Τονωτική ένεση για τα εισοδήματα εκατομμυρίων συνταξιούχων (350.000 από τον δημόσιο τομέα και 750.000 από τον ιδιωτικό τομέα) αποτελούν τα αναδρομικά, ύψους 1,4 δισ. ευρώ, που θα πιστωθούν εφάπαξ στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς με τις συντάξεις του Noεμβρίου, κατ’ εφαρμογή των αποφάσεων του ΣτΕ και του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με τη βοήθεια του οικονομολόγου και πρώην διοικητή του ΙΚΑ, Ιωάννη Σωπασή η «ΜτΚ» επιχειρεί να ξεδιαλύνει το τοπίο αναφορικά με τα αναδρομικά που θα λάβουν οι συνταξιούχοι αλλά και με το τι ισχύει για τις προσφυγές στη δικαιοσύνη.
Σε όλους τους δικαιούχους το μεσοσταθμικό ποσό των αναδρομικών κυμαίνεται από 1.300 έως 1.500 ευρώ, ενώ τα καθαρά ποσά από 600 έως και 8.600 ευρώ.
Αναλυτικά, όσοι είχαν το 2012 άθροισμα συντάξεων:
1.000 - 1.100 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 550 ευρώ
1.100 - 1.500 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 800 ευρώ
1.500 - 2.000 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 2.600 ευρώ
2.000 - 3.000 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 5.500 ευρώ
Το ανώτατο ποσό για συνταξιούχους του δημοσίου μπορεί να αγγίξει και τα 11.250 ευρώ. Μεσοσταθμικά θα πληρωθούν 1.130 ευρώ.
Στους συνταξιούχους του δημοσίου, του στρατού και των σωμάτων ασφαλείας θα καταβληθούν αναδρομικά «πετσοκομμένα» κατά 30%. Στους πρώτους επιστρέφονται τα ποσά από τον μνημονιακό νόμο του 2012, που επέβαλλε κλιμακωτές μειώσεις 5% - 20% σε συνταξιοδοτικό εισόδημα άνω των 1.000 ευρώ, όχι όμως και η περικοπή του νόμου 4051 του 2012, η οποία επιστρέφεται μόνο στους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα και αφορά συντάξεις που ξεπερνούν τα 1.300 ευρώ.
Συνεπώς, οι συνταξιούχοι του δημοσίου θα λάβουν πίσω τα ποσά του 11μήνου που αντιστοιχούν σε μία μείωση και ειδικότερα το «ψαλίδι» 5%, 10%, 15%, 20% για αθροιστικά ποσά 1.000 ευρώ, 1.500 και 3.000 στο άθροισμα κύριων και επικουρικών αντίστοιχα.
Αυτό που θα εφαρμοστεί στο δημόσιο -με τη μονή επιστροφή για τις συντάξεις άνω των 1.300 ευρώ- θα ισχύσει και για τους συνταξιούχους των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των άλλων ΝΠΔΔ για τους οποίους ισχύει το ίδιο συνταξιοδοτικό καθεστώς με τους δημοσίους υπαλλήλους όπως επίσης και για τους υπαλλήλους των ασφαλιστικών ταμείων και το προσωπικό του ΟΣΕ.
Θα καταβληθούν «έξτρα» αναδρομικά στους συνταξιούχους ναυτικούς του πρ. ΝΑΤ. Συγκεκριμένα επιστρέφεται ( για το 11μηνο Ιούνιος 2015 - Μάιος 2016), η μείωση 7% που είχε επιβληθεί από το 2012 και με βάση ΚΥΑ των συναρμόδιων υπουργών, στις κύριες συντάξεις των απόμαχων ναυτικών του πρ. ΝΑΤ.
Ιδιωτικός τομέας
Οι συνταξιούχοι του ιδιωτικού τομέα (πρώην ΙΚΑ, ΔΕΚΟ, τραπεζών και ΟΑΕΕ) θα λάβουν πίσω τα ποσά του 11μήνου που αντιστοιχούν σε δύο μειώσεις και ειδικότερα τη μείωση 12% στο τμήμα της κύριας σύνταξης που υπερέβαινε τα 300 ευρώ, καθώς και τη μείωση της κύριας σύνταξης με κλίμακα 5%, 10%, 15%, 20% για αθροιστικά ποσά 1.000 ευρώ, 1.500, 2.000 και 3.000 στο άθροισμα κύριων και επικουρικών συντάξεων αντίστοιχα.
Ποιοι θα μείνουν εκτός αναδρομικών
Εκτός του… χορού των αναδρομικών θα μείνουν όλοι οι παλιοί συνταξιούχοι (περίπου 1.000.000) που δεν θα λάβουν αναδρομικά για επικουρικές συντάξεις και δώρα, ούτε για το συγκεκριμένο διάστημα των 11 μηνών (Ιούνιος 2015 - Μάιος 2016). Στους χαμηλοσυνταξιούχους από όλα τα πρώην ταμεία του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, οι οποίοι είχαν μικτό συνταξιοδοτικό εισόδημα το 2012 κάτω από 1.000 ευρώ, δεν θα δοθούν αναδρομικά.
Τι γίνεται με όσους έχουν ή σκοπεύουν να προσφύγουν δικαστικά
Όσοι έχουν προσφύγει δικαστικά για κομμένα δώρα και επικουρικές, αν στο μέλλον τα δικαστήρια τους δικαιώσουν, τα ποσά που θα επιδικαστούν, θα πληρωθούν ανά δικαστική απόφαση, αφαιρουμένων βέβαια των αναδρομικών που κάθε συνταξιούχος θα λάβει επί του παρόντος. Για όσους δεν έχουν υποβάλει αγωγές (οι συνταξιούχοι του δημοσίου τομέα μέχρι 8/10/2020 και αντίστοιχα του ιδιωτικού τομέα μέχρι 31/7/2020), η καταβολή των αναδρομικών κλείνει αμετάκλητα το ζήτημα και δεν μπορεί να διεκδικηθεί κάτι. Από την ημερομηνία καταβολής των χρημάτων, σύμφωνα με όσα ισχύουν, καμιά άλλη απαίτηση δεν μπορεί να σταθεί δικαστικά.
Δηλαδή, αμέσως μετά την καταβολή των αναδρομικών τόσο για τους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα, όσο και του Δημοσίου δεν υφίσταται κάποια μελλοντική αξίωση για μειώσεις και καταργήσεις κύριων, επικουρικών συντάξεων, επιδομάτων αδείας και εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα, για το χρονικό διάστημα από 11/6/2015 έως τη δημοσίευση του ν. 4387/2016, δυνάμει του ν. 4093/2012. Δεν ισχύει βέβαια το ίδιο για τις εκκρεμείς δίκες ενώπιον των δικαστηρίων, ως προς τις αξιώσεις που υπερβαίνουν το καταβαλλόμενο 11μηνο. Αξίζει να σημειωθεί ότι το «μπλόκο» που βάζει η νομοθετική ρύθμιση στη διεκδίκηση αναδρομικών θα κριθεί για τη συνταγματικότητά του από τα αρμόδια δικαστήρια.
Ο Ιωάννης Σωπασής πάντως προτρέπει τους συνταξιούχους να μην προσφύγουν στη δικαιοσύνη, λόγω του ιδιαίτερα υψηλού κόστους που απαιτείται αλλά και διότι θα περάσουν πολλά χρόνια μέχρι να τελεσιδικήσει η υπόθεση με τη δικαίωση που προσδοκούν να τίθεται εν αμφιβόλω.
Ακατάσχετα και μη συμψηφιστέα τα αναδρομικά
Σύμφωνα με τροπολογία που κατέθεσε η κυβέρνηση στη Βουλή, τα ποσά που θα καταβληθούν στους συνταξιούχους είναι άτοκα, ανεκχώρητα και ακατάσχετα από το δημόσιο ή τρίτους και δεν μπορούν να δεσμευτούν ή να συμψηφιστούν με βεβαιωμένα χρέη, προς τη φορολογική διοίκηση και το Δημόσιο, τους δήμους, τις περιφέρειες, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα.
Τα ποσά θα δοθούν τώρα χωρίς παρακράτηση φόρου και εισφοράς αλληλεγγύης. Τα χρήματα που θα δοθούν θα φορολογηθούν ως εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις. Δηλαδή τα ποσά θα φορολογηθούν ως κανονικό εισόδημα του χρόνου και δεν θα γίνει προκαταβολικά η φορολόγησή τους πριν καταβληθούν ενώ σε περίπτωση θανάτου συνταξιούχου, δικαιούχοι καθίστανται οι νόμιμοι κληρονόμοι κατά το ποσοστό του κληρονομικού τους δικαιώματος, με υποβολή αίτησης και των απαραίτητων δικαιολογητικών σε ηλεκτρονική πλατφόρμα του e-ΕΦΚΑ. Αφορά περίπου 172.222 περιπτώσεις.
Το χρονοδιάγραμμα καταβολής
Να σημειωθεί ότι το χρονοδιάγραμμα καταβολής των αναδρομικών έχει ως εξής:
Η πρώτη καταβολή αναδρομικών ξεκίνησε την Πέμπτη και την Παρασκευή, μαζί με τις συντάξεις ΙΚΑ, Τραπεζών, ΟΤΕ, σε πρώην μισθωτούς με ΑΜΚΑ που λήγει σε μονό αριθμό (1,3,5,7,9).
Η δεύτερη καταβολή ακολουθεί την Δευτέρα 26 Οκτωβρίου σε πρώην μισθωτούς ΙΚΑ, Τραπεζών, ΟΤΕ με ΑΜΚΑ που λήγει σε ζυγό αριθμό (0,2,4,6,8,).
Την Τρίτη 27 Οκτωβρίου καταβάλλονται τα αναδρομικά σε πρώην ελεύθερους επαγγελματίες του ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ και ΟΓΑ μαζί με τις συντάξεις Νοεμβρίου.
Η εξόφληση των αναδρομικών του επίμαχου 11μήνου Ιούνιος 2015 - Μάιος 2016 ολοκληρώνεται την Πέμπτη 29 Οκτωβρίου, όταν θα καταβληθούν τα σχετικά ποσά σε συνταξιούχους Δημοσίου, σε ναυτικούς του πρ. ΝΑΤ, σε δημοσιογράφους του ΕΤΑΠ - ΜΜΕ, τραπεζουπαλλήλους του πρ. ΕΤΑΤ και πρώην υπαλλήλους της ΔΕΗ.
Τι άλλο περιμένουν οι συνταξιούχοι
Εντός του τρέχοντος μήνα οι συνταξιούχοι με προσωρινή σύνταξη από τον Μάιο του 2016 και έπειτα, θα διαπιστώσουν αυξήσεις που θα φτάνουν και τα 288 ευρώ ενώ τα αναδρομικά θα είναι ως και 50 μηνών. Τον Νοέμβριο θα καταβληθούν αυξήσεις ως και 75% στις συντάξεις των εργαζόμενων συνταξιούχων με αναδρομική ισχύ εννέα μηνών. Τον Δεκέμβριο θα επανυπολογιστούν, όπως προβλέπει ο νόμος Βρούτση, κύριες συντάξεις με 30 έτη ασφάλισης και πάνω με αυξήσεις ως και 8% με τα ποσά που θα λάβουν εφάπαξ οι δικαιούχοι να κυμαίνονται από 30-220 ευρώ. Τα αναδρομικά θα καλύπτουν διάστημα ενός χρόνου (από τον Οκτώβριο του 2019). Ωφελημένοι θα είναι κυρίως οι συνταξιούχοι των ΔΕΚΟ.
«Σχεδόν 300.000 συντάξεις καθυστερούν να δοθούν μέχρι και 5 χρόνια»
Για το μείζον θέμα της καθυστέρησης στην απονομή σχεδόν 300.000 συντάξεων (κύριων και επικουρικών), για τις οποίες οι δικαιούχοι μπορεί να περιμένουν μέχρι και 5 χρόνια(!), ο Ιωάννης Σωπασής (φωτ.) επισημαίνει πως η ηλεκτρονική απονομή των συντάξεων που πομπωδώς εξαγγέλθηκε «παρουσιάζει πολλά προβλήματα, και θα αργήσει να εφαρμοστεί σε όλα τα ταμεία που δεν επικοινωνούν μεταξύ τους. Η μηχανοργάνωση έγινε για να γίνει, δεν ήμασταν σωστά προετοιμασμένοι», σημειώνει.
«Στις μεταβιβάσεις θανάτου το 50% δεν μπορεί να γίνει ηλεκτρονικά καθώς έχουν καταχωρηθεί λάθος στοιχεία», αναφέρει. Μάλιστα, πολλοί υποψήφιοι συνταξιούχοι αργούν να λάβουν ακόμα και την προσωρινή σύνταξη.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 25 Οκτωβρίου 2020