Η πιο θεαματική καλοκαιρινή «βροχή» μετεώρων, που βρίσκεται σε εξέλιξη από τα μέσα Ιουλίου, κορυφώθηκε το βράδυ της περασμένης Δευτέρας, μαγνητίζοντας για ακόμη μια φορά τα βλέμματα μικρών και μεγάλων που ξενύχτησαν, με τα μάτια στραμμένα στον αυγουστιάτικο ουρανό προκειμένου να παρατηρήσουν και να καταγράψουν το μοναδικό φαινόμενο των Περσείδων, που γίνεται ορατό κάθε χρόνο τέτοια εποχή.

Με τα λαμπερά πεφταστέρια, γνωστά ως Περσείδες, να κοσμούν τον καλοκαιρινό ουρανό, το φαινόμενο λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο την ίδια περίοδο, δηλαδή από τις 17 Ιουλίου ως τις 24 Αυγούστου και κορυφώνεται περίπου την ίδια ημερομηνία. Φέτος το μέγιστο της βροχής των Περσείδων το βράδυ της 12ης προς 13 Αυγούστου, οπότε τα πεφταστέρια εμφανίστηκαν με σχετικά μεγαλύτερη συχνότητα. Οι δύο μεγάλες μεταβλητές που επηρεάζουν την ορατότητα του φαινομένου είναι ο καιρός, καθώς και η φάση της Σελήνης που όταν δύει, επιτρέπει μια πιο διακριτή παρατήρηση.

Ο «κυνηγός» των Περσείδων

Ο Κωνσταντίνος Εμμανουηλίδης είναι ιδιοκτήτης εταιρείας κατασκευής μεταλλικών θερμοκηπίων. Παράλληλα με την δουλειά του, εδώ και 26 χρόνια ασχολείται ερασιτεχνικά με την αστρονομία παρατηρώντας για ατελείωτες ώρες τον νυχτερινό ουρανό. Με ένα ηλεκτρονικό σύστημα πρόγνωσης που έφτιαξε ο ίδιος, ανιχνεύει τους κεραυνούς και βρίσκεται στο κατόπι τους. Έχει βρεθεί δεκάδες φορές μπροστά στην παραλυτική δύναμη της φύσης. Διανύοντας εκατοντάδες χιλιόμετρα για αυτό το κυνήγι, έχει χρειαστεί να φθάσει από τη Χαλκιδική στην Ηγουμενίτσα για να αποτυπώσει μια υπερ-καταιγίδα.

Το makthes.gr τον εντόπισε στην Χαλκιδική, εκεί που την τελευταία εβδομάδα έχει εγκαταστήσει το «παρατηρητήριο» του προκειμένου να καταγράψει την «βροχή» των Περσείδων. Με την χρήση ειδικού τηλεσκοπίου αλλά και με τέσσερις διαφορετικές φωτογραφικές μηχανές ο ερασιτέχνης αστρονόμος, Κωνσταντίνος Εμμανουηλίδης μένει ξάγρυπνος τα βράδια «κυνηγώντας» το πάθος του αφού εκτός από την απόλαυση της παρατήρησης ο ίδιος αποτυπώνει με επαγγελματικό τρόπο το φαινόμενο, συλλέγοντας δεδομένα που συνεισφέρουν αργότερα στις αστρονομικές έρευνες.

«Οι βροχές διαττόντων αστέρων πλέον είναι εύκολα προβλέψιμες» αναφέρει στο makthes.gr ο Κωνσταντίνος Εμμανουηλίδης τονίζοντας ότι πλέον ο ουρανός στα μεγάλα αστικά κέντρα είναι αρκετά φωτεινός με αποτέλεσμα να μην έλκει εύκολα τα βλέμματα του κοινού. «Όσο περνάνε τα χρόνια, ο σκοτεινός ουρανός εκλείπει όλο και περισσότερο από τα αστικά κέντρα και αυτό είναι κάτι που αποτρέπει τις νεότερες γενιές από το να ασχοληθούν με την παρατήρηση τέτοιων φαινομένων καθώς δεν γίνονται εύκολα ορατά».

Πως δημιουργούνται οι Περσείδες;

«Οι βροχές διαττόντων δημιουργούνται μετά από περάσματα κομητών. Πρόκειται για θραύσματα, δηλαδή λιωμένο υλικό, που λόγω της θερμότητας που εκπέμπει ο ήλιος αποκόπτεται από τους κομήτες και μένει στο διάστημα» εξηγεί στο makthes.gr ο κ. Εμμανουηλίδης. 

«Επειδή γνωρίζουμε τις τροχιές των κομητών μπορούμε να υπολογίσουμε την χρονική διάρκεια και την ένταση του φαινομένου. Κάθε χρόνο, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, ο πλανήτης μας συναντά τα υπολείμματα που άφησε πίσω του ο κομήτης 109P/Swift-Tuttle, ο οποίος περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο κάθε 133 χρόνια και η τελευταία φορά που βρέθηκε στο εσωτερικό Ηλιακό Σύστημα ήταν το 1992. Παρότι ο κομήτης τώρα βρίσκεται στις άκρες του Ηλιακού Συστήματος, η σκόνη και τα σωματίδια που άφησε πίσω του κατά την διάρκεια των πολλών επισκέψεων του στο εσωτερικό Ηλιακό Σύστημα, φτάνουν στην ατμόσφαιρα της Γης και καίγονται με θεαματικό τρόπο, δημιουργώντας την καλοκαιρινή βροχή διαττόντων, τους Περσείδες» αναφέρει ο κ. Εμμανουηλίδης.

«Τα αντικείμενα που μπορούμε να διακρίνουμε με γυμνό μάτι ονομάζονται «μετέωρα». Είναι οι διάττοντες αστέρες που αιωρούνται μόνιμα χωρίς να πέφτουν ποτέ. Οι Περσείδες, είναι τα ακτινοβόλα σημεία που πλησιάζουν τον αστερισμό του Περσέα». Όπως εξηγεί ο κ. Εμμανουηλίδης, υπάρχουν βροχές διαττόντων που εξελίσσονται καθόλη την διάρκεια του χρόνου όπως οι Λεοντίδες που διακρίνονται τον μήνα Νοέμβριο και οι Διδυμίδες που εμφανίζονται τον Δεκέμβριο. Σύμφωνα με τον ίδιο μια από τις μεγαλύτερες βροχές διαττόντων καταγράφηκε τον Νοέμβριο του 1999 με την πτώση περίπου 60 με 100 μετεώρων το λεπτό, αριθμοί που πλέον δεν καταγράφονται στις μέρες μας αφού σήμερα τα στοιχεία δείχνουν ότι ο αριθμός τους έχει μειωθεί σημαντικά αφού πέφτουν 50 έως 150 μετέωρα την ώρα.

Οι ώρες κατά τις οποίες το φαινόμενο κορυφώνεται διαφέρουν ανάλογα με είδος των αστέρων. Οι Περσείδες παρουσιάζουν εντονότερη δραστηριότητα κατά τις πρώτες πρωινές ώρες, δηλαδή στο διάστημα 02:00 π.μ. με 04:00 π.μ., ωστόσο υπάρχουν μεγάλα διαστήματα κατά τα οποία υπάρχει μια αρκετά μεγάλη παύση του φαινομένου. Σύμφωνα με τον ίδιο η παρατήρηση είναι κάτι που μπορεί να γίνει από τον καθένα με γυμνό μάτι με την προϋπόθεση ότι θα βρίσκεται σε κάποιο σημείο που θα έχει μια καλή οπτική του νυχτερινού ουρανού, μακριά από τα φώτα της πόλης.

«Παρατηρώντας το φαινόμενο από τον πλανήτη μας θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε την γη με ένα διαστημόπλοιο που κινείται προς τον πλανήτη Περσέα και με αυτό τον τρόπο βλέπουμε τους διάττοντες αστέρες να έρχονται προς το μέρος μας όπως ακριβώς η βροχή πέφτει πάνω στο τζάμι ενός αυτοκινήτου» αναφέρει.