Ευτυχής η σημερινή ημέρα για το εθνικό σινεμά , μια και οι τέσσερις προβαλλόμενες ταινίες (δύο μάλιστα από την Κύπρο) είναι υψηλού επιπέδου. Αρχίζω με τα δύο φιλμ που παρουσιάζονται και στο διεθνές διαγωνιστικό.

ΦΥΓΑΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΧΕΝΤΡΙΞ  του Μάριου Πιπερίδη, που θεωρώ ότι θα κερδίσει και βραβείο. Διαθέτει ένα στέρεο, σύνθετο σενάριο και διαδρομή μέσα από τα κινηματογραφικά είδη: Ταινία δρόμου, περιπέτεια, «μαύρη» σάτιρα, πολιτικό σχόλιο για την ελευθερία, τον παραλογισμό και την γραφειοκρατία και πάνω απ' όλα μια ταινία που τρέχει, «αναπνέει», είναι γεμάτη αντικομφορμισμό και εικόνες διπλής επιφάνειας.

Ο σκύλος (Χέντριξ) του βασικού ήρωα φεύγει προς τα κατεχόμενα της Κύπρου και η μυθοπλασία  πυροδοτείται  με συνεχείς  εναλλαγές και σεναριακές ανατροπές. Η συγγένεια με το ύφος και το ήθος κάποιων καταξιωμένων δημιουργών (π.χ. Καουρισμάκι) είναι καλοδεχούμενη και θεωρώ πως αυτό είναι το σινεμά που θέλουμε: Πολυδιάστατο, κατασκευαστικά άρτιο, χωρίς υποχωρήσεις σε ευκολίες, στερεότυπα και happy end, αλλά βαθύτατα ανθρωπιστικό και ευέλικτο.

THE WAITER  (Ο ΣΕΡΒΙΤΟΡΟΣ). Ο Στηβ Κρικρής, σ' ένα μινιμαλιστικό  αισθαντικό, βραδυφλεγές θρίλερ, με εξαιρετική ατμόσφαιρα, καλούς ηθοποιούς και μουντή ατμόσφαιρα («βρόμικη» φωτογραφία, χαμηλοί φωτισμοί, με το καφέ και το άσπρο να κυριαρχούν στα χρώματα). Εδώ η αναφορά γίνεται στον Πολάνσκι αλλά και σε ταινίες πολλών χωρών (ΗΠΑ, σκανδιναβικό θρίλερ κτλ.), αλλά το σενάριο πρέπει να συζητηθεί. Καλή η αμφισημία, η ρευστότητα, το ασαφές, αλλά πάντα απαιτείται η ύπαρξη ενός κλειδιού ανάγνωσης.

Σημειώνω λοιπόν .1) Κάποιες σκηνές, ειδικά εκείνες της δράσης, δείχνουν αφύσικες, σχεδόν ονειρικές. 2) Το ψυχοπαθολογικό πεδίο του ήρωα είναι ασαφές. Αν όλα είναι μια ψυχωσική κρίση (φαντασίωση), που προέρχεται από τη ρουτίνα της ζωής, ποιο είναι το σημείο της κάθαρσης; Καλή η ελλειπτικότητα, αρκεί να μην είναι αποτέλεσμα σεναριακού αδιεξόδου. Οι συνεχείς διάδρομοι παραπέμπουν στην πολανσκική «Αποστροφή» και στη σχιζοφρένεια, οι ενοχές από την καθημερινή απάθεια, τη μη συμμετοχή, πού οδηγεί άραγε; Στην κατανόηση των μικρών ορίων του ήρωα, στην αυτογνωσία, στην επίγνωση της ανικανότητάς του (εγκατάλειψη της γυναίκας στο λεωφορείο της φυγής). Όλα μένουν αναπάντητα. Άλλος ένας πολανσκικός «Ένοικος» δεν απέδρασε.

CHINATOWN :ΤΑ ΤΡΙΑ ΚΑΤΑΦΥΓΙΑ  της Αλίκης Δανέζη Κνούτσεν που ψηφίστηκε ως η καλύτερη κυπριακή  ταινία είναι μια μεγάλη έκπληξη. Η σκηνοθέτιδα με στιλ, υψηλές κατασκευαστικές αξίες (μοντάζ, φωτογραφία, φωτισμοί) και χορογραφική κίνηση, γυρίζει μια πειστική  ταινία…πολεμικών τεχνών. Με εξαιρετικό σενάριο αφηγείται την ιστορία δυο κοριτσιών αδελφών που μονομαχούν μέχρι τέλους. Ο ανθρώπινος παράγοντας κερδίζει, η θυσία αναδεικνύεται ως η μέγιστη αρετή και το τελικό αποτέλεσμα  μας ικανοποιεί. Δράση, ανατολίτικες τέχνες, μυστικισμός, σ' ένα φιλμ απόλυτα πειστικό.

 Η ΔΕΞΙΑ ΤΣΕΠΗ ΤΟΥ ΡΑΣΟΥ. Ο Γιάννης Λαπατάς  διασκευάζει ένα εξαιρετικό βιβλίο  με ήρωα έναν νεαρό καλόγερο που ζει σ' ένα απομονωμένο ελληνικό νησάκι. Όταν ο σκύλος και μοναδικός σύντροφός του πεθαίνει, περνάει μία μεγάλη κρίση που τον οδηγεί στην αυτογνωσία, στη βελτίωση του. Φωτογενές φιλμ, που στον ήλιο και στο γαλάζιο, αντιπαραθέτει τη δύσκολη διαδικασία  εσωτερικής κάθαρσης. Θα μπορούσε να ήταν πιο εγκεφαλικό και διαλογιστικό, ενώ τώρα καταλήγει μόνο στο χώρο του αξιοπρεπούς και συμπαθούς.