Σε άμεσο κίνδυνο μπαίνουν τα οικονομικά των δήμων και την τρέχουσα χρονιά, και μάλιστα πριν συμπληρωθεί το πρώτο εξάμηνο του 2024, καθώς οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι (ΚΑΠ) που αποτελούν τα τακτικά έσοδά τους, είναι μειωμένοι σχεδόν κατά 5 δισ. ευρώ. Και αυτό σε μια χρονιά που επιβαρύνονται από το δυσβάσταχτο κόστος, που φτάνει τα 240 εκατ. ευρώ για το Τέλος ταφής απορριμμάτων και πρέπει να πληρωθεί αναδρομικά, συν το ενεργειακό, αλλά και το μισθολογικό κόστος.
Η οικονομική πίεση που δέχονται φέτος οι δήμοι είναι τόσο μεγάλη, που οι δήμαρχοι φοβούνται ότι θα δημιουργηθεί μια νέα γενιά «κόκκινων» δήμων, οι οποίοι στα τέλη της χρονιάς δεν θα μπορέσουν να κλείσουν ούτε τους προϋπολογισμούς, ούτε τους ισολογισμούς τους.
Τα οικονομικά δεδομένα των ΟΤΑ παρουσίασε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Αμπελοκήπων - Μενεμένης Λάζαρος Κυρίζογλου, σε συνέντευξη Τύπου, που δόθηκε στο περιθώριο της αποκεντρωμένης συνεδρίασης του Δ.Σ στο Αγρίνιο.
«Οι ΚΑΠ για το 2024 ανέρχονται σε μόλις 1 δισ. 740 εκατ. ευρώ για το 2024, ενώ αυτά που είναι θεσμοθετημένα και θα έπρεπε να αποδοθούν στους δήμους ανέρχονται σε 6,5 δισ. ευρώ» τόνισε ο κ. Κυρίζογλου, ο οποίος αναγνώρισε ότι αυξάνονται οι ΚΑΠ τα τελευταία χρόνια, αλλά στην ουσία η αύξηση εξανεμίζεται, τόσο εξαιτίας του ενεργειακού κόστους, όσο και εξαιτίας του κόστους για το Τέλος ταφής και του μισθολογικού.
«Ναι αυξάνουν οι ΚΑΠ κατά ένα ποσοστό, αλλά έρχεται το κεντρικό κράτος και αυξάνει τις αποδοχές των υπαλλήλων και καλώς το κάνει, παραγνωρίζοντας ότι οι δήμοι έχουν μια επιβάρυνση κατά μέσο όρο 12%. Έρχεται και το Τέλος ταφής, για το οποίο 165 δήμοι έχουμε προσφύγει στη δικαιοσύνη, γιατί είναι ένας άδικος φόρος, μια άδικη ποινή, το κόστος για το οποίο είναι πάνω από 200 εκατ. ευρώ μέχρι τον Οκτώβριο. Οπότε έχουν εξανεμιστεί οι όποιες αυξήσεις δόθηκαν» υπογράμμισε ο κ. Κυρίζογλου.
Θα έχουμε φέτος «κόκκινους» δήμους
Ερωτηθείς αν βλέπει κίνδυνο εκτροχιασμού των δημοτικών προϋπολογισμών ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ εξέφρασε την ανησυχία του, λέγοντας πως αν η κυβέρνηση δεν βρει τρόπο να αποδώσει όσα οφείλει στην αυτοδιοίκηση, είναι ορατός ο κίνδυνος να καταρρεύσουν οι δημοτικοί προϋπολογισμοί τους.
«Φυσικά και θα υπάρξουν δήμοι στο κόκκινο. Ήδη, υπάρχουν τέτοιοι δήμοι που δεν θα μπορέσουν να λειτουργήσουν ή να καταρτίσουν προϋπολογισμούς αν η κυβέρνηση, το οικονομικό επιτελείο δεν αρχίσει σταδιακά - και δεν είμαστε αιθεροβάμονες, ξέρουμε τι γίνεται - να αποδεσμεύει τους πόρους που δικαιούται η αυτοδιοίκηση, σύμφωνα με το άρθρο 259 του Καλλικράτη» σχολίασε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ.
Κάθε φορά οι κυβερνήσεις, σημείωσε ο ίδιος, επαίρονται ότι αυξάνουν τους πόρους σε συγκεκριμένους κωδικούς και σε συγκεκριμένες κατηγορίες, αλλά η ποσοστιαία απόδοση στους δήμους δεν υπάρχει. «Με λίγα λόγια φέτος, αν εφαρμόζονταν η σχετική νομοθεσία και δεν αναστέλλονταν η εφαρμογή της, οι δήμοι αντί για 1 δισ. 740 εκατ. ευρώ, έπρεπε να πάρουν περίπου 6,5 δισ. ευρώ» ανέφερε ο κ. Κυρίζογλου.
Δεν παρέλειψε πάντως να αναφερθεί και στους πόρους των δήμων που παρακρατήθηκαν. «Υπάρχουν και πόροι δικοί μας, των δήμων, που παρακρατήθηκαν, και για το λόγο αυτό θέτουμε ως βασικό αίτημα την επιστροφή των παρακρατηθέντων πόρων και την απόδοση τους χωρίς κόφτη. Ζητούμε δηλαδή να αρθεί ο θεσμικό πλαίσιο, με βάση το οποίο περιορίζεται η απόδοση αυτή» είπε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ.
«Θα έρθουμε σε αντιπαράθεση»
Ερωτηθείς επίσης για τις διεκδικήσεις της ΚΕΔΕ και την πιθανότητα κινητοποιήσεων, είπε ότι η ΚΕΔΕ κλιμακώνει την προσπάθειά της να διεκδικήσει περισσότερα υπογραμμίζοντας ότι «άλλοτε βρίσκουμε ευήκοα ώτα, και άλλοτε όχι. Υπάρχουν όμως και κατακτήσεις, όπως ο νέος τρόπος κατανομής των ΚΑΠ, όπου περιορίστηκε το πληθυσμιακό κριτήριο από ποσοστό άνω του 90% σε 65%». Όμως, πρόσθεσε «θα έρθουμε και σε αντιπαράθεση με την κυβέρνηση, όπου αυτό απαιτηθεί».
Σε κάθε περίπτωση, τόνισε ο κ. Κυρίζογλου το συνέδριο της ΚΕΔΕ που θα γίνει το Νοέμβριο στη Ρόδο, το πρώτο στη νέα θητεία των αιρετών, είναι αφετηρία και επανεκκίνηση όλων των θεμάτων που απασχολούν την αυτοδιοίκηση, όπως ο νέος κώδικας για την Αυτοδιοίκηση και η αποκέντρωση πόρων και αρμοδιοτήτων.