Στη λύση μιας σκανδαλώδους σύμβασης η οποία προέκυψε έπειτα από έναν “στημένο” διαγωνισμό τον οποίο είχε πραγματοποιήσει η διοίκηση του Κωνσταντίνου Ζέρβα, προχωρά η νέα δημοτική αρχή του δήμου Θεσσαλονίκης. Τη σχετική απόφαση πρόκειται να λάβει στην προσεχή συνεδρίασή του το δημοτικό συμβούλιο, έπειτα από σχετική εισήγηση της Διεύθυνσης Δημοτικών Προσόδων και Πόρων (Τμήμα Διαχείρισης Δημοτικής Ακίνητης Περιουσίας). 

Οι όροι της διακήρυξης του διαγωνισμού είχαν προκαλέσει πολλές επικρίσεις καθώς είχαν χαρακτηριστεί “φωτογραφικοί” με σκοπό να εξυπηρετήσουν συγκεκριμένη εταιρεία. Μάλιστα η περίοδος εκμίσθωσης ήταν για 12 χρόνια, δηλαδή δέσμευε και τις επόμενες τρεις διοικήσεις του δήμου! Τελικά, έπειτα από αλλεπάλληλες προσφυγές στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας Θράκης καθώς και στο Συμβούλιο της Επικρατείας, από εταιρεία η οποία αποκλείστηκε από τον διαγωνισμό επειδή δεν πληρούσε συγκεκριμένο “φωτογραφικό” όρο, το ανώτατο δικαστήριο με την υπ’ αρ. 1583/2023 απόφασή του ακύρωσε τους όρους της διακήρυξης του διαγωνισμού επιβεβαιώνοντας όλους όσους υποστήριζαν ότι ο διαγωνισμός ήταν “στημένος”.

Η διοίκηση του κ. Ζέρβα, παρότι γνώριζε για την απόφαση του ΣτΕ δεν φρόντισε να προχωρήσει στη λύση της σύμβασης όπως “διέτασε” το ανώτατο δικαστήριο. Περιορίστηκε απλώς να “παγώσει” την υλοποίησή της, έπειτα από μία απόφαση Επιτροπής της ΑΔΜΘ.

Στη λύση της σύμβασης προχωρά τώρα η διοίκηση του Στέλιου Αγγελούδη.

Ακύρωση και νέος διαγωνισμός

Στην εισήγηση προς το δημοτικό συμβούλιο αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι “εισηγούμαστε τη μονομερή λύση της σύμβασης από την πλευρά του Δήμου με καταγγελία για σπουδαίο λόγο. Ειδικότερα θεωρούμε ότι ο Δήμος θα πρέπει να προχωρήσει στη λύση της σύμβασης με δεδομένο ότι μεσολάβησε η έκδοση ακυρωτικής απόφασης των όρων της διακήρυξης του διαγωνισμού με αποτέλεσμα τον κλονισμό του δικαιοπρακτικού θεμελίου στο οποίο στηρίχθηκε η σύναψη της σύμβασης και ενόψει του κινδύνου έκθεσης του Δήμου σε τυχόν αποζημιωτικές αγωγές της μη νομίμως αποκλεισθέντος εταιρίας, «ΤΡΟΚΑΝΤΕΡΟ ΑΝΩΝΥΜΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ», έτσι ώστε να αναγκασθεί ο Δήμος να καταβάλει αποζημιώσεις τις οποίες μπορεί να αποφύγει αν ακολουθήσει τον δρόμο της λύσης της σύμβασης”. 

Επιπλέον, η εισήγηση αναφέρει ότι “περαιτέρω, η λύση της επίμαχης σύμβασης συνιστά πρόσφορο μέσο για την συμμόρφωση του Δήμου προς την Ακυρωτική Απόφαση του ΣΤΕ ενόψει και της μακράς διάρκειας (12ετίας) ευρισκόμενη στην αρχή του συμβατικού χρόνου ισχύος όταν μάλιστα έχει διανυθεί μικρό μόνο τμήμα της, μόλις πέντε μηνών περίπου (2/10/2021 – 23/03/2022) και της διαιώνισης κατ’ αυτό τον τρόπο του μη νομίμου όρου της διακήρυξης στο χρόνο”. Στην ίδια εισήγηση αναφέρεται ότι μετά τη λύση της επίμαχης σύμβασης ο δήμος θα προχωρήσει σε νέο διαγωνισμό.

Με την απόφαση 1583/2023 του Δ' Τμήματος του ΣτΕ (η σχετική διάσκεψη έγινε στις 14 Ιουνίου 2023 και η απόφαση δημοσιοποιήθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2023) ακυρώνεται η απόφαση 647/21.7.2021 της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Θεσσαλονίκης με την οποία εγκρίθηκε η διακήρυξη του διαγωνισμού η οποία περιείχε τον επίμαχο “φωτογραφικό” όρο. Παράλληλα, ακυρώνεται και η απόφαση υπ’ αριθ. 221454/29.9.2021 του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας Θράκης, με την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή που είχε υποβάλλει η εταιρεία «ΤΡΟΚΑΝΤΕΡΟ Α.Ε.» η οποία είχε αποκλειστεί από το διαγωνισμό, ζητώντας την ακύρωση της διακήρυξης. Ακυρώθηκε επίσης και η υπ’ αριθ. 43/23.11.2021 απόφαση της Ειδικής Επιτροπής του άρθρου 152 της ΑΔΜΘ η οποία απέρριψε την ένσταση της ίδιας εταιρείας (ΤΡΟΚΑΝΤΕΡΟ Α.Ε.) που ζητούσε να ακυρωθεί η απόφαση του Συντονιστή της ΑΔΜΘ.

Με την επίμαχη απόφαση 647/21.7.2021 της Οικονομικής Επιτροπής του δήμου Θεσσαλονίκης εγκρίθηκαν οι όροι διακήρυξης για την εκμίσθωση 336 διαφημιστικών ταμπλό στις στάσεις του ΟΑΣΘ για υπαίθρια διαφήμιση. Η σύμβαση ορίσθηκε ότι θα έχει δωδεκαετή διάρκεια, δηλαδή δέσμευε δυόμιση διοικήσεις του δήμου, και επιπλέον προέβλεπε την καταβολή μισθώματος περίπου 55.000 ευρώ ετησίως. Παράλληλα, προέβλεπε την υποχρέωση του αναδόχου να αντικαταστήσει φθαρμένα στέγαστρα στάσεων και να αναλάβει τη συντήρησή τους καθ' όλη τη διάρκεια ισχύος της σύμβασης.

Ο “φωτογραφικός” όρος

Ωστόσο, στη διακήρυξη υπήρχε και ένας όρος στο άρθρο 7 παράγραφος Γ' που απαιτούσε ως προϋπόθεση συμμετοχής στο διαγωνισμό, ο υποψήφιος ανάδοχος, προς απόδειξη της εμπειρίας και της τεχνογνωσίας του, να υποβάλει τουλάχιστον δύο συμβάσεις «με ανάλογου συνολικού μεγέθους αντικείμενο προς την παρούσα δημοπρασία», που έχει καταρτίσει με άλλους δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς ή φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης. Αυτό πρακτικά σήμαινε ότι δικαίωμα συμμετοχής στο διαγωνισμό θα είχαν μόνο εταιρείες οι οποίες είχαν εκτελέσει ανάλογη σύμβαση στο λεκανοπέδιο, καθώς μόνον εκεί υπάρχει τόσο μεγάλος αριθμός στεγάστρων σε στάσεις αστικών λεωφορείων. Τέτοιες συμβάσεις, όμως, είχε εκτελέσει μία και μόνον εταιρεία.

Με την απόφασή του Δ' Τμήμα του ΣτΕ έκρινε ότι ο επίμαχος αυτός όρος “έχει τεθεί καταχρηστικώς, διότι με αυτόν, χωρίς να συντρέχει λόγος δημοσίου συμφέροντος και προς ζημία των συμφερόντων του Δήμου, εισάγεται αναιτιολόγητος και δυσανάλογος περιορισμός του κύκλου των συμμετεχόντων, περιορίζοντας αυτούς σε όσους δραστηριοποιούνται στην διενέργεια διαφημίσεων σε στέγαστρα στάσεων αστικών συγκοινωνιών και όχι εν γένει στην υπαίθρια διαφήμιση και σε όσους έχουν αναδειχθεί ανάδοχοι σε συναφείς διαγωνισμούς των Δήμων Αθήνας και Θεσσαλονίκης”.

Στο σκεπτικό της απόφασης το ΣτΕ επικαλείται σχετική νομολογία σύμφωνα με την οποία οι όροι της διακήρυξης δεν πρέπει να παραβιάζουν τους κανόνες του ανταγωνισμού “εκ μόνου του λόγου ότι συνεπάγεται αδυναμία συμμετοχής στον διαγωνισμό ή καθιστά ουσιωδώς δυσχερή την συμμετοχή σε αυτόν των διαγωνιζομένων, που δεν πληρούν τις προδιαγραφές αυτές, δεδομένου ότι από την φύση τους οι προδιαγραφές περιορίζουν τον κύκλο των δυνάμενων να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό προσώπων...”.

Αυτό αποδείχθηκε, άλλωστε και στην πράξη αφού στον διαγωνισμό έγινε δεκτή η προσφορά από μία και μόνον εταιρεία, με την επωνυμία «POLITIS OOH». Συγκεκριμένα, ο επίμαχος διαγωνισμός έγινε στις 7.9.2021 και στις 15 του ίδιου μήνα η Οικονομική Επιτροπή ανακήρυξε ανάδοχο την εταιρεία “POLITIS OOH”. Στο διαγωνισμό προσήλθε και η εταιρεία «ΤΡΟΚΑΝΤΕΡΟ Α.Ε.», αλλά αποκλείστηκε καθώς δεν πληρούσε τον “φωτογραφικό” όρο της διακήρυξης.

Νωρίτερα, η ίδια εταιρεία είχε ασκήσει προσφυγή ενώπιον του Συντονιστή της ΑΔΜΘ κατά της 647/21.7.2021 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του δήμου με την οποία είχε εγκριθεί η διακήρυξη του διαγωνισμού, η οποία προσφυγή όμως απορρίφθηκε. Ακολούθως η «ΤΡΟΚΑΝΤΕΡΟ Α.Ε.» προσέφυγε ενώπιον της 1ης Ειδικής Επιτροπής του άρθρου 152 της ΑΔΜΘ ζητώντας να ακυρωθεί η απόφαση του Συντονιστή, η οποία όμως επίσης απορρίφθηκε. Κατόπιν αυτών η εταιρεία προσέφυγε στο ΣτΕ όπου τελικά δικαιώθηκε.