Σε νέα δημοσιονομική περιδίνηση φαίνεται ότι εισέρχεται η αυτοδιοίκηση, και μάλιστα πριν συμπληρωθεί το πρώτο εξάμηνο του 2024, με τους δημάρχους να κρούουν ήδη το καμπανάκι του κινδύνου κάνοντας λόγο για νέα γενιά «κόκκινων» δήμων, οι οποίοι στα τέλη της χρονιάς δεν θα μπορέσουν να κλείσουν ούτε τους προϋπολογισμούς, ούτε τους ισολογισμούς τους.
Τα δημοτικά ταμεία πάντως «στενάζουν» ήδη, εξαιτίας της τεράστιας επιβάρυνσης των δήμων τόσο από το ενεργειακό κόστος, όσο και την καταβολή ποσού 240 εκατ. ευρώ για την αναδρομική καταβολή του τέλους ταφής των απορριμμάτων των ετών 2022, 2023 και του πρώτου εξαμήνου του 2024. Την ίδια ώρα μεγάλο είναι το πλήγμα στους δήμους και από την απώλεια 120 εκατ. ευρώ από την παρακράτηση από το Τέλος διαμονής παρεπιδημούντων καθώς και των ακαθάριστων εσόδων που εισπράττουν οι ΟΤΑ από κέντρα διασκέδασης και συναφή καταστήματα.
Τον κίνδυνο εκτροχιασμού των δημοτικών προϋπολογισμών επισημαίνει ήδη η ηγεσία της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) με πολλούς δημάρχους να εκφράζουν ανοιχτά την ανησυχία τους, λέγοντας πως πρέπει να βρεθούν τρόποι, ώστε να αντιμετωπιστούν όλες οι παραπάνω επιβαρύνσεις, που είναι δυσβάστακτες ακόμη και για «νοικοκυρεμένους» δήμους, καθώς όπως λένε είναι ορατός ο κίνδυνος να καταρρεύσουν οι προϋπολογισμοί τους.
«Αν δεν υπάρξει άμεσα έξτρα χρηματοδότηση προς τους δήμους θα έχουμε αυτή τη χρονιά μια νέα γενιά κόκκινων δήμων» σχολίασε χαρακτηριστικά στην τελευταία συνεδρίαση του Δ.Σ ο Β΄ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Αγρινίου Γιώργος Παπαναστασίου.
«Είμαι βέβαιος ότι θα το αντιμετωπίσουμε όλοι αυτό το 2024. Με τη συνεχή παρακράτηση των πόρων μας για το Τέλος ταφής, με τις αυξήσεις των υπαλλήλων, τη συνεχή αύξηση του ενεργειακού κόστους και χωρίς αύξηση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ – τακτικά έσοδα των δήμων) θα έχουμε μεγάλα προβλήματα να αντιμετωπίσουμε» υπογράμμισε ο κ. Παπαναστασίου.
Μάλιστα εκτίμησε ότι «στο τέλος της χρονιάς δεν θα βγαίνουν οι προϋπολογισμοί της επόμενης και αυτό θα πρέπει να το περιμένουμε. Και δεν θα μπορέσουν να κλείσουν ούτε οι ισολογισμοί σε πάρα πολλούς δήμους. Άρα πρέπει να ζητήσουμε από την κυβέρνηση τουλάχιστον ακόμη δυο δόσεις ΚΑΠ».
Στο ΣτΕ για να σταματήσει η παρακράτηση
Η απόφαση του υπουργείου Εσωτερικών για την αναδρομή καταβολή του Τέλους ταφής απορριμμάτων για τα έτη 2022-2024 και η παρακράτηση του ποσού από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους ανάγκασε 164 δήμους να συμμαχήσουν και τον περασμένο Φεβρουάριο να καταθέσουν με την ΚΕΔΕ αίτηση ακύρωσης στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Ειδικότερα:
- Με την πρώτη προσβαλλόμενη απόφαση παρακρατήθηκε το συνολικό ποσό 48.637.601,30 ευρώ από τους ΟΤΑ α’ βαθμού, ως δήθεν οφειλόμενο τέλος ταφής για το α’ εξάμηνο του 2023.
- Με τη δεύτερη προσβαλλόμενη απόφαση επιχορηγήθηκε ο Εθνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) με συνολικό ποσό 129.141.872,00 ευρώ για την εξόφληση του δήθεν οφειλόμενου ποσού των ΟΤΑ. α΄ βαθμού για το τέλος ταφής του έτους 2022 και για το τέλος ταφής α΄ εξαμήνου έτους 2023. Η επιχορήγηση του ΕΟΑΝ προκύπτει εξ ολοκλήρου από παρακρατήσεις, σε βάρος των δήμων της χώρας, από τους οφειλόμενους σε αυτούς ΚΑΠ.
- Με την τρίτη προσβαλλόμενη απόφαση παρακρατήθηκε εκ νέου σε βάρος των δήμων της χώρας συνολικό ποσό 6.708.689,21 ευρώ.
Και ενώ η εκδίκαση της αίτησης ακύρωσης για το «χαράτσι» στα σκουπίδια επρόκειτο να εκδικαστεί προχθές 14 Μαΐου, αναβλήθηκε για τις 8 Οκτωβρίου 2024, καθώς Δημόσιο και Εθνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) δεν κατέθεσαν σχετικό φάκελο απόψεων.
Αυτό, όπως ήταν αναμενόμενο, εξόργισε τους δημάρχους, με την ΚΕΔΕ να αποφασίζει την κατάθεση αίτησης αναστολής εκτέλεσης της απόφασης περί επιβολής του τέλους ταφής στους δήμους, έως την έκδοση της οριστικής απόφασης του ΣτΕ, προκειμένου να σταματήσει η παρακράτηση του ποσού από την τακτική τους επιχορήγηση για την αποπληρωμή ενός τέλους, που η Αυτοδιοίκηση θεωρεί αντισυνταγματικό και άδικο.
Μάλιστα κατά τη συζήτηση του θέματος στην τελευταία συνεδρίαση του Δ.Σ, υπογραμμίστηκε ότι εδώ και τρεις περίπου μήνες, τόσο ο ΕΟΑΝ όσο και το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, δεν μπήκαν στον κόπο να καταθέσουν τις απόψεις τους, παρότι πρόκειται για υψηλού δημόσιου ενδιαφέροντος ζήτημα, γεγονός που δείχνει την απαξιωτική αντιμετώπιση των δήμων.
«Παράνομη» αφαίμαξη από την ΑΑΔΕ
Σαν να μην έφταναν τα παραπάνω, οι δήμοι βρίσκονται αντιμέτωποι με «φέσι» ύψους 120 εκατ. ευρώ, εξαιτίας της παρακράτησης από την ΑΑΔΕ και της μη απόδοσης στους δήμους του τέλους παρεπιδημούντων (0,5%) που εισπράττουν οι τελευταίοι από κέντρα διασκέδασης και συναφή καταστήματα. Όπως καταγγέλλουν οι δήμαρχοι, παρά τις συνεχείς οχλήσεις συνεχίζει να μην αποδίδει τα χρήματα που αναλογούν στους δήμους, τα οποία ανέρχονται σε120 εκατ. ευρώ.
«Η ΑΑΔΕ συνεχίζεται με προκλητική αδιαφορία, να παρακρατά το 0,5% και να μη το αποδίδει στους δήμους. Υποτίθεται ότι αντικατέστησε ένα σύστημα το οποίο είχαμε τη δυνατότητα να βλέπουμε κάθε πιστωτή ξεχωριστά, γιατί δεν ήταν εγκεκριμένο από την ΑΑΔΕ» τόνισε ο Α΄ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Βούλας - Βάρης - Βουλιαγμένης Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, προσθέτοντας πως η Αρχή κατήργησε το παλιό και πιο λειτουργικό σύστημα που υπήρχε, βάζοντας ένα άλλο, με αποτέλεσμα, όπως είπε, πέντε μήνες τώρα 120 εκατ. ευρώ από το τέλος παρεπιδημούντων να έχουν παρακρατηθεί και να μην έχουν αποδοθεί στους δήμους. Μάλιστα, σχολίασε με δηκτικό τρόπο ότι «η ΑΑΔΕ, για οτιδήποτε παρακρατά για λογαριασμό της αυτοδιοίκησης, ως ένας πολύ καλός τοκογλύφος τη χρεώνει με ένα 5%. Και αν ήταν ιδιώτης θα τον είχαν συλλάβει. Προφανώς όμως οι φορείς του κράτους, του ελληνικού δημοσίου έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν αυτό».
Ομόφωνα πάντως οι δήμαρχοι στην ΚΕΔΕ δήλωσαν ότι η μη απόδοση του ποσού στους δήμους συνιστά παράνομη παρακράτηση πόρων των δήμων, ενώ τόνισαν ότι εκτός αυτού, με την κατάργηση της πλατφόρμας της ΚΕΔΕ και του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης για την καταχώρηση των εισπράξεων από τις επιχειρήσεις, πλέον οι δήμοι δεν είναι σε θέση να γνωρίζουν ούτε ποιες είναι αυτές που δηλώνουν τις εισπράξεις, ούτε το ύψος του ποσού που αποδίδουν.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 19.05.2024