ΑΠΟΨΕΙΣ

Η έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ευρέως γνωστή με τη συντομογραφία Brexit (British exit, δηλαδή βρετανική έξοδος) είναι πλέον μία μεγάλη εθνική περιπέτεια για το λαό της πάλαι ποτέ κραταιάς αυτοκρατορίας. Κι εμείς φλερτάραμε με το αντίστοιχο Grexit, αλλά ευτυχώς ο κίνδυνος πέρασε... σύρριζα (με δύο ρω) από τα κεφάλια μας.

Very closely, που θα ’λεγαν οι Άγγλοι.

Η ιστορία ξεκίνησε όταν το Ηνωμένο Βασίλειο προσχώρησε στην τότε ΕΟΚ (Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα), την 1η Ιανουαρίου του 1973. Επρόκειτο για μία κίνηση της τότε συντηρητικής κυβέρνησης του Έντουαρντ Χιθ.

Πολύ νωρίς κόμματα, κοινωνικές ομάδες, οικονομολόγοι, αρθρογράφοι κ.ά. στα νησιά άρχισαν να αναρωτιούνται «τι δουλειά έχουμε εμείς εκεί;» με μια σειρά σοβαρών αλλά και αστείων επιχειρημάτων.

Πολύ γρήγορα έγινε και το πρώτο δημοψήφισμα -μόλις το 1975- και η επιλογή της παραμονής συγκέντρωσε το 67% των ψήφων. Έπειτα από 41 χρόνια, το 2016 πια, η εικόνα στο δεύτερο δημοψήφισμα που έγινε ήταν δραματικά διαφορετική.

Έστω και οριακά, οι Βρετανοί ψήφισαν υπέρ της εξόδου με 52% και άφησαν το «πώς» στην απόφαση του κοινοβουλίου.

Οι Άγγλοι το πόθησαν το Brexit, το αγάπησαν, το μίσησαν και το βαρέθηκαν.

Το «πώς» θα φύγουν από τις Βρυξέλλες βρέθηκε στα χέρια μιας μάλλον πεισματάρας πρωθυπουργού, η οποία αποδείχθηκε, σύμφωνα με μεγάλη μερίδα του Τύπου στη χώρα της, «ανυπόφορη και ανθεκτική».

Μοιραίο πρόσωπο φαντάζει λοιπόν η Τερέζα Μέι. Δεν έπεισε, δεν μπόρεσε, δεν «το είχε». Εκλιπαρούσε για υπερψήφιση της συμφωνίας που έκανε με την Ε.Ε. για το Brexit και υπέστη τη χειρότερη ήττα βρετανικής κυβέρνησης στην ιστορία της χώρας αυτής.

Το πήρε το μήνυμα;

«Είναι φανερό ότι το κοινοβούλιο καταψηφίζει τη συμφωνία, όμως δεν είναι καθόλου σαφές τι ακριβώς αυτό σημαίνει», δήλωσε, αλλά δεν έπεισε.

Οι διαθέσεις της άλλης πλευράς προκύπτουν από τις αλλεπάλληλες και σκληρές δηλώσεις κορυφαίων αξιωματούχων της Ε.Ε., που επισήμαναν ότι «ο κίνδυνος μιας ανώμαλης εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση αυξήθηκε», για να προσθέσουν ότι «θα συνεχίσουμε το έργο μας για την αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι η Ε.Ε. είναι πλήρως προετοιμασμένη».

Ο αρθρογράφος Jonathan Freedland του «Guardian» συνόψισε το κλίμα που επικρατεί στη χώρα με μια πρόταση: «The prime minister’s catalogue of errors led us to this point. Now we face paralysis and humiliation» (Ο κατάλογος των λαθών της πρωθυπουργού μάς έφεραν ως εδώ. Τώρα βρισκόμαστε μπροστά στην παράλυση και την ταπείνωση)!

Και πώς βαστιέται τέτοιος εξευτελισμός;

Ένας φίλος, βαθύτερος γνώστης του «εσωτερικού μονολόγου» των Άγγλων, μου έθεσε στη μορφή αδυσώπητων ερωτημάτων τα εξής θέματα:

- Εύκολο είναι να αποδεχθεί ο Άγγλος ότι δεν θα έρθει ξανά η εποχή του Rule Britannia;

- Εύκολο του είναι να αποδεχθεί ότι η Ευρώπη τους έδωσε τουλάχιστον -αν όχι περισσότερα- τόσα όσα τους πήρε και ότι φεύγοντας χωρίς συμφωνία αυτοί θα χάσουν πολύ περισσότερα απ’ ό,τι η ίδια η Ε.Ε.;

- Μπορεί να δει τη μεγάλη εικόνα που «λέει» ότι Αμερικανοί που ενθάρρυναν τους οπαδούς του Brexit για να αποδυναμώσουν την Ε.Ε., πιθανότατα θα τους πουλήσουν σε πρώτη ευκαιρία, για να τους κάνουν δορυφόρο τους;

- Οι καλπάζουσες αγορές (Κίνα, Ινδία και κάποιες τέως αποικίες), που έχουν γιγαντωθεί και τους έχουν «γραμμένους», μήπως στέλνουν μήνυμα ότι η μόνη λύση είναι η παραμονή;

Ούτως η άλλως ΗΠΑ και Βρετανία παίζουν ο καθένας με τον τρόπο του το παιχνίδι του μοναχικού τρελού του χωριού. ΗΠΑ - Βρετανία: Δύο κυβερνήσεις σε παράλυση Η διάθεση Αμερικανών και Βρετανών να απομονωθούν από τον υπόλοιπο κόσμο, με το πολυσυζητημένο «τείχος» στα σύνορα ο Τραμπ, με το Brexit η Μέι.

Η 29η Μαρτίου, που σφραγίζει την επίσημη αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε., πλησιάζει επικίνδυνα, με τη χώρα αυτή να βυθίζεται διαρκώς στο τέλμα μια πρωτόγνωρης κρίσης για τα μεταπολεμικά της δεδομένα.

Η Μέι υποσχέθηκε να εργαστεί με ηγετικά στελέχη της αντιπολίτευσης, για να βρει έναν συμβιβασμό, που θα αποτρέψει το ενδεχόμενο ενός άτακτου Brexit ή τη διεξαγωγή ενός δεύτερου δημοψηφίσματος.

Πάντα υπάρχει βέβαια και η «λύση» ενός επίκαιρου εγχώριου ανεκδότου, που ακούγεται στα δημοσιογραφικά με αφορμή τις μεταπηδήσεις βουλευτών και άλλων στελεχών από κόμμα σε κόμμα: Να δώσουμε δανεικό τον πρωθυπουργό μας για δυο μήνες, για να μετατρέψει το Όχι σε Ναι!

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 20 Ιανουαρίου 2019