Από μέρα σε μέρα αναμένεται η δημοσίευση του Οδηγού του προγράμματος «Αλλάζω Σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα για νοικοκυριά» που θα ξεκλειδώσει την ψηφιακή πύλη για την υποβολή των αιτήσεων για επιδότηση.
Το πρόγραμμα θα επιχορηγεί οικιακούς καταναλωτές για την εγκατάσταση νέων ηλιακών θερμαντήρων νερού ή/και συστήματος αντλίας θερμότητας νέας σύγχρονης τεχνολογίας καθώς και την αντικατάσταση ενεργοβόρων ηλεκτρικών θερμαντήρων παλιάς τεχνολογίας. Οι ωφελούμενοι, σύμφωνα με το τελικό draft του Οδηγού, θα μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις από τις 20 Δεκεμβρίου 2024 έως τις 31 Μαρτίου 2024.
«Αλλάζω Θέρμανση»
Το πρόγραμμα, το οποίο εντάχθηκε στο Ταμείο Ανάκαμψης, έχει συνολικό προϋπολογισμό 223.200.00 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ). Από αυτά, το 67%, δηλαδή 148.800.000 ευρώ, έχει δεσμευθεί για την αγορά ηλιακών θερμοσιφώνων, εκ των οποίων τα 44.640.000 εκατ. ευρώ θα αφορούν αποκλειστικά ευάλωτα νοικοκυριά. Το υπόλοιπο 33%, δηλαδή 74.400.000 εκατ. ευρώ δεσμεύεται για τις αγορές αντλιών θερμότητας. Σε περίπτωση που εξαντληθεί ο προϋπολογισμός σε κάποια από τις κατηγορίες επιλέξιμου εξοπλισμού (θερμοσίφωνες ή αντλίες θερμότητας) θα μπορεί να γίνει μεταφορά των διαθέσιμων πόρων από τη πλεονάζουσα κατηγορία. Το νέο πρόγραμμα θα περιλαμβάνει:
– Την επιδότηση αγοράς (δίχως εισοδηματικά κριτήρια) σε ποσοστό 50%, νέου συστήματος αντλίας θερμότητας (συμπεριλαμβάνεται η εξωτερική μονάδα, fan coil, σωληνώσεις, δοχείο αποθήκευσης ζεστού νερού χρήσης). Επίσης, θα επιδοτείται κατά 50% η δαπάνη των αναγκαίων συμπληρωματικών εργασιών για την εγκατάσταση του νέου συστήματος (π.χ. κόστος μεταφοράς, αναλώσιμα, εξαρτήματα κλπ.).
– Την επιδότηση αγοράς κατά 50% νέου ηλιακού θερμοσίφωνα σύγχρονης τεχνολογίας. Ειδικά για τα ευάλωτα νοικοκυριά, με οικογενειακό εισόδημα έως 10.000 ευρώ (ή ατομικό έως 5.000 ευρώ), θα μπορούν να επωφεληθούν με επιδότηση 60%. Επίσης, θα επιδοτείται η δαπάνη εκτέλεσης των αναγκαίων συμπληρωματικών εργασιών για την εγκατάστασή του (π.χ. κόστος τοποθέτησης, αναλώσιμα & εξαρτήματα κλπ.), σε ποσοστό 50% ή 60% και μέχρι ενός ανώτατου επιτρεπόμενου ποσού επιχορήγησης, που εξαρτάται από τα εισοδηματικά κριτήρια του ωφελούμενου.
Οι επιταγές για τους ωφελούμενους
Οι ωφελούμενοι θα λαμβάνουν δύο επιταγές (vouchers), μία για τον εξοπλισμό και μία για τις υπηρεσίες, τις οποίες θα μπορούν να εξαργυρώσουν σε προμηθευτή της επιλογής τους, μειώνοντας το τελικό ποσό που θα κληθούν να καταβάλουν. Ο Φορέας Πληρωμών του προγράμματος θα καταβάλλει την αξία της επιταγής απευθείας στον εκάστοτε προμηθευτή.
Οι επιδοτήσεις για την εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα θα δοθούν βάσει δύο εισοδηματικών κριτηρίων. Το πρώτο αφορά ατομικό κάτω των 5.000 ευρώ και οικογενειακό κάτω των 10.000 ευρώ (κριτήριο Α) και το δεύτερο ατομικό εισόδημα άνω των 5.000 ευρώ και οικογενειακό άνω των 10.000 ευρώ (κριτήριο Β). Η μέγιστη αξία (προ ΦΠΑ) των vouchers για τον νέο ηλιακό θερμοσίφωνα θα είναι μεταξύ 600 ευρώ (εισοδηματικό κριτήριο Β) και 840 ευρώ (κριτήριο Α) και για τις υπηρεσίες 100 με 180 ευρώ.
Για τις αντλίες θερμότητας, οι επιδοτήσεις (δίχως εισοδηματικά κριτήρια) θα φτάνουν τα 5.000 ευρώ για τον εξοπλισμό και τα 1.000 ευρώ για τις υπηρεσίες. Ο ΦΠΑ είναι επιλέξιμος και θα προστίθεται διακριτά βάσει του ΦΠΑ της κάθε περιοχής στην οποία εμπίπτει ο προμηθευτής που θα διενεργεί τη συναλλαγή.
Αγορές με χρήση επιταγών του προγράμματος θα μπορούν να γίνονται από τους ωφελούμενους έως και 60 ημέρες από την έκδοσή τους. Στις περιπτώσεις επιταγών, οι οποίες μετά το δίμηνο βρίσκονται ακόμη σε κατάσταση δέσμευσης από προμηθευτή, η προθεσμία αγορών θα παρατείνεται κατά 15 ημέρες. Η καταληκτική ημερομηνία εξαργύρωσης επιταγών (για αγορά επιλέξιμου εξοπλισμού και χρήση συμπληρωματικών υπηρεσιών), βάσει του τελικού draft του Οδηγού, έχει οριστεί η 23η Σεπτεμβρίου 2025.
Παραδείγματα
Παράδειγμα #1: ωφελούμενος της πρώτης εισοδηματικής κατηγορίας (ευάλωτα νοικοκυριά) προμηθεύεται ηλιακό θερμοσίφωνα. Σε περίπτωση που ο ΦΠΑ είναι 24%, ο ωφελούμενος μπορεί να επιχορηγηθεί (δημόσια δαπάνη) έως και 1.041,60 ευρώ (840 ευρώ + 201,60 ευρώ ΦΠΑ).
Παράδειγμα #2: ωφελούμενος προμηθεύεται σύστημα αντλίας θερμότητας και λαμβάνει επιχορήγηση και για παροχή υπηρεσιών. Σε περίπτωση όπου ο ΦΠΑ είναι 24%, ο ωφελούμενος μπορεί να επιχορηγηθεί μέχρι του ανώτατου ποσού των 7.440 ευρώ (5.000 + 1.200 ευρώ ΦΠΑ + 1.000 για υπηρεσίες + 240 ευρώ για ΦΠΑ υπηρεσιών).
Μεγαλύτερη στήριξη σε Κεντρική Μακεδονία και Ήπειρο
Μεγαλύτερο τμήμα του προϋπολογισμού του προγράμματος για αντλίες θερμότητας θα διατεθεί προς τους ωφελούμενους σε περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας και της Ηπείρου, όπου με βάση στοιχεία μετρήσεων ατμοσφαιρικής ρύπανσης των τελευταίων πέντε χρόνων, καταγράφεται συχνή υπέρβαση των μέγιστων επιτρεπτών ορίων σωματιδιακής ρύπανσης αρκετές φορές ετησίως, σε σχέση με τις υπόλοιπες Περιφέρειες της Ελλάδας.
Αναφορικά με τις κοινωνικές κατηγορίες, δίνεται προτεραιότητα (για εγκατάσταση θερμοσίφωνα και αντλίας θερμότητας) σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, όπως είναι οι οικογένειες με τουλάχιστον ένα μέλος με ειδικές ανάγκες (ΑΜΕΑ) και οικογένειες με τρία και περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα. Ειδικότερα, στα κριτήρια που θα πρέπει να συγκεντρώνουν οι αιτήσεις ώστε να παίρνουν προτεραιότητα χρηματοδότησης θα λαμβάνονται υπόψη:
– οι επιλαχούσες 35.000 αιτήσεις του αρχικού προγράμματος “Ανακυκλώνω-Αλλάζω Θερμοσίφωνα”, στις οποίες δεν είχε πραγματοποιηθεί η εξαργύρωση των επιταγών.
– στοιχεία για τον αριθμό των εξαρτώμενων μελών της οικογένειας του φυσικού προσώπου που υποβάλλει αίτηση χρηματοδότησης όπως αυτά προκύπτουν από δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος (φορολογικό έτος 2023) και το πιστοποιητικό της οικογενειακής κατάστασης. Π.χ. οι τρίτεκνοι θα παίρνουν 100 βαθμούς, έως δύο εξαρτώμενα μέλη μηδέν.
– στοιχεία πιστοποιητικών αναπηρίας βάσει γνωμάτευσης ή πιστοποιητικού από υγειονομική επιτροπή πιστοποίησης αναπηρίας ή άλλη αρμόδια αρχή.
– συντελεστές βαθμοημερών ανά οικισμό οι οποίες αποτελούν δείκτη για τη δριμύτητα του κλίματος μιας περιοχής και χρησιμοποιούνται στον υπολογισμό των φορτίων θέρμανσης ενός κτιρίου και της απαιτούμενης κατανάλωσης ενέργειας για τη θέρμανσή του..
– ταχυδρομική διεύθυνση του ακινήτου το οποίο θα παίρνει έξτρα πόντους εάν εντάσσεται σε ατμοσφαιρικά επιβαρυμένες περιφέρειες (Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας και Ηπείρου).
Στη περίπτωση που οι αιτήσεις ισοβαθμούν ως προς την συνολική σταθμισμένη βαθμολογία, η αίτηση που κατατέθηκε πρώτη – βάσει της χρονοσήμανσης που λαμβάνει κάθε αίτηση κατά την υποβολή της – θα αποκτά προτεραιότητα.
Προϋποθέσεις συμμετοχής
Οι αιτήσεις χρηματοδότησης θα μπορούν να υποβάλλονται για κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία (ιδιόκτητη, ενοικιαζόμενη ή παραχωρούμενη) από μεμονωμένα φυσικά πρόσωπα τα οποία διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα, εφόσον διαθέτουν ΑΦΜ και κωδικούς Taxisnet και έχουν υποβάλλει δήλωση εισοδήματος Ε1 για το φορολογικό έτος 2023 (ατομική ή κοινή δήλωση) που έχει εκκαθαριστεί. Η κατοικία θα πρέπει να διαθέτει ενεργή, οικιακή (και μη κοινόχρηστη) παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, μέσω της οποίας θα πραγματοποιείται η ταυτοποίηση της κατοικίας του ωφελούμενου.
Επιλέξιμος εξοπλισμός και δαπάνες
Θα επιδοτούνται εξοπλισμοί καινούργιοι, πιστοποιημένοι (CE) και με διετή εργοστασιακή εγγύηση. Επιπλέον, οι ηλιακοί θερμοσίφωνες για να είναι επιλέξιμοι θα πρέπει να είναι ενεργειακής κλάσης Α, Β και C, με χωρητικότητα 110 λίτρα ζεστού νερού και με τεχνική υποστήριξη στην Ελλάδα. Όσο για το σύστημα αντλίας θερμότητας θα πρέπει να είναι ενεργειακής κλάσης (στο επίπεδο των 55 βαθμών) Α+ ή καλύτερη. Όσον αφορά στην
τεχνολογία οι αντλίες θα μπορεί να είναι αέρα-νερού, γεωθερμικές, πολυδιαιρούμενα συστήματα (απλού τύπου, VRV/VRF).
Υποβολή αιτήσεων
Όταν θα ανοίξει η σχετική πλατφόρμα του προγράμματος (https://allazothermansi-thermosifona.gov.gr) θα μπορεί να γίνει η αίτηση με υποχρεωτική την ταυτοποίηση μέσω των προσωπικών κωδικών Taxisnet. Μετά την ταυτοποίηση, ο ωφελούμενος θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να δηλώνει:
- τον 11-ψήφιο αριθμό παροχής ηλεκτρικού ρεύματος της οικίας στην οποία θα πραγματοποιηθεί η εγκατάσταση του επιλέξιμου εξοπλισμού.
- ότι στην κατοικία του μπορεί να τοποθετηθεί ο επιλέξιμος εξοπλισμός και δεν υπάρχει περιορισμός από κανονισμούς λειτουργίας (π.χ. κανονισμός πολυκατοικίας, κανονισμός λειτουργίας κτηρίου κ.λπ.) ή το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο.
- εφόσον η κατοικία είναι ενοικιαζόμενη/παραχωρούμενη ότι υπάρχει συναίνεση του ιδιοκτήτη και μισθωτήριο ακινήτου.
- ότι δεν έχει χρηματοδοτηθεί, ενταχθεί και δεν θα υποβάλει αίτηση χρηματοδότησης για αγορά ηλιακού θερμοσίφωνα ή/και συστήματος αντλίας θερμότητας από άλλο πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από εθνικούς ή κοινοτικούς πόρους. Εξαιρούνται οι αιτούντες του προηγούμενου προγράμματος “Ανακυκλώνω-Αλλάζω Θερμοσίφωνα” που ήταν επιλαχόντες.
- τον αριθμό των εξαρτώμενων μελών (τέκνων) μέσω πιστοποιητικού οικογενειακής κατάστασης.
- την ύπαρξη ή μη μέλους ΑΜΕΑ στην οικογένεια, με την προσκόμιση αντίστοιχης γνωμάτευσης ή πιστοποιητικού.
- την προσωπική διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ώστε εάν εγκριθεί η αίτηση να αποσταλεί ο κωδικό του voucher.
Οι επιλαχούσες αιτήσεις του προγράμματος ” Ανακυκλώνω-Αλλάζω Θερμοσίφωνα ” με μη εξαργυρωμένα Vouchers θα λαμβάνουν προτεραιότητα. Στόχος του νέου προγράμματος είναι η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κατοικιών, η αύξηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), η εξοικονόμηση οικονομικών πόρων από τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, καθώς και η μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.