Τη μαζική σφαγή των Αρμενίων ως Γενοκτονία αναγνώρισε σε δηλώσεις του ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, γεγονός που είχε ήδη προαναγγείλει ο Λευκός Οίκος.
Οι δηλώσεις αναμένεται να κλιμακώσουν ακόμη περισσότερο τις ήδη ψυχρές σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας.
«Κάθε χρόνο αυτήν την ημέρα, θυμόμαστε τη ζωή όλων εκείνων που πέθαναν στη γενοκτονία των Αρμενίων της Οθωμανικής περιόδου και δεσμευόμαστε να αποτρέψουμε μια τέτοια θηριωδία να ξανασυμβεί», δήλωσε ο κ. Μπάιντεν, προσθέτοντας ότι η μνήμη βοηθά να παραμένουμε σε εγρήγορση, όσον αφορά στην επίδραση του μίσους σε όλες τις μορφές του.
Ο Πρόεδρος Μπάιντεν αναγνώρισε τη σφαγή Αρμενίων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1915 ως γενοκτονία το Σάββατο, έναν προσδιορισμό που οι πρόεδροι των ΗΠΑ αποφεύγουν εδώ και καιρό επειδή φοβούνται μήπως βλάψουν τη σχέση ΗΠΑ-Τουρκίας, όπως εξάλλου αναφέρει η Washington Post.
Πάντως, ο Μπάιντεν προχώρησε στην αναγνώριση της γενοκτονίας του 1915 106 χρόνια μετά τη μαζική δολοφονία 1,5 εκατομμύρια Αρμενίων, δείχνοντας τη δέσμευση της κυβέρνησής του στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Στόχος είναι "να αποδοθεί τιμή στα θύματα, όχι να κατηγορηθεί οιοσδήποτε", υπογράμμισε Αμερικανίδα αξιωματούχος που ζήτησε να μην κατονομαστεί.
"Συνεχίζουμε να θεωρούμε την Τουρκία έναν κρίσιμο σύμμαχο στο ΝΑΤΟ", πρόσθεσε.
"Υπάρχουν πολλά κοινά συμφέροντα, αλλά ταυτόχρονα δεν είναι μυστικό για κανέναν ότι υπάρχουν επίσης αποκλίσεις μεταξύ των χωρών μας", είπε η αξιωματούχος.
Σύμφωνα με την ίδια, "ο πρόεδρος θέλει πραγματικά να προωθήσει τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο και να εργαστεί για να διασφαλιστεί ότι τέτοιες θηριωδίες δεν θα επαναληφθούν".
"Ένα κρίσιμο μέρος αυτής της διαδικασίας είναι να λάβουμε υπόψη τα ιστορικά γεγονότα", υπογράμμισε η αξιωματούχος.
Η επίσημη ανακοίνωση του Λευκού Οίκου
«Ο αμερικανικός λαός τιμά όλους εκείνους τους Αρμένιους που χάθηκαν στη γενοκτονία που ξεκίνησε πριν από 106 χρόνια» αναφέρει η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου για την Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Αρμενίων. Η συγκεκριμένη ανακοίνωση συνιστά την πρώτη επίσημη αναγνώριση της γενοκτονίας από την αμερικανική κυβέρνηση.
Όπως σημειώνει η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, «κάθε χρόνο αυτή την ημέρα, θυμόμαστε τις ζωές όλων εκείνων που πέθαναν στη γενοκτονία των Αρμενίων της Οθωμανικής εποχής και δεσμευόμαστε να αποτρέψουμε ξανά μια τέτοια βιαιότητα. Ξεκινώντας στις 24 Απριλίου 1915, με τη σύλληψη Αρμενίων διανοουμένων και ηγετών της κοινότητας στην Κωνσταντινούπολη από τις οθωμανικές αρχές, ενάμισι εκατομμύριο Αρμένιοι απελάθηκαν, σφαγιάστηκαν ή προχώρησαν σε πορείες θανάτου σε μια εκστρατεία εξόντωσης. Τιμούμε τα θύματα των Meds Yeghern (Μεγάλο Έγκλημα), έτσι ώστε οι φρικαλεότητες που συνέβησαν τότε να μην χαθούν ποτέ στην ιστορία. Και θυμόμαστε έτσι ώστε να παραμείνουμε πάντα σε εγρήγορση ενάντια στη διαβρωτική επίδραση του μίσους σε όλες τις μορφές του».
Συνεχίζοντας, ο Λευκός Οίκος διευκρινίζει ότι προχώρησε σε αυτή την κίνηση με στόχο να αναγνωρίσει την ιστορία και να διασφαλίσει ότι κάτι τέτοιο δεν θα επαναληφθεί στο μέλλον. Στην ανακοίνωση επισημαίνεται ότι στόχος δεν είναι η απαγγελία κατηγοριών αλλά η αναγνώριση του πόνου και η επιβεβαίωση της ιστορίας. «Σήμερα, καθώς θρηνούμε αυτό που χάθηκε, ας στρέψουμε επίσης τα μάτια μας στο μέλλον - προς τον κόσμο που θέλουμε να χτίσουμε για τα παιδιά μας. Ένας κόσμος που δεν στιγματίζεται από το κακό της μισαλλοδοξίας, όπου γίνονται σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα και όπου όλοι οι άνθρωποι μπορούν να συνεχίσουν τη ζωή τους με αξιοπρέπεια και ασφάλεια. Ας ανανεώσουμε την κοινή μας αποφασιστικότητα στο να αποτρέψουμε μελλοντικές φρικαλεότητες σε οπουδήποτε μέρος στον κόσμο», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Τα συγκεκριμένα περιστατικά έχουν αναγνωριστεί ως γενοκτονία από συνολικά 29 χώρες, ενώ η Τουρκία εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να αρνείται ότι οι εν λόγω σφαγές και διωγμοί πληρούν τα απαραίτητα κριτήρια για να κατηγοριοποιηθούν ως γενοκτονία. Οι Αμερικανοί πρόεδροι συνηθίζουν εδώ και δεκαετίες να εκδίδουν στις 24 Απριλίου μια ανακοίνωση για την «Ημέρα Μνήμης των Αρμενίων», χωρίς, ωστόσο, να αναφέρουν τον επίμαχο όρο της γενοκτονίας. Μέχρι στιγμής ο μοναδικός πρόεδρος που τόλμησε να χρησιμοποιήσει την λέξη ήταν ο Ρόναλντ Ρέιγκαν κατά την διάρκεια μιας δημόσιας εκδήλωσης για τα εγκαίνια του Μουσείου Ολοκαυτώματος στην Ουάσιγκτον. Υπενθυμίζεται ότι και ο Μπαράκ Ομπάμα είχε αναγνωρίσει προεκλογικά ότι πρόκειται για γενοκτονία. Παρόλα αυτά όμως, δεν πρόφερε τη λέξη ούτε μια φορά κατά τη διάρκεια της θητείας του. Ο Τζο Μπάιντεν είναι ο πρώτος πρόεδρος τόλμησε να κάνει το επόμενο βήμα, αναγνωρίζοντας επίσημα τη Γενοκτονία των Αρμενίων.
Η τουρκική πλευρά
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατηγόρησε "τρίτους" ότι παρεμβαίνουν στις υποθέσεις της Τουρκίας. "Κανείς δεν εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι οι συζητήσεις -- οι οποίες θα έπρεπε να διεξάγονται από ιστορικούς -- πολιτικοποιούνται από τρίτους και γίνονται ένα μέσο παρέμβασης στη χώρα μας", δήλωσε σε μήνυμα που απηύθυνε προς τον Αρμένιο Πατριάρχη στην Κωνσταντινούπολη.
Η Τουρκία "δεν χρειάζεται μαθήματα από κανέναν για την ιστορία της", δήλωσε εξάλλου ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου. "Οι λέξεις δεν μπορούν να αλλάξουν ή να ξαναγράψουν τη ιστορία", έγραψε στο Twitter ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, λίγα λεπτά μετά την ανακοίνωση της απόφασης του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. "Δεν θα δεχτούμε μαθήματα από κανέναν για την ιστορία μας", πρόσθεσε.
«Ο Μπάιντεν δεν είναι νομικά ούτε ηθικά εξουσιοδοτημένος να κρίνει την ιστορία, η δήλωσή του δεν έχει καμία αξία» τονίζει σε ανακοίνωσή του το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.
"Η φύση των γεγονότων του 1915 δεν αλλάζει σύμφωνα με τα κίνητρα των πολιτικών ή των πολιτικών συγκυριών» προσθέτει.
Σημειώνεται ότι η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, η Τζεν Ψάκι, είχε δηλώσει στους δημοσιογράφους ότι η αμερικανική προεδρία θα μιλήσει για το ζήτημα σήμερα Σάββατο. Η αναγνώριση έγινε την ημέρα των εκδηλώσεων που οργανώνονται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο στη μνήμη των θυμάτων.
Ο Τζο Μπάιντεν, ο οποίος είχε υποσχεθεί κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας ότι θα αναλάβει την πρωτοβουλία για αυτό το θέμα, ενημέρωσε χθες, Παρασκευή, τον Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για την απόφασή του κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής τους συνομιλίας.
Οι δύο ηγέτες συμφώνησαν να συναντηθούν τον Ιούνιο στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες.
"Πολύ ισχυρό βήμα προς τη δικαιοσύνη η αναγνώριση" λέει ο πρωθυπουργός της Αρμενίας
Ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν χαιρέτισε σήμερα την ιστορική απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ.
Ο Πασινιάν ευχαρίστησε τον Μπάιντεν σε μια ανάρτηση στο Facebook για αυτό το "πολύ ισχυρό βήμα προς τη δικαιοσύνη και την ιστορική αλήθεια", και το οποίο προσφέρει "ανεκτίμητη υποστήριξη στους απογόνους των θυμάτων της Γενοκτονίας των Αρμενίων".
Η αναγνώριση της γενοκτονίας αποτελεί "ένα ενθαρρυντικό παράδειγμα για όλους εκείνους που θέλουν να οικοδομήσουν μια δίκαιη και ανεκτική διεθνή κοινωνία", πρόσθεσε ο επικεφαλής της αρμενικής κυβέρνησης.
Σε επιστολή του προς τον Τζο Μπάιντεν, ο Νικόλ Πασινιάν αναφέρει: "Ο λαός της Αρμενίας και οι Αρμένιοι σε όλο τον κόσμο δέχονται με μεγάλο ενθουσιασμό και χαιρετίζουν το μήνυμά σας ... Η αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων είναι σημαντική όχι μόνο ως φόρος τιμής στο 1,5 εκατομμύριο των αθώων θυμάτων, αλλά και σε σχέση με την πρόληψη της επανάληψης παρόμοιων εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας".
Ο Τζο Μπάιντεν αναγνώρισε σήμερα τη γενοκτονία των Αρμενίων και έγινε ο πρώτος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών που χαρακτηρίζει έτσι το θάνατο 1,5 εκατομμυρίου Αρμενίων που σφαγιάστηκαν από την Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1915.
Περισσότερες από είκοσι χώρες έχουν αναγνωρίσει επίσημα αυτή τη γενοκτονία.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ ΜΠΕ