Με δύο ανοιχτές εκδηλώσεις -στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα- γιορτάζει τα τριάντα χρόνια παρουσίας του στην Ελλάδα, ο Χρηματοδοτικός Μηχανισμός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΧΜ-ΕΟΧ), γνωστός ως EEA Grants. 

Ο ΧΜ-ΕΟΧ, αποτελεί τη συνεισφορά της Νορβηγίας, της Ισλανδίας και του Λιχτενστάιν, με σκοπό τη μείωση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων, καθώς και την ενίσχυση των διμερών σχέσεων με 15 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μέσα από πληθώρα πρωτοβουλιών, οι τρεις αυτές χώρες έχουν συνεισφέρει στην αειφορία, την κοινωνική ένταξη και την προώθηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Οι δράσεις αυτές έχουν ωφελήσει ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, ενώ έχουν συμβάλει στην πράσινη μετάβαση και στην ενίσχυση της δημοκρατίας.

H εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη, γίνεται στο πλαίσιο του 65ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου και θα πραγματοποιηθεί το ερχόμενο Σάββατο στη 1 το μεσημέρι, στην αίθουσα «Φρίντα Λιάππα» στην Αποθήκη Δ' του λιμανιού. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, κυβερνητικοί αξιωματούχοι, εκπρόσωποι των χωρών του ΕΟΧ, της τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και ωφελούμενοι των EEA Grants θα μοιραστούν τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους.

Παράλληλα, θα παρουσιαστεί η καλλιτεχνική εγκατάσταση «30 Χρόνια - 30 Εικόνες». Πρόκειται για μια ιδιαίτερη κατασκευή από ξύλο, μέταλλο και άλλα βιώσιμα υλικά, η οποία θα φιλοξενεί 30 φωτογραφίες από σημαντικά έργα του ΕΟΧ στη χώρα μας. Η εγκατάσταση θα βρίσκεται στο χώρο έξω από την Αποθήκη Δ' και θα είναι προσβάσιμη στο κοινό έως τις 7 Νοεμβρίου, φωτισμένη τη νύχτα με τη χρήση led και solar panels. Οι συμμετέχοντες στην εκδήλωση θα μπορούν να περιηγηθούν σε αυτή και να πληροφορηθούν για τα έργα του ΕΟΧ που έχουν υλοποιηθεί στη χώρας μας.

Για μια ευκαιρία απολογισμού του πλούσιου έργου του ΧΜ-ΕΟΧ, που σχετίζεται με τη λειτουργία και το αποτέλεσμα των προγραμμάτων των EEA Grants και για μια αφορμή για την περαιτέρω ενδυνάμωση και εμβάθυνση των ήδη πολύ στενών σχέσεων της χώρας μας με τις δότριες χώρες, έκανε λόγο ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κύριος Νίκος Παπαθανάσης. 

«Ο κοινός στόχος των χωρών μας για την υλοποίηση προγραμμάτων που συμβάλλουν στην κοινωνική συνοχή και τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, ταυτίζεται απόλυτα με τις αντίστοιχες προτεραιότητες της Κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη. Το γεγονός αυτό μας φέρνει ακόμα πιο κοντά, μας δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερη υποχρέωση να αντιμετωπίσουμε μαζί τις προκλήσεις, αλλά και να αδράξουμε από κοινού τις ευκαιρίες της νέας εποχής προς όφελος των πολιτών, του συνόλου της κοινωνίας», είπε χαρακτηριστικά.

Στην προγραμματική περίοδο 2014-2021, ο ΧΜ-ΕΟΧ κατένειμε συνολικά 2,8 δισ. ευρώ στη χώρα μας. Από την υπογραφή της συμφωνίας το 1994, η Ελλάδα έχει λάβει μέσω των EEA Grants χορηγήσεις συνολικού ύψους 310 εκ. ευρώ, και έχει χρηματοδοτήσει ένα ευρύ φάσμα έργων, που εμπίπτουν σε όλους τους τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας: από τον πολιτισμό έως την προστασία του περιβάλλοντος και από την έρευνα έως την τοπική ανάπτυξη.

«Μέχρι σήμερα, έχουν υλοποιηθεί σημαντικές δράσεις σε συνεργασία με εθνικούς και τοπικούς φορείς, όπως η αναβάθμιση των υποδομών, η στήριξη ευάλωτων ομάδων και η ενίσχυση της πράσινης ανάπτυξης. Το 2024, αποτελεί χρονιά - σταθμό για τον ΕΟΧ καθώς συμπληρώνονται 30 χρόνια παρουσίας, και προετοιμάζεται το έδαφος για τη συνέχιση της συνεργασίας αυτής για τις επόμενες δεκαετίες», είπε από την πλευρά της η γ.γ. Εταιρικού Συμφώνου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ) Βασιλική Παντελοπούλου.

Τη διαχείριση και το συντονισμό των προγραμμάτων των EEA Grants στην Ελλάδα έχει το Εθνικό Σημείο Επαφής (ΕΣΕ) που υπάγεται στη ΓΓ ΕΣΠΑ, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη συνολική παρακολούθηση των δράσεων και διασφαλίζει, ότι τα προγράμματα εναρμονίζονται με τις προτεραιότητες της χώρας, ενώ παράλληλα μεταφέρει τις πολιτικές των δότριων χωρών -- Ισλανδίας, Λιχτενστάιν και Νορβηγίας-- στα αρμόδια ελληνικά υπουργεία και στους φορείς υλοποίησης. Το ΕΣΕ συμβάλλει καθοριστικά στην επιτυχημένη υλοποίηση των προγραμμάτων, μέσα από τη στενή συνεργασία με τους φορείς, την ανταλλαγή γνώσεων και εμπειρίας, αλλά και τον σεβασμό στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους.

«Το 2024 σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο στη συνεργασία Νορβηγίας και Ελλάδας», επισήμανε η Πρέσβης της Νορβηγίας στη χώρα μας, Lajla Brandt Jakhelln, κάνοντας λόγο για τη συνεργασία των δύο χωρών εδώ και 30 χρόνια, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου. «Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες αγορές ελεύθερων συναλλαγών στον κόσμο. Η συνεργασία μεταξύ των δυο χωρών μας, ωστόσο, δεν αφορά μόνο τις ελεύθερες συναλλαγές. Η συμφωνία του ΕΟΧ (EEA Agreement) έδωσε τη δυνατότητα στους Νορβηγούς να έρχονται στην Ελλάδα και στους Έλληνες να έρχονται στη Νορβηγία για να ταξιδέψουν, να εργαστούν και να σπουδάζουν, χωρίς εμπόδια. Η ίδια συμφωνία άνοιξε νέους δρόμους συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών μας, μέσω των επιχορηγήσεων ΕΟΧ και της Νορβηγίας (EEA and Norway Grants)», τόνισε η κ. Jakhelln, λέγοντας ότι θα συνεχιστεί το κοινό αυτό ταξίδι των δύο χωρών οι οποίες θα εξακολουθήσουν να δουλεύουν μαζί για μια πράσινη, ανταγωνιστική και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπη.

Στο πλαίσιο της νέας προγραμματικής περιόδου 2021-2028, η Νορβηγία, η Ισλανδία και το Λιχτενστάιν δεσμεύουν περισσότερα από 3,26 δισ. ευρώ μέσω του Χρηματοδοτικού Μηχανισμού ΕΟΧ (EEA and Norway Grants), με στόχο τη χρηματοδότηση προγραμμάτων και έργων σε 15 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην Ελλάδα, αναμένεται να διατεθούν περίπου 159,3 εκατ. ευρώ, με έμφαση σε τομείς όπως η πράσινη μετάβαση, η κοινωνική ένταξη, τα ανθρώπινα δικαιώματα και η ενίσχυση της δημοκρατίας.