27/08/2024 07:00
Έντονο προβληματισμό προκάλεσαν στην κυβέρνηση και το υπουργείο Εθνικής Άμυνας οι δεκάδες κενές θέσεις σε άλλοτε περιζήτητες Στρατιωτικές Σχολές, με την πτώση των βάσεων σε κάποιες από αυτές, κατά τις φετινές Πανελλαδικές, να ξεπερνά μέχρι και τα 3.000 μόρια. Τα δεδομένα αυτά προκάλεσαν την αντίδραση των κομμάτων της αντιπολίτευσης που «σήκωσαν» το θέμα, ενώ την ίδια ώρα πηγές του υπουργείου Εθνικής Άμυνας μεταφέρουν στη «ΜτΚ» πως ήδη λαμβάνονται σχετικά μέτρα.
Για μελλοντικά ζητήματα στελέχωσης κάνει λόγο ο Χρήστος Ταουσάνης, σύμβουλος σταδιοδρομίας και επιστημονικός διευθυντής του Employ Edu, με περισσότερα από 20 χρόνια εμπειρίας στον κλάδο, εξηγώντας στη «ΜτΚ» πως «οι παραγωγικές σχολές των Ενόπλων Δυνάμεων αρχίζουν κι έχουν πρόβλημα». Σύμφωνα με τον ίδιο, οι μη ελκυστικές συνθήκες διαβίωσης των μελλοντικών στελεχών και η ελλιπής ενημέρωση των νέων για τις προοπτικές των Στρατιωτικών Σχολών, αποτελούν κάποιες από τις αιτίες του προβλήματος.
Κενά σε κρίσιμες θέσεις
Μειωμένο ενδιαφέρον και ΕΒΕ άφησαν κενές δεκάδες θέσεις σε κρίσιμα πόστα των Ενόπλων Δυνάμεων, με τον κ. Ταουσάνη να χαρακτηρίζει τη φετινή χρονιά την πιο προβληματική όσον αφορά τη διαχείριση των εισακτέων στις σχολές των Ενόπλων Δυνάμεων, διότι δεν καλύφθηκε ο επιθυμητός αριθμός των θέσεων που χρειαζόταν το υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Προβληματική είναι και η εικόνα στις σχολές του Εμπορικού Ναυτικού, όπου οι κενές θέσεις στους Πλοιάρχους είναι 35 και τους Μηχανικούς 422. Στη Σχολή Ευελπίδων, στα όπλα έμειναν κενές 230 θέσεις από τις 307 που διατίθενται. Στη Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών (ΣΜΥ), πάλι στα όπλα -που είναι οι πιο μάχιμοι- από τις 200 θέσεις έμειναν κενές οι 148. Στην κατεύθυνση Ιπταμένων της Σχολής Ικάρων που αποτελεί, όπως τονίζει ο κ. Ταουσάνης, το πιο βασικό «όπλο» των Ενόπλων Δυνάμεών μας, με πολύ αυστηρά κριτήρια και μετρημένες θέσεις, από τις 75 έμειναν κενές οι 14.
Στη Σχολή Μόνιμων Υπαξιωματικών Αεροπορίας (ΣΜΥΑ), άλλοτε περιζήτητη, στην κατεύθυνση Τεχνολογικής Υποστήριξης, από τις 103 θέσεις οι 60 έμειναν κενές. Στη Σχολή Αξιωματικών Νοσηλευτικής, που αποτελεί μία ειδικότητα που δείχνει να προσελκύει διαχρονικά αρκετούς υποψήφιους, από τις 62 θέσεις, οκτώ έμειναν κενές. «Εντυπωσιακό στοιχείο επίσης είναι πως στη Σχολή Μηχανικών Εμπορικού Ναυτικού, από τις υψηλότερα αμειβόμενες ειδικότητες που υπάρχουν στην αγορά εργασίας, όπου ο πρώτος μισθός αγγίζει τα 3.500 ευρώ και μπορεί να φτάσει τις 10.000 ευρώ/μήνα, από τις 554 θέσεις έμειναν κενές οι 422. Αυτό συνέβη διότι η επιλογή της σχολής αποτελεί συνάρτηση πολλών παραγόντων και τα παιδιά πλέον επιλέγουν την πιο εύκολη και βατή πορεία διότι, ένας μηχανικός εμπορικού ναυτικού είναι για έξι μήνες στη θάλασσα. Φέτος ήταν ραγδαία η πτώση των βάσεων στη Σχολή Ευελπίδων, κατά 3.140 μόρια, που διαμόρφωσε βάση εισαγωγής στα 12.415. Τεράστια πτώση, 3.160 μόρια είχε και η Σχολή Μονίμων Αξιωματικών της Αεροπορίας, στην κατεύθυνση Επιχειρησιακής Υποστήριξης. Η Ικάρων διαμόρφωσε βάση εισαγωγής στα 14.545, μετά από πτώση 1.500 μορίων», αναλύει.
Τα αίτια
Ο κ. Ταουσάνης αναφέρει πως πολλοί υποστηρίζουν ότι το πρόβλημα δημιουργήθηκε από την ΕΒΕ που όμως, όπως λέει, είναι μία παράμετρος. «Εμπόδισε μεν την πρόσβαση μαθητών τις προηγούμενες χρονιές αλλά και όταν μειώθηκε, για παράδειγμα, στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων από το 1,2 στο 1, δεν υπήρξε κάποια ιδιαίτερη μεταβολή. Αυτό μας δείχνει πως πρέπει να μειωθεί κι άλλο η ΕΒΕ όπου υπάρχει δυνατότητα, ώστε να δώσει μεγαλύτερη πρόσβαση στους υποψηφίους, αλλά και πάλι θεωρώ ότι δεν θα αποτελέσει τη λύση. Όσον αφορά την ΕΒΕ, πρέπει να διευκρινίσουμε πως δεν διασφαλίζει ότι θα έχουμε υψηλό επίπεδο σπουδών, διασφαλίζει ότι δεν θα εισαχθούν μαθητές με πολύ χαμηλό βαθμολογικό κριτήριο. Κατά την άποψή μου, ούτε και η πρόσβαση των μαθητών από όλα τα επιστημονικά πεδία είναι η λύση.
Το ζήτημα είναι να γίνει ελκυστικότερος ο κλάδος». Περιγράφει πως πλέον τα παιδιά δεν στοχεύουν στις Στρατιωτικές Σχολές και δεν υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για σχολές που προσφέρουν σίγουρη επαγγελματική αποκατάσταση και συνδέονται με το Δημόσιο. «Πρόκειται για μία συνθήκη που παρατηρείται από την πανδημία και μετά. Η αλήθεια είναι πως σ’ έναν βαθμό έχει χαθεί η αίγλη και το πρεστίζ που συνόδευε αυτά τα επαγγέλματα. Κυρίως όμως έχει αυξηθεί σημαντικά το κόστος διαβίωσης κι έτσι είναι πολύ δύσκολο για ένα παιδί που θα διοριστεί ως αξιωματικός ή υπαξιωματικός και θα αμείβεται με 1.000 ευρώ, να τα βγάλει πέρα. Μπορεί στον ιδιωτικό τομέα τα χρήματα να μην είναι περισσότερα αλλά, υπάρχουν δύο δεδομένα που προσελκύουν πλέον τη νέα γενιά: Μπορούν να μείνουν στον τόπο διαμονής τους -ειδικά για τα μεγάλα αστικά κέντρα- και ξέρουν ότι εφόσον το κυνηγήσουν θα έχουν τη δυνατότητα ανέλιξης. Εάν δεν φροντίσουν τα υπουργεία Εθνικής Άμυνας και Παιδείας να διαμορφώσουν ελκυστικές συνθήκες, μελλοντικά το πρόβλημα θα εντείνεται συνεχώς», τονίζει.
Ζήτημα, σύμφωνα με τον ίδιο, αποτελούν και οι δυσμενείς μεταθέσεις. «Τα παιδιά πλέον δεν πηγαίνουν να σπουδάσουν εκτός του τόπου μόνιμης κατοικίας, πόσο μάλλον να δουλέψουν. Οι συχνές μεταθέσεις πάντα αποτελούσαν έναν ανασταλτικό παράγοντα. Μην ξεχνάμε πως πια ένα τεράστιο κομμάτι του πληθυσμού έχει συγκεντρωθεί στην Αθήνα, τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη, που είναι πιο δύσκολο να μετακινηθούν προς μία περιφερειακή πόλη κι έτσι παραιτούνται από την προοπτική να μπουν σε μία τέτοια διαδικασία».
«Θα ακολουθήσουν τα Σώματα Ασφαλείας»
Ο ίδιος αναφέρει πως στις Σχολές των Σωμάτων Ασφαλείας η πτώση των βάσεων και αντίστοιχα η προτίμηση των νέων προς αυτές δεν είναι τόσο μεγάλη. Η Σχολή Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας σημείωσε πτώση 570 μορίων, η Σχολή Αστυφυλάκων διαμόρφωσε βάση εισαγωγής στα 13.180, μετά από πτώση 1.630 μορίων και η βάση της Σχολής Αξιωματικών της Πυροσβεστικής έπεσε κατά 570 μόρια. «Βλέπουμε ότι και εδώ διαμορφώνεται μία τάση που ενδεχομένως να ενισχυθεί τα επόμενα χρόνια. Αυτό που διαφοροποιεί αυτές τις Σχολές από τις Στρατιωτικές είναι ότι οι μεταθέσεις δεν είναι τόσες πολλές και οι εκπαιδεύσεις σε Αστυνομία και Πυροσβεστική γίνονται στα μεγάλα αστικά κέντρα. Εκτίμησή μου είναι πως εάν δεν αλλάξει κάτι ώστε να γίνουν πιο ελκυστικές αυτές οι Σχολές, σταδιακά θα αντιμετωπίσουν αντίστοιχη φθορά».
Σύμφωνα με την εκτίμηση του κ. Ταουσάνη, οι ελκυστικότερες συνθήκες διαβίωσης, εξέλιξης αλλά και η καλύτερη ενημέρωση των νέων ως προς τις απαιτήσεις, τις προοπτικές και τους περιορισμούς που έχουν οι στρατιωτικές ειδικότητες, θα μπορέσουν να λειτουργήσουν ανασταλτικά στην αποδυνάμωση των συγκεκριμένων σχολών.
Αντιδράσεις από την αντιπολίτευση
Ερώτηση για το θέμα, προς τους υπουργούς Παιδείας και Εθνικής Άμυνας, κατέθεσαν 15 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ επισημαίνοντας μεταξύ άλλων: «Ο τρόπος εισαγωγής στις Στρατιωτικές Σχολές αναδεικνύεται προβληματικός με το υπάρχον σύστημα, διότι αφενός επηρεάζεται από την καθιέρωση της ΕΒΕ για τους υποψήφιους/ες των ΓΕΛ και αφετέρου αρκετοί υποψήφιοι/ες των ΕΠΑΛ που κατόρθωσαν να ‘πιάσουν’ την ΕΒΕ δεν πέτυχαν την είσοδο τους λόγω των πολύ λίγων θέσεων που τους αναλογούν, καθιστώντας απαραίτητη την επανεξέταση των προϋποθέσεων εισαγωγής στις Στρατιωτικές Σχολές. Το πρόβλημα συνεπικουρείται και από την αδυναμία των Ενόπλων Δυνάμεων να εξασφαλίσουν ένα βιώσιμο και ελκυστικό μέλλον για τους απόφοιτους των Στρατιωτικών Σχολών, καθιστώντας τις εν λόγω σχολές μειωμένου ενδιαφέροντος για τους υποψήφιους/ες. Αδιαμφισβήτητα η επαρκής στελέχωση των Ενόπλων Δυνάμεων αποτελεί κρίσιμο παράγοντα της διατήρησης της αμυντικής ικανότητας της χώρας σε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από αυξημένες απαιτήσεις, αλλά και τη γενικευμένη αστάθεια στην ευρύτερη περιοχή. Γι’ αυτούς τους λόγους ερωτώνται οι υπουργοί πώς σκοπεύουν να αντιμετωπίσουν το ζήτημα του χαμηλού αριθμού εισακτέων στις στρατιωτικές σχολές, εάν θα επανεξετάσουν την ΕΒΕ και το ποσοστό θέσεων που αναλογεί στα ΕΠΑΛ, καθώς και τις ενέργειες που θα κάνουν προκειμένου να εξομαλύνουν τις παρούσες συνθήκες στις Ένοπλες Δυνάμεις».
Σε ανακοίνωσή του ο Τομέας Άμυνας του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής τονίζει πως από τις 747 προβλεπόμενες θέσεις στις Στρατιωτικές Σχολές (ΑΣΕΙ και ΑΣΣΥ) έμειναν κενές οι 460, επιτείνοντας το πρόβλημα στο σύνολο των Στρατιωτικών Σχολών. «Για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά μειώνεται ο αριθμός των εισακτέων στις εν λόγω Σχολές, προδιαγράφοντας δυσοίωνο το μέλλον των Ενόπλων Δυνάμεων όσον αφορά στην αριθμητική και ποιοτική στελέχωσή τους. Η κυβέρνηση αδιαφορεί χαρακτηριστικά και επικίνδυνα. Για ακόμη μία χρονιά η απαξίωση της κυβέρνησης στο προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων, η αδιαφορία της σε βασικά ζητήματα διαβίωσης και εξέλιξής του, προκαλεί την απροθυμία των νέων να ενταχθούν στους κόλπους τους. Το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής κρούει διαρκώς τον κώδωνα στην κυβέρνηση. Να δώσει επιτέλους ουσιαστικές λύσεις στα προβλήματα των στελεχών και να καταστήσει ελκυστικότερες τις Ένοπλες Δυνάμεις για να παύσουν να γίνονται φτωχότερες».
Οι λύσεις που δρομολογεί το υπουργείο Άμυνας
Το ζήτημα τέθηκε στο υπουργικό συμβούλιο, με εκτενή συζήτηση μεταξύ του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Δένδια, όπου αποφασίστηκε να ληφθούν κάποια μέτρα αρχής γενομένης το 2025 ενώ κάποια άλλα, πιο σύνθετα, βρίσκονται στο τραπέζι. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες της «ΜτΚ» από πηγές του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, εντός του 2025 -κοντά στην περίοδο συμπλήρωσης του μηχανογραφικού- θα διεξαχθεί οργανωμένη καμπάνια για την προσέλκυση υποψηφίων στις Στρατιωτικές Σχολές και μάλιστα υπάρχει εταιρία επικοινωνίας που θα την αναλάβει αφιλοκερδώς. Όσον αφορά τα άμεσα μέτρα που μπορούν να ληφθούν, ο σχεδιασμός για την αντιμετώπιση του οικιστικού προβλήματος, ήδη υλοποιείται.
Ειδικότερα, ένα σοβαρότατο ζήτημα που αντιμετωπίζουν όσοι πρόκειται να καταταγούν στις Ένοπλες Δυνάμεις και να ακολουθήσουν αυτήν την επαγγελματική σταδιοδρομία, είναι το θέμα εξεύρεσης κατοικίας διότι στα νησιά, αλλά και σε περιοχές όπως η Αλεξανδρούπολη και η Καβάλα, λόγω των airbnb και του τουρισμού, τα ενοίκια έχουν εκτοξευθεί στα ύψη. Για την αντιμετώπιση του συγκεκριμένου θέματος υπάρχει ήδη σε εξέλιξη ένα μεγάλο οικιστικό πρόγραμμα, στο πλαίσιο του οποίου κατασκευάζονται στην Ορεστιάδα σπίτια που θα διατίθενται δωρεάν -και θα ακολουθήσουν κι άλλες περιοχές. Το Οικιστικό Πρόγραμμα του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ, χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Η προκήρυξη της διαγωνιστικής διαδικασίας για την υλοποίηση της πρώτης φάσης αφορά την έναρξη κατασκευής 702 διαμερισμάτων σε 54 οικοδομικά συγκροτήματα και των τριών κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων, σε ακριτικές περιοχές και νησιά με υψηλό κόστος ενοικίων και περιορισμένη διαθεσιμότητα. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει αρχικά την ευρύτερη περιοχή πέντε πόλεων της Θράκης (Αλεξανδρούπολη, Διδυμότειχο, Ορεστιάδα, Κομοτηνή, Ξάνθη) και 13 νησιών του Ανατολικού και Κεντρικού Αιγαίου (Κάρπαθος, Ρόδος, Καστελόριζο, Κως, Σάμος, Χίος, Λέρος, Λέσβος, Λήμνος, Σαμοθράκη, Σκύρος, Μύκονος, Σύρος). Επιπλέον, το 15% των νέων κατοικιών του Οικιστικού Προγράμματος θα διατίθεται σε καθηγητές -δασκάλους και ιατρούς- νοσηλευτές του ΕΣΥ, στο πλαίσιο προγραμματικών συμφωνιών μεταξύ του ΥΠΕΘΑ και του υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και του Υπουργείου Υγείας. Στόχος του Οικιστικού Προγράμματος του υπουργείου Εθνικής Άμυνας είναι, με τα 243 διαμερίσματα που ήδη κατασκευάζονται, να έχουν παραδοθεί εντός του 2026 συνολικά 944 κατοικίες σε στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, ιδιαίτερα χαμηλόβαθμους, που μετακινούνται ανά την Επικράτεια για την εκτέλεση των καθηκόντων τους. Υπενθυμίζεται ότι στις 18 Απριλίου ο κ. Δένδιας, εγκαινίασε συμβολικά τη θεμελίωση του νέου συγκροτήματος 13 διαμερισμάτων στην Ορεστιάδα.
Ζήτημα αποτελεί και η αναντιστοιχία των χρημάτων που λαμβάνουν οι Ευέλπιδες, Ναυτικοί Δόκιμοι και Ίκαροι, σε σχέση με τους σπουδαστές των σχολών των Σωμάτων Ασφαλείας. Το ποσό αυτό στις Στρατιωτικές Σχολές μόλις προσεγγίζει τα 200 ευρώ, ενώ στα Σώματα Ασφαλείας η αποζημίωση του σπουδαστή είναι τριπλάσια. Σύμφωνα με πληροφορίες της «ΜτΚ», το σχετικό αίτημα του υπουργείου Εθνικής Άμυνας που αφορά την εξομοίωση της αμοιβής των σπουδαστών έχει ήδη κατατεθεί στο υπουργείο Οικονομικών.
Από εκεί και πέρα, πληροφορίες της «ΜτΚ» αναφέρουν πως υπάρχουν μέτρα -πιο σύνθετα- τα οποία βρίσκονται υπό εξέταση. Το ένα αφορά το ενδεχόμενο οι σπουδαστές των Στρατιωτικών Σχολών να εισάγονται και από άλλες κατευθύνσεις -φυσικά κάτι τέτοιο δεν θα αφορά τη Στρατιωτική Ιατρική και Νομική. Όσον αφορά την ΕΒΕ, θα πρέπει σίγουρα να υπάρχει ένα «φίλτρο», καθώς απαιτούνται καλά στελέχη κι έτσι ενδεχομένως να μην αποτελεί σωστή λύση η πλήρωση των θέσεων με κάθε τρόπο. Παρότι ενδεχομένως πρόκειται για συγκυριακό φαινόμενο, που δεν θα έχει μόνιμα χαρακτηριστικά, η κυβέρνηση και τα συναρμόδια υπουργεία, όπως τονίζουν πηγές στη «ΜτΚ», ήδη λαμβάνουν μέτρα ώστε να αποφευχθεί η πιθανή, μελλοντική υποστελέχωση των Ενόπλων Δυνάμεων.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 25.08.2024
Έντονο προβληματισμό προκάλεσαν στην κυβέρνηση και το υπουργείο Εθνικής Άμυνας οι δεκάδες κενές θέσεις σε άλλοτε περιζήτητες Στρατιωτικές Σχολές, με την πτώση των βάσεων σε κάποιες από αυτές, κατά τις φετινές Πανελλαδικές, να ξεπερνά μέχρι και τα 3.000 μόρια. Τα δεδομένα αυτά προκάλεσαν την αντίδραση των κομμάτων της αντιπολίτευσης που «σήκωσαν» το θέμα, ενώ την ίδια ώρα πηγές του υπουργείου Εθνικής Άμυνας μεταφέρουν στη «ΜτΚ» πως ήδη λαμβάνονται σχετικά μέτρα.
Για μελλοντικά ζητήματα στελέχωσης κάνει λόγο ο Χρήστος Ταουσάνης, σύμβουλος σταδιοδρομίας και επιστημονικός διευθυντής του Employ Edu, με περισσότερα από 20 χρόνια εμπειρίας στον κλάδο, εξηγώντας στη «ΜτΚ» πως «οι παραγωγικές σχολές των Ενόπλων Δυνάμεων αρχίζουν κι έχουν πρόβλημα». Σύμφωνα με τον ίδιο, οι μη ελκυστικές συνθήκες διαβίωσης των μελλοντικών στελεχών και η ελλιπής ενημέρωση των νέων για τις προοπτικές των Στρατιωτικών Σχολών, αποτελούν κάποιες από τις αιτίες του προβλήματος.
Κενά σε κρίσιμες θέσεις
Μειωμένο ενδιαφέρον και ΕΒΕ άφησαν κενές δεκάδες θέσεις σε κρίσιμα πόστα των Ενόπλων Δυνάμεων, με τον κ. Ταουσάνη να χαρακτηρίζει τη φετινή χρονιά την πιο προβληματική όσον αφορά τη διαχείριση των εισακτέων στις σχολές των Ενόπλων Δυνάμεων, διότι δεν καλύφθηκε ο επιθυμητός αριθμός των θέσεων που χρειαζόταν το υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Προβληματική είναι και η εικόνα στις σχολές του Εμπορικού Ναυτικού, όπου οι κενές θέσεις στους Πλοιάρχους είναι 35 και τους Μηχανικούς 422. Στη Σχολή Ευελπίδων, στα όπλα έμειναν κενές 230 θέσεις από τις 307 που διατίθενται. Στη Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών (ΣΜΥ), πάλι στα όπλα -που είναι οι πιο μάχιμοι- από τις 200 θέσεις έμειναν κενές οι 148. Στην κατεύθυνση Ιπταμένων της Σχολής Ικάρων που αποτελεί, όπως τονίζει ο κ. Ταουσάνης, το πιο βασικό «όπλο» των Ενόπλων Δυνάμεών μας, με πολύ αυστηρά κριτήρια και μετρημένες θέσεις, από τις 75 έμειναν κενές οι 14.
Στη Σχολή Μόνιμων Υπαξιωματικών Αεροπορίας (ΣΜΥΑ), άλλοτε περιζήτητη, στην κατεύθυνση Τεχνολογικής Υποστήριξης, από τις 103 θέσεις οι 60 έμειναν κενές. Στη Σχολή Αξιωματικών Νοσηλευτικής, που αποτελεί μία ειδικότητα που δείχνει να προσελκύει διαχρονικά αρκετούς υποψήφιους, από τις 62 θέσεις, οκτώ έμειναν κενές. «Εντυπωσιακό στοιχείο επίσης είναι πως στη Σχολή Μηχανικών Εμπορικού Ναυτικού, από τις υψηλότερα αμειβόμενες ειδικότητες που υπάρχουν στην αγορά εργασίας, όπου ο πρώτος μισθός αγγίζει τα 3.500 ευρώ και μπορεί να φτάσει τις 10.000 ευρώ/μήνα, από τις 554 θέσεις έμειναν κενές οι 422. Αυτό συνέβη διότι η επιλογή της σχολής αποτελεί συνάρτηση πολλών παραγόντων και τα παιδιά πλέον επιλέγουν την πιο εύκολη και βατή πορεία διότι, ένας μηχανικός εμπορικού ναυτικού είναι για έξι μήνες στη θάλασσα. Φέτος ήταν ραγδαία η πτώση των βάσεων στη Σχολή Ευελπίδων, κατά 3.140 μόρια, που διαμόρφωσε βάση εισαγωγής στα 12.415. Τεράστια πτώση, 3.160 μόρια είχε και η Σχολή Μονίμων Αξιωματικών της Αεροπορίας, στην κατεύθυνση Επιχειρησιακής Υποστήριξης. Η Ικάρων διαμόρφωσε βάση εισαγωγής στα 14.545, μετά από πτώση 1.500 μορίων», αναλύει.
Τα αίτια
Ο κ. Ταουσάνης αναφέρει πως πολλοί υποστηρίζουν ότι το πρόβλημα δημιουργήθηκε από την ΕΒΕ που όμως, όπως λέει, είναι μία παράμετρος. «Εμπόδισε μεν την πρόσβαση μαθητών τις προηγούμενες χρονιές αλλά και όταν μειώθηκε, για παράδειγμα, στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων από το 1,2 στο 1, δεν υπήρξε κάποια ιδιαίτερη μεταβολή. Αυτό μας δείχνει πως πρέπει να μειωθεί κι άλλο η ΕΒΕ όπου υπάρχει δυνατότητα, ώστε να δώσει μεγαλύτερη πρόσβαση στους υποψηφίους, αλλά και πάλι θεωρώ ότι δεν θα αποτελέσει τη λύση. Όσον αφορά την ΕΒΕ, πρέπει να διευκρινίσουμε πως δεν διασφαλίζει ότι θα έχουμε υψηλό επίπεδο σπουδών, διασφαλίζει ότι δεν θα εισαχθούν μαθητές με πολύ χαμηλό βαθμολογικό κριτήριο. Κατά την άποψή μου, ούτε και η πρόσβαση των μαθητών από όλα τα επιστημονικά πεδία είναι η λύση.
Το ζήτημα είναι να γίνει ελκυστικότερος ο κλάδος». Περιγράφει πως πλέον τα παιδιά δεν στοχεύουν στις Στρατιωτικές Σχολές και δεν υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για σχολές που προσφέρουν σίγουρη επαγγελματική αποκατάσταση και συνδέονται με το Δημόσιο. «Πρόκειται για μία συνθήκη που παρατηρείται από την πανδημία και μετά. Η αλήθεια είναι πως σ’ έναν βαθμό έχει χαθεί η αίγλη και το πρεστίζ που συνόδευε αυτά τα επαγγέλματα. Κυρίως όμως έχει αυξηθεί σημαντικά το κόστος διαβίωσης κι έτσι είναι πολύ δύσκολο για ένα παιδί που θα διοριστεί ως αξιωματικός ή υπαξιωματικός και θα αμείβεται με 1.000 ευρώ, να τα βγάλει πέρα. Μπορεί στον ιδιωτικό τομέα τα χρήματα να μην είναι περισσότερα αλλά, υπάρχουν δύο δεδομένα που προσελκύουν πλέον τη νέα γενιά: Μπορούν να μείνουν στον τόπο διαμονής τους -ειδικά για τα μεγάλα αστικά κέντρα- και ξέρουν ότι εφόσον το κυνηγήσουν θα έχουν τη δυνατότητα ανέλιξης. Εάν δεν φροντίσουν τα υπουργεία Εθνικής Άμυνας και Παιδείας να διαμορφώσουν ελκυστικές συνθήκες, μελλοντικά το πρόβλημα θα εντείνεται συνεχώς», τονίζει.
Ζήτημα, σύμφωνα με τον ίδιο, αποτελούν και οι δυσμενείς μεταθέσεις. «Τα παιδιά πλέον δεν πηγαίνουν να σπουδάσουν εκτός του τόπου μόνιμης κατοικίας, πόσο μάλλον να δουλέψουν. Οι συχνές μεταθέσεις πάντα αποτελούσαν έναν ανασταλτικό παράγοντα. Μην ξεχνάμε πως πια ένα τεράστιο κομμάτι του πληθυσμού έχει συγκεντρωθεί στην Αθήνα, τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη, που είναι πιο δύσκολο να μετακινηθούν προς μία περιφερειακή πόλη κι έτσι παραιτούνται από την προοπτική να μπουν σε μία τέτοια διαδικασία».
«Θα ακολουθήσουν τα Σώματα Ασφαλείας»
Ο ίδιος αναφέρει πως στις Σχολές των Σωμάτων Ασφαλείας η πτώση των βάσεων και αντίστοιχα η προτίμηση των νέων προς αυτές δεν είναι τόσο μεγάλη. Η Σχολή Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας σημείωσε πτώση 570 μορίων, η Σχολή Αστυφυλάκων διαμόρφωσε βάση εισαγωγής στα 13.180, μετά από πτώση 1.630 μορίων και η βάση της Σχολής Αξιωματικών της Πυροσβεστικής έπεσε κατά 570 μόρια. «Βλέπουμε ότι και εδώ διαμορφώνεται μία τάση που ενδεχομένως να ενισχυθεί τα επόμενα χρόνια. Αυτό που διαφοροποιεί αυτές τις Σχολές από τις Στρατιωτικές είναι ότι οι μεταθέσεις δεν είναι τόσες πολλές και οι εκπαιδεύσεις σε Αστυνομία και Πυροσβεστική γίνονται στα μεγάλα αστικά κέντρα. Εκτίμησή μου είναι πως εάν δεν αλλάξει κάτι ώστε να γίνουν πιο ελκυστικές αυτές οι Σχολές, σταδιακά θα αντιμετωπίσουν αντίστοιχη φθορά».
Σύμφωνα με την εκτίμηση του κ. Ταουσάνη, οι ελκυστικότερες συνθήκες διαβίωσης, εξέλιξης αλλά και η καλύτερη ενημέρωση των νέων ως προς τις απαιτήσεις, τις προοπτικές και τους περιορισμούς που έχουν οι στρατιωτικές ειδικότητες, θα μπορέσουν να λειτουργήσουν ανασταλτικά στην αποδυνάμωση των συγκεκριμένων σχολών.
Αντιδράσεις από την αντιπολίτευση
Ερώτηση για το θέμα, προς τους υπουργούς Παιδείας και Εθνικής Άμυνας, κατέθεσαν 15 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ επισημαίνοντας μεταξύ άλλων: «Ο τρόπος εισαγωγής στις Στρατιωτικές Σχολές αναδεικνύεται προβληματικός με το υπάρχον σύστημα, διότι αφενός επηρεάζεται από την καθιέρωση της ΕΒΕ για τους υποψήφιους/ες των ΓΕΛ και αφετέρου αρκετοί υποψήφιοι/ες των ΕΠΑΛ που κατόρθωσαν να ‘πιάσουν’ την ΕΒΕ δεν πέτυχαν την είσοδο τους λόγω των πολύ λίγων θέσεων που τους αναλογούν, καθιστώντας απαραίτητη την επανεξέταση των προϋποθέσεων εισαγωγής στις Στρατιωτικές Σχολές. Το πρόβλημα συνεπικουρείται και από την αδυναμία των Ενόπλων Δυνάμεων να εξασφαλίσουν ένα βιώσιμο και ελκυστικό μέλλον για τους απόφοιτους των Στρατιωτικών Σχολών, καθιστώντας τις εν λόγω σχολές μειωμένου ενδιαφέροντος για τους υποψήφιους/ες. Αδιαμφισβήτητα η επαρκής στελέχωση των Ενόπλων Δυνάμεων αποτελεί κρίσιμο παράγοντα της διατήρησης της αμυντικής ικανότητας της χώρας σε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από αυξημένες απαιτήσεις, αλλά και τη γενικευμένη αστάθεια στην ευρύτερη περιοχή. Γι’ αυτούς τους λόγους ερωτώνται οι υπουργοί πώς σκοπεύουν να αντιμετωπίσουν το ζήτημα του χαμηλού αριθμού εισακτέων στις στρατιωτικές σχολές, εάν θα επανεξετάσουν την ΕΒΕ και το ποσοστό θέσεων που αναλογεί στα ΕΠΑΛ, καθώς και τις ενέργειες που θα κάνουν προκειμένου να εξομαλύνουν τις παρούσες συνθήκες στις Ένοπλες Δυνάμεις».
Σε ανακοίνωσή του ο Τομέας Άμυνας του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής τονίζει πως από τις 747 προβλεπόμενες θέσεις στις Στρατιωτικές Σχολές (ΑΣΕΙ και ΑΣΣΥ) έμειναν κενές οι 460, επιτείνοντας το πρόβλημα στο σύνολο των Στρατιωτικών Σχολών. «Για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά μειώνεται ο αριθμός των εισακτέων στις εν λόγω Σχολές, προδιαγράφοντας δυσοίωνο το μέλλον των Ενόπλων Δυνάμεων όσον αφορά στην αριθμητική και ποιοτική στελέχωσή τους. Η κυβέρνηση αδιαφορεί χαρακτηριστικά και επικίνδυνα. Για ακόμη μία χρονιά η απαξίωση της κυβέρνησης στο προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων, η αδιαφορία της σε βασικά ζητήματα διαβίωσης και εξέλιξής του, προκαλεί την απροθυμία των νέων να ενταχθούν στους κόλπους τους. Το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής κρούει διαρκώς τον κώδωνα στην κυβέρνηση. Να δώσει επιτέλους ουσιαστικές λύσεις στα προβλήματα των στελεχών και να καταστήσει ελκυστικότερες τις Ένοπλες Δυνάμεις για να παύσουν να γίνονται φτωχότερες».
Οι λύσεις που δρομολογεί το υπουργείο Άμυνας
Το ζήτημα τέθηκε στο υπουργικό συμβούλιο, με εκτενή συζήτηση μεταξύ του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Δένδια, όπου αποφασίστηκε να ληφθούν κάποια μέτρα αρχής γενομένης το 2025 ενώ κάποια άλλα, πιο σύνθετα, βρίσκονται στο τραπέζι. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες της «ΜτΚ» από πηγές του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, εντός του 2025 -κοντά στην περίοδο συμπλήρωσης του μηχανογραφικού- θα διεξαχθεί οργανωμένη καμπάνια για την προσέλκυση υποψηφίων στις Στρατιωτικές Σχολές και μάλιστα υπάρχει εταιρία επικοινωνίας που θα την αναλάβει αφιλοκερδώς. Όσον αφορά τα άμεσα μέτρα που μπορούν να ληφθούν, ο σχεδιασμός για την αντιμετώπιση του οικιστικού προβλήματος, ήδη υλοποιείται.
Ειδικότερα, ένα σοβαρότατο ζήτημα που αντιμετωπίζουν όσοι πρόκειται να καταταγούν στις Ένοπλες Δυνάμεις και να ακολουθήσουν αυτήν την επαγγελματική σταδιοδρομία, είναι το θέμα εξεύρεσης κατοικίας διότι στα νησιά, αλλά και σε περιοχές όπως η Αλεξανδρούπολη και η Καβάλα, λόγω των airbnb και του τουρισμού, τα ενοίκια έχουν εκτοξευθεί στα ύψη. Για την αντιμετώπιση του συγκεκριμένου θέματος υπάρχει ήδη σε εξέλιξη ένα μεγάλο οικιστικό πρόγραμμα, στο πλαίσιο του οποίου κατασκευάζονται στην Ορεστιάδα σπίτια που θα διατίθενται δωρεάν -και θα ακολουθήσουν κι άλλες περιοχές. Το Οικιστικό Πρόγραμμα του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ, χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Η προκήρυξη της διαγωνιστικής διαδικασίας για την υλοποίηση της πρώτης φάσης αφορά την έναρξη κατασκευής 702 διαμερισμάτων σε 54 οικοδομικά συγκροτήματα και των τριών κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων, σε ακριτικές περιοχές και νησιά με υψηλό κόστος ενοικίων και περιορισμένη διαθεσιμότητα. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει αρχικά την ευρύτερη περιοχή πέντε πόλεων της Θράκης (Αλεξανδρούπολη, Διδυμότειχο, Ορεστιάδα, Κομοτηνή, Ξάνθη) και 13 νησιών του Ανατολικού και Κεντρικού Αιγαίου (Κάρπαθος, Ρόδος, Καστελόριζο, Κως, Σάμος, Χίος, Λέρος, Λέσβος, Λήμνος, Σαμοθράκη, Σκύρος, Μύκονος, Σύρος). Επιπλέον, το 15% των νέων κατοικιών του Οικιστικού Προγράμματος θα διατίθεται σε καθηγητές -δασκάλους και ιατρούς- νοσηλευτές του ΕΣΥ, στο πλαίσιο προγραμματικών συμφωνιών μεταξύ του ΥΠΕΘΑ και του υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και του Υπουργείου Υγείας. Στόχος του Οικιστικού Προγράμματος του υπουργείου Εθνικής Άμυνας είναι, με τα 243 διαμερίσματα που ήδη κατασκευάζονται, να έχουν παραδοθεί εντός του 2026 συνολικά 944 κατοικίες σε στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, ιδιαίτερα χαμηλόβαθμους, που μετακινούνται ανά την Επικράτεια για την εκτέλεση των καθηκόντων τους. Υπενθυμίζεται ότι στις 18 Απριλίου ο κ. Δένδιας, εγκαινίασε συμβολικά τη θεμελίωση του νέου συγκροτήματος 13 διαμερισμάτων στην Ορεστιάδα.
Ζήτημα αποτελεί και η αναντιστοιχία των χρημάτων που λαμβάνουν οι Ευέλπιδες, Ναυτικοί Δόκιμοι και Ίκαροι, σε σχέση με τους σπουδαστές των σχολών των Σωμάτων Ασφαλείας. Το ποσό αυτό στις Στρατιωτικές Σχολές μόλις προσεγγίζει τα 200 ευρώ, ενώ στα Σώματα Ασφαλείας η αποζημίωση του σπουδαστή είναι τριπλάσια. Σύμφωνα με πληροφορίες της «ΜτΚ», το σχετικό αίτημα του υπουργείου Εθνικής Άμυνας που αφορά την εξομοίωση της αμοιβής των σπουδαστών έχει ήδη κατατεθεί στο υπουργείο Οικονομικών.
Από εκεί και πέρα, πληροφορίες της «ΜτΚ» αναφέρουν πως υπάρχουν μέτρα -πιο σύνθετα- τα οποία βρίσκονται υπό εξέταση. Το ένα αφορά το ενδεχόμενο οι σπουδαστές των Στρατιωτικών Σχολών να εισάγονται και από άλλες κατευθύνσεις -φυσικά κάτι τέτοιο δεν θα αφορά τη Στρατιωτική Ιατρική και Νομική. Όσον αφορά την ΕΒΕ, θα πρέπει σίγουρα να υπάρχει ένα «φίλτρο», καθώς απαιτούνται καλά στελέχη κι έτσι ενδεχομένως να μην αποτελεί σωστή λύση η πλήρωση των θέσεων με κάθε τρόπο. Παρότι ενδεχομένως πρόκειται για συγκυριακό φαινόμενο, που δεν θα έχει μόνιμα χαρακτηριστικά, η κυβέρνηση και τα συναρμόδια υπουργεία, όπως τονίζουν πηγές στη «ΜτΚ», ήδη λαμβάνουν μέτρα ώστε να αποφευχθεί η πιθανή, μελλοντική υποστελέχωση των Ενόπλων Δυνάμεων.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 25.08.2024
ΣΧΟΛΙΑ