Σχεδόν 5.900 άνθρωποι έχουν απομακρυνθεί από τις πλημμυρισμένες ζώνες, μετά την καταστροφή του φράγματος της Καχόβκα, στη νότια Ουκρανία, όπως ανακοίνωσαν σήμερα οι ουκρανικές και οι ρωσικές κατοχικές αρχές, που ελέγχουν αντίστοιχα την αριστερή και τη δεξιά όχθη του Δνείπερου.

Η καταστροφή του υδροηλεκτρικού φράγματος, για την οποία αλληλοκατηγορούνται Μόσχα και Κίεβο, είχε ως αποτέλεσμα να πλημμυρίσουν πόλεις και χωριά και από τις δύο πλευρές του ποταμού. Στο νερό βυθίστηκαν και ολόκληρες συνοικίες της περιφερειακής πρωτεύουσας, της Χερσώνας.

«Η εκκένωση συνεχίζεται στην περιοχή της Χερσώνας. Οι διασώστες μας, αστυνομικοί και εθελοντές, έχουν ήδη απομακρύνει 1.894 ανθρώπους» είπε στη δημόσια τηλεόραση ο Ουκρανός υπουργός Εσωτερικών Ιγκόρ Κλιμένκο.

Σύμφωνα με τον Κλιμένκο, έχουν πλημμυρίσει 30 κοινότητες, οι δέκα εκ των οποίων βρίσκονται στη ζώνη που ελέγχεται από τις ρωσικές δυνάμεις.

Από την πλευρά τους, οι κατοχικές αρχές ανακοίνωσαν ότι έχουν απομακρύνει μέχρι στιγμής «περισσότερους από 4.000 ανθρώπους». Ο διορισμένος από τη Μόσχα κυβερνήτης της Χερσώνας Βλαντίμιρ Σάλντο ανέφερε μέσω του Telegram ότι οι πληγέντες θα φιλοξενηθούν σε προσωρινά κέντρα διαμονής.

Η μεγαλύτερη πόλη που έχει πληγεί στην κατεχόμενη Χερσώνα είναι η Νόβα Καχόβκα, η οποία βρίσκεται πολύ κοντά στο φράγμα. Η άντληση των υδάτων θα ξεκινήσει από αύριο Πέμπτη, ανέφερε ο διορισμένος από τη Ρωσία δήμαρχος, Βλαντίμιρ Λεοντίεφ.

Το χρονικό των διασώσεων

«Δεν έχουμε πλέον σπίτι. Το νερό το κάλυψε μέχρι τη στέγη. Δεν βλέπουμε ούτε τη στέγη», είπε ο 46χρονος Ντμίτρι Μέλνικοφ, βγαίνοντας από ένα αμφίβιο όχημα μαζί με τα πέντε παιδιά του. «Όλη αυτή η ζώνη είναι τώρα κάτω από το νερό. Η στάθμη είναι πάνω από το επίπεδο του ισογείου», είπε, κρατώντας από το χέρι τη μικρή κόρη του.

Η καταστροφή, την Τρίτη, του υδροηλεκτρικού φράγματος της Καχόβκα, στον ποταμό Δνείπερο, προκάλεσε πλημμύρες τόσο στην πλευρά που ελέγχεται από την Ουκρανία –όπου βρίσκεται η πόλη της Χερσώνας– όσο και στα κατεχόμενα από τους Ρώσους εδάφη, στη δεξιά όχθη. Μόσχα και Κίεβο αλληλοκατηγορούνται για την καταστροφή και προχωρούν σε εκκενώσεις.

Σύμφωνα με τις ουκρανικές αρχές, τα νερά του Δνείπερου ανέβηκαν κατά πέντε μέτρα και η στάθμη μπορεί να ανέβει και άλλο εντός της ημέρας.

Αστυνομικοί, διασώστες και στρατιώτες έχουν κινητοποιηθεί για να απομακρύνουν τους κατοίκους, κυρίως τους πολλούς ηλικιωμένους που έχουν απομείνει στην περιοχή, καθώς και τα ζώα συντροφιάς. Κάποιοι κάτοικοι της Χερσώνας πήραν την κατάσταση στα χέρια τους και βούτηξαν στα νερά. Ένας άνδρας προτίμησε να κάνει κουπί ανεβασμένος σε ένα φουσκωτό στρώμα θαλάσσης.

Η Ναταλία Κορτζ, 68 ετών, χαμογελάει καθώς αποβιβάζεται, ξυπόλυτη και βρεγμένη, σε στέρεο έδαφος, με τη βοήθεια των διασωστών. «Όλα μου τα υπάρχοντα είναι κάτω από το νερό. Το ψυγείο πλέει, ο καταψύκτης, τα πάντα», αφηγήθηκε.

Η ηλικιωμένη γυναίκα αναγκάστηκε να κολυμπήσει για να φύγει από το σπίτι της. Τα πόδια της είναι γδαρμένα, τα χέρια της τρέμουν από το κρύο. «Συνηθίσαμε τους βομβαρδισμούς αλλά αυτή είναι μια φυσική καταστροφή, ένας πραγματικός εφιάλτης» συνέχισε, εκφράζοντας φόβους για τα ζώα της, δυο σκύλους και μια γάτα, που άφησε πίσω αφού δεν μπορούσε να τα σώσει μόνη της.

«Οι κάτοικοι στις παρόχθιες περιοχές μας ενημερώνουν για την τοποθεσία όπου βρίσκονται, εάν είναι δυνατόν και εμείς τους παραλαμβάνουμε», είπε ο Σέρχι, ένας αστυνομικός 38 ετών που συμμετέχει στον συντονισμό της επιχείρησης διάσωσης.

Η Σβετλάνα Αμπράμοβιτς, 56 ετών, οργανώνει τη διάσωση 22 κατοίκων που έχουν εγκλωβιστεί σε ένα πενταώροφο κτίριο, το ισόγειο του οποίου πλημμύρισε. «Το νερό έφτασε χθες το βράδυ και, 18 ώρες μετά, πλημμύρισε το κτίριο και την αυλή. Το νερό μπήκε από τις πόρτες στα διαμερίσματα του ισογείου», είπε.

Κάποιοι από τους διασωθέντες χαμογελούν όταν φτάνουν σε ασφαλείς περιοχές, άλλοι τρέμουν και κλαίνε. Σχεδόν δεν αντιδρούν όταν ακούγεται η σειρήνα που ειδοποιεί για αεροπορικούς βομβαρδισμούς, αφού η Χερσώνα βομβαρδίζεται πολύ συχνά από τις ρωσικές δυνάμεις.

«Εκεί, έχει νερά. Εδώ, εκρήξεις», λέει η Σβετλάνα.

Ο Ντμίτρι, από την πλευρά του, αδιαφορεί για τους βομβαρδισμούς, λέει ότι έχει συνηθίσει. Αποφάσισε όμως να φύγει από την πόλη.

«Είμαστε εδώ από την αρχή του πολέμου, ζήσαμε την κατοχή (σ.σ. της πόλης από τους Ρώσους). Αλλά τώρα δεν έχουμε πλέον σπίτι, δεν έχουμε τίποτα, ούτε δουλειά. Δεν θέλουμε να φύγουμε, αλλά τι να κάνουμε;» εξηγεί.

Ένας άνδρας, τυλιγμένος με μια κουβέρτα, αγκαλιάζει τη γάτα του. Μια γυναίκα με λουλουδάτο φόρεμα και γυαλιά ηλίου προσπαθεί να συγκρατήσει έναν νευρικό γκριζόασπρο γάτο.

Οι εθελοντές οδηγούν τις οικογένειες στον σιδηροδρομικό σταθμό όπου κάποιοι επιβιβάζονται δωρεάν στο λεωφορείο για τη γειτονική πόλη Μικολάιφ. Υπάρχει επίσης ένα τρένο που περιμένει τους διασωθέντες.

Πολλοί ωστόσο προτιμούν να παραμείνουν στη Χερσώνα και στα γειτονικά χωριά, ελπίζοντας ότι η στάθμη του νερού θα υποχωρήσει.

Ο Σέρχι Τροφίμοφ, 34 ετών, εθελοντής στην ανθρωπιστική οργάνωση Proliska, εργάζεται από το πρωί στον σιδηροδρομικό σταθμό, βοηθώντας τους ανθρώπους να βρουν μεταφορικό μέσο. «Θέλουν να περιμένουν μέχρι να πέσει η στάθμη, για αυτόν δεν θέλουν να πάνε πολύ μακριά. Θέλουν να επιστρέψουν στα σπίτια τους το συντομότερο δυνατόν», είπε.

Σοκαρισμένος ο Ζελένσκι από την «αποτυχία» ΟΗΕ και Ερυθρού Σταυρού να παράσχουν βοήθεια

Μολονότι η καταστροφή σημειώθηκε πριν από πολλές ώρες, οι υπηρεσίες των οργανισμών αυτών «δεν είναι εδώ», είπε ο Ζελένσκι μιλώντας στις γερμανικές εφημερίδες Bild και Die Welt και στο Politico. «Δεν είχαμε καμία ανταπόκριση. Είμαι σοκαρισμένος», είπε.

Ο Ζελένσκι υποστήριξε επίσης ότι Ρώσοι στρατιώτες πυροβολούν από μακριά ενώ είναι σε εξέλιξη οι προσπάθειες διάσωσης. «Όταν οι διασώστες μας προσπαθούν να τους σώσουν (σ.σ. τους κατοίκους), τους πυροβολούν» φέρεται να είπε.

Ακριβώς την ίδια δήλωση έκανε σε ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμά του που αναρτήθηκε στο Telegram και ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας Ντένις Σμίχαλ.

«Οι Ρώσοι κατακτητές δεν κάνουν καν κάποια προσπάθεια να βοηθήσουν αυτούς τους ανθρώπους, τους άφησαν να χαθούν», υποστήριξε, καλώντας τον ΟΗΕ και τον Ερυθρό Σταυρό να παρέμβουν. «Διεθνείς ανθρωπιστικοί οργανισμοί, εκ μέρους της κυβέρνησης της Ουκρανίας, σας προτρέπω: πρέπει να δράσετε αμέσως. Κάνουμε έκκληση σε εσάς να αναλάβετε την εκκένωση από τα κατεχόμενα από τους Ρώσους εδάφη της επαρχίας της Χερσώνας, πρέπει να σώσουμε τους ανθρώπους, τους οποίους οι κατακτητές καταδίκασαν σε θάνατο», είπε.

Ο Ουκρανός πρόεδρος μίλησε επίσης τηλεφωνικά με τον Γάλλο ομόλογό του Εμανουέλ Μακρόν και του ανέφερε τις «κατεπείγουσες ανάγκες» της χώρας του μετά την καταστροφή. «Μιλήσαμε για την τρέχουσα κατάσταση στη Χερσώνα, τις περιβαλλοντικές και ανθρωπιστικές συνέπειες αυτής της ρωσικής τρομοκρατικής ενέργειας και υπογραμμίσαμε τις ανάγκες της Ουκρανίας για την αντιμετώπιση της καταστροφής», έγραψε στο Twitter.