Πρωινός καφές με τον πρύτανη του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος Σταμάτη Αγγελόπουλο
11/05/2024 08:00
11/05/2024 08:00
Την αίσθηση του κομπρεσέρ είχε τις πρώτες ημέρες της διοίκησής του ο Σταμάτης Αγγελόπουλος, με τον οποίο ήπιαμε σήμερα πρωινό καφέ. Στο παραλιακό Garcon, με τον πρώτο πρύτανη στην ιστορία του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος να επιλέγει φρέντο εσπρέσο.
«Τον πρώτο μήνα ερχόντουσαν συνέχεια μηνύματα και έπρεπε να γνωρίζω τα πάντα», θυμάται. Εφτά μήνες μετά τα πράγματα είναι πιο ήρεμα. Ηρακλιδέας και παλιός παίκτης του βόλεϊ, γύρισε ως παιδί πολλά μέρη της Ελλάδας ακολουθώντας τον πατέρα του που ήταν αστυνομικός. Έντονες οι εναλλαγές, αλλά τού «καλλιέργησαν και επικοινωνιακά στοιχεία». Για να διοικήσει πολλά χρόνια αργότερα ένα μεγάλο πανεπιστήμιο, με 25.000 φοιτητές και με έδρες σε 3 πόλεις της κεντρικής Μακεδονίας, που έχει διεθνή προσανατολισμό. Με υπαρκτά προβλήματα, αλλά και μεγάλες δυνατότητες.
Υπάρχει πρωινός καφές στη καθημερινότητα ενός πρύτανη ή το πρόγραμμα είναι φουλ;
Το πρόγραμμα είναι φουλ, αλλά ο πρωινός καφές είναι πλέον ενημέρωση, δεν είναι απόλαυση. Συγκεντρωνόμαστε με τους αντιπρυτάνεις και συζητάμε με τους συνεργάτες και τους διευθυντές τα προβλήματα του πανεπιστημίου. Οπότε ο καφές έχει γίνει περισσότερο επαγγελματικό εργαλείο.
Άρα είναι κουβέντα για το πως θα πάει η ημέρα;
Πως θα πάει η μέρα και μια ανασκόπηση για το τι έχουμε να κάνουμε και τι έγινε.
Τι είδους καφέ προτιμάτε;
Αυτό, που πίνω τώρα: φρέντο εσπρέσο.
Γεννηθήκατε στη Θεσσαλονίκη. Σε ποια περιοχή;
Βασιλίσσης Όλγας, Σχολή Τυφλών. Εκεί ήταν το πατρικό μου. Βέβαια επειδή ο πατέρας μου ήταν αστυνομικός όργωσα όλη την Ελλάδα. Έχω ζήσει σε έξη διαφορετικές πόλεις. Και αυτό στα παιδικά χρόνια μπορεί να ήταν λίγο δύσκολο, με την έννοια του να βρεις παρέες, από την άλλη πιστεύω ότι μου έκανε κάτι καλό. Μου καλλιέργησε επικοινωνιακά στοιχεία.
Με τους γονείς του Χαράλαμπο και Ιωάννα
Μπροστά από την τούρτα σε ηλικία 3 ετών
Ποια ήταν η πιο ωραία πόλη που ζήσατε;
Μου έκανε μεγάλη εντύπωση η Αθήνα, γιατί έμεινα σε προάστιο, στο Νέο Ηράκλειο, που ήταν κάτι ιδιαίτερο. Ήταν και κέντρο, αλλά είχε και τα χαρακτηριστικά της επαρχίας. Μιλάμε για την Αθήνα του 1978 με 79. Έχω μείνει και στην επαρχία: Στη Νέα Καλλικράτεια της Χαλκιδικής.
Το ότι γυρνούσατε σε όλη τη χώρα έπαιξε ρόλο στη διαμόρφωση του χαρακτήρα σας;
Έπαιξε ρόλο, γιατί είχα παραστάσεις και εντυπώσεις από πολλά μέρη. Από Θεσσαλονίκη, από Χαλκιδική, από Ελασσόνα, από Αθήνα. Είχα εναλλαγές έντονες.
Η μητέρα σας τι έκανε;
Στην αρχή δούλευε στον ιδιωτικό τομέα. Μετά επειδή ακολουθούσε τον πατέρα μου δεν μπορούσε να συνεχίζει να εργάζεται, οπότε ασχολούνταν με τα οικιακά. Προσπαθούσε να μας μαζέψει (χαμογελάει).
Σε ηλικία 13 ετών με τη μητέρα του Ιωάννα και την αδελφή του ΕιρήνηΗ Θεσσαλονίκη πώς ήταν στα παιδικά σας χρόνια; Η πρώτη εικόνα που έχετε;
Από τη Θεσσαλονίκη δεν έχω λείψει σχεδόν ποτέ. Γιατί ακόμη και όταν έμενα στη Λάρισα λόγω επαγγελματικής δραστηριότητας πηγαινοερχόμουν. Η πρώτη εντύπωση από τη Θεσσαλονίκη είναι η παραλία της πόλης, το Μακεδονία Παλλάς, το ποδηλατοδρόμιο, όταν μαζευόμασταν εκεί και κάναμε ποδήλατο. Μια άλλη Θεσσαλονίκη, την οποία μάλλον έχουμε ξεχάσει. Με αλάνες, με γειτονιές, με ποδόσφαιρο στους δρόμους, με τελείως διαφορετική προσέγγιση από τώρα.
Σχολείο που πήγατε με όλη αυτήν την…
…αναμπουμπούλα (χαμογελάει). Άλλαξα πολλά σχολεία. Δημοτικό άλλαζα ανά δύο χρόνια. Γυμνάσιο τελείωσα Αρρένων, το 1ο Γυμνάσιο Αρρένων στην παραλία. Ήταν εμβληματικό σχολείο και το άφησαν τελευταίο να λειτουργεί ως Αρρένων. Οπότε έβγαλα τα γυμνασιακά χρόνια με αγόρια. Και αυτό δημιούργησε μια κουλτούρα στο λύκειο με τα κορίτσια. Λέγαμε: «Μα πως; Εμείς αυτά τα αφήσαμε μικρά και μεγάλωσαν. Τι έγινε;» Αυστηρό σχολείο βέβαια το 1ο. Δίπλα στην παραλία, με άλλες πάλι μυρωδιές.
Καλός μαθητής γενικά;
Καλός προς μέτριος. Του 18, όχι του 20. Πάντα όμως επίμονος και ανταγωνιστικός. Ήθελα να φαίνομαι στην τάξη, όχι όμως κορυφή.
Εξωσχολικά ενδιαφέροντα υπήρχαν τότε;
Υπήρχαν βέβαια. Προσπάθησα να μάθω ποδόσφαιρο, αλλά δε μου έβγαινε. Ήμουν ψηλός και μπουρδουκλωνόμουν. Αλλά ήμουν καλός και στο μπάσκετ και στο βόλεϊ. Έπαιξα και σε ομάδες.
Τι ομάδες;
Είχα παίξει βόλεϊ στον Γαλαξία και στο Μέγα Αλέξανδρο, έφτασα να παίξω μέχρι κλιμάκιο εφήβων.
Ήσασταν πολιτικοποιημένος;
Πολιτικοποιημένος ναι, κομματικοποιημένος όχι. Είχα άποψη πολιτική, στα φοιτητικά χρόνια είχα συγκεκριμένη πολιτική άποψη, αλλά μετά άρχισα να βλέπω πρόγραμμα.
Κεντροαριστερός;
Κεντρώος προς το κεντροδεξιός θα έλεγα.
Γιατί επιλέξατε για σπουδές τη Γεωπονική του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης;
Βασικά είχα άλλη επιδίωξη. Να ακολουθήσω στρατιωτική καριέρα, αλλά πέρασα Γεωπονική που ήταν η δεύτερη επιλογή μου. Και πήγα Γεωπονική γιατί θεωρούσα τότε ότι έχει μεγαλύτερες δυνατότητες. Μιλάμε για την Ελλάδα του 80, που η χώρα έμπαινε στην τότε ΕΟΚ και μιλούσαμε για την κοινή αγροτική πολιτική, για το ότι έπρεπε να αλλάξουμε πολύ τον πρωτογενή τομέα. Και επειδή είχα και φίλους που είχαν ήδη περάσει φαινόταν ένας κλάδος που θα σου δίνει δουλειά.
Μιλάμε για το 1985, έτσι;
Σωστά. Μπήκα με την πρώτη. Στην αρχή δε μου άρεσε. Μετά το δεύτερο έτος που έφυγαν τα μαθήματα κορμού άρχισα να εντυπωσιάζομαι, άρχισε να μου αρέσει αυτό και να το βλέπω και ρομαντικά. Και μετά διάλεξα κατεύθυνση αγροτική οικονομία.
Τι σημαίνει για εσάς αγροτική οικονομία;
Είναι όλη η οικονομική διαχείριση του πρωτογενούς τομέα, ο οποίος λόγω αυτής της ιδιαιτερότητας είναι ένας ιδιαίτερος επιστημονικός κλάδος, είναι το agribusiness, είναι η επιχειρηματικότητα, είναι η αλλαγή της επιχειρηματικής κουλτούρας των αγορών. Αρα, υπάρχει πολύ ψωμί για ανέλιξη. Αν κάποιος θέλει να υπηρετήσει αυτόν τον κλάδο έχει πολλά να προσφέρει και πολλά να πάρει
Αλλά λείπουν και πολλά πράγματα εδώ στην Ελλάδα.
Λείπουν. Ακόμη και τώρα λείπουν.
Όπως;
Λείπει η επιχειρηματική κουλτούρα. Λίγοι είναι οι αγρότες που κάνουν επιχειρηματική γεωργία. Μπορεί να είναι το 20% όλων των αγροτών, μπορεί και λιγότερο. Οι περισσότεροι παρακολουθούν έναν παραδοσιακό τρόπο της εκμετάλλευσής τους και δεν μπαίνουν σε καινούργια πράγματα. Τώρα μετά την κρίση αρχίσαμε λίγο να ξυπνάμε σε αυτόν τον κλάδο.
Στη συνέχεια κάνατε πολλά πράγματα. Γεωπόνος-Γεωργοοικονομολόγος σε διευθυντικές θέσεις σε εταιρίες αγροχημικών-κτηνιατρικών προϊόντων, σύμβουλος προγραμμάτων χρηματοδότησης και υλοποίησης ευρωπαϊκών προγραμμάτων, γεωπόνος στην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Καρδίτσας, μετά στη Διεύθυνση Εγγείων Βελτιώσεων και μετά στον ΕΦΕΤ στην Περιφερειακή Διεύθυνση Θεσσαλίας. Τι σας πρόσφεραν όλα αυτά;
Μεγάλη εμπειρία. Ιδιαίτερα στις εταιρίες, όπου ξεκίνησα από απλές πωλήσεις σε πρωτογενή τομέα, που είναι ακριβώς η καρδιά της γεωπονικής επιστήμης. Ο γεωπόνος πρέπει να είναι σύμβουλος, αλλά για να είναι σύμβουλος πρέπει να καταλάβει και να ανιχνεύσει το πρόβλημα. Άρα, μου έδωσε μεγάλη ώθηση, αλλά το κυριότερο είναι ότι είναι δουλειά σε όλους τους κλάδους. Οι πωλήσεις είναι μεγάλο σχολείο. Μετά από αυτό εγώ που δεν ήμουν και πολύ ήσυχος, ψαχνόμουν. Άλλαξα πολλές εταιρίες, έφτασα σε ένα καλό διευθυντικό επίπεδο. Αλλά επειδή σκεφτόμουν και το δημόσιο- ίσως σε αυτό να έπαιξαν ρόλο και οι καταβολές από τον πατέρα μου- διορίστηκα στη Νομαρχία Καρδίτσας. Εκεί μπήκα στο τμήμα Εγγείων και Βελτιώσεων, είδα μια άλλη κουλτούρα και νομίζω ότι ήταν και αυτό χρήσιμο.
Οι διαφορές;
Είδα το δημόσιο. Το δημόσιο με την ανασταλτικότητα, με την αναβλητικότητα, με την αδράνεια, με την έλλειψη πνεύματος εξέλιξης. Μου έκανε μεγάλη εντύπωση, γιατί εγώ προερχόμουν από τον ιδιωτικό τομέα. Πάντως είχα πάντα σαν αρχή το μειονέκτημα που έχει κάποιος να το κάνει πλεονέκτημα. Και επειδή αυτό το πράγμα με ενοχλούσε, δηλαδή η αδράνεια στην υπηρεσία, έκανα το διδακτορικό μου. Ενώ δούλευα. Από την Καρδίτσα ερχόμουν και πηγαινοερχόμουν στη Θεσσαλονίκη…
Τι θέμα είχε;
Ήταν η οικονομικότητα, η ανταγωνιστικότητα και η βιωσιμότητα του κλάδου της χηροτροφίας, ένας ανταγωνιστικός κλάδος που είναι βιομηχανικού τύπου και αυτό είναι κάτι που δεν το ξέρουμε. Καλύπτει το 40% της εγχώριας παραγωγής, το υπόλοιπο χοιρινό κρέας είναι εισαγόμενο. Μου άρεσε πολύ, η οικονομία ζωικής παραγωγής ήταν το θέμα του διδακτορικού μου και ένας κλάδος με τον οποίο ασχολήθηκα και μετά. Μου έδωσε και εφόδια και δυνατότητες. Και μετά μόλις έκανα το διδακτορικό μου μετακινήθηκα στον Ενιαίο Φορέα Ελέγχου Τροφίμων, όπου ήμουν ελεγκτής. Άλλη πάλι εμπειρία. Εκεί ως ελεγκτικός μηχανισμός έβλεπα τις αδυναμίες του κλάδου των τροφίμων που είναι ένας πολύ δυνατός κλάδος, με πολλές ιδιαιτερότητες και πολλές δυνατότητες ανάπτυξης. Από την άλλη μεριά όμως και με προβλήματα. Γιατί το 2004, όπου ήμουν σε αυτήν την υπηρεσία, εμείς διοργανώσαμε τους Ολυμπιακούς και εγώ ήμουν υπεύθυνος του Πανθεσσαλικού σταδίου, όπου διεξάγονταν κάποιοι αγώνες ποδοσφαίρου. Οπότε έπρεπε να κοιτάξουμε όλα τα υγειονομικά μέτρα. Και εκεί διαπίστωσα ότι πρέπει να κάνουμε άλματα για να μην έχουμε διατροφικές κρίσεις και προβλήματα.
Σημαντική η εμπειρία;
Σίγουρα, γιατί είχε και ευθύνη μεγάλη.
Με μεταπτυχιακούς φοιτητές στη Σίνδο
Διδάσκοντας μεταπτυχιακό μάθημα στη Θέρμη
Πώς και επιλέξατε το 2005 το ΑΤΕΙ ως επίκουρος καθηγητής στη Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας, Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης και Διοίκησης Αγροτικών Επιχειρήσεων;
Εγώ δεν έφυγα ποτέ από την τριτοβάθμια εκπαίδευση και τα ΤΕΙ. Δούλευα πολλά χρόνια ως επιστημονικός συνεργάτης των τότε ΤΕΙ Λάρισας, μετά κράτησα σχέση με το ΤΕΙ Θεσσαλονίκης, καθώς από το 1998 ήμουν ωρομίσθιος καθηγητής στη Σίνδο. Πηγαινοερχόμουν για να έχω επαφή με τους φοιτητές. Όταν δε πήρα το διδακτορικό έκανα και μαθήματα στην Κτηνιατρική της Θεσσαλίας. Υπήρχε η ακαδημαϊκή σχέση και η Σίνδος ήταν ένα κομμάτι σημαντικό.
Πρώτη εντύπωση από το campus;
Έκανα τα μαθήματα ως βοηθητικός σε ένα εργαστήριο υπολογιστών γιστί δεν είχα ακόμη το διδακτορικό μου και είδα ξαφνικά κόσμο. Μαθήματα με κόσμο, με παρουσίες, ήταν σα σχολείο. Το campus ήταν γεμάτο.
Άρα, ήταν καλή η εικόνα;
Ναι, ήταν γεμάτο και πιο εντατικό από αυτό που είχα δει στη Γεωπονική.
Είπατε από τότε «δε πάω πουθενά εδώ θα μείνω» ή δεν το είχατε φανταστεί;
Δεν το είχα φανταστεί, αλλά κάτι με τράβηξε και κρατούσα ώρες διδασκαλίας. Προτιμούσα να πηγαινοέρχομαι από τη Λάρισα και την Καρδίτσα και να κάνω ένα τρίωρο μάθημα παρά να το αφήσω. Ήθελα να έχω σχέσεις. Ίσως κάτι μέσα μου να μου έλεγε ότι μπορεί στο μέλλον να προκύψει εδώ κάτι πιο μεγάλο.
Παράλληλα είχατε συνεργασία και με άλλα πανεπιστήμια. Και με το Δημοκρίτειο στη Θράκη και με το University of Nicosia της Κύπρου. Διαφορές υπάρχουν;
Είναι αυτό που πάμε να κάνουμε τώρα εμείς στο Διεθνές Πανεπιστήμιο. Όταν αυτοί στην Κύπρο μιλούσαν για ένα φοιτητοκεντρικό σύστημα εκπαίδευσης, εμείς είχαμε μείνει κολλημένοι στο παραδοσιακό σύστημα, όπου ο καθηγητής είναι ο απόλυτος άρχων της τάξης. Αυτοί μιλούσαν για διαδικασία μαθήματος μέσω ενός τάμπλετ ή ενός κινητού ή να έχει ο φοιτητής πρόσβαση σε όλα τα αρχεία, σε όλες τις παρουσιάσεις και σε συστήματα τηλεκπαίδευσης και εμείς ήμασταν ακόμη πίσω. Βέβαια μάς βοήθησε αυτή η επαφή, γιατί έτσι είχαμε ώσμωση κουλτούρας. Ιδιωτική εκπαίδευση ήταν όλα αυτά και αμερικανικά κεφάλαια.
Οι φοιτητές διαφορετικοί;
Ίδια νοοτροπία, αλλά με άλλα εφόδια.
Το μοντέλο διοίκησης ήταν διαφορετικό;
Ακριβώς. Γιατί βασίζεται σε CEΟ, με χρηματοδοτήσεις και φυσικά με επίπεδο και βιοσιμότητας και σποπιμότητας.
Ένα ενδιαφέρον σημείο στο βιογραφικό σας είναι και η συμμετοχή σας στη θεματική ομάδα στρατηγικού σχεδιασμού του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για τη χάραξη της νέας Αγροτικής Πολιτικής περιόδου 2014-2020. Ξεκίνησε τώρα η νέα ΚΑΠ. Τι είναι σημαντικό σήμερα;
Έχουν αλλάξει πολλά από τότε. Όμως η κοινή Αγροτική Πολιτική παρόλο που αλλάζει μένει ουσιαστικά στη βάση της. Όταν μιλάμε για περιβαλλοντική κρίση και για τα μέτρα για το περιβάλλον αυτά πρέπει να είναι ακόμη πιο διακριτά. Όλοι αντιμετωπίζουμε το θέμα των κλιματικών αλλαγών. Άρα, το πρασίνισμα και ο τρόπος χορήγησης των επιδοτήσεων πρέπει να είναι πιο ξεκάθαρος από τότε που ήμουν στην Επιτροπή. Επίσης τα θέματα της ποιότητας της παραγωγής πρέπει να είναι πιο σαφή πλέον. .
Για την Ελλάδα τι έχει αλλάξει;
Δε έχουν γίνει μεγάλες αλλαγές. Θα πρέπει να μεγαλώσουμε το μέγεθος των εκμεταλλεύσεων και να γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί και αυτό που μας ταλανίζει χρόνια είναι η μείωση του κόστους παραγωγής. Αυτό δυσκολεύει για τα ελληνικά προϊόντα τον ανταγωνισμό. Η λύση είναι να δοθούν κίνητρα, ώστε τα ελληνικά προϊόντα να δικαιολογούν την υψηλή τιμή λόγω της υψηλής ποιότητας και της υψηλής προστιθέμενης αξίας. Εκεί πρέπει να δώσουμε σημασία.
Αυτό θα λέγατε και σε ένα νέο άνθρωπο που θέλει να ασχοληθεί με την αγροτική οικονομία και τη γεωργία στην Ελλάδα;
Ναι, ότι πρέπει να δείξει ότι το προϊόν που παράγει είναι ποιοτικότερο έναντι των άλλων. Γιατί κυκλοφορούν άπειρα προϊόντα. Το θέμα είναι πως μπορείς με το δικό σου προϊόν να δείξεις ότι διαφοροποιείσαι στην ποιότητα. Δείξτο αυτό. Πιστοποιήσεις, έλεγχος, ακόμη και η εμφάνιση του προϊόντος : όλα αυτά παίζουν ρόλο.
Ως πρώτος πρύτανης του ΔΙΠΑΕ μετά την περσινή διαδικασία ανάδειξηςΠάμε στα πιο δύσκολα: Από τον περσινό Σεπτέμβριο είστε ο πρώτος πρύτανης του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος (ΔΙΠΑΕ). Πως αισθανθήκατε την ημέρα της εκλογής;
Επειδή ήμουν στη Διοίκηση ως αντιπρόεδρος της Διοικούσης Επιτροπής είχα σχέση, αλλά δεν περίμενα το μέγεθος. Τον πρώτο μήνα ήταν σαν κομπρεσέρ (γελάει). Μου ερχόντουσαν συνέχεια μηνύματα και έπρεπε να γνωρίζω τα πάντα. Οπότε τώρα ύστερα από 7 μήνες είναι πιο ήρεμα τα πράγματα.
Λίγα λόγια για το ΔΙΠΑΕ. Πόσες είναι οι σχολές του; Εκτείνεται σε άλλες πόλεις; Πόσοι οι φοιτητές του και πόσο το διδακτικό προσωπικό;
Αυτή τη στιγμή τα μέλη ΔΕΠ είναι 360 και περίπου 180 οι διοικητικοί υπάλληλοι, οι ενεργοί φοιτητές είναι περίπου 28.000 αλλά υπάρχουν και περίπου 15.000 φοιτητές, οι λεγόμενοι λιμνάζοντες, που είτε τα έχουν παρατήσει είτε πάνε για δεύτερο πτυχίο. Αυτή τη στιγμή έχουμε 25 τμήματα, σε 5 σχολές, καθώς και 2 ξενόγλωσσες σχολές.
Σε ποιες πόλεις;
Θεσσαλονίκη, με Θέρμη και Σίνδο, Κατερίνη, Κιλκίς και Σέρρες. Πιάνουμε όλη την περιφέρεια της κεντρικής Μακεδονίας, αλλά επειδή το λέμε και στον τίτλο είναι της Ελλάδος. Έχει έναν άλλο προσανατολισμό, είναι εμβληματικό. Ένα πανεπιστήμιο που μπορεί να έχει έδρα σε αυτές τις πόλεις, αλλά ο σκοπός και ο προσανατολισμός του είναι η διεθνοποίηση.
Αυτό σημαίνει και ξένοι φοιτητές.
Έχουμε και ξένους φοιτητές στα αγγλόφωνα τμήματα. Το ΔΙΠΑΕ ήταν το πρώτο πανεπιστήμιο που είχε προσανατολισμό σε αγγλόφωνα προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών. Αυτό ήταν πολύ πρωτοποριακό για το 2005, όταν και ξεκίνησε. Βλέπετε ότι τώρα όλα τα πανεπιστήμια αναφέρονται στη διεθνοποίηση. Παρόλα αυτά όμως δεν ήταν φοβερά τα αποτελέσματα. Έπρεπε σιγά σιγά και σταδιακά να καθιερωθεί. Όμως με ποιοτική δουλειά ήρθε η αύξηση των αλλοδαπών φοιτητών. Μάλιστα το 2023 είχαμε μια έκρηξη αλλοδαπών φοιτητών. Είχαμε να διαχειριστούμε έναν μεγάλο όγκο αιτήσεων αλλοδαπών φοιτητών από 56 διαφορετικές χώρες: Από Ιαπωνία μέχρι Αμερική. Ήταν εντυπωσιακό. Είχαμε 5 αιτήσεις Γιαπωνέζων φοιτητών που ενδιαφέρθηκαν και τελικά γράφτηκε ο ένας. Και μόνο η αναζήτηση δείχνει ότι κάτι γίνεται.
Οι δυνατότητες άρα πολλές. Πολλά και τα προβλήματα: Να ξεκινήσουμε από το κτιριακό: Αρκούν τα κτίρια;
Οι υποδομές είναι μεγάλο πρόβλημα που ταλανίζει όλα τα πανεπιστήμια, αλλά και εμάς. Ειδικά στο campus της Σίνδου, που πλέον δεν επαρκεί γιατί έχουμε αύξηση των φοιτητών. Βέβαια ισχύει η εξ αποστάσεως διδασκαλία, αλλά το Σαββατοκύριακο που γίνονται τα μαθήματα εκεί έχουμε αυξημένες απαιτήσεις. Η Κατερίνη είναι καλά, το campus των Σερρών είναι πάρα πολύ καλό. Στο Κιλκίς έχουμε μια άλλη ιδιαιτερότητα: έχουμε ένα τεράστιο κτήριο με ένα τμήμα μόνο και νομίζω ότι θα προβούμε σε κάποιες διορθωτικές κινήσεις και θα δημιουργήσουμε ένα πρόγραμμα σπουδών ακόμη.
Στη Σίνδο έχετε ένα ωραίο γυμναστήριο χωρίς άδεια. Τι μέλει γενέσθαι;
Είναι χωρίς άδεια. Υπήρχε φάκελος και ήταν της Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας. Βρέθηκε όμως λύση, θα κλείσει ο φάκελος και ο στόχος μας είναι την 1η Σεπτεμβρίου να λειτουργήσει και να παραδοθεί και στην τοπική κοινωνία που το έχει ανάγκη, αλλά και στους φοιτητές μας.
Σοβαρό πρόβλημα και οι φοιτητικές εστίες. Τι γίνεται εδώ;
Όχι, μόνο σοβαρό αλλά και κρίσιμο θέμα. Έχουμε μια Εστία στη Σίνδο και έναν ξενώνα στις Σέρρες. Σε συνεννόηση με το Υπουργείο Παιδείας θα έχουμε μια χρηματοδότηση 2 εκατομμυρίων ευρώ, με την οποία θα αγοράσουμε ένα ξενοδοχείο, το οποίο θα μετατρέψουμε σε Εστία στη Σίνδο, το οποίο το έχουμε ήδη βρει. Είναι όμορο, όποτε πάει με μια διδικασία fast track. Στις Σέρρες έχουμε ένα οικόπεδο, όπου ξεκίνησαν ήδη οι μελέτες και η προπαρασκευή των τευχών δημοπράτησης για να κτίσουμε Εστίες. Ο στόχος μας είναι σε όλες τις πόλεις είτε να νοικιάσουμε δωμάτια από ξενοδοχεία είτε να βρούμε τρόπο στέγασης των φοιτητών.
Άλλο ένα σοβαρό θέμα για τη Θεσσαλονίκη είναι η πρόσβαση: είστε ευχαριστημένος από την αστική συγκοινωνία του ΟΑΣΘ;
Όχι, αν και ο πρόεδρος του ΟΑΣΘ μάς υποσχέθηκε ότι θα εντάξει πολλά από τα ηλεκτρικά λεωφορεία στις γραμμές της δυτικής Θεσσαλονίκης. Είμαστε σε μια διαρκή προσπάθεια να γίνει η σύνδεση με τον προαστιακό. Αυτό θα βοηθήσει συνολικά την ανάπτυξη της δυτικής Θεσσαλονίκης, Σκεφτείτε ότι αν διακινούνταν καθημερινά με αυτά τα λεωφορεία οι 15.000 φοιτητές μας πως θα διασφαλίζονταν η βιωσιμότητα των γραμμών. Είμαστε δε σε μια συνεργασία με τους τοπικούς φορείς, αλλά και με τα υπουργεία για να αναδείξουμε το συγκεκριμένο θέμα του προαστιακού. Η σκέψη είναι αυτή η υπάρχουσα γραμμή που πηγαίνει για τη Λάρισα να κάνει μια στάση στο αγρόκτημα, καθώς περνά μέσα από το campus.
Οι άλλες σχολές στις άλλες πόλεις υποφέρουν από τον υδροκεφαλισμό της Θεσσαλονίκης; Γιατί στην Ελλάδα είμαστε…
Όχι, είναι ισορροπημένα τα πράγματα. Το ότι το πανεπιστήμιο απλώνεται σε πολλές πόλεις μάς βοηθά. Γιατί η Θεσσαλονίκη δε θα μπορούσε να σηκώσει όλο τον όγκο των φοιτητών. Και ξέρετε το στοίχημα ποιο είναι, όσο και αν κάποιους από εμάς τους καθηγητές δε μας βολεύει; Πρέπει τα campus να είναι έξω από τις πόλεις. Γιατί εκεί έχεις δυνατότητες, ενώ στο κέντρο είναι αλλιώς τα πράγματα. Στο ΔΙΠΑΕ δεν έχουμε κινητοποιήσεις, δεν έχουμε ακραία παραβατικά φαινόμενα, είναι το πιο ασφαλές πανεπιστήμιο.
Ποιος είναι ο στόχος για τη θητεία σας;
Το ΔΙΠΑΕ είναι ένα σύγχρονο πανεπιστήμιο και η επικαιροποίηση των προγραμμάτων σπουδών έγινε πριν από τέσσερα χρόνια. Είναι ό,τι πιο σύγχρονο και στραμμένο προς την αγορά εργασίας πρόγραμμα υπάρχει αυτή τη στιγμή. Μας πίεσε τότε όλη αυτή η διαδικασία, αλλά πρέπει να πούμε ότι τα προγράμματα σπουδών είναι ευέλικτα και φοιτητοκεντρικά. Θέλουμε ένα πανεπιστήμιο που να είναι φιλικό με τους φοιτητές, με προγράμματα σπουδών που να είναι ανταποδοτικά και αυτός που σπουδάζει εδώ να ξέρει ότι θα βρει άμεσα δουλειά. Από εκεί και πέρα η διεθνοποίηση, η καινοτομία και η αριστεία είναι οι άλλοι στόχοι που θέτουμε.
Αν είχατε τον υπουργό Παιδείας εδώ τι θα του ζητούσατε;
Είμαστε σε επαφή με τον υπουργό Παιδείας. Του γκρινιάζω (χαμογελάει). Θα του ζητούσα -και ήδη έχει γίνει αποδεκτό- να κάνουμε 4 προγράμματα σπουδών που θα είναι καινοτόμα. Ζητάμε ενίσχυση σε έργα υποδομών, κάτι το οποίο εν μέρει το έχουμε. Πήραμε μάλιστα και σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα από την αρχή της πρυτανικής μας θητείας μια καλή χρηματοδότηση. Από εδώ και πέρα είναι στο δικό μας γήπεδο και στα δικά μας χέρια να κάνουμε πράγματα.
Πάμε στον ιδιώτη Σταμάτη Αγγελόπουλο. Με τι χαλαρώνετε; Ηρεμείτε στη φύση;
Ως γεωπόνος πρέπει να χαλαρώνεις στη φύση. (γελάει). Έχω παρέες, τις οποίες έχω κρατήσει εδώ και χρόνια και που δημιουργήθηκαν πριν την ενασχόλησή μου με το πανεπιστήμιο. Η καλή κουβέντα με λίγο κρασάκι νομίζω ότι με χαλαρώνει περισσότερο.
Αγαπημένη ομάδα;
Ηρακλής είμαι (γελάει). Είμαστε από τους λίγους και καλούς (γελάει).
Μότο ζωής υπάρχει;
(Σκέφτεται λίγο). Εξέλιξη.
Τι λέει ο Σταμάτης Αγγελόπουλος για τον Σταμάτη Αγγελόπουλο; Τι σας αρέσει στον εαυτό σας; Τι θα αλλάζατε;
Είμαι ευαίσθητος και πρέπει να πάψω να είμαι τόσο ευαίσθητος. Το άλλο είναι ότι είμαι συγκεντρωτικός και δεν πρέπει να είμαι τόσο. Είμαι επίμονος και δεν πρέπει να είμαι τόσο επίμονος σε κάποια πράγματα. Αυτά (γελάει).
Το μαγικό ραβδί: αν το είχατε τι θα αλλάζατε στην εκπαίδευση της χώρας που δεν αλλάζει εύκολα;
Τη νοοτροπία. Ένα πανεπιστήμιο για να εξελιχθεί θέλει ομαλότητα και σταθερότητα. Από την άλλη θεωρώ ότι η λέξη δημόσιο πανεπιστήμιο, το οποίο υπηρετούμε, δημιουργεί και αγκυλώσεις. Αν ήταν κάτι πιο υβριδικό θα μπορούσε να βοηθήσει ακόμη περισσότερο την ανάπτυξη του δημόσιου πανεπιστήμιου. Το ότι αγκυλώνεται το δημόσιο πανεπιστήμιο, ότι διοικούμε ένα πανεπιστήμιο λες και διοικούμε έναν δήμο ή έναν ΟΤΑ δεν είναι σαφώς το ίδιο πράγμα. Άρα είναι θέμα αντιληπτικής διαδικασίας. Νομίζω ότι αν το πανεπιστήμιο απελευθερώνονταν από τα γρανάζια του δημοσίου θα είχαμε φοβερά και ακόμη καλύτερα αποτελέσματα. Έχουμε ερευνητές, έχουμε καθηγητές, έχουμε και φοιτητικό δυναμικό το οποίο είναι αξιόλογο, αλλά όταν παλεύεις να κάνεις έναν δημόσιο διαγωνισμό με όλες τις διαδικασίες που δυστυχώς υπάρχουν στο δημόσιο καταλαβαίνετε ότι υστερούμε και ότι έχουμε καθυστέρηση. Πως μπορούμε να ανταγωνιστούμε ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο; Έχουμε θέμα. Αν λοιπόν μπορούσα να αλλάξω και να κάνω κάτι πιο ευέλικτο και πιο σύγχρονο, πιο καινοτόμο και πιο εύκολο στην διαδικασία επιλογής αποφάσεων, θα ήμουν ιδιαίτερα χαρούμενος.
Την αίσθηση του κομπρεσέρ είχε τις πρώτες ημέρες της διοίκησής του ο Σταμάτης Αγγελόπουλος, με τον οποίο ήπιαμε σήμερα πρωινό καφέ. Στο παραλιακό Garcon, με τον πρώτο πρύτανη στην ιστορία του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος να επιλέγει φρέντο εσπρέσο.
«Τον πρώτο μήνα ερχόντουσαν συνέχεια μηνύματα και έπρεπε να γνωρίζω τα πάντα», θυμάται. Εφτά μήνες μετά τα πράγματα είναι πιο ήρεμα. Ηρακλιδέας και παλιός παίκτης του βόλεϊ, γύρισε ως παιδί πολλά μέρη της Ελλάδας ακολουθώντας τον πατέρα του που ήταν αστυνομικός. Έντονες οι εναλλαγές, αλλά τού «καλλιέργησαν και επικοινωνιακά στοιχεία». Για να διοικήσει πολλά χρόνια αργότερα ένα μεγάλο πανεπιστήμιο, με 25.000 φοιτητές και με έδρες σε 3 πόλεις της κεντρικής Μακεδονίας, που έχει διεθνή προσανατολισμό. Με υπαρκτά προβλήματα, αλλά και μεγάλες δυνατότητες.
Υπάρχει πρωινός καφές στη καθημερινότητα ενός πρύτανη ή το πρόγραμμα είναι φουλ;
Το πρόγραμμα είναι φουλ, αλλά ο πρωινός καφές είναι πλέον ενημέρωση, δεν είναι απόλαυση. Συγκεντρωνόμαστε με τους αντιπρυτάνεις και συζητάμε με τους συνεργάτες και τους διευθυντές τα προβλήματα του πανεπιστημίου. Οπότε ο καφές έχει γίνει περισσότερο επαγγελματικό εργαλείο.
Άρα είναι κουβέντα για το πως θα πάει η ημέρα;
Πως θα πάει η μέρα και μια ανασκόπηση για το τι έχουμε να κάνουμε και τι έγινε.
Τι είδους καφέ προτιμάτε;
Αυτό, που πίνω τώρα: φρέντο εσπρέσο.
Γεννηθήκατε στη Θεσσαλονίκη. Σε ποια περιοχή;
Βασιλίσσης Όλγας, Σχολή Τυφλών. Εκεί ήταν το πατρικό μου. Βέβαια επειδή ο πατέρας μου ήταν αστυνομικός όργωσα όλη την Ελλάδα. Έχω ζήσει σε έξη διαφορετικές πόλεις. Και αυτό στα παιδικά χρόνια μπορεί να ήταν λίγο δύσκολο, με την έννοια του να βρεις παρέες, από την άλλη πιστεύω ότι μου έκανε κάτι καλό. Μου καλλιέργησε επικοινωνιακά στοιχεία.
Με τους γονείς του Χαράλαμπο και Ιωάννα
Μπροστά από την τούρτα σε ηλικία 3 ετών
Ποια ήταν η πιο ωραία πόλη που ζήσατε;
Μου έκανε μεγάλη εντύπωση η Αθήνα, γιατί έμεινα σε προάστιο, στο Νέο Ηράκλειο, που ήταν κάτι ιδιαίτερο. Ήταν και κέντρο, αλλά είχε και τα χαρακτηριστικά της επαρχίας. Μιλάμε για την Αθήνα του 1978 με 79. Έχω μείνει και στην επαρχία: Στη Νέα Καλλικράτεια της Χαλκιδικής.
Το ότι γυρνούσατε σε όλη τη χώρα έπαιξε ρόλο στη διαμόρφωση του χαρακτήρα σας;
Έπαιξε ρόλο, γιατί είχα παραστάσεις και εντυπώσεις από πολλά μέρη. Από Θεσσαλονίκη, από Χαλκιδική, από Ελασσόνα, από Αθήνα. Είχα εναλλαγές έντονες.
Η μητέρα σας τι έκανε;
Στην αρχή δούλευε στον ιδιωτικό τομέα. Μετά επειδή ακολουθούσε τον πατέρα μου δεν μπορούσε να συνεχίζει να εργάζεται, οπότε ασχολούνταν με τα οικιακά. Προσπαθούσε να μας μαζέψει (χαμογελάει).
Σε ηλικία 13 ετών με τη μητέρα του Ιωάννα και την αδελφή του ΕιρήνηΗ Θεσσαλονίκη πώς ήταν στα παιδικά σας χρόνια; Η πρώτη εικόνα που έχετε;
Από τη Θεσσαλονίκη δεν έχω λείψει σχεδόν ποτέ. Γιατί ακόμη και όταν έμενα στη Λάρισα λόγω επαγγελματικής δραστηριότητας πηγαινοερχόμουν. Η πρώτη εντύπωση από τη Θεσσαλονίκη είναι η παραλία της πόλης, το Μακεδονία Παλλάς, το ποδηλατοδρόμιο, όταν μαζευόμασταν εκεί και κάναμε ποδήλατο. Μια άλλη Θεσσαλονίκη, την οποία μάλλον έχουμε ξεχάσει. Με αλάνες, με γειτονιές, με ποδόσφαιρο στους δρόμους, με τελείως διαφορετική προσέγγιση από τώρα.
Σχολείο που πήγατε με όλη αυτήν την…
…αναμπουμπούλα (χαμογελάει). Άλλαξα πολλά σχολεία. Δημοτικό άλλαζα ανά δύο χρόνια. Γυμνάσιο τελείωσα Αρρένων, το 1ο Γυμνάσιο Αρρένων στην παραλία. Ήταν εμβληματικό σχολείο και το άφησαν τελευταίο να λειτουργεί ως Αρρένων. Οπότε έβγαλα τα γυμνασιακά χρόνια με αγόρια. Και αυτό δημιούργησε μια κουλτούρα στο λύκειο με τα κορίτσια. Λέγαμε: «Μα πως; Εμείς αυτά τα αφήσαμε μικρά και μεγάλωσαν. Τι έγινε;» Αυστηρό σχολείο βέβαια το 1ο. Δίπλα στην παραλία, με άλλες πάλι μυρωδιές.
Καλός μαθητής γενικά;
Καλός προς μέτριος. Του 18, όχι του 20. Πάντα όμως επίμονος και ανταγωνιστικός. Ήθελα να φαίνομαι στην τάξη, όχι όμως κορυφή.
Εξωσχολικά ενδιαφέροντα υπήρχαν τότε;
Υπήρχαν βέβαια. Προσπάθησα να μάθω ποδόσφαιρο, αλλά δε μου έβγαινε. Ήμουν ψηλός και μπουρδουκλωνόμουν. Αλλά ήμουν καλός και στο μπάσκετ και στο βόλεϊ. Έπαιξα και σε ομάδες.
Τι ομάδες;
Είχα παίξει βόλεϊ στον Γαλαξία και στο Μέγα Αλέξανδρο, έφτασα να παίξω μέχρι κλιμάκιο εφήβων.
Ήσασταν πολιτικοποιημένος;
Πολιτικοποιημένος ναι, κομματικοποιημένος όχι. Είχα άποψη πολιτική, στα φοιτητικά χρόνια είχα συγκεκριμένη πολιτική άποψη, αλλά μετά άρχισα να βλέπω πρόγραμμα.
Κεντροαριστερός;
Κεντρώος προς το κεντροδεξιός θα έλεγα.
Γιατί επιλέξατε για σπουδές τη Γεωπονική του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης;
Βασικά είχα άλλη επιδίωξη. Να ακολουθήσω στρατιωτική καριέρα, αλλά πέρασα Γεωπονική που ήταν η δεύτερη επιλογή μου. Και πήγα Γεωπονική γιατί θεωρούσα τότε ότι έχει μεγαλύτερες δυνατότητες. Μιλάμε για την Ελλάδα του 80, που η χώρα έμπαινε στην τότε ΕΟΚ και μιλούσαμε για την κοινή αγροτική πολιτική, για το ότι έπρεπε να αλλάξουμε πολύ τον πρωτογενή τομέα. Και επειδή είχα και φίλους που είχαν ήδη περάσει φαινόταν ένας κλάδος που θα σου δίνει δουλειά.
Μιλάμε για το 1985, έτσι;
Σωστά. Μπήκα με την πρώτη. Στην αρχή δε μου άρεσε. Μετά το δεύτερο έτος που έφυγαν τα μαθήματα κορμού άρχισα να εντυπωσιάζομαι, άρχισε να μου αρέσει αυτό και να το βλέπω και ρομαντικά. Και μετά διάλεξα κατεύθυνση αγροτική οικονομία.
Τι σημαίνει για εσάς αγροτική οικονομία;
Είναι όλη η οικονομική διαχείριση του πρωτογενούς τομέα, ο οποίος λόγω αυτής της ιδιαιτερότητας είναι ένας ιδιαίτερος επιστημονικός κλάδος, είναι το agribusiness, είναι η επιχειρηματικότητα, είναι η αλλαγή της επιχειρηματικής κουλτούρας των αγορών. Αρα, υπάρχει πολύ ψωμί για ανέλιξη. Αν κάποιος θέλει να υπηρετήσει αυτόν τον κλάδο έχει πολλά να προσφέρει και πολλά να πάρει
Αλλά λείπουν και πολλά πράγματα εδώ στην Ελλάδα.
Λείπουν. Ακόμη και τώρα λείπουν.
Όπως;
Λείπει η επιχειρηματική κουλτούρα. Λίγοι είναι οι αγρότες που κάνουν επιχειρηματική γεωργία. Μπορεί να είναι το 20% όλων των αγροτών, μπορεί και λιγότερο. Οι περισσότεροι παρακολουθούν έναν παραδοσιακό τρόπο της εκμετάλλευσής τους και δεν μπαίνουν σε καινούργια πράγματα. Τώρα μετά την κρίση αρχίσαμε λίγο να ξυπνάμε σε αυτόν τον κλάδο.
Στη συνέχεια κάνατε πολλά πράγματα. Γεωπόνος-Γεωργοοικονομολόγος σε διευθυντικές θέσεις σε εταιρίες αγροχημικών-κτηνιατρικών προϊόντων, σύμβουλος προγραμμάτων χρηματοδότησης και υλοποίησης ευρωπαϊκών προγραμμάτων, γεωπόνος στην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Καρδίτσας, μετά στη Διεύθυνση Εγγείων Βελτιώσεων και μετά στον ΕΦΕΤ στην Περιφερειακή Διεύθυνση Θεσσαλίας. Τι σας πρόσφεραν όλα αυτά;
Μεγάλη εμπειρία. Ιδιαίτερα στις εταιρίες, όπου ξεκίνησα από απλές πωλήσεις σε πρωτογενή τομέα, που είναι ακριβώς η καρδιά της γεωπονικής επιστήμης. Ο γεωπόνος πρέπει να είναι σύμβουλος, αλλά για να είναι σύμβουλος πρέπει να καταλάβει και να ανιχνεύσει το πρόβλημα. Άρα, μου έδωσε μεγάλη ώθηση, αλλά το κυριότερο είναι ότι είναι δουλειά σε όλους τους κλάδους. Οι πωλήσεις είναι μεγάλο σχολείο. Μετά από αυτό εγώ που δεν ήμουν και πολύ ήσυχος, ψαχνόμουν. Άλλαξα πολλές εταιρίες, έφτασα σε ένα καλό διευθυντικό επίπεδο. Αλλά επειδή σκεφτόμουν και το δημόσιο- ίσως σε αυτό να έπαιξαν ρόλο και οι καταβολές από τον πατέρα μου- διορίστηκα στη Νομαρχία Καρδίτσας. Εκεί μπήκα στο τμήμα Εγγείων και Βελτιώσεων, είδα μια άλλη κουλτούρα και νομίζω ότι ήταν και αυτό χρήσιμο.
Οι διαφορές;
Είδα το δημόσιο. Το δημόσιο με την ανασταλτικότητα, με την αναβλητικότητα, με την αδράνεια, με την έλλειψη πνεύματος εξέλιξης. Μου έκανε μεγάλη εντύπωση, γιατί εγώ προερχόμουν από τον ιδιωτικό τομέα. Πάντως είχα πάντα σαν αρχή το μειονέκτημα που έχει κάποιος να το κάνει πλεονέκτημα. Και επειδή αυτό το πράγμα με ενοχλούσε, δηλαδή η αδράνεια στην υπηρεσία, έκανα το διδακτορικό μου. Ενώ δούλευα. Από την Καρδίτσα ερχόμουν και πηγαινοερχόμουν στη Θεσσαλονίκη…
Τι θέμα είχε;
Ήταν η οικονομικότητα, η ανταγωνιστικότητα και η βιωσιμότητα του κλάδου της χηροτροφίας, ένας ανταγωνιστικός κλάδος που είναι βιομηχανικού τύπου και αυτό είναι κάτι που δεν το ξέρουμε. Καλύπτει το 40% της εγχώριας παραγωγής, το υπόλοιπο χοιρινό κρέας είναι εισαγόμενο. Μου άρεσε πολύ, η οικονομία ζωικής παραγωγής ήταν το θέμα του διδακτορικού μου και ένας κλάδος με τον οποίο ασχολήθηκα και μετά. Μου έδωσε και εφόδια και δυνατότητες. Και μετά μόλις έκανα το διδακτορικό μου μετακινήθηκα στον Ενιαίο Φορέα Ελέγχου Τροφίμων, όπου ήμουν ελεγκτής. Άλλη πάλι εμπειρία. Εκεί ως ελεγκτικός μηχανισμός έβλεπα τις αδυναμίες του κλάδου των τροφίμων που είναι ένας πολύ δυνατός κλάδος, με πολλές ιδιαιτερότητες και πολλές δυνατότητες ανάπτυξης. Από την άλλη μεριά όμως και με προβλήματα. Γιατί το 2004, όπου ήμουν σε αυτήν την υπηρεσία, εμείς διοργανώσαμε τους Ολυμπιακούς και εγώ ήμουν υπεύθυνος του Πανθεσσαλικού σταδίου, όπου διεξάγονταν κάποιοι αγώνες ποδοσφαίρου. Οπότε έπρεπε να κοιτάξουμε όλα τα υγειονομικά μέτρα. Και εκεί διαπίστωσα ότι πρέπει να κάνουμε άλματα για να μην έχουμε διατροφικές κρίσεις και προβλήματα.
Σημαντική η εμπειρία;
Σίγουρα, γιατί είχε και ευθύνη μεγάλη.
Με μεταπτυχιακούς φοιτητές στη Σίνδο
Διδάσκοντας μεταπτυχιακό μάθημα στη Θέρμη
Πώς και επιλέξατε το 2005 το ΑΤΕΙ ως επίκουρος καθηγητής στη Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας, Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης και Διοίκησης Αγροτικών Επιχειρήσεων;
Εγώ δεν έφυγα ποτέ από την τριτοβάθμια εκπαίδευση και τα ΤΕΙ. Δούλευα πολλά χρόνια ως επιστημονικός συνεργάτης των τότε ΤΕΙ Λάρισας, μετά κράτησα σχέση με το ΤΕΙ Θεσσαλονίκης, καθώς από το 1998 ήμουν ωρομίσθιος καθηγητής στη Σίνδο. Πηγαινοερχόμουν για να έχω επαφή με τους φοιτητές. Όταν δε πήρα το διδακτορικό έκανα και μαθήματα στην Κτηνιατρική της Θεσσαλίας. Υπήρχε η ακαδημαϊκή σχέση και η Σίνδος ήταν ένα κομμάτι σημαντικό.
Πρώτη εντύπωση από το campus;
Έκανα τα μαθήματα ως βοηθητικός σε ένα εργαστήριο υπολογιστών γιστί δεν είχα ακόμη το διδακτορικό μου και είδα ξαφνικά κόσμο. Μαθήματα με κόσμο, με παρουσίες, ήταν σα σχολείο. Το campus ήταν γεμάτο.
Άρα, ήταν καλή η εικόνα;
Ναι, ήταν γεμάτο και πιο εντατικό από αυτό που είχα δει στη Γεωπονική.
Είπατε από τότε «δε πάω πουθενά εδώ θα μείνω» ή δεν το είχατε φανταστεί;
Δεν το είχα φανταστεί, αλλά κάτι με τράβηξε και κρατούσα ώρες διδασκαλίας. Προτιμούσα να πηγαινοέρχομαι από τη Λάρισα και την Καρδίτσα και να κάνω ένα τρίωρο μάθημα παρά να το αφήσω. Ήθελα να έχω σχέσεις. Ίσως κάτι μέσα μου να μου έλεγε ότι μπορεί στο μέλλον να προκύψει εδώ κάτι πιο μεγάλο.
Παράλληλα είχατε συνεργασία και με άλλα πανεπιστήμια. Και με το Δημοκρίτειο στη Θράκη και με το University of Nicosia της Κύπρου. Διαφορές υπάρχουν;
Είναι αυτό που πάμε να κάνουμε τώρα εμείς στο Διεθνές Πανεπιστήμιο. Όταν αυτοί στην Κύπρο μιλούσαν για ένα φοιτητοκεντρικό σύστημα εκπαίδευσης, εμείς είχαμε μείνει κολλημένοι στο παραδοσιακό σύστημα, όπου ο καθηγητής είναι ο απόλυτος άρχων της τάξης. Αυτοί μιλούσαν για διαδικασία μαθήματος μέσω ενός τάμπλετ ή ενός κινητού ή να έχει ο φοιτητής πρόσβαση σε όλα τα αρχεία, σε όλες τις παρουσιάσεις και σε συστήματα τηλεκπαίδευσης και εμείς ήμασταν ακόμη πίσω. Βέβαια μάς βοήθησε αυτή η επαφή, γιατί έτσι είχαμε ώσμωση κουλτούρας. Ιδιωτική εκπαίδευση ήταν όλα αυτά και αμερικανικά κεφάλαια.
Οι φοιτητές διαφορετικοί;
Ίδια νοοτροπία, αλλά με άλλα εφόδια.
Το μοντέλο διοίκησης ήταν διαφορετικό;
Ακριβώς. Γιατί βασίζεται σε CEΟ, με χρηματοδοτήσεις και φυσικά με επίπεδο και βιοσιμότητας και σποπιμότητας.
Ένα ενδιαφέρον σημείο στο βιογραφικό σας είναι και η συμμετοχή σας στη θεματική ομάδα στρατηγικού σχεδιασμού του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για τη χάραξη της νέας Αγροτικής Πολιτικής περιόδου 2014-2020. Ξεκίνησε τώρα η νέα ΚΑΠ. Τι είναι σημαντικό σήμερα;
Έχουν αλλάξει πολλά από τότε. Όμως η κοινή Αγροτική Πολιτική παρόλο που αλλάζει μένει ουσιαστικά στη βάση της. Όταν μιλάμε για περιβαλλοντική κρίση και για τα μέτρα για το περιβάλλον αυτά πρέπει να είναι ακόμη πιο διακριτά. Όλοι αντιμετωπίζουμε το θέμα των κλιματικών αλλαγών. Άρα, το πρασίνισμα και ο τρόπος χορήγησης των επιδοτήσεων πρέπει να είναι πιο ξεκάθαρος από τότε που ήμουν στην Επιτροπή. Επίσης τα θέματα της ποιότητας της παραγωγής πρέπει να είναι πιο σαφή πλέον. .
Για την Ελλάδα τι έχει αλλάξει;
Δε έχουν γίνει μεγάλες αλλαγές. Θα πρέπει να μεγαλώσουμε το μέγεθος των εκμεταλλεύσεων και να γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί και αυτό που μας ταλανίζει χρόνια είναι η μείωση του κόστους παραγωγής. Αυτό δυσκολεύει για τα ελληνικά προϊόντα τον ανταγωνισμό. Η λύση είναι να δοθούν κίνητρα, ώστε τα ελληνικά προϊόντα να δικαιολογούν την υψηλή τιμή λόγω της υψηλής ποιότητας και της υψηλής προστιθέμενης αξίας. Εκεί πρέπει να δώσουμε σημασία.
Αυτό θα λέγατε και σε ένα νέο άνθρωπο που θέλει να ασχοληθεί με την αγροτική οικονομία και τη γεωργία στην Ελλάδα;
Ναι, ότι πρέπει να δείξει ότι το προϊόν που παράγει είναι ποιοτικότερο έναντι των άλλων. Γιατί κυκλοφορούν άπειρα προϊόντα. Το θέμα είναι πως μπορείς με το δικό σου προϊόν να δείξεις ότι διαφοροποιείσαι στην ποιότητα. Δείξτο αυτό. Πιστοποιήσεις, έλεγχος, ακόμη και η εμφάνιση του προϊόντος : όλα αυτά παίζουν ρόλο.
Ως πρώτος πρύτανης του ΔΙΠΑΕ μετά την περσινή διαδικασία ανάδειξηςΠάμε στα πιο δύσκολα: Από τον περσινό Σεπτέμβριο είστε ο πρώτος πρύτανης του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος (ΔΙΠΑΕ). Πως αισθανθήκατε την ημέρα της εκλογής;
Επειδή ήμουν στη Διοίκηση ως αντιπρόεδρος της Διοικούσης Επιτροπής είχα σχέση, αλλά δεν περίμενα το μέγεθος. Τον πρώτο μήνα ήταν σαν κομπρεσέρ (γελάει). Μου ερχόντουσαν συνέχεια μηνύματα και έπρεπε να γνωρίζω τα πάντα. Οπότε τώρα ύστερα από 7 μήνες είναι πιο ήρεμα τα πράγματα.
Λίγα λόγια για το ΔΙΠΑΕ. Πόσες είναι οι σχολές του; Εκτείνεται σε άλλες πόλεις; Πόσοι οι φοιτητές του και πόσο το διδακτικό προσωπικό;
Αυτή τη στιγμή τα μέλη ΔΕΠ είναι 360 και περίπου 180 οι διοικητικοί υπάλληλοι, οι ενεργοί φοιτητές είναι περίπου 28.000 αλλά υπάρχουν και περίπου 15.000 φοιτητές, οι λεγόμενοι λιμνάζοντες, που είτε τα έχουν παρατήσει είτε πάνε για δεύτερο πτυχίο. Αυτή τη στιγμή έχουμε 25 τμήματα, σε 5 σχολές, καθώς και 2 ξενόγλωσσες σχολές.
Σε ποιες πόλεις;
Θεσσαλονίκη, με Θέρμη και Σίνδο, Κατερίνη, Κιλκίς και Σέρρες. Πιάνουμε όλη την περιφέρεια της κεντρικής Μακεδονίας, αλλά επειδή το λέμε και στον τίτλο είναι της Ελλάδος. Έχει έναν άλλο προσανατολισμό, είναι εμβληματικό. Ένα πανεπιστήμιο που μπορεί να έχει έδρα σε αυτές τις πόλεις, αλλά ο σκοπός και ο προσανατολισμός του είναι η διεθνοποίηση.
Αυτό σημαίνει και ξένοι φοιτητές.
Έχουμε και ξένους φοιτητές στα αγγλόφωνα τμήματα. Το ΔΙΠΑΕ ήταν το πρώτο πανεπιστήμιο που είχε προσανατολισμό σε αγγλόφωνα προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών. Αυτό ήταν πολύ πρωτοποριακό για το 2005, όταν και ξεκίνησε. Βλέπετε ότι τώρα όλα τα πανεπιστήμια αναφέρονται στη διεθνοποίηση. Παρόλα αυτά όμως δεν ήταν φοβερά τα αποτελέσματα. Έπρεπε σιγά σιγά και σταδιακά να καθιερωθεί. Όμως με ποιοτική δουλειά ήρθε η αύξηση των αλλοδαπών φοιτητών. Μάλιστα το 2023 είχαμε μια έκρηξη αλλοδαπών φοιτητών. Είχαμε να διαχειριστούμε έναν μεγάλο όγκο αιτήσεων αλλοδαπών φοιτητών από 56 διαφορετικές χώρες: Από Ιαπωνία μέχρι Αμερική. Ήταν εντυπωσιακό. Είχαμε 5 αιτήσεις Γιαπωνέζων φοιτητών που ενδιαφέρθηκαν και τελικά γράφτηκε ο ένας. Και μόνο η αναζήτηση δείχνει ότι κάτι γίνεται.
Οι δυνατότητες άρα πολλές. Πολλά και τα προβλήματα: Να ξεκινήσουμε από το κτιριακό: Αρκούν τα κτίρια;
Οι υποδομές είναι μεγάλο πρόβλημα που ταλανίζει όλα τα πανεπιστήμια, αλλά και εμάς. Ειδικά στο campus της Σίνδου, που πλέον δεν επαρκεί γιατί έχουμε αύξηση των φοιτητών. Βέβαια ισχύει η εξ αποστάσεως διδασκαλία, αλλά το Σαββατοκύριακο που γίνονται τα μαθήματα εκεί έχουμε αυξημένες απαιτήσεις. Η Κατερίνη είναι καλά, το campus των Σερρών είναι πάρα πολύ καλό. Στο Κιλκίς έχουμε μια άλλη ιδιαιτερότητα: έχουμε ένα τεράστιο κτήριο με ένα τμήμα μόνο και νομίζω ότι θα προβούμε σε κάποιες διορθωτικές κινήσεις και θα δημιουργήσουμε ένα πρόγραμμα σπουδών ακόμη.
Στη Σίνδο έχετε ένα ωραίο γυμναστήριο χωρίς άδεια. Τι μέλει γενέσθαι;
Είναι χωρίς άδεια. Υπήρχε φάκελος και ήταν της Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας. Βρέθηκε όμως λύση, θα κλείσει ο φάκελος και ο στόχος μας είναι την 1η Σεπτεμβρίου να λειτουργήσει και να παραδοθεί και στην τοπική κοινωνία που το έχει ανάγκη, αλλά και στους φοιτητές μας.
Σοβαρό πρόβλημα και οι φοιτητικές εστίες. Τι γίνεται εδώ;
Όχι, μόνο σοβαρό αλλά και κρίσιμο θέμα. Έχουμε μια Εστία στη Σίνδο και έναν ξενώνα στις Σέρρες. Σε συνεννόηση με το Υπουργείο Παιδείας θα έχουμε μια χρηματοδότηση 2 εκατομμυρίων ευρώ, με την οποία θα αγοράσουμε ένα ξενοδοχείο, το οποίο θα μετατρέψουμε σε Εστία στη Σίνδο, το οποίο το έχουμε ήδη βρει. Είναι όμορο, όποτε πάει με μια διδικασία fast track. Στις Σέρρες έχουμε ένα οικόπεδο, όπου ξεκίνησαν ήδη οι μελέτες και η προπαρασκευή των τευχών δημοπράτησης για να κτίσουμε Εστίες. Ο στόχος μας είναι σε όλες τις πόλεις είτε να νοικιάσουμε δωμάτια από ξενοδοχεία είτε να βρούμε τρόπο στέγασης των φοιτητών.
Άλλο ένα σοβαρό θέμα για τη Θεσσαλονίκη είναι η πρόσβαση: είστε ευχαριστημένος από την αστική συγκοινωνία του ΟΑΣΘ;
Όχι, αν και ο πρόεδρος του ΟΑΣΘ μάς υποσχέθηκε ότι θα εντάξει πολλά από τα ηλεκτρικά λεωφορεία στις γραμμές της δυτικής Θεσσαλονίκης. Είμαστε σε μια διαρκή προσπάθεια να γίνει η σύνδεση με τον προαστιακό. Αυτό θα βοηθήσει συνολικά την ανάπτυξη της δυτικής Θεσσαλονίκης, Σκεφτείτε ότι αν διακινούνταν καθημερινά με αυτά τα λεωφορεία οι 15.000 φοιτητές μας πως θα διασφαλίζονταν η βιωσιμότητα των γραμμών. Είμαστε δε σε μια συνεργασία με τους τοπικούς φορείς, αλλά και με τα υπουργεία για να αναδείξουμε το συγκεκριμένο θέμα του προαστιακού. Η σκέψη είναι αυτή η υπάρχουσα γραμμή που πηγαίνει για τη Λάρισα να κάνει μια στάση στο αγρόκτημα, καθώς περνά μέσα από το campus.
Οι άλλες σχολές στις άλλες πόλεις υποφέρουν από τον υδροκεφαλισμό της Θεσσαλονίκης; Γιατί στην Ελλάδα είμαστε…
Όχι, είναι ισορροπημένα τα πράγματα. Το ότι το πανεπιστήμιο απλώνεται σε πολλές πόλεις μάς βοηθά. Γιατί η Θεσσαλονίκη δε θα μπορούσε να σηκώσει όλο τον όγκο των φοιτητών. Και ξέρετε το στοίχημα ποιο είναι, όσο και αν κάποιους από εμάς τους καθηγητές δε μας βολεύει; Πρέπει τα campus να είναι έξω από τις πόλεις. Γιατί εκεί έχεις δυνατότητες, ενώ στο κέντρο είναι αλλιώς τα πράγματα. Στο ΔΙΠΑΕ δεν έχουμε κινητοποιήσεις, δεν έχουμε ακραία παραβατικά φαινόμενα, είναι το πιο ασφαλές πανεπιστήμιο.
Ποιος είναι ο στόχος για τη θητεία σας;
Το ΔΙΠΑΕ είναι ένα σύγχρονο πανεπιστήμιο και η επικαιροποίηση των προγραμμάτων σπουδών έγινε πριν από τέσσερα χρόνια. Είναι ό,τι πιο σύγχρονο και στραμμένο προς την αγορά εργασίας πρόγραμμα υπάρχει αυτή τη στιγμή. Μας πίεσε τότε όλη αυτή η διαδικασία, αλλά πρέπει να πούμε ότι τα προγράμματα σπουδών είναι ευέλικτα και φοιτητοκεντρικά. Θέλουμε ένα πανεπιστήμιο που να είναι φιλικό με τους φοιτητές, με προγράμματα σπουδών που να είναι ανταποδοτικά και αυτός που σπουδάζει εδώ να ξέρει ότι θα βρει άμεσα δουλειά. Από εκεί και πέρα η διεθνοποίηση, η καινοτομία και η αριστεία είναι οι άλλοι στόχοι που θέτουμε.
Αν είχατε τον υπουργό Παιδείας εδώ τι θα του ζητούσατε;
Είμαστε σε επαφή με τον υπουργό Παιδείας. Του γκρινιάζω (χαμογελάει). Θα του ζητούσα -και ήδη έχει γίνει αποδεκτό- να κάνουμε 4 προγράμματα σπουδών που θα είναι καινοτόμα. Ζητάμε ενίσχυση σε έργα υποδομών, κάτι το οποίο εν μέρει το έχουμε. Πήραμε μάλιστα και σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα από την αρχή της πρυτανικής μας θητείας μια καλή χρηματοδότηση. Από εδώ και πέρα είναι στο δικό μας γήπεδο και στα δικά μας χέρια να κάνουμε πράγματα.
Πάμε στον ιδιώτη Σταμάτη Αγγελόπουλο. Με τι χαλαρώνετε; Ηρεμείτε στη φύση;
Ως γεωπόνος πρέπει να χαλαρώνεις στη φύση. (γελάει). Έχω παρέες, τις οποίες έχω κρατήσει εδώ και χρόνια και που δημιουργήθηκαν πριν την ενασχόλησή μου με το πανεπιστήμιο. Η καλή κουβέντα με λίγο κρασάκι νομίζω ότι με χαλαρώνει περισσότερο.
Αγαπημένη ομάδα;
Ηρακλής είμαι (γελάει). Είμαστε από τους λίγους και καλούς (γελάει).
Μότο ζωής υπάρχει;
(Σκέφτεται λίγο). Εξέλιξη.
Τι λέει ο Σταμάτης Αγγελόπουλος για τον Σταμάτη Αγγελόπουλο; Τι σας αρέσει στον εαυτό σας; Τι θα αλλάζατε;
Είμαι ευαίσθητος και πρέπει να πάψω να είμαι τόσο ευαίσθητος. Το άλλο είναι ότι είμαι συγκεντρωτικός και δεν πρέπει να είμαι τόσο. Είμαι επίμονος και δεν πρέπει να είμαι τόσο επίμονος σε κάποια πράγματα. Αυτά (γελάει).
Το μαγικό ραβδί: αν το είχατε τι θα αλλάζατε στην εκπαίδευση της χώρας που δεν αλλάζει εύκολα;
Τη νοοτροπία. Ένα πανεπιστήμιο για να εξελιχθεί θέλει ομαλότητα και σταθερότητα. Από την άλλη θεωρώ ότι η λέξη δημόσιο πανεπιστήμιο, το οποίο υπηρετούμε, δημιουργεί και αγκυλώσεις. Αν ήταν κάτι πιο υβριδικό θα μπορούσε να βοηθήσει ακόμη περισσότερο την ανάπτυξη του δημόσιου πανεπιστήμιου. Το ότι αγκυλώνεται το δημόσιο πανεπιστήμιο, ότι διοικούμε ένα πανεπιστήμιο λες και διοικούμε έναν δήμο ή έναν ΟΤΑ δεν είναι σαφώς το ίδιο πράγμα. Άρα είναι θέμα αντιληπτικής διαδικασίας. Νομίζω ότι αν το πανεπιστήμιο απελευθερώνονταν από τα γρανάζια του δημοσίου θα είχαμε φοβερά και ακόμη καλύτερα αποτελέσματα. Έχουμε ερευνητές, έχουμε καθηγητές, έχουμε και φοιτητικό δυναμικό το οποίο είναι αξιόλογο, αλλά όταν παλεύεις να κάνεις έναν δημόσιο διαγωνισμό με όλες τις διαδικασίες που δυστυχώς υπάρχουν στο δημόσιο καταλαβαίνετε ότι υστερούμε και ότι έχουμε καθυστέρηση. Πως μπορούμε να ανταγωνιστούμε ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο; Έχουμε θέμα. Αν λοιπόν μπορούσα να αλλάξω και να κάνω κάτι πιο ευέλικτο και πιο σύγχρονο, πιο καινοτόμο και πιο εύκολο στην διαδικασία επιλογής αποφάσεων, θα ήμουν ιδιαίτερα χαρούμενος.
ΣΧΟΛΙΑ