Το Συμβούλιο Ασφαλείας αποφάσισε χθες Δευτέρα να απαντήσει ως τα τέλη Απριλίου στο αίτημα ένταξης ως κράτους πλήρους μέλους της Παλαιστίνης στον ΟΗΕ, προσπάθεια που οι Παλαιστίνιοι χαρακτηρίζουν «ιστορική» αλλά το Ισραήλ απορρίπτει με εξαιρετικά οξύ τρόπο.
«Το Συμβούλιο αποφάσισε ότι η συζήτηση αυτή θα πρέπει να γίνει εντός Απριλίου», δήλωσε η πρεσβεύτρια της Μάλτας στα Ηνωμένα Έθνη, η Βανέσα Φρέιζερ, η χώρα της οποίας ασκεί τον τρέχοντα μήνα την εναλλασσόμενη προεδρία του ΣΑ.
Τον Σεπτέμβριο του 2011, ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς κινούσε διαδικασία για την «ένταξη του κράτους της Παλαιστίνης στον ΟΗΕ». Η προσπάθεια ουδέποτε ολοκληρώθηκε· οι Παλαιστίνιοι εντέλει απέκτησαν, με ψηφοφορία της Γενικής Συνέλευσης τον Νοέμβριο του 2012, «καθεστώς κράτους μη μέλους παρατηρητή».
Επικαλούμενοι την επίθεση του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας, κίνησαν εκ νέου τη διαδικασία ένταξης την περασμένη εβδομάδα, με επιστολή που απηύθυναν στον Γενικό Γραμματέα και στο Συμβούλιο Ασφαλείας του οργανισμού. Αυτό το τελευταίο άρχισε να εξετάζει το αίτημα χθες Δευτέρα.
Για «ιστορική στιγμή» έκανε λόγο ο παλαιστίνιος πρεσβευτής στον ΟΗΕ, ο Ριάντ Μανσούρ. Παρότι το εγχείρημα θεωρείται εντελώς απίθανο να έχει αποτέλεσμα.
Για να καρποφορήσει η προσπάθεια, απαιτείται καταρχήν θετική εισήγηση του ΣΑ (χρειάζονται τουλάχιστον 9 ψήφοι υπέρ και να μην ασκηθεί βέτο από κάποιο από τα πέντε κράτη-μόνιμα μέλη), κατόπιν έγκρισή της με πλειοψηφία δυο τρίτων από τη Γενική Συνέλευση.
Οι περισσότεροι παρατηρητές προεξοφλούν πως οι ΗΠΑ θα ασκήσουν βέτο. Είχαν ήδη εναντιωθεί στην ένταξη της Παλαιστίνης το 2011.
«Η θέση μας είναι γνωστή και δεν έχει αλλάξει», επανέλαβε χθες η αμερικανίδα πρεσβεύτρια Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ, έπειτα από την πρώτη συνεδρίαση κεκλεισμένων των θυρών της «επιτροπής για την ένταξη νέων μελών», δομής ad hoc του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Οι ΗΠΑ λένε πως δεν είναι ο ΟΗΕ ο τόπος για την αναγνώριση του κράτους της Παλαιστίνης, αφού κατ’ αυτές θα πρέπει να εγκαθιδρυθεί έπειτα από συμφωνία μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων.
Η Ουάσιγκτον επικαλείται επίσης αμερικανικό νόμο που προβλέπει πως θα πρέπει να διακόψει τη χρηματοδότηση του ΟΗΕ αν το Συμβούλιο Ασφαλείας δεχθεί την ένταξη παλαιστινιακού κράτους δίχως να έχει υπάρξει διμερής συμφωνία.
Παρ’ όλ’ αυτά, τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας ότι το έργο της επιτροπής για την ένταξη «είναι χρήσιμο και επομένως η επιτροπή θα συνεδριάσει εκ νέου (μεθαύριο) Πέμπτη», δήλωσε η πρεσβεύτρια της Μάλτας.
«Νόμιμη θέση»
Ο ισραηλινός πρεσβευτής στον ΟΗΕ Γκιλάντ Ερντάν κατήγγειλε με εξαιρετικά οξύ τρόπο το παλαιστινιακό αίτημα. «Το Συμβούλιο Ασφαλείας συζητά αυτή τη στιγμή την αναγνώριση ‘παλαιστιναζιστικού κράτους’», πέταξε από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης.
Και μόνο η εξέταση αυτού του αιτήματος είναι «ήδη νίκη» εκείνων που διέπραξαν και υποστήριξαν την επίθεση της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ την 7η Οκτωβρίου, πρόσθεσε, εκτιμώντας, όπως και οι Αμερικανοί, πως παλαιστινιακό κράτος δεν μπορεί να ιδρυθεί παρά έπειτα από διαπραγματεύσεις για την εξεύρεση «διαρκούς λύσης».
Οι διαπραγματεύσεις για την επίλυση της ισραηλινοπαλαιστινιακής διένεξης βρίσκονται όμως σε νεκρό σημείο εδώ και χρόνια.
Η σημερινή ισραηλινή κυβέρνηση απορρίπτει τη λύση των δύο κρατών, υπέρ της οποίας τάσσεται η μεγάλη πλειοψηφία της διεθνούς κοινότητας, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ.
«Το μόνο που ζητάμε είναι να πάρουμε τη νόμιμη θέση μας στους κόλπους της κοινότητας των εθνών», ανέφερε ο Ριάντ Μανσούρ, εκφράζοντας την ελπίδα το Συμβούλιο Ασφαλείας να ψηφίσει τη 18η Απριλίου.
Ερωτηθείς εάν υπάρχει σχέδιο απόφασης προς αυτό, ο αλγερινός πρεσβευτής Αμάρ Μπεντζαμά απάντησε: «όχι ακόμη, αλλά σύντομα».
Σε περίπτωση που ασκηθεί όπως αναμένεται βέτο από την Ουάσιγκτον, δεν θα είναι η πρώτη φορά που αίτημα ένταξης στον ΟΗΕ θα απορριφθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας.
Κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου, οι ΗΠΑ και η ΕΣΣΔ είχαν εμποδίσει επανειλημμένα την ένταξη στον οργανισμό χωρών-συμμάχων του αντίπαλου συνασπισμού. Το τελευταίο βέτο ανάγεται στο 1976, όταν οι Αμερικανοί εμπόδισαν την ένταξη του Βιετνάμ.