«Δεν μετακυλίουμε το κόστος της ενεργειακής κρίσης στους καταναλωτές - Η προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος της εταιρείας θα καλύπτεται κατά 50% από φωτοβολταϊκά και 50% από αιολικά πάρκα»

Με στοχευμένες κινήσεις θωράκισής της επιχειρεί να αμυνθεί η ΕΥΑΘ απέναντι στην ενεργειακή φουρτούνα, έχοντας το βλέμμα σταθερά στραμμένο στην καθαρή ενέργεια και σε ένα μέλλον με αισθητά περιορισμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Ο πρόεδρος της ΕΥΑΘ, Άγις Παπαδόπουλος αν και αναγνωρίζει πως το ενεργειακό κόστους απειλεί σοβαρά τα οικονομικά μεγέθη της εταιρείας (εκτινάσσοντας κατά 35% τα έξοδα), διαβεβαιώνει πως δε θα υπάρξει καμία παρέμβαση… προς τα πάνω στα τιμολόγια νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

«Ήταν συνειδητή για το διοικητικό μας συμβούλιο η απόφαση, σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, να μην μετακυλήσουμε ως τώρα το κόστος στους καταναλωτές», τονίζει, ξεδιπλώνοντας παράλληλα την οικολογική στρατηγική της εταιρείας με στόχο την κάλυψη των ενεργειακών της αναγκών από πηγές φιλικές στο περιβάλλον.

Προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος μέσω «πράσινων» διμερών συμβάσεων, φωτοβολταϊκά, παραγωγή και εκμετάλλευση βιοαερίου από λυματολάσπη συνιστούν την «απάντηση» της εταιρείας στις ενεργειακές προκλήσεις του σήμερα και του αύριο.

Την ίδια στιγμή, προχωρά ο ψηφιακός μετασχηματισμός της ΕΥΑΘ όπως και η αντικατάσταση 100.000 συμβατικών υδρομέτρων με «έξυπνα» σε βάθος πενταετίας.

Πώς επηρεάζει η ενεργειακή κρίση την ΕΥΑΘ; Για τη χρονιά που διανύουμε αναμένετε να λειανθούν ή να ενταθούν οι επιπτώσεις του αυξανόμενου κόστους ενέργειας στα οικονομικά της εταιρείας;

Όπως ξέρουμε, εδώ και σχεδόν δύο χρόνια, η ενέργεια έχει αναδειχτεί σε υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα για όλους τους προϋπολογισμούς, από τους οικιακούς ως τους βιομηχανικούς. Οι εταιρείες ύδρευσης λειτουργούν μεγάλες εγκαταστάσεις, υψηλής ενεργειακής έντασης με αντίστοιχα μεγάλο ενεργειακό κόστος. Ήδη, στον προϋπολογισμό μας για το 2023 προβλέπεται μεγάλη αύξηση του ενεργειακού κόστους, της τάξης μάλιστα του 35% στο σύνολο των εξόδων της εταιρείας! 

Εμείς ωστόσο έχουμε δρομολογήσει, ήδη από το 2020, πρόγραμμα ενεργειακής και περιβαλλοντικής αναβάθμισης, στο πλαίσιο του οποίου έχουμε προτεραιοποιήσει μία δέσμη παρεμβάσεων: να επισπεύσουμε την αναβάθμιση των εγκαταστάσεών μας για τη βέλτιστη απόδοσή τους και τη µείωση της κατανάλωσης ενέργειας, να ενισχύσουμε έτι περαιτέρω τη µονάδα παραγωγής και εκμετάλλευσης βιοαερίου από λυµατολάσπη, που υπάρχει στον βιολογικό καθαρισμό της Σίνδου, εκμεταλλευόμενοι τη θερµογόνο δύναµη που διαθέτει. 

Έχουμε επίσης προχωρήσει στη μελέτη και αδειοδότηση τριών φωτοβολταϊκών σταθμών με το καθεστώς του Net Metering στις εγκαταστάσεις μας, στη μελέτη για την εξοικονόμηση ενέργειας σε υποδομές μας με σημαντικές ενεργειακές καταναλώσεις, αγοράζουμε ήδη νέα, φιλικά προς το περιβάλλον αυτοκίνητα και πολύ πρόσφατα βγήκε κι ο διαγωνισμός μας για την προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος μέσω «πράσινων» διμερών συμβάσεων (PPAs).

Πού ακριβώς στοχεύετε με τον διαγωνισμό για τα PPAs;

Η ανάγκη για τον περιορισμό των ενεργειακών μας εξόδων, όπως σας εξήγησα, πρόβαλλε επιτακτική. Οπότε μελετήσαμε το ενεργειακό προφίλ μας, τις καταναλώσεις μας, είδαμε τι χρειαζόμαστε και τι μας ταιριάζει και προκηρύξαμε διαγωνισμό για την «Προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος μέσω διμερών συμβάσεων αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με χρηματικό διακανονισμό (Financial/Virtual Corporate Power Purchase Agreement - PPA) και μεταβίβαση πιστοποιητικών». Με αυτόν τον διαγωνισμό προβλέπεται να έχουμε ενεργειακή κάλυψη έως 100 GWh ανά έτος και για τα επόμενα 8 χρόνια, με δυνατότητα προαίρεσης επιπλέον 4 ετών. 

Η προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος θα είναι κατά 50% από φωτοβολταϊκά και 50% από αιολικά πάρκα λόγω της σταθερής ζήτησης από την ΕΥΑΘ, με τιμή εκκίνησης του διαγωνισμού τα 85€/MWh, βάσει των τιμών αγοράς. Η κίνηση αυτή εκτιμάται ότι θα μας αποφέρει σημαντικό οικονομικό πλεονέκτημα, θα περιορίσει την αστάθεια και τη μεταβλητότητα στα έξοδά μας και, βεβαίως, θα περιορίσει και το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα, εφόσον μιλάμε για «πράσινη» ενέργεια. Πρέπει να σας πω ότι είμαστε η πρώτη εταιρεία του Δημοσίου που διενεργούμε έναν τέτοιο διαγωνισμό, με βάση τον Ν. 4412.

Θα υπάρξει κάποια παρέμβαση στα τιμολόγια για καταναλωτές και επιχειρήσεις;

Ήταν συνειδητή για το διοικητικό μας συμβούλιο η απόφαση, σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, να μην μετακυλήσουμε ως τώρα το κόστος στους καταναλωτές, πιστεύοντας ότι οι προσπάθειές μας θα αποδώσουν και προσδοκώντας ότι η κατάσταση στις διεθνείς αγορές ενέργειας, αλλά και στην ελληνική, θα ομαλοποιηθεί εντός του 2023.

Έχετε μιλήσει για ένα πολυεπίπεδο πλάνο επενδύσεων με δράσεις κυκλικής οικονομίας και περιορισμού του ενεργειακού αποτυπώματος της εταιρείας. Ποιοι είναι οι βασικοί άξονες του επενδυτικού σας προγράμματος που θα καταστήσουν αυτές τις διακηρύξεις πράξη;

Σε επίπεδο στρατηγικής έχουμε υιοθετήσει τη φιλοσοφία των 17 Στόχων της Ατζέντας 2030 του ΟΗΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, αλλά και τις επιταγές της ευρωπαϊκής και ελληνικής νομοθεσίας για το περιβάλλον. Στοχεύουμε στη μείωση του υδατικού αποτυπώματός μας κατά 20% και του αποτυπώματος άνθρακα κατά 50% ως το 2030, παράλληλα με τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας για όλη την κοινωνία.

Στο τοπίο γενικότερης αστάθειας και προκλήσεων που περιγράψαμε νωρίτερα, και με προτεραιότητα την ασφάλεια των καταναλωτών και την αδιάλειπτη παροχή υψηλής ποιότητας νερού για όλους, θα ξεχώριζα τους εξής πυλώνες στο επενδυτικό μας πλάνο: μειώνουμε το μη τιμολογούμενο νερό, αυτοματοποιώντας περαιτέρω τη λειτουργία του δικτύου μας και εγκαθιστώντας σταδιακά «έξυπνα» υδρόμετρα. 

Εντάσσουμε τη φιλοσοφία της κυκλικής οικονομίας στην επιχειρησιακή μας λειτουργία με τη διάθεση της ιλύος, που παράγεται στη Μονάδα Θερμικής Ξήρανσης Αφυδατωμένης Ιλύος, για θερμική αξιοποίηση και κομποστοποίηση. Περιορίζουμε το ενεργειακό μας αποτύπωμα με τη χρήση φωτοβολταϊκών, με την αξιοποίηση της μονάδας Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού - Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ) και με την υιοθέτηση τεχνολογιών εξοικονόμησης ενέργειας και βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης των εγκαταστάσεών μας, όπως προείπαμε.

Πραγματοποιούμε συστηματικούς ελέγχους στα διαπιστευμένα εργαστήριά μας για την ύδρευση και την αποχέτευση και συμμετέχουμε σε σημαντικά ερευνητικά προγράμματα για την ασφάλεια του νερού, καθώς και την άμεση ανίχνευση και απομάκρυνση ρυπογόνων ουσιών. Ολοκληρώνουμε την ψηφιακή μας μετάβαση, προσβλέποντας το αμέσως επόμενο διάστημα σε ένα πλήρες ψηφιακό πακέτο εξυπηρέτησης των καταναλωτών μας, με τη λειτουργία χρηστικού web portal και αντίστοιχης mobile εφαρμογής μέσω taxisnet.

Υπάρχει κάποιο χρονοδιάγραμμα για την τοποθέτηση των πρώτων «έξυπνων» μετρητών που θα αντικαταστήσουν τα συμβατικά υδρόμετρα; Πώς εξελίσσεται το εγχείρημα;

Τον περασμένο Αύγουστο προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός ύψους 21,1 εκατ. ευρώ περίπου (χωρίς ΦΠΑ και δικαιώματα προαίρεσης) για την προμήθεια κι εγκατάσταση 100.000 «έξυπνων» υδρομέτρων σε περιοχές του αστικού ιστού της Θεσσαλονίκης. Η διάρκεια του έργου ορίζεται σε πέντε χρόνια από την υπογραφή της σύμβασης, με δυνατότητα παράτασης για δύο επιπλέον έτη. Πρόκειται για την αντικατάσταση μέρους του παλιάς τεχνολογίας μετρητικού εξοπλισμού της εταιρείας με υδρόμετρα νέας τεχνολογίας, χωρίς κινούμενα μέρη.

Ο καταναλωτής θα έχει πλέον τη δυνατότητα να παρακολουθεί την κατανάλωση του νερού και τις χρεώσεις στο σπίτι ή τον επαγγελματικό του χώρο, να ειδοποιείται αυτόματα για τυχόν διαρροή και να ενημερώνεται για επικίνδυνη πτώση της θερμοκρασίας του υδρομέτρου. Η επιλογή των υδρομέτρων που θα αντικατασταθούν -χωρίς επιβάρυνση για τους καταναλωτές- θα γίνει με κριτήρια κυρίως παλαιότητας, ενώ θα συνυπολογιστούν παράγοντες όπως η συνδεσιμότητα, ο υδραυλικός σχεδιασμός των δικτύων διανομής και η διαχείριση του νερού στις ζώνες υδροδότησης. Θα είναι μία νέα σελίδα στην υδροδότηση της πόλης. 

Αποτελεί ωστόσο πολυπαραμετρική, χρονοβόρα διαδικασία -αρκεί να λάβετε υπόψη τα κριτήρια αντικατάστασης που σας προανέφερα. Σκεφτείτε ότι μόνο το κόστος της αντικατάστασης των υδρομέτρων θα ανέλθει στο ποσό των 17 εκατ. ευρώ. Αυτήν τη στιγμή είμαστε στο στάδιο εκδίκασης των προσφυγών, που συνοδεύουν πάντα τους δημόσιους διαγωνισμούς.

H κλιματική κρίση μας αναγκάζει να αλλάξουμε πολλές συνήθειες της καθημερινής μας ζωής. Πρέπει να θεωρούμε δεδομένο πως το νερό θα υπάρχει σε αφθονία;

Το νερό δεν υπάρχει σε αφθονία. Είναι ένας πολύτιμος φυσικός πόρος, την ύπαρξη του οποίου δεν μπορούμε να τη θεωρούμε δεδομένη και αυτή είναι μία πραγματικότητα που στα επόμενα χρόνια θα επιδεινωθεί, καθώς αφενός μεν αυξάνεται η ζήτηση για νερό, τόσο για ύδρευση όσο και για γεωργικές χρήσεις, αφετέρου δε είναι όλο και πιο έντονες οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στον «κύκλο του νερού» με φαινόμενα παρατεταμένης ανομβρίας, ακόμη και σε χώρες που ποτέ δεν αντιμετώπισαν τέτοια προβλήματα, όπως η Γερμανία.

Η ΕΥΑΘ είναι μία εταιρεία κοινής ωφέλειας που λειτουργεί τις δημόσιες υποδομές ύδρευσης και αποχέτευσης της πόλης. Έχουμε δεσμευτεί να είμαστε οικονοµικά εύρωστοι, εξωστρεφείς, με σύγχρονες και ανθεκτικές υποδοµές που να διασφαλίζουν τη βιωσιµότητα του υδατικού μας οικοσυστήµατος. Στο πλαίσιο αυτό κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο για να έχουμε τη δυνατότητα να ανταποκρινόμαστε στη ζήτηση. 

Η ζήτηση, όμως, πρέπει να είναι ορθολογική. Οι καταναλωτές, από το μικρότερο νοικοκυριό ως τις μεγάλες βιομηχανίες, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι το νερό είναι ένας πεπερασμένος πόρος, η παραγωγή του οποίου συνεπάγεται υψηλό ενεργειακό, οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος, και ως τέτοιον πρέπει να το διαχειριζόμαστε.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 19.02.2023