Ο 11ος τόμος της Επιστημονικής Επετηρίδας "Θεσσαλονίκη" του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης παρουσιάστηκε το απόγευμα της Τρίτης στο Μέγαρο Μπίλλη παρουσία των συγγραφέων και πολιτικών παραγόντων της πόλης.
Η 11η έκδοση του τόμου συνέπεσε με την επέτειο των 40 ετών από την ίδρυση του Κέντρου Ιστορίας ενώ ο πρώτος τόμος εκδόθηκε το 1985.
Οι 18 εργασίες του 11ου τόμου καλύπτουν χρονολογικά επιμέρους θέματα από τον 4ο αιώνα μ.Χ. μέχρι και τον 20ό αιώνα. Μεταξύ άλλων η θεματολογία περιλαμβάνει ένας εύρος θεμάτων, από τον Ερνέστο Εμπράρ και το σχέδιο του για την ανακατασκευή της πόλης, τους εκλογικούς καταλόγους, τους γερμανικούς οικίσκους στην Καλαμαριά, τη ζωή των φοιτητών στο μεσοπόλεμο, την ανθρωπογεωγραφία των γονέων του νοσοκομείου, την εκπαίδευση της εβραϊκής κοινότητας μέχρι και την παρουσία των μικρασιατών προσφύγων. Άγνωστες πτυχές της ζωής στη Θεσσαλονίκη και μικρά μυστικά της καθημερινότητας.
Τον τόμο παρουσίασαν ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης, Φιλόθεος, ο Λάζαρος Σεφιχά, αντιπρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης και ο Νίκος Κούκης, πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού. Στην αρχή της εκδήλωσης χαιρετισμό απηύθυνε ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Τουριστικής Ανάπτυξης και Διαδημοτικής Συνεργασίας, Βασίλης Γάκης.
Τον παρόν στην εκδήλωση έδωσαν επίσης ο πρώην δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Σωτήρης Κούβελας, οι αντιδήμαρχοι δήμου Θεσσαλονίκης Γιώργος Αρβανίτης και Θεοδώρα Λειψιστινού, ο βουλευτής Α' Θεσσαλονίκης με τη ΝΔ, Κώστας Γκιουλέκας και ο διευθυντής του πολιτικού γραφείου του Νίκου Ανδρουλάκη στη Θεσσαλονίκη, Δημήτρης Σαρηγιάννης.
Ανοίγοντας την εκδήλωση, ο συντονιστής Δρ Θεοδόσιος Τσιρώνης σημείωσε πως συνολικά στους 11 τόμους έχουν δημοσιευθεί 256 εργασίες που καλύπτουν το σύνολο της μακραίωνης ιστορίας της πόλης και φωτίζουν άγνωστες πτυχές ή επανερμηνεύουν την ιστορία με νέα στοιχεία.
"Η ιστορία δεν αφορά μόνο στο παρελθόν, δεν αποκομμένη από το παρόν αλλά αντιθέτως, όσα βιώνουμε σήμερα είναι απόρροια επιλογών, συμβάντων και αποφάσεων που ελήφθησαν από παλιότερες γενιές όπως και όλες οι αντιλήψεις, από την αισθητική μέχρι την πολιτική" είπε ο κ. Τσιρώνης.
Στον χαιρετισμό του, ο κ. Γάκης δήλωσε πολύ συγκινημένος που οι επετηρίδες επέστρεψαν μετά από χρόνια και διαβεβαίωσε το ΚΙΘ πως θα συνεχιστεί η στήριξη του Δήμου στο πολύ σημαντικό έργο του Κέντρου.
"Η μελέτη της ιστορίας της Θεσσαλονίκης μας εκπλήσσει και μας συναρπάσει συνεχώς. Είναι πολύ που σημαντικό που υπάρχει ένα κέντρο ιστορίας για το κέντρο της Θεσσαλονίκης. Σαν δημοτικό συμβούλιο έχουμε στην προτεραιότητα μας την αναβάθμιση του κέντρου ιστορίας παρά τα δύσκολα οικονομικά δεδομένα. Κάθε συνετή διοίκηση πρέπει να πιστεύει ότι η ιστορία είναι μοχλός ανάπτυξης που βοηθά στην ευημερία των πολιτών" ανέφερε ο κ. Γάκης και προέτρεψε τον κόσμο να το ακολουθεί και να συμμετέχει στις δράσεις του ΚΙΘ.
Ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Φιλόθεος παίρνοντας τον λόγο τόνισε πως η έκδοση επετηρίδας από το δήμο φανερώνει ότι μέλημα της κάθε δημοτικής αρχής δεν πρέπει είναι μόνο τα καθιερωμένα που αφορούν σε ζητήματα της καθημερινότητας αλλά είναι και τα ζητήματα ανάδειξης της τοπικής ιστορίας και του πολιτισμού μιας συγκεκριμένης κοινότητας και εν προκειμένω της Θεσσαλονίκης.
"Μέσα στον τόμο αποκαλύπτονται πτυχές της ιστορίας που είναι άγνωστες στο ευρύ κοινό και αυτό είναι μια πολύ σημαντική προσφορά στους κατοίκους της πόλης αλλά και τους ερευνητές" σημείωσε ο μητροπολίτης πριν ξεκινήσει την παρουσίαση του.
Ο μητροπολίτης αναφέρθηκε στα πρώτα δύο άρθρα του τόμου που αναφέρονται στο Έδικτο του Θεοδοσίου Α' και την μετατροπή εκκλησιών σε τζαμιά αντίστοιχα.
Μεταξύ άλλων ο μητροπολίτης μοιράστηκε και κάτι που του έκανε εντύπωση από το δεύτερο κείμενο. "Και ο Άγιος Δημήτριος μετατράπηκε σε τζαμί επί της οθωμανικής κυριαρχίας αλλά στην βορειοδυτική του πλευρά υπήρχε ένας χώρος για την λατρεία του Αγίου σε παράλληλη χρήση με το τζαμί. Αυτό αποδεικνύει πόσο σημαντική η λατρεία του Αγίου Δημητρίου για τους πολίτες" εξήγησε.
"Τέλος ο 11ος τόμος εκπληρώνει το στόχο του φωτίζει την πόλη την ανατέμνει στον χώρο την φροντίζει για να δίνει έμπνευση τότε τώρα και εις τους αιώνες των αιώνων" τόνισε ο μητροπολίτης.
Ο Λάζαρος Σεφιχά, πριν ξεκινήσει την παρουσίαση σημείωσε πως σαν Θεσσαλονικιός και σαν Εβραίος νιώθει ότι είμαστε πολύ τυχεροί που σαν θρησκευτικός ηγέτης της πόλης έτυχε ο Μητροπολίτης Φιλόθεος.
Στην συνέχεια, αναφερόμενος στον τόμο είπε πως σε αυτόν υπάρχουν μελέτες που φωτίζουν όψεις της εβραϊκής παρουσίας της πόλης. Ο ίδιος αναφέρθηκε σε πέντε άρθρα που αφορούσαν μεταξύ άλλων στην υγειονομική περίθαλψη των Εβραίων στα τέλη 19ου αρχές 20ου, την ταξική δομή του εκλογικού σώματος αλλά και στο αποτύπωμα του σχεδίου Εμπράρ.
Τέλος ο Νίκος Κούκης είπε μεταξύ άλλων: "Πάντα άκουγα για τη Θεσσαλονίκη τα καλύτερα. Διαβάζοντας τον τόμο κατάλαβα γιατί πάντα μου άρεσε η αυτή η πόλη, αισθητικά και πολεοδομικά" και τόνισε πως είναι καλύτερα να είσαι διαχρονικά δεύτερη πόλη παρά η πικρή ανάμνηση ενός παρελθόντος.
"Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε τι έζησε αυτός ο τόπος: βαλκανικούς πολέμους, μικρασιατική καταστροφή, εθνικό διχασμό. Στις επικρίσεις αναφορικά με την αισθητική της πόλης έχω να πω πως δεν αρκεί ένας Εμπράρ για να την σώσει αλλά χρειάζεται η συμβολή των πάντων στην αισθητική της. Ο αγώνας για την πόλη είναι διαρκής" σημείωσε και ξεχώρισε μεταξύ άλλων ένα άρθρο για το Διδασκαλείο Θηλέων αλλά και το αποτύπωμα του σχεδιο6 Εμπράρ στους σύγχρονους Θεσσαλονικείς.