Η περίοδος των εορτών, ενώ συχνά είναι γεμάτη χαρά, μπορεί να γίνει ιδιαίτερα απαιτητική για οικογένειες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, που μπορεί να αφορούν τα οικονομικά ή ανακατατάξεις και αλλαγές στην οικογενειακή δομή (π.χ. διαζύγιο, ασθένεια, απώλεια κατοικιδίου κ.α.). Η αδυναμία ή δυσκολία των γονέων να ανταποκριθούν στις προσδοκίες των παιδιών τους για δώρα και δραστηριότητες μπορεί να προκαλέσει αισθήματα ανεπάρκειας και ενοχής, με αποτέλεσμα να προκύπτουν συγκρούσεις και διαφωνίες μέσα στους κόλπους της οικογένειας. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι γονείς έχουν έναν σημαντικό ρόλο: να καθοδηγήσουν τα παιδιά τους με αγάπη και στήριξη, προσφέροντας ασφάλεια σε συνθήκες που μπορεί να δημιουργούν αβεβαιότητα.
Η Αντίδραση των Παιδιών στα Δύσκολα Γεγονότα
Τα παιδιά, ανεξάρτητα από την ηλικία τους, αντιλαμβάνονται τις αλλαγές και την ένταση στο οικογενειακό περιβάλλον. Ενδέχεται να νιώσουν ανασφάλεια, θλίψη ή ακόμα και ενοχή, καθώς συχνά προσπαθούν να κατανοήσουν τα γεγονότα μέσα από το δικό τους πρίσμα (π.χ. Η μαμά και ο μπαμπάς είναι στεναχωρημένοι. Μήπως εγώ δεν είμαι αρκετά καλό παιδί;). Η αντίδρασή τους εξαρτάται από την ηλικία και τη συναισθηματική τους ωριμότητα. Μικρότερα παιδιά μπορεί να εμφανίσουν συμπεριφορές που παραπέμπουν σε προηγούμενες αναπτυξιακές περιόδους (π.χ. ένα παιδί σχολικής ηλικίας που κοιμάται στο δωμάτιό του ξαφνικά επιθυμεί να κοιμάται με τους γονείς) ή να εκφράσουν τη θλίψη τους μέσα από το παιχνίδι, ενώ οι έφηβοι που βιώνουν έντονες ψυχοσυναισθηματικές αλλαγές, συχνά γίνονται πιο εσωστρεφείς ή μπορεί να στραφούν στους συνομηλίκους τους για στήριξη, όταν εντείνονται τα δυσφορικά τους συναισθήματα (π.χ. ξαφνικά περνά πολλές ώρες στο δωμάτιό του/της παίζοντας στον υπολογιστή).
Η Σημασία της Επικοινωνίας
Η επικοινωνία είναι το κλειδί για τη διαχείριση τέτοιων καταστάσεων. Οι γονείς χρειάζεται να προσφέρουν στα παιδιά σαφείς και κατανοητές πληροφορίες, κατάλληλα προσαρμοσμένες στην ηλικία και το αναπτυξιακό στάδιο, να τους επιτρέψουν να εκφραστούν και να τους δείξουν ότι είναι εκεί για να τα στηρίξουν, χωρίς να αγνοούν τα δικά τους συναισθήματα.
Κατευθύνσεις για Γονείς σε Δύσκολες Καταστάσεις
Προετοιμασία και ΣαφήνειαΌταν πρόκειται να γίνει συζήτηση με τα παιδιά, είναι χρήσιμο να υπάρχει προετοιμασία από πριν για το πώς θα παρουσιαστεί το γεγονός. Είναι σημαντικό οι γονείς να έχουν συζητήσει λεπτομερώς την κατάσταση και να έχουν συμφωνήσει ποιες πληροφορίες θα μοιραστούν και με ποιον τρόπο. Η σαφήνεια και η ειλικρίνεια είναι σημαντικές, αλλά οι πληροφορίες χρειάζεται να είναι κατάλληλα προσαρμοσμένες στην ηλικία του παιδιού. (π.χ. σε ιατρικά γεγονότα μεταφέρουμε τις απαραίτητες και σημαντικές πληροφορίες, αποφεύγοντας περίπλοκους ιατρικούς όρους που μπορεί να δημιουργήσουν σύγχυση στο παιδί και να το τρομάξουν).
Διαβεβαιώσεις για Ασφάλεια και ΣταθερότηταΤα παιδιά συχνά ανησυχούν για το πώς ένα γεγονός θα επηρεάσει την καθημερινότητά τους. Χρειάζεται να καταστεί σαφές τι θα αλλάξει (αν κάτι αλλάξει) και τι θα παραμείνει σταθερό, ώστε να μειωθεί η αβεβαιότητά τους (π.χ. σε ένα διαζύγιο τα ενημερώνουμε για την συχνότητα επαφής με τον γονέα που αποχωρεί από το σπίτι, που θα διαμένει ο γονέας που αποχωρεί, ότι πάντα η μαμά και ο μπαμπάς θα είναι οι γονείς τους ακόμη κι αν δεν είναι πλέον ζευγάρι κ.ά.).
Χώρος για ΈκφρασηΕίναι σημαντικό τα παιδιά να ενθαρρύνονται να εκφράζουν τα συναισθήματά τους, να κάνουν ερωτήσεις και να νιώθουν ότι οι γονείς τα ακούν με προσοχή (π.χ. 1 –Ακούω ότι μου λες «…………», έχω καταλάβει σωστά; π.χ.2 –Πρέπει να είναι πολύ σημαντικό για εσένα «………» και σου υπόσχομαι ότι θα το σκεφτώ.). Η αναγνώριση των συναισθημάτων τους – είτε πρόκειται για θλίψη, ανησυχία ή θυμό – τα βοηθά να νιώσουν ότι είναι αποδεκτά και κατανοητά (π.χ.1 –Βλέπω ότι κατέβασες το κεφάλι σου. Είσαι λυπημένος/η; π.χ.2 –Με αυτό που σου λέω τώρα νιώθω θλίψη. Εσύ πώς νιώθεις;).
Δημιουργία Νέων Ρουτινών Ειδικά κατά την περίοδο των εορτών, η δημιουργία νέων ρουτινών μπορεί να βοηθήσει στην προσαρμογή. Μια οικογενειακή δραστηριότητα, όπως η διακόσμηση του σπιτιού ή η παρακολούθηση μιας αγαπημένης ταινίας, μπορεί να γίνει πηγή χαράς και ασφάλειας.
Αποφυγή ΕνοχοποίησηςΕίναι μείζονος σημασίας τα παιδιά να κατανοούν ότι δεν ευθύνονται για ό,τι έχει συμβεί. Είναι συχνό φαινόμενο τα παιδιά να αισθάνονται υπεύθυνα για καταστάσεις που δεν μπορούν να ελέγξουν. Χρειάζεται να τους υπενθυμίζουμε συχνά ότι δεν ευθύνονται εκείνα για τη δύσκολη κατάσταση και ότι δεν μπορούν να κάνουν εκείνα κάτι για να την αλλάξουν. (π.χ. Η μαμά και ο μπαμπάς έχουν κάποια προβλήματα που αφορούν τους ενήλικες και που η λύση που βρήκαν σε αυτά είναι το να μην είναι πλέον ζευγάρι. Εσύ είσαι το καλύτερο παιδί που θα μπορούσαμε να έχουμε και δεν έχεις κάνει τίποτα λάθος. Δεν μπορείς εσύ να κάνεις κάτι για να αλλάξει η απόφαση που έχουμε πάρει.).
Διαχείριση της Συναισθηματικής Κατάστασης των ΓονέωνΕίναι φυσιολογικό οι γονείς να αισθάνονται έντονα συναισθήματα, και ίσως χρειάζονται περαιτέρω υποστήριξη για την καλύτερη δυνατή διαχείρισή τους, κατά την άσκηση του γονικού ρόλου. Η απεύθυνση σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας για αποφόρτιση και στήριξη είναι κάτι ωφέλιμο σε ψυχοπιεστικές οικογενειακές περιόδους.
Η Δύναμη της Οικογένειας στις Δύσκολες Στιγμές
Οι δύσκολες στιγμές είναι αναπόφευκτες, αλλά μπορούν να αποτελέσουν ευκαιρία για σύσφιξη των σχέσεων μέσα στην οικογένεια. Η υποστήριξη, η κατανόηση και η αποδοχή είναι από τα πιο πολύτιμα «δώρα» που μπορεί να λάβουν τα παιδιά. Κάθε παιδί είναι μοναδικό και χρειάζεται διαφορετική προσέγγιση ανάλογα με τον χαρακτήρα του. Κάποια παιδιά μπορεί να θέλουν περισσότερες αγκαλιές και χρόνο με την οικογένεια, ενώ άλλα μπορεί να επιθυμούν να περνούν χρόνο μόνα τους ή με φίλους. Με καλή επικοινωνία, ειλικρίνεια και αγάπη, οι εορτές μπορούν να παραμείνουν μια περίοδος ελπίδας και ανανέωσης, ακόμη και στις πιο δύσκολες περιστάσεις.
Που μπορώ να απευθυνθώ;
Για το πώς να προσεγγίσετε τα παιδιά σε δύσκολες οικογενειακές περιόδους: 11525
Για να μιλήσετε για πένθος-θρήνο στα παιδιά: Μέριμνα 210 6463622
Για συμβουλευτική για θέματα που αφορούν ενήλικες ως προς τη διαχείριση ψυχοπιεστικών συνθηκών: 10306
Λίγα λόγια για τη Γραμμή 115 25 & το Συμβουλευτικό Κέντρο του Μαζί για το Παιδί
Συμβουλευτική Γραμμή 115 25 του «Μαζί για το Παιδί» βρίσκεται από το 2009 δίπλα σε γονείς, εκπαιδευτικούς και εφήβους. Παρέχει δωρεάν συμβουλευτική υποστήριξη.
Το όραμα πίσω από τη λειτουργία της Γραμμής είναι η ψυχολογική στήριξη και η ενδυνάμωση γονέων, εκπαιδευτικών και εφήβων σχετικά με προβληματισμούς και δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους και η ενίσχυση των ευρύτερων οικογενειακών και υποστηρικτικών πλαισίων των παιδιών και των εφήβων.
Η Γραμμή 115 25 είναι στελεχωμένη από έμπειρη επιστημονική ομάδα και εκπαιδευμένους εθελοντές με συνεχή κλινική εποπτεία.
Τηρείται το απόρρητο και όλες οι κλήσεις είναι επώνυμες, εμπιστευτικές και δεν ηχογραφούνται.
Πέρα από τις τηλεφωνικές συνεδρίες, η Γραμμή 115 25 συμπληρώνεται από το Συμβουλευτικό Κέντρο, όπου προσφέρονται διαδικτυακά ή με φυσική παρουσία:
• Ολοκληρωμένος κύκλος συμβουλευτικών συνεδριών
• Ομάδες στήριξης γονέων
• Ψυχο-εκπαιδευτικά σεμινάρια συγκεκριμένης θεματολογίας σε γονείς/ εκπαιδευτικούς /εφήβους
Το σύνολο των υπηρεσιών της Συμβουλευτικής Γραμμής και του Συμβουλευτικού Κέντρου πλαισιώνουν ολοκληρωμένα, σε επίπεδο πρόληψης και πρώιμης παρέμβασης, την κάθε οικογένεια.
Οι δια ζώσης υπηρεσίες λαμβάνουν χώρα στις εγκαταστάσεις του «Μαζί για το Παιδί» και τα ψυχοεκπαιδευτικά σεμινάρια πραγματοποιούνται σε σχολεία και οργανωμένα σύνολα πανελλαδικά.
Όλες οι ανωτέρω υπηρεσίες προσφέρονται ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ.
Οι κλήσεις στη Γραμμή 11525 από οποιοδήποτε πάροχο κινητής/σταθερής τηλεφωνίας είναι ατελείς.
Ωράριο λειτουργίας και επικοινωνία
Η πανελλαδική «Γραμμή 115 25» του Μαζί για το Παιδί λειτουργεί, από Δευτέρα έως Παρασκευή από Δευτέρα έως Παρασκευή 9:00-19:00 και τον Αύγουστο 9:00-17:00.
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 11525, email: 11525@mazigiatopaidi.gr
----------------
Λίγα λόγια για το Μαζί για το Παιδί:
Το Μαζί για το Παιδί εργάζεται εδώ και σχεδόν 30 χρόνια για την προστασία χιλιάδων παιδιών στη χώρα μας. Προσφέρει ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών με στόχο κάθε παιδί σε κάθε γωνιά της Ελλάδας να έχει πρόσβαση σε βιώσιμες συνθήκες διαβίωσης και σε ίσες ευκαιρίες.
Το έργο του Μαζί για το Παιδί επικεντρώνεται στην καταπολέμηση της φτώχειας, στην υγεία και την ψυχική υγεία, στην εκπαίδευση, καθώς και την υποστήριξη πληθυσμών που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές.
Είναι μια Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία (ΑΜΚΕ), που στηρίζεται σε πόρους από χορηγίες εταιρειών, δωρεές ιδιωτών και από τη διοργάνωση πολιτιστικών, αθλητικών και άλλων εκδηλώσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Περισσότερα www.mazigiatopaidi.gr
Αγ. Θωμά 14, Αθήνα 115 27 | Τηλ.: 210 7482690 | E-mail: info@mazigiatopaidi.gr|www.mazigiatopaidi.gr|