Μονόλογοι
Παγκοσμιοποίηση και γεωπολιτικές αντιπαραθέσεις. Γράφει ο ανορθόγραφος(*)
02/04/2024 07:00
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι κυρώσεις των ΗΠΑ και ΕΕ και τα σύννεφα στις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας, αύξησαν τις ανησυχίες για το μέλλον της παγκοσμιοποίησης. Η έκθεση της DHL Global Connectedness του 2024, διαψεύδει τις ανησυχίες καθώς η παγκοσμιοποίηση καλά κρατεί, διαπιστώνοντας μεταβολή των διαδρομών στις εμπορικές ροές.
Το εμπόριο πράγματι μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας πράγματι μειώνεται, τα στοιχεία δείχνουν ότι αυτή η μείωση αντισταθμίζεται από την αύξηση των εμπορικών ροών των γεωπολιτικών συμμάχων τους με την «αντίπαλη υπερδύναμη».
Σύμφωνα με τα στοιχεία η παγκόσμια διασύνδεση προσέγγισε το 2023 το ρεκόρ του 2022. Η μικρή μείωση του εμπορίου στο παγκόσμιο ΑΕΠ οφείλεται στην ασθενέστερη οικονομική ανάπτυξη και όχι στην εμπορική ευθυγράμμιση των γεωπολιτικών μπλοκ.
Το μερίδιο των απευθείας ροών ΗΠΑ-Κίνας έχει μειωθεί κατά περίπου 25% από το 2016, αλλά υποκαταστάθηκε από ασιατικές χώρες, όπως η Σιγκαπούρη χώρα με την υψηλότερη συνδεσιμότητα, υπερβαίνοντας Ολλανδία και Ιρλανδία.
Η Ρωσία είχε σημαντικότατη πτώση συνδεσιμότητας, δείχνοντας «αποσύνδεση» της από το διεθνές εμπόριο. Όμως, οι εμπορικές ροές Καζακστάν, Σιγκαπούρης Ινδίας, Κατάρ και Τουρκίας υποκατέστησαν τη μείωση των απευθείας εμπορικών ροών της με τη Δύση.
Η γεωπολιτική διάσπαση δεν επηρεάζει τις τρέχουσες εμπορικές ροές, αλλά περιορίζει τις ανταλλαγές στην επιστημονική έρευνα, στη πνευματική ιδιοκτησία και στα διπλώματα ευρεσιτεχνίας.
Η έκθεση της DHL στοιχειοθετεί τη διασύνδεση εμπορίου, γεωπολιτικής και βιομηχανικής πολιτικής στην παγκόσμια οικονομία. Η υπόσχεση των πολιτικών για μετεγκατάσταση βιομηχανικών μονάδων και επαναφορά σταθερών θέσεων εργασίας με υψηλές αμοιβές δεν επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία.
Η Moody’s παρουσίασε σχετική έκθεση αποδεικνύοντας ότι οι αλυσίδες εφοδιασμού απομακρύνονται μεν από την Κίνα, αλλά μετακινούνται στην Ινδία, στο Βιετνάμ και το Μεξικό, ενώ η αύξηση της απασχόλησης στη βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας στη δύση είναι περιορισμένη.
Το εμπόριο ως ποσοστό του παγκόσμιου ΑΕΠ το 2023 παραμένει το ίδιο με του 2008, σε ποσοστό άνω του 30% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Οι γεωπολιτικές εξελίξεις παρεμποδίζουν την ταχύτητα αύξησης των εμπορικών ροών, αλλά το κυριότερο επαναπροσδιορίζουν τις αλυσίδες εφοδιασμού. Το διεθνές εμπόριο είναι σαν το νερό προσαρμόζεται σε κάθε εμπόδιο.
(*) Επισημαίνει ανορθογραφίες σε κυρίαρχα αφηγήματα.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 31.03.2024
