Τα Χανιά είναι μια πόλη με ελεύθερα προσβάσιμο wi fi από τη μια άκρη στην άλλη. Μια πόλη με άδειους κάδους σκουπιδιών, καθαρή, άρα και… πολιτισμένη! Μεταφορικά αλλά και κυριολεκτικά, αφού ένα από τα ομορφότερα λιμάνια της Ελλάδας φιλοξενεί ετησίως μια πληθώρα εκδηλώσεων, δράσεων και φεστιβάλ που κινούνται γύρω από τις τέχνες και τα γράμματα.
Μια από τις πιο αντιπροσωπευτικές της πολιτιστικής ταυτότητας του τόπου είναι το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων που φέτος έκλεισε τα 11 χρόνια του. Στην καρδιά της πόλης, στο Πνευματικό Κέντρο, η Πολιτιστική Εταιρεία Κρήτης ως κύριος διοργανωτής της μεγάλης γιορτής του σινεμά έχει στήσει ένα ολόκληρο «εργοτάξιο» που κινείται γύρω από την πιο λαϊκή, διαδεδομένη και δημοφιλή τέχνη στον κόσμο.
Δύο αίθουσες προβολής ασφυκτικά γεμάτες σχεδόν κάθε βράδυ παρουσιάζουν ταινίες από παλιούς και σύγχρονους δημιουργούς. Μπαίνοντας δεξιά στην αυλή ο τοπικός ραδιοφωνικός σταθμός Fm 91,5 εκπέμπει ζωντανά κάθε απόγευμα, ενώ ο ραδιοφωνικός παραγωγός Παναγιώτης Ορφανίδης παίρνει συνεντεύξεις από προσκεκλημένους, αλλά και φορείς της τοπικής κοινωνίας οι οποίες ακούγονται στον χώρο.
Στον δεύτερο όροφο του κτηρίου άλλο ένα στούντιο με όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό (φώτα, μικρόφωνα κ.α) λειτουργεί ως εστία τηλεοπτικών συνεντεύξεων των καλεσμένων από τη δημοσιογράφο Έλια Κουμή, οι οποίες προβάλλονται στο κανάλι του φεστιβάλ στο YouTube, ενώ στο τέλος κάθε ημέρας αποσπάσματά τους ενώνονται σε ένα δεκάλεπτο, το οποίο μεταδίδεται από την ΕΡΤ3 και το κανάλι της Βουλής.
Παράλληλα, άλλες αίθουσες λειτουργούν ως χώροι σεμιναρίων γύρω από την τέχνη του σινεμά, αλλά και συζητήσεων που εστιάζουν τόσο στην έβδομη τέχνη όσο και στη σχέση της με άλλες όπως για παράδειγμα το κόμικ ή τη γραφιστική, γεγονός που αποτελεί ένα από τα στοιχεία της πολυφασματικότητας της διοργάνωσης.
Τέλος, ο επισκέπτης μπορεί να δει στον χώρο μια μικρή έκθεση κινηματογραφικών μηχανών του παρελθόντος, αλλά και αφισών, ενώ σε μια άλλη γωνιά οι ήρωες ταινιών ζωντανεύουν μέσα από χάρτινες κατασκευές που προτάσσουν την πρωταγωνίστρια του «Ρεμπέτικου» Μάρω Λεονάρδου, η οποία σχεδόν σε μαγνητίζει κοιτώντας σε κατάματα.
Και όλα αυτά φέρνουν εις πέρας έξι άτομα που αποτελούν τον στενό πυρήνα της Εταιρείας, αλλά και 167 εθελοντές που προσφέρουν απλόχερα της υπηρεσίες τους για την επιτυχία του δεκαημέρου. Το μεράκι και το κέφι τους είναι έκδηλο σε όλους, από την οδηγό που θα σε παραλάβει από το αεροδρόμιο και θα σε γυρίσει σε αυτό με το ειδικό πουλμανάκι του φεστιβάλ, μέχρι τις κυρίες της γραμματείας και τους κυρίους που ασχολούνται με την εικονοληψία και τη βιντεοσκόπηση.
«Να βρεθεί ένα σχήμα που θα δώσει μια κανονικότητα»
«Ψυχή» και γενικός διευθυντής της διοργάνωσης ο Ματθαίος (Μαθιός) Φραντζεσκάκης, ψηφιακός δημιουργός, αλλά και δημοσιογράφος στην «Πυξίδα της Πόλης» της Πολιτιστικής Εταιρείας Κρήτης, με σπουδές στο Μαθηματικό του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης γνωρίζει καλά την πρωτεύουσα της Βορείου Ελλάδος, αλλά και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου της που παρακολουθεί ανελλιπώς.
Στον τρόπο που μιλάει είναι έκδηλη η αγάπη του για το δικό του «παιδί». Αναφέρεται στην έκθεση της συλλογής κινηματογραφικών μηχανών, η οποία αποτελεί ένα μικρό μέρος μιας μεγάλης συλλογής πίσω από την οποία βρίσκεται ο βασικός συνεργάτης Λευτέρης Λαμπράκης. «Στόχος μας είναι κάποια στιγμή όλα αυτά να στεγαστούν σε έναν μόνιμο χώρο για να μπορεί να τα βλέπει ο κόσμος, διότι τώρα παρουσιάζονται μόνο σε περιοδικές εκθέσεις», λέει στη «ΜτΚ».
Άλλος ένας στόχος, πιο βασικός, από την αρχή του σχεδιασμού του φεστιβάλ είναι ο διαρκής διάλογος με την πόλη. Έτσι, στη μετά- covid εποχή το φεστιβάλ αναπτύσσει δράσεις σε όλη τη διάρκεια του χρόνου. «Κάθε εβδομάδα έχουμε μια δραστηριότητα, είτε πρωτογενή του φεστιβάλ, είτε ως συνεργασία με την αυτοδιοίκηση και τους φορείς της πόλης. Αυτό για εμάς είναι μέρος της δυναμικής και της σχέσης που θέλουμε να χτίζουμε με τον κόσμο».
Μεγάλο μέρος αυτής της δραστηριότητας αποτελούν τα έξι διαφορετικά εκπαιδευτικά προγράμματα που «τρέχουν» όλη τη χρονιά και απευθύνονται σε εκπαιδευτικούς και μαθητές. Μάλιστα, ως ένδειξη ότι το εκπαιδευτικό κομμάτι αποτελεί μέρος της ταυτότητας της διοργάνωσης, στη διάρκεια της τελετής λήξης το Σάββατο 28 Οκτωβρίου, ταυτόχρονα με την απονομή των βραβείων της, θα απονεμηθούν και τα αναμνηστικά διπλώματα τόσο από το φεστιβάλ όσο και από το ΕΚΟΜΕ για τα 13 πρότζεκτς που ολοκληρώθηκαν στα σχολεία στη διάρκεια της χρονιάς που πέρασε.
Ωστόσο, το φεστιβάλ δεν είναι τακτοποιημένο ως προς το οργανόγραμμά του. Χτίζει το πρόγραμμά του γύρω από 50 συνεργαζόμενους φορείς αποτελώντας μια προσπάθεια συλλογικής στήριξης. Τα τελευταία χρόνια υποστηρίζεται από τα Υπουργεία Πολιτισμού και Παιδείας, τον ΕΟΤ, το ΕΚΟΜΕ, το Κέντρο Κινηματογράφου, τους τοπικούς φορείς όπως οι δήμοι Χανίων και Πλατανιά, η Περιφέρεια Κρήτης, το ίδρυμα του Πνευματικού Κέντρου Χανίων κ.α. «Εμείς μετά από έντεκα χρόνια έχουμε δείξει τι μπορούμε να κάνουμε. Αυτό που ζητάμε είναι με τη συνεργασία των φορέων να βρεθεί ένα σχήμα που θα δώσει μια κανονικότητα όσον αφορά τόσο τις οικονομικές ροές, όσο και την ευρύτερη λειτουργία αυτής της μεγάλης διοργάνωσης», τονίζει ο κ. Φραντζεσκάκης.
Κώστας Φέρρης: «Είμαι εντυπωσιασμένος»
Παρόντες στο 11ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ήταν γνωστοί άνθρωποι του ελληνικού σινεμά, όπως οι σκηνοθέτες Παντελής Βούλγαρης και Κώστας Φέρρης, της ξένης έβδομης τέχνης όπως ο Φατίχ Ακίν (που λόγω ανωτέρας βίας δεν κατόρθωσε τελικά να ταξιδέψει στην Κρήτη αλλά μίλησε στο κοινό μέσω skype), συντελεστές όπως ο γνωστός γραφίστας Δημήτρης Αρβανίτης κ.α. Ο δημιουργός του «Ρεμπέτικου» μάλιστα επισκέφθηκε για πρώτη φορά τη διοργάνωση. «Είμαι εντυπωσιασμένος. Νομίζω πως είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να γίνει στην Ελλάδα στο επίπεδο των φεστιβάλ και της ανάπτυξης του ελληνικού κινηματογράφου, της βοήθειας για τους νέους, του ανοίγματος των οριζόντων. Πιστεύω ότι τα Χανιά θα έχουν ένα ευρύτερο και πολύ εντυπωσιακό μέλλον. Έχουμε κάποια σχέδια ήδη, θα τα δούμε με την ησυχία μας, θα υπάρξει και δική μου εμπλοκή γιατί αξίζει τον κόπο. Είναι ένας πάρα πολύ ζεστός τόπος υποδοχής. Μου θυμίζει το παλιό ελληνικό φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης που ήταν φυτώριο για όλη τη δική μου γενιά», υπογραμμίζει στη «ΜτΚ» ο Κώστας Φέρρης.
Για τη μαθητική ταινία που παρακολούθησε προσθέτει: «Ήταν πέρα για πέρα επαγγελματική. Ήταν ένα θέμα για τη Σμύρνη και τους πρόσφυγες στην Ελλάδα που ήρθαν και βρήκαν μια αφιλόξενη χώρα». Ο ίδιος μίλησε στα παιδιά και για κάποια κλειδιά του κινηματογράφου, όπως το να μάθουν την τεχνολογική – μηχανική περίοδό του: «Για να μην τους μπερδεύει ένα μαύρο κουτί που κάνει μυστικά όλες τις σκηνές με το πάτημα ενός κουμπιού, αλλά να ξέρουν τι είναι ακριβώς αυτό που κάνει η ψηφιακή τεχνολογία μεταφράζοντας τη μηχανική τεχνολογία».
Δημοσιεύτηκε στη Μακεδονία της Κυριακής 29 Οκτωβρίου