Ο πτωχευτικός νόμος στον οποίο εναντιωθήκατε τελικά υπερψηφίστηκε από τη Βουλή. Τι αλλαγές επιφέρει σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς που η δική σας κυβέρνηση άφησε; Πολλοί σας κατηγόρησαν για υποκρισία, καθώς όπως λένε και επί των ημερών σας γινόντουσαν κανονικά πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας από τις τράπεζες.
O νέος πτωχευτικός νόμος είναι άδικος και αντικοινωνικός. Μεροληπτεί υπέρ των τραπεζών και των funds σε πρωτοφανή βαθμό. Αν εφαρμοστεί, θα οδηγήσει στη βίαιη αναδιάρθρωση της ελληνικής οικονομίας σε βάρος εργαζομένων και μικρομεσαίων. Και αυτό, εδώ είναι το πιο εξοργιστικό, συμβαίνει σε μία στιγμή που η ελληνική κοινωνία δοκιμάζεται και που χιλιάδες άνθρωποι αγωνιούν. Η κυβέρνηση για πρώτη φορά νομοθέτησε την αναγκαστική πτώχευση των ιδιωτών. Για πρώτη επίσης φορά καταργείται κάθε καθεστώς προστασίας της πρώτης κατοικίας. Κάτι που καμία κυβέρνηση δεν είχε διανοηθεί να κάνει.
Για όλους αυτούς τους λόγους η κυβέρνηση έμεινε μόνη της, απομονωμένη, να υπερασπίζεται το πτωχευτικό της σχέδιο. Δεν υπήρξε φορέας και επαγγελματικός κλάδος που να μην μίλησε για τον κίνδυνο μαζικών εκποιήσεων πρώτης κατοικίας και την εξαφάνιση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Όταν η ΓΣΕΒΒΕ προειδοποιεί ότι το 81% των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων κινδυνεύει να οδηγηθεί σε πτώχευση με διαδικασίες fast track, δεν είναι τυχαίο ότι ο μόνος εταίρος της κυβέρνησης σε αυτό το αντικοινωνικό σχέδιο είναι οι τράπεζες.
Η κυβερνητική προσπάθεια να αντιστρέψει το κλίμα μιλώντας για τις «ευθύνες» του ΣΥΡΙΖΑ είναι φαιδρή. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ προστάτευσε την πρώτη κατοικία και διεύρυνε τις πρόνοιες του νόμου Κατσέλη ενάντια στις επιθυμίες των τραπεζών. Και τα καταφέραμε. Αυτός είναι ο λόγος που δεν υπήρξε ούτε ένας αναγκαστικός πλειστηριασμός πρώτης κατοικίας από το 2015 έως το 2019. Και αυτό το ξέρουν οι Έλληνες πολίτες από την ίδια τους την εμπειρία.
Την ίδια ώρα το έλλειμμα και η ύφεση λόγω της πανδημίας φτάνουν σε επίπεδα μνημονιακών εποχών, ενώ εσείς καταλογίζετε ευθύνες στην κυβέρνηση. Θα μπορούσε όμως να είναι διαφορετικά, όταν υπάρχει ύφεση και οικονομική κρίση σε διεθνές επίπεδο;
Ότι η πανδημία θα έχει επιπτώσεις στην οικονομία το γνωρίζαμε. Δεν είναι όμως νομοτελειακό το μέγεθος της ύφεσης, ούτε ακόμα περισσότερο το πώς θα βγει η ελληνική κοινωνία από τη μεγάλη αυτή περιπέτεια. Εκεί, η πολιτική και οι επιλογές έχουν σημασία. Και ο ΣΥΡΙΖΑ τονίζει ότι μία πολιτική ενεργητικής στήριξης της κοινωνίας είναι η αναγκαία προϋπόθεση για να περιοριστεί το βάθος και η διάρκεια της οικονομικής δυσκολίας.
Δυστυχώς η κυβέρνηση πορεύεται σε λάθος δρόμο. Ένα παράδειγμα αρκεί. Είχε εδώ και μήνες τη δυνατότητα να αξιοποιήσει 7,5 δισ. ευρώ μέσω προγραμμάτων του ΕΣΠΑ για τη θωράκιση της κοινωνίας έναντι του κορονοϊού. Μπορούσε δηλαδή χωρίς κόστος για τα δημόσια ταμεία να στηρίξει την εργασία με κάλυψη του μισθολογικού και ασφαλιστικού κόστους, να ενισχύσει τις επιχειρήσεις με μη επιστρεπτέες ενισχύσεις, να επενδύσει στην υγεία, στην παιδεία και στα δημόσια μέσα μεταφοράς με προσωπικό και εξοπλισμό.
Να δημιουργήσει δηλαδή ένα πλέγμα ασφάλειας και την ίδια στιγμή να στηρίξει το ΑΕΠ της χώρας με δημόσιες επενδύσεις. Είχε δηλαδή τη δυνατότητα να υλοποιήσει τις συγκεκριμένες, κοστολογημένες προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ που θα περιόριζαν την ύφεση και την ανεργία και θα απέτρεπαν τα λουκέτα.
Αντί αυτού, τι προτίμησε; Να αποφύγει τη συζήτηση μιλώντας για «λεφτόδεντρα» και να αφήσει αναξιοποίητα τα κονδύλια του ΕΣΠΑ σε μία στιγμή που κάθε ευρώ μετράει. Με τον ίδιο τρόπο πορεύεται όταν πρόκειται για το μαξιλάρι των 37 δισ. που της κληροδότησε ο ΣΥΡΙΖΑ. Το αποτέλεσμα πια είναι ορατό: πρωτοφανής ύφεση 15,2% για το 2ο τρίμηνο, «τρύπα» 10 δισ. στα δημοσιονομικά της χώρας στο πρώτο 9μηνο του έτους και εκτόξευση της ανεργίας.
Τα ολοένα και αυξανόμενα κρούσματα στην χώρα μας έχουν επιβάλει νέα περιοριστικά μέτρα σε μεγάλα αστικά κέντρα όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη. Θεωρείτε ότι είναι πιθανή μία νέα καραντίνα, όπως την ζήσαμε τον Μάρτιο;
Η κυβέρνηση επέλεξε να σπαταλήσει την πολύτιμη παρακαταθήκη του Μαρτίου και τώρα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τη γενίκευση της ανασφάλειας και την επίγνωση του αδιεξόδου. Δεν θέλω να πιάσω το νήμα από τις αντιφατικές πολιτικές του καλοκαιριού, αλλά το αποτέλεσμα είναι μία διττή αποτυχία: υγειονομική και οικονομική.
Το ζήτημα, όπως και τον Μάρτιο, είναι με ποιους όρους θα βρεθούμε στην καραντίνα και στην επόμενη μέρα αυτής. Το βλέπουμε πανευρωπαϊκά: οι κυβερνήσεις, ακόμα και αυτές που μέχρι χθες περιγελούσαν την ιδέα της κρατικής παρέμβασης, αντιλαμβάνονται ότι μόνο ένα εμπροσθοβαρές πρόγραμμα κοινωνικής ανασύνταξης μπορεί να εξασφαλίσει την επιτυχία της ίδιας της καραντίνας. Εδώ; Οι ιδεοληπτικοί μάγοι του νεοφιλελευθερισμού έχουν μείνει μόνοι να προσεύχονται στο αόρατο χέρι της αγοράς και να διακινούν fake news για το εμβόλιο που μόνοι αυτοί έχουν εξασφαλίσει.
Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη φαίνεται πως αντέχει μέχρι στιγμής τις αναταράξεις στο εσωτερικό και το εξωτερικό της χώρας. Ποιες οι εκτιμήσεις σας σε σχέση με το πολιτικό μέλλον της και τι σχεδιασμό κάνετε εσείς στην αξιωματική αντιπολίτευση;
Οι αναταράξεις όπως καλά ξέρετε δεν είναι μόνο αυτές που φαίνονται. Είναι και οι υπόγειες διεργασίες που συχνά ξεφεύγουν από την προσοχή των δημοσιολόγων που εμφανίζονται τόσο σίγουροι ότι «όλα πάνε καλά». Υπάρχει ανασφάλεια στην ελληνική κοινωνία. Και οι κυβερνητικές επιλογές εντείνουν την ανασφάλεια. Η χώρα μας πάλεψε για να σταθεί στα πόδια της και με τη συλλογική προσπάθεια των πολιτών και την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε αυτό που φάνταζε αδύνατο: να ξορκίσει την χρεοκοπία, να τακτοποιήσει τα δημόσια οικονομικά, να περιορίσει την ασυδοσία των ισχυρών. Η Νέα Δημοκρατία μας επιστρέφει εκεί από όπου ξεκινήσαμε στις αρχές της μεγάλης οικονομικής κρίσης.
Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ένα κόμμα που αναμένει τη φυσιολογική φθορά της κυβέρνησης και την τυπική κυβερνητική εναλλαγή. Οι κοινωνικές και ιστορικές μας αναφορές δεν έχουν τίποτα κοινό με αυτήν την αντίληψη του παλιού πολιτικού συστήματος. Εμείς πιστεύουμε ότι τώρα, όχι αύριο, η χώρα χρειάζεται αλλαγή πολιτικής. Αλλαγή την οποία περιγράψαμε στο πρόγραμμα «Μένουμε Όρθιοι», στην πρόσφατη ομιλία του Αλέξη Τσίπρα στη Θεσσαλονίκη και στην καθημερινή μας παρέμβαση για να περάσουμε την πανδημία με ασφάλεια και δικαιώματα.
Η πανδημία τα έχει αλλάξει όλα. Και η δουλειά μας στον ΣΥΡΙΖΑ είναι να συγκροτήσουμε και να εμβαθύνουμε σε ένα πρόγραμμα ριζοσπαστικών τομών που θα ανταποκρίνονται στη σοβαρότητα της κατάστασης και στις αγωνίες του ελληνικού λαού.
Η κρίση του κορονοϊού, όπως και κάθε κρίση, επαναφέρει στο προσκήνιο την δημόσια συζήτηση για τις επενδύσεις, και την αντιπαράθεση ανάμεσα στις δημόσιες και τις ιδιωτικές. Ποιες επενδύσεις πιστεύετε ότι θα μας βγάλουν από την νέα ύφεση και πως μπορούν αυτές να δημιουργηθούν;
Η χώρα μας, ειδικά μέσα στην κρίση που βιώνουμε, χρειάζεται οικονομικά και περιβαλλοντικά βιώσιμες επενδύσεις, που θα δημιουργούν ποιοτικές θέσεις εργασίας με κοινωνικό και αναπτυξιακό αντίκρισμα. Σε αυτό το πλαίσιο, η αντιπαράθεση μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων είναι τεχνητή. Οι δημόσιες επενδύσεις μοχλεύουν και προσελκύουν ιδιωτικά κεφάλαια και αντιστρέφουν το αρνητικό οικονομικό κλίμα. Διαμορφώνουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα αναπτυχθούν και ουσιαστικές ιδιωτικές επενδύσεις.
Η επί της ουσίας αντι-αναπτυξιακή πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ οδήγησε σε ιστορικό χαμηλό εικοσαετίας το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων στο δεύτερο εξάμηνο του 2019, προκάλεσε σημαντικές καθυστερήσεις στον Αναπτυξιακό Νόμο και πάγωσε την υλοποίηση μεγάλων έργων που είχαν δρομολογηθεί επί ΣΥΡΙΖΑ. Στον αντίποδα, εμείς θεωρούμε ότι είναι κρίσιμη η υλοποίηση ενός γενναίου προγράμματος δημόσιων επενδύσεων, που σε συνδυασμό με την αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ, θα οδηγήσουν την οικονομική και κοινωνική ανασυγκρότηση της χώρας.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στη 1 Νοεμβρίου 2020