Η βία κατά των γυναικών είναι ένας πόλεμος, αόρατος, διαρκής με αμέτρητα θύματα. Μια τεράστια αδυναμία της κοινωνίας μας στην οποία οι γυναίκες εκπαιδευόμαστε στην ανοχή, ενώ οι άνδρες στην υπεροχή! Ένα κοινωνικοπολιτικό φαινόμενο που συνδέεται άμεσα με τα θέματα εξουσίας και ελέγχου.
Η μαύρη λίστα (μέχρι στιγμής) των δολοφονημένων γυναικών για το 2024
Διανύουμε τις πρώτες ημέρες του Απριλίου του 2024 και ήδη στην Ελλάδα μετράμε πέντε νεκρές γυναίκες, που έχασαν τη ζωή τους από τα χέρια νυν η πρώην συντρόφων τους. Η 41χρονη Γεωργία στη Θεσσαλονίκη, η 29χρονη Νίνα στο Ηράκλειο Κρήτης, μια 87χρονη ηλικιωμένη και πάλι στη Θεσσαλονίκη, μια 45χρονη στο Ζεφύρι και μόλις δύο ημέρες πριν, η 28χρονη Κυριακή, η οποία δολοφονήθηκε έξω από αστυνομικό τμήμα στους Αγίους Αναργύρους, έχοντας στο ακουστικό την Άμεση Δράση!
Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι. Συνολικά μέσα σε τρία χρόνια, 65 γυναίκες έπεσαν νεκρές από τα χέρια συντρόφων και συζύγων!
Πόσο αίμα πρέπει ακόμα να χυθεί και πόσες γυναίκες πρέπει να χαθούν, μέχρι να αποφασίσει το κράτος να ενσκήψει ουσιαστικά - και όχι επικοινωνιακά – στην αντιμετώπιση της έμφυλης ανισότητας και βίας; Πότε επιτέλους το «Καμία μόνη» θα γίνει όντως πραγματικότητα;
Η Κυριακή έκανε όλες τις «ενδεδειγμένες» κινήσεις για να προστατεύσει τον εαυτό της από τον κακοποιητή της, όμως τελικά η πολιτεία απέτυχε να την προστατεύσει και έμεινε αβοήθητη! Αρχικά, μίλησε. Και δεν ήταν η πρώτη φορά. Το 2020, είχε καταθέσει αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, κατά του άνδρα που έμελλε να γίνει ο δολοφόνος της, και τον κατήγγειλε για βιασμό και ξυλοδαρμό.
Το βράδυ της περασμένης Δευτέρας, ζήτησε αστυνομική προστασία, όταν αντιλήφθηκε ότι ο πρώην σύντροφός της την παρακολουθούσε. Στο αστυνομικό τμήμα της είπαν να καλέσει η ίδια την Άμεση Δράση και να ζητήσει περιπολικό, προκειμένου να τη συνοδεύσει στο σπίτι της. Και το έκανε. Κάλεσε από το κινητό της την Άμεση Δράση και βγήκε από το τμήμα. «Κυρία μου το περιπολικό δεν είναι ταξί», φέρεται να είπε απαξιωτικά ο αστυνομικός της Άμεσης Δράσης… Λίγα δευτερόλεπτα μετά, ο 39χρονος δράστης που παραμόνευε σε απόσταση αναπνοής, τής επιτέθηκε με μαχαίρι, και της αφαίρεσε τη ζωή τραυματίζοντάς την με πέντε μαχαιριές σε θώρακα και πλάτη. Ο φίλος της που ήταν μαζί της, δεν μπόρεσε να αντιδράσει.
Στο σημείο της δολοφονίας της βρέθηκαν από τις πρώτες στιγμές συγγενείς και φίλοι της 28χρονης Κυριακής, οι οποίοι τοποθέτησαν κεριά, σημειώματα και λουλούδια, θρηνώντας για την τραγική απώλειά της. Σήμερα θα την αποχαιρετίσουν στον Ιερό Ναό Αγίου Νεκταρίου στα Άνω Λιόσια.
Τα ερωτήματα που εγείρονται μετά το προκλητικό έγκλημα είναι πολλά. Πόσο ασφαλείς αισθανόμαστε, όταν ένας άνθρωπος δολοφονείται με τέτοιο τρόπο έξω από αστυνομικό τμήμα μπροστά στα μάτια αστυνομικών; Μήπως έχει χαθεί το παιχνίδι; Μήπως αυτή η ανάλγητη αντιμετώπιση της αστυνομίας απέναντι στο θύμα, αποθαρρύνει όσες και όσους θέλουν να προχωρήσουν σε καταγγελία ή χρειάζονται βοήθεια; Μήπως έφτασε πια η ώρα η λέξη «γυναικοκτονία» να αποκτήσει νομική υπόσταση και να θεωρείται διακριτό έγκλημα; Όχι, απαντά η κυβέρνηση.
Το «όχι» της κυβέρνησης στη νομική αναγνώριση του όρου «γυναικοκτονία»
«Ναι» σε διακομματικό διάλογο για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο της αύξησης των δολοφονιών γυναικών, δήλωσε η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, απορρίπτοντας παράλληλα τις τροπολογίες που κατέθεσαν στη Βουλή, ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Αριστερά για την νομική αναγνώριση του όρου «γυναικοκτονία».
«Να απέχουμε από δημιουργία εντυπώσεων»
«Το ελάχιστο που έχουμε να κάνουμε ως Πολιτεία είναι να απέχουμε από δημιουργία εντυπώσεων ή και τεχνάσματα μιας μικροπολιτικής διαχείρισης. Γιατί πρέπει να παλέψουμε για μια ενιαία πολιτική και κοινωνική απάντηση στο πρόβλημα. Να παλέψουμε έτσι ώστε να εκριζώσουμε τις αιτίες και να αλλάξουμε το περιβάλλον μέσα στο οποίο διαπράττονται αυτά τα ειδεχθή εγκλήματα. Να ενδυναμώσουμε τις γυναίκες, να στηρίξουμε αποτελεσματικά όσες βρίσκονται στη ζώνη της κακοποιητικής συμπεριφοράς και ως κυβέρνηση το κάνουμε όσο πιο συνεκτικά μπορούμε. Όλοι έχουμε υποχρέωση να συμβάλουμε στο να επιχειρήσουμε να διαχωρίσουμε την αξία της ζωής ή την απαξία της πράξης σε σχέση και με βάσει το φύλο», ανέφερε χαρακτηριστικά η κ. Ζαχαράκη και συμπλήρωσε:
«Η κατάσταση με τις γυναικοκτονίες στη χώρα αποτελεί λόγο για μια ριζική αντιμετώπιση, ουσιαστική, βαθειά και σίγουρα όχι νομική, με συμβολικές διατάξεις σε ένα κατεξοχήν κανονιστικό κείμενο, όπως είναι ο ποινικός κώδικας. Άρα το ποινικό δίκαιο δεν μπορεί να διαπνέεται από διατάξεις χωρίς κανένα έννομο δικονομικό αποτέλεσμα».
«Είναι λοιπόν σημαντικό να χρησιμοποιούμε τον όρο γυναικοκτονία, και το κάνουμε, αλλά στον ποινικό κώδικα, με την πρόσφατη αλλαγή έχουμε την απόλυτη κάλυψη της απώλειας ζωής με την υψηλότατη των ποινών», κατέληξε.
Τι ορίζεται ως γυναικοκτονία
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Ισότητας των Φύλων, οι γυναικοκτονίες είναι δολοφονίες γυναικών και κοριτσιών εξαιτίας του φύλου τους. Ο όρος περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:
- τη δολοφονία γυναίκας ως αποτέλεσμα άσκησης βίας από ερωτικό σύντροφο,
- τον βασανισμό και τη δολοφονία γυναίκας ως αποτέλεσμα μισογυνισμού,
- τη δολοφονία γυναικών και κοριτσιών ως «εγκλήματα για λόγους τιμής»,
- τη στοχευμένη δολοφονία γυναικών και κοριτσιών στο πλαίσιο ένοπλων συγκρούσεων,
- τη δολοφονία γυναικών λόγω προίκας,
- τη δολοφονία γυναικών και κοριτσιών εξ’ αιτίας του σεξουαλικού προσανατολισμού τους και της ταυτότητας φύλου,
- τη δολοφονία αυτόχθονων γυναικών και κοριτσιών εξαιτίας του φύλου τους,
- βρεφοκτονία και εμβρυοκτονία βασισμένη στην επιλογή φύλου,
- περιπτώσεις γυναικοκτονίας οι οποίες συνδέονται με τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων
- περιπτώσεις γυναικοκτονίας οι οποίες συνδέονται με συμμορίες, το οργανωμένο έγκλημα, εμπόρους ναρκωτικών και την εμπορία γυναικών και κοριτσιών.