Με πείσμα, επιμονή, υπομονή και επένδυση στην εξωστρέφεια η Αφοί Χαΐτογλου ΑΒΕΕ (γνωστή για το brand «Μακεδονικός Χαλβάς»), με έδρα την Θεσσαλονίκη και παραγωγικές εγκαταστάσεις στο Καλοχώρι, συμπληρώνει φέτος 100 χρόνια ζωής, διοργανώνοντας σήμερα εορταστική επετειακή εκδήλωση.
Η εταιρεία, «σβήνοντας» 100 κεράκια, φλερτάρει με τζίρο 100 εκατ. ευρώ μέσα σε αντίξοο οικονομικό περιβάλλον με την εξωστρέφεια στον πυρήνα της αναπτυξιακής της στρατηγικής.
H Αφοί Χαΐτογλου ΑΒΕΕ έκλεισε το 2023 με πωλήσεις άνω των 99 εκατ. ευρώ, μια «ανάσα» από τα 100 εκατ. ευρώ, έναντι πωλήσεων 93 εκατ. ευρώ το 2022. Μόνο την τελευταία τετραετία, η εταιρεία μετρά αύξηση των πωλήσεών της κατά 50%. Η λειτουργική κερδοφορία της εταιρείας δεν είναι ιδιαίτερα υψηλή, καθώς τα κόστη παρέμειναν σε υψηλά επίπεδα και το 2023 προτού αρχίσουν από το φετινό έτος να εμφανίζουν σημάδια αποκλιμάκωσης.
Τα λειτουργικά κέρδη (EBITDA) «έγραψαν» 7,375 εκατ. το 2023 έναντι 7,069 εκατ. το 2022, τα αποτελέσματα προ φόρων διαμορφώθηκαν σε ζημίες 3,032 εκατ. ευρώ έναντι κερδών 695.000 ευρώ το 2022 και τα μετά φόρων αποτελέσματα είναι ζημιογόνα κατά 3,542 εκατ. ευρώ έναντι κερδών 597.000 ευρώ στη χρήση 2022.
Παράλληλα, την περσινή χρονιά παρατηρήθηκαν δυσκολίες αναφορικά με την προμήθεια του σουσαμιού – βασική πρώτη ύλη για την εταιρεία – το οποίο έρχεται από την Αιθιοπία, με το μεταφορικό κόστος να σημειώνει άλματα. Πάντως, παρά το ασταθές τοπίο στις παγκόσμιες αγορές η εταιρεία προσαρμόστηκε στα εμπόδια, διατηρώντας σταθερό αναπτυξιακό βηματισμό.
Σήμερα πάνω από το 53% των συνολικών της πωλήσεων προέρχεται από τις εξαγωγές σε περισσότερες από 50 χώρες. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι το 40% των εξαγωγών της προέρχεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά. Από το ταχίνι, τον χαλβά και το παστέλι. Και οι πωλήσεις της υπερβαίνουν τα 100 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας αξιοσημείωτη αναπτυξιακή δυναμική ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια.
Χαλβάς και ταχίνι πρωταγωνιστές, ανερχόμενη δύναμη το φυστικοβούτυρο
Με πρωταγωνιστές τον χαλβά αλλά και το ταχίνι και το φυστικοβούτυρο (αποτέλεσμα της τάσης για στροφή στην υγιεινή διατροφή) που εμφανίζουν τεράστια περιθώρια ανάπτυξης, πάνω από το 50% των εσόδων της εταιρείας προέρχονται από τις αγορές του εξωτερικού.
Την ίδια στιγμή, παρά την εποχικότητα που εξακολουθεί να χαρακτηρίζει την κατανάλωση χαλβά (υπολογίζεται ότι κατά την περίοδο της Σαρακοστής «βγαίνει» το 50% του τζίρου) οι μπάρες χαλβά που έχει κυκλοφορήσει η Αφοί Χαϊτογλου προσθέτουν πωλήσεις όλο τον χρόνο.
Οι ΗΠΑ και ο ανταγωνισμός
Ο όμιλος ζει… το αμερικανικό όνειρο με τις ΗΠΑ κομβική αγορά για τις εξαγωγές της εταιρείας, οι οποίες τροφοδοτούν σχεδόν 50 χώρες. Η Αμερική συνεισφέρει το 40% του τζίρου που προέρχεται από τις πωλήσεις στο εξωτερικό, με κυριότερα προϊόντα τον χαλβά, το ταχίνι και τα παστέλια, είτε branded είτε ως private label.
Δεν είναι τυχαίο πως εταιρεία διεύρυνε την παρουσία της επί αμερικανικού εδάφους εισερχόμενη στο σύνολο του δικτύου καταστημάτων της Walmart, της μεγαλύτερης αλυσίδας λιανικής στον κόσμο.
Πάντως μεγάλη ανάπτυξη παρουσιάζουν οι αγορές του Καναδά, της Αγγλίας, όπου ταχίνι και χαλβάς έχουν τοποθετηθεί σε όλα τα μεγάλα σούπερ μάρκετ, καθώς και της Πολωνίας. Παρά τον έντονο ανταγωνισμό από χώρες, όπως το Ισραήλ, ο Λίβανος η Τουρκία το ότι η Ελλάδα είναι στην ΕΕ δίνει στην εταιρεία συγκριτικό πλεονέκτημα απέναντι στους ανταγωνιστές, καθώς πρέπει να τηρούνται συγκεκριμένες ποιοτικές προδιαγραφές στην παραγωγή, αν και το κόστος είναι μεγαλύτερο.
To πιο γλυκό ταξίδι συνεχίζεται…
Το ταξίδι του Μακεδονικού Χαλβά ξεκινά όταν τρία αδέλφια, ο Κωνσταντίνος, ο Ελευθέριος και ο Σάββας Χαΐτογλου, μετά τον διωγμό τους από τη Μικρά Ασία παίρνουν απόφαση να συνεχίσουν την παράδοση του χαλβαδοποιού παππού τους και το 1924 στήνουν ένα μικρό εργαστήριο παραγωγής χαλβά στην πλατεία Άθωνος, στο κέντρο της παλαιάς σήμερα Θεσσαλονίκης. Μερικά χρόνια αργότερα όμως ξεσπά ο πόλεμος, το εργοστάσιο επιτάσσεται και μπαίνει στο πρόγραμμα επισιτισμού του ελληνικού στρατού. Με την απελευθέρωση της Ελλάδας από τους Γερμανούς, θα ξεκινήσει ξανά τη λειτουργία του, από το μηδέν.
Η μεταφορά της παραγωγής σε νέες ιδιόκτητες εγκαταστάσεις στο Καλοχώρι Θεσσαλονίκης το 1962, η νέα υπερσύγχρονη μονάδα παραγωγής χαλβά που δημιουργείται το 1994 αλλά και μια μονάδα-πρότυπο για την επεξεργασία του σουσαμιού και την συσκευασία του ταχινιού, η οποία ολοκληρώνεται το 2007, είναι μερικοί μόνο από τους σταθμούς της πολύχρονης διαδρομής του. Η εταιρεία σήμερα απασχολεί 272 άτομα.
Σήμερα, 100 χρόνια μετά τη δημιουργία του, ο Μακεδονικός Χαλβάς φτιάχνεται με την ίδια παραδοσιακή συνταγή της οικογένειας Χαΐτογλου, με πρώτη ύλη το πιο διαλεχτό σουσάμι που αλέθεται σε παραδοσιακή μυλόπετρα από τη Μικρά Ασία.