνία».

Γενικεύοντας είπε ότι «Η δημοκρατία μας δεν έχει ισχυρά θεσμικά αντίβαρα και λειτουργεί σε ένα πλαίσιο διαπλοκής με τα οικονομικά συμφέροντα. Δεν θα πω ότι είναι καχεκτική αλλά είναι πάσχουσα. Πάσχει. Η αδυναμία του προοδευτικού χώρου και της αντιπολίτευσης, η αδυναμία του Τύπου, της Δικαιοσύνης, δημιουργούν αρνητικές συνθήκες που ενισχύουν ένα αντιπολιτικό ρεύμα».

Η Αριστερά έχει τις δικές της ευθύνες στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, δεν μπορεί να συμβαδίσει με τις εξελίξεις να δώσει προοπτική ώστε να συγκινεί και να δίνει όραμα στα πλατιά λαϊκά στρώματα. Οι αξίες της είναι διαφορετικές κοινωνική δικαιοσύνη, αλληλεγγύη, δημοκρατία, μόνο εκείνη μπορεί να τις υπερασπιστεί.

Κάνοντας αυτοκριτική για την διακυβέρνησή του σημείωσε ότι «δεν είμαι περήφανος γιατί παρά τις προθέσεις μας δώσαμε εικόνα διαφορετική από ότι επιδιώκαμε. Πετύχαμε πολλά αλλά διαχειριστήκαμε ενοχικά την μεγάλη επιτυχία ότι παρέμεινε η χώρα όρθια και την βγάλαμε από τα μνημόνια. Δεν ήταν καθόλου βέβαιο ότι δεν θα μπαίναμε σε πιστοληπτική γραμμή όπως έλεγε ακόμη και ο Γιάννης Στουρνάρας. Κάτι που πετύχαμε χτίζοντας το μαξιλάρι. Εν τέλει στρώσαμε το τραπέζι για να γευθεί τους καρπούς του δείπνου ο σημερινός πρωθυπουργός. Επίσης δεν προχωρήσαμε στο βελούδινο διαζύγιο Εκκλησίας Κράτους παρά την συμφωνία με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο».

Για την συγκυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ απάντησε: «Κάνεις επιλογές στη βάση των δυνατοτήτων. Είχαμε 149 βουλευτές, δεν είχαν αποκατασταθεί τότε οι δυνατότητες της εμπιστοσύνης που αποκαταστάθηκαν το 2018 για να μπει ο Σταύρος Θεοδωράκης στην κυβέρνηση».

Για την υπόθεση της Novartis σημείωσε ότι παρά τις καλές προθέσεις της κυβέρνησής του «βάλαμε στο ίδιο τσουβάλι ανθρώπους που είχαν εμπλοκή με ανθρώπους που δεν είχαν καμία εμπλοκή». Παρομοίως για την αδειοδότηση των καναλιών είπε ότι «η διαχείριση ήταν ατυχής και τελικά κατέληξε αντί για ένα ευνομούμενο πλαίσιο στα ίδια και χειρότερα». Ωστόσο, υποστήριξε ότι «η Αριστερά και η κυβέρνησή μου κρίνεται αυστηρά πού περισσότερο από την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Αν στην δική μου κυβέρνηση υπήρχε ψήφισμα του ευρωκοινοβουλίου δεν θα μπορούσα να σταθώ ούτε στιγμή στο Μαξίμου. Το ίδιο και αν υπήρχε σκάνδαλο υποκλοπών. Το ίδιο και σε οποιαδήποτε χώρα της ΕΕ. Δες τε τι έγινε στην Πορτογαλία».

Ο κ. Τσίπρας υπογράμμισε τον κίνδυνο της ακροδεξιάς και την ανάγκη οι πολιτικές δυνάμεις να παραμερίσουν τις διαφορές τους και να διαμορφώσουν κοινή στάση. «Οι πολιτικές εξελίξεις σε συνδυασμό με την ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας δημιουργούν ισχυρή αβεβαιότητα και κρίση. Εκεί ριζώνει η ακροδεξιά. Μοιάζει η εποχή μας με αυτό που βίωνε το τέλος του μεσοπολέμου. Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε τον κίνδυνο ανόδου της Λεπέν στην Γαλλία που αναμένεται να σαρώσει στις ευρωεκλογές, του Afd στην Γερμανία, της επιστροφής του Τραμπ».

Στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής κατηγόρησε τον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι «εγκατέλειψε την πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που εγκαινίασε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ακολούθησαν όλες οι μετέπειτα κυβερνήσεις».

Ο κ. Τσίπρας χαρακτήρισε «ανοησίες ότι ήταν μιμητής του Ανδρέα Παπανδρέου» και πρόσθεσε: «Ίσως ορισμένοι, που τα έλεγαν αυτά, ενοχλήθηκαν από το ότι το κύμα του 2015 είχε ομοιότητες με το 1981. Πέραν αυτού όμως ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε δύο όψεις. Υπήρξε εμβληματική μορφή της ελληνικής δημοκρατίας, ολοκλήρωσε την μεταπολίτευση. Πραγματοποίησε την κοινωνική ολοκλήρωση με την οποία εντάχθηκε στον κοινωνικό ιστό αν όχι το μισό το ένα τρίτο του ελληνικού πληθυσμού που ήταν αποκλεισμένο μετά τον εμφύλιο. Ωστόσο υπάρχει και η κατάληξη της διακυβέρνησης, στο τέλος της θητείας του έγινε ο ίδιος κατεστημένο. Αν δεν υπήρχε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης με την εκδικητική του στάση και το Ειδικό Δικαστήριο -με ευθύνη και σύμπραξη και της Αριστεράς- θα ήταν άλλο το αφήγημα σήμερα.

Σημείωσε τέλος ότι «για την χώρα δεν είμαι ευχαριστημένος γιατί μετά από 50 χρόνια ομαλής πορείας, τα νέα παιδιά φεύγουν από τη χώρα ξανά. Έχει υπάρξει μια ρωγμή στο κοινωνικό συμβόλαιο της Μεταπολίτευσης. Είναι εμφανές ότι οι νέες γενιές βλέπουν ότι θα ζήσουν χειρότερα από τις προηγούμενες.

Ο κ. Τσίπρας δήλωσε «ευτυχής που η δική μου κυβέρνηση έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ομαλοποίηση των σχέσεων με τις ΗΠΑ».

Αναφερόμενος στην Αριστερά είπε ότι «η Αριστερά δεν καταφέρνει να συμβαδίσει με τις εξελίξεις και να δώσει προοπτική ενθουσιασμού και μιας καλύτερης ζωής. Η Αριστερά οφείλει να αναστοχαστεί. Οι αξίες της είναι διαχρονικές».

Αναφέρθηκε στην κρίσιμη περίοδο του 2015: «Υπήρχαν πρόσωπα και δυνάμεις που φλέρταραν με την ανάγκη η χώρα να βγει από το ευρώ», ωστόσο ξεκαθάρισε ότι «ποτέ δεν σκέφτηκα να διαπραγματευτώ την παρουσία μας στην Ευρώπη». Πρόσθεσε ακόμη: «Η χώρα δεν μπορούσε να προχωρήσει χωρίς μια νέα δανειακή σύμβαση. Η ηγεσία της Ευρώπης δεν τολμούσε να κάνει ένα βήμα πίσω. Το δημοψήφισμα δραματοποίησε τις εξελίξεις και έδωσε τη δυνατότητα και στις δύο πλευρές να κάνουν ένα βήμα πίσω. Είχαμε μια λαϊκή εντολή διαπραγμάτευσης για να υπάρξει μια βιώσιμη προοπτική εξόδου από την κρίση με την κοινωνία όρθια».

Κάνοντας ευρύτερη αποτίμηση σημείωσε: «Οδηγηθήκαμε στην κρίση λόγω της προδοσίας των αξιών της μεταπολίτευσης. ΠΑΣΟΚ και ΝΔ έχουν ίσες ευθύνες γιατί πρόδωσαν τις δικές τους ιδεολογικές αρχές. Μετατράπηκαν σε κόμματα δίχως συνεκτική ιδεολογία. Η χώρα σταμάτησε να παράγει και σταμάτησε να φορολογεί. Η ΝΔ αναθεώρησε μια βασική αρχή της ταυτότητάς της που ήταν η χρηστή δημοσιονομική διαχείριση».

Οι σημαντικότερες ατάκες του πρώην πρωθυπουργού:

Στην Novartis και στις τηλεοπτικές άδειες η διαχείρισή μας ήταν ατυχής

• Παραδέχομαι ότι στην υπόθεση Novartis και στην υπόθεση τηλεοπτικών αδειών, η διαχείρισή μας ήταν ατυχής.
• Οι προθέσεις μας ήταν αντιθετές.
• Η πρόθεσή μας ήταν να δημιουργήσουμε ένα ευνομούμενο πλαίσιο στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο.
• Στην υπόθεση Novartis είχαμε ένα μεγάλο σκάνδαλο, η πρόθεση μας να μην παρέμβουμε σε αυτό το σκάνδαλο, έδινε την εντύπωση ότι βάζαμε στο ίδιο τσουκάλι ανθρώπους που ενδεχομένως είχαν εμπλοκή, με ανθρώπους που δεν είχαν.
• Υπήρξαν λάθη στους χειρισμούς μας. Δεν είναι δόκιμη η σύγκριση με τα σημερινά δεδομένα της κυβέρνησης Μητσοτάκη για το Κράτος Δικαίου.
• Αν υπήρχε κατά τη διακυβέρνησή μου το σημερινό ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου δεν θα μπορούσα να σταθώ ούτε μια ημέρα στο Μέγαρο Μαξίμου. Το ίδιο ισχύει και για τις παρακολουθήσεις.

Τσίπρας: Η Αριστερά οφείλει να αναστοχαστεί

• Η Αριστερά δεν καταφέρνει να συμβαδίσει με τις εξελίξεις και να δώσει προοπτική ενθουσιασμού και μιας καλύτερης ζωής.
• Η Αριστερά οφείλει να αναστοχαστεί γιατί οι αξίες της είναι διαχρονικές.

Τσίπρας: Οι υποκλοπές είναι ένα πρωτοφανές σκάνδαλο – Μεγάλος κίνδυνος η επέλαση της αντιπολιτικής

• Η Δημοκρατία γιορτάζει 50 χρόνια, αλλά υπάρχει μια μαύρη κηλίδα στο επίσημο φόρεμά της που είναι η κηλίδα των υποκλοπών.
• Οι υποκλοπές ήταν ένα πρωτοφανές σκάνδαλο.
• Υπάρχει προσπάθεια συγκάλυψης των ευθυνών για τα Τέμπη.
• Μια Δημοκρατία χωρίς ισχυρά θεσμικά αντίβαρα, με μεγάλο ασθενή τη Δικαιοσύνη, είναι σίγουρα πάσχουσα.
• Πιστεύω ότι η αδυναμία του προοδευτικού χώρου και της αντιπολίτευσης δημιουργεί συνθήκες ενίσχυσης ενός αντιπολιτικού ρεύματος.

Τσίπρας: Δεν σκεφτόμουν ότι η «πρώτη φορά Αριστερά» θα ήταν μια ιστορική ρεβάνς

• Μέσα σε 3 χρόνια καταφέραμε η χώρα να έχει μια καθαρή έξοδο από τα Μνημόνια.
• Με τον Προκόπη Παυλόπουλο είχαμε μια θεσμική και διαρκή επικοινωνία.
• Είχαμε και μια ανθρώπινη σχέση που είχε καλλιεργηθεί από την περίοδο του 2008.
• Δεν είχα στο μυαλό μου ότι “η πρώτη φορά Αριστερά” θα ήταν μια ιστορική ρεβάνς.

Τσίπρας: Υπήρχαν πρόσωπα και δυνάμεις που φλέρταραν με την ανάγκη η χώρα να βγει από το ευρώ

• Η χώρα δεν μπορούσε να προχωρήσει χωρίς μια νέα δανειακή σύμβαση.
• Η ηγεσία της Ευρώπης δεν τολμούσε να κάνει ένα βήμα πίσω.
• Το δημοψήφισμα δραματοποίησε τις εξελίξεις και έδωσε τη δυνατότητα και στις δύο πλευρές να κάνουν ένα βήμα πίσω.
• Εμείς κάναμε μεταρρυθμίσεις με πολιτικό κόστος.
• Η ευρωπαϊκή ηγεσία έδωσε την προοπτική διεξόδου με την αναδιάρθρωση του χρέους.
• Φέραμε ένα Μνημόνιο, εγκλωβιστήκαμε σε πρόσωπα που είχαν προσωπικές ατζέντες.
• Υπήρχαν πρόσωπα και δυνάμεις που φλέρταραν με την ανάγκη η χώρα να βγει από το ευρώ.

• Και η Αριστερά παραγνώρισε τους κινδύνους της οικονομίας.
• Αφεθήκαμε στο αφήγημα της δήθεν θωρακισμένης οικονομίας.
• Σε ερώτηση για το Δημοψήφισμα: Ούτε μια στιγμή δεν πέρασε από το μυαλό μου να διαπραγματευτώ την παρουσία της χώρας στην Ε.Ε. και στο ευρώ.
• Ηταν μια δραματική στιγμή, αλλά ήταν η κατάληξη μιας μακράς περιόδου λιτότητας και αδυναμίας της ευρωπαϊκής ηγεσίας.
• Είχαμε μια λαϊκή εντολή διαπραγμάτευσης για να υπάρξει μια βιώσιμη προοπτική εξόδου από την κρίση με την κοινωνία όρθια.

Τσίπρας: Οδηγηθήκαμε στην κρίση λόγω της προδοσίας των αξιών της μεταπολίτευσης

• Αυτά τα 50 χρόνια υπήρξαν σημαντικές χαμένες ευκαιρίες
• Η πρώτη αφορά την οικονομία, η δεύτερη τη λειτουργία των θεσμών και του Κράτους Δικαίου.
• Δεν πετύχαμε ένα ουσιαστικό αναπτυξιακό άλμα αυτά τα 50 χρόνια.
• Η χώρα οδηγήθηκε σε μια πρωτοφανή κρίση χρεοκοπίας και πρέπει να αναζητήσουμε τις αιτίες αυτής της κρίσης.
• Πολλοί είπαν ότι οδηγηθήκαμε στην κρίση εξαιτίας της αποτυχίας της Μεταπολίτευσης.
• Εγώ θα πω ότι οδηγηθήκαμε λόγω της προδοσίας των αξιών της Μεταπολίτευσης.
• ΠΑΣΟΚ και ΝΔ έχουν ίσες ευθύνες γιατί πρόδωσαν τις δικές τους ιδεολογικές αρχές.
• Μετατράπηκαν σε κόμματα δίχως συνεκτική ιδεολογία.
• Η χώρα σταμάτησε να παράγει και σταμάτησε να φορολογεί.
• Η ΝΔ αναθεώρησε μια βασική αρχή της ταυτότητάς της που ήταν η χρηστή δημοσιονομική διαχείριση.

Η στιγμή της Μεταπολίτευσης ήταν μια μεγάλη τομή

• Γεννήθηκα 4 ημέρες μετά τη Μεταπολίτευση.
• Εχω μνήμες από το 1980 και μετά.
• Το ωστικό κύμα της Μεταπολίτευσης κράτησε πολλά χρόνια.
• Θυμάμαι ως παιδάκι την προσμονή των μεγάλων αλλαγών.
• Θυμάμαι το βράδυ των εκλογών του 1981.
• Η πολιτική είχε μπει σε κάθε σπίτι και σε κάθε συνείδηση εκείνη την εποχή.
• Η στιγμή της Μεταπολίτευσης ήταν μια μεγάλη τομή
• Η στιγμή αυτή θεμελιώθηκε στο πλαίσιο δύο τραυμάτων: της τραγωδίας στην Κύπρο και της εξέγερσης του Πολυτεχνείου.