Αφαίρεση που υπονοεί σχεδόν δείγματα παραστατικότητας, έμπνευση από αρχαιοελληνικούς και ρωμαϊκούς μύθους, χρήση χαρτιού, μπρουταλισμός που μπλέκεται με τη θηλυκότητα οδηγώντας σε έναν διάλογο μεταξύ ωραίου και άσχημου.
Αυτά είναι μερικά μόνο από τα χαρακτηριστικά της ζωγραφικής της Αριάδνης Βιτάσταλη που υπό τον γενικό τίτλο «Παρενθέσεις και Μύθοι» πραγματοποιεί, αν και Θεσσαλονικιά, μόλις τη δεύτερη ατομική έκθεσή της στην πόλη της. «Έχω πάρα πολλά χρόνια να κάνω έκθεση εδώ είναι η αλήθεια. Συνεργαζόμουν με τον ‘Παρατηρητή’ και, όταν έκλεισε, βρέθηκα στην Αθήνα. Συνεργάστηκα πρώτα με την Titanium και κατόπιν με τον Αστρολάβο. Σχετικά πρόσφατα προέκυψαν η Αμερική και η Γερμανία. Στα εικαστικά δεν μπορείς να παράγεις και πάρα πολλή δουλειά… Με απορρόφησαν αυτοί οι προορισμοί και είπαμε με τον Αλέξανδρο Ντονόπουλο, επειδή δύο χρόνια στη σειρά πήγαμε μαζί στη Νέα Υόρκη, ότι ήρθε η ώρα να δείξω έργα μου και στην γκαλερί του, στην πόλη μου», λέει στη «ΜτΚ» η Αριάδνη Βιτάσταλη.
Νιώθει πολύ χαρούμενη γι’ αυτό, αφού στη Θεσσαλονίκη κατοικεί, έχει φίλους, συμμαθητές, παλιούς γνώριμους. «Η αίσθηση είναι πολύ θετική που θα δείξω λίγο στους ανθρώπους γύρω μου με τους οποίους ζω ποια είμαι και τι κάνω. Εκτός από τους πολύ φιλότεχνους ή τους συλλέκτες που παρακολουθούν εικαστικά γιατί τους αφορούν, οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν τη δουλειά μου αν και ξέρουν ότι ζωγραφίζω. Ανυπομονώ πραγματικά να έρθω σε επαφή με τον κόσμο και πιστεύω ότι θα είναι κάτι πολύ διαφορετικό αυτό σε σχέση με μια έκθεση σε ξένο μέρος. Θεωρώ ότι έχω να ανταλλάξω πιο άνετα και πιο πολλές πληροφορίες με τον κόσμο», επισημαίνει η ζωγράφος.
Το χαρτί είναι ένα υλικό που αγαπάει πολύ. «Μπορεί να μην είναι ευπώλητο στην Ελλάδα, αλλά έχει τη θέση του στη διεθνή αγορά τέχνης. Το χρησιμοποιώ από τα 20-21 μου χρόνια, όταν έκανα μεγάλα σχέδια. Μου δίνει τα αποτελέσματα που θέλω με τα υλικά που θέλω να δουλέψω. Από εκεί και πέρα υπάρχει και το άλλο χαρακτηριστικό: το λευκό του χαρτιού, τα μεγάλα κενά που χρησιμοποιώ εγώ στη δουλειά μου τα οποία έχουν και μια αναφορά στην ιαπωνική και κινεζική τέχνη του 11ου- 13ου αιώνα, σε ζωγραφική Ζεν και καλλιγραφία. Αυτά με επηρέασαν ως προς τη σχέση μου με το υλικό αυτό. Και παρόλο που κινούμαι και στον καμβά και έχω κάνει και κάποιες κατασκευές νέον κ.α. το χαρτί με συναρπάζει. Εκεί εκφράζω πραγματικά αυτό που είμαι και αυτό που θέλω να δώσω», τονίζει η καλλιτέχνις.
Η σχέση της γυναίκας με το ιερό
Η σχέση με τους μύθους υπήρχε πάντα στη ζωή της, όπως και σε πολλών Ελλήνων. «Όταν ήμουν παιδί η γιαγιά μου μού διηγιόταν μύθους αντί για παραμύθια. Αυτό ήταν πολύ κοντά μου, κάτι πολύ κοινό, μεγάλωσα μαζί του . Αργότερα ενδιαφέρθηκα η ίδια για θρησκείες, για τελετουργίες. Διάβασα, με ενδιέφεραν οι αρχαιολογικοί χώροι και όλα όσα σχετίζονταν με την αρχαιότητα, χωρίς να γίνω ποτέ ειδήμων. Απλά με γοήτευε όλο αυτό. Κυρίως, η σχέση της γυναίκας με το ιερό, η θέση της στα αρχαία χρόνια και οι μύθοι για αυτή, οι αρπαγές, οι έρωτες. Όλα αυτά με τραβούν πάρα πολύ», επισημαίνει η κ. Βιτάσθαλη.
Η θεματική της όμως αντλήθηκε στην πορεία και από τη δυτική ζωγραφική. «Είδα πάρα πολλά έργα όσο ήμουν παιδί και νέα. Όλο αυτό το πράγμα ήρθε μάλλον η ώρα κάποια στιγμή να το επεξεργαστώ με τον δικό μου τρόπο. Βέβαια, με μια σύγχρονη γραφή, επανεξετάζοντας και το ερώτημα τι θέση έχει η γυναίκα στην τότε και στη νυν κοινωνία και τι μας λέει ο μύθος σήμερα. Τι σημαίνει μια αρπαγή όπως αυτή της Περσεφόνης; Πώς θα τη μεταφράζαμε σήμερα; Είναι κάτι που στέκει; Κάτι που μας ενοχλεί; Το δεχόμαστε; Είναι μια διαδικασία μύησης από την εφηβεία στην ενηλικίωση; Και τι σχέση έχει με τη σεξουαλικότητα; Και εκεί θέτω το θέμα και της σύγχρονης σεξουαλικότητας. Έχω κάνει και κάποια σχέδια που έχω ‘κλέψει’ από ένα αρχαίο ελληνικό αγγείο όπου ο Απόλλωνας με τον εραστή του ζουν έναν ομοφυλοφιλικό έρωτα. Αυτό για μένα δεν έχει σημασία. Το εντάσσω στο αφήγημα του μύθου του έρωτα και της ψυχής και θέτω κάποια ερωτήματα».
Οι πέντε ενότητες και η αφαίρεση
Η έκθεση χωρίζεται σε πέντε ενότητες. «Η πρώτη και η τελευταία είναι οι παρενθέσεις. Οι τρεις κεντρικές είναι ψυχή, κιούμπιτ- ο έρωτας και κιούμπιτ και ψυχή. Η πρώτη παρένθεση ονομάζεται lines (γραμμές) και η τελευταία flowers (λουλούδια)», υπογραμμίζει η ζωγράφος.
Τα έργα της κινούνται στην αφαίρεση. «Δε νομίζω ότι ένας καλλιτέχνης μπορεί να επιβάλει αυτό που κάνει είτε στον εαυτό του είτε στους άλλους. Νομίζω ότι τον οδηγεί η δουλειά του και ο τρόπος που χειρίζεται το υλικό του. Εγώ πέρασα από πάρα πολλά στάδια τα τελευταία τριάντα χρόνια που ασχολούμαι με αυτό επαγγελματικά. Υπήρξαν στιγμές που θέλησα συνειδητά να πάω στην παραστατικότητα και πήγα. Το έκανα πιο πολύ για να αποδείξω κάτι στον εαυτό μου και για να περάσω και καλά. Ήθελα δηλαδή να ζωγραφίσω ένα βάζο ή έναν άνθρωπο και ήθελα να το κάνω με έναν πιο κλασικό τρόπο. Μια προσέγγιση πιο νατουραλιστική. Ποτέ δεν ήμουν όμως αυτό. Πάντα είχα μια τρομερή αγάπη για τον αμερικάνικο αφηρημένο εξπρεσιονισμό, το πρώτο μου μεγάλο σοκ και δέος που είχα σε σχέση με την τέχνη. Όταν τα είδα όλα αυτά στα 21 μου, ερωτεύτηκα και είχα καταλάβει ότι εκεί κινούμαι, αυτή είναι η γλώσσα μου. Μου επιβλήθηκε όμως. Δηλαδή, ήταν κάτι προσωπικό από μέσα μου που απλά βρήκε την έκφρασή του όταν το είδα. Γνώρισα αυτή τη γλώσσα και κατάλαβα ότι εγώ πρέπει να αναπτυχθώ μέσα σε αυτό το περιβάλλον. Οπότε και ο τρόπος που χειρίζομαι τα έργα είναι μεν μια αναφορά, αλλά και κάτι μεταξύ του είναι και δεν είναι. Με ενδιαφέρει αυτό το είναι. Αφήνει τον θεατή ελεύθερο να νιώσει, να αφουγκραστεί και να βγάλει μια πιθανώς δική του ερμηνεία. Όπως εγώ έχω την ελευθερία να εκφράζομαι, είναι καλό και ο θεατής να έχει την ελευθερία να δέχεται και να ερμηνεύει όπως του αρέσει. Αυτό είναι η τέχνη. Δεν μπορεί να είναι κάτι κονσερβοποιημένο που πρέπει να το πάρουμε κατά λέξη. Καλό είναι να μας αφήνει την ελευθερία να νιώσουμε και να αισθανθούμε».
INFO
Donopoulos International Fine Arts
Αγ. Θεοδώρας 3, Θεσσαλονίκη
12 Σεπτεμβρίου – 12 Οκτωβρίου
Κυριακή Τσολάκη