Της Δέσποινας Βογιατζόγλου
Σφοδρές αντιδράσεις και βάσιμους φόβους για μεγάλες ανατιμήσεις στο νερό προκαλεί το σχέδιο της κυβέρνησης για την κατάργηση των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης και την συγχώνευσή τους σε «μείζονες» ώστε μία επιχείρηση να καλύπτει μία Περιφέρεια.
Σε ό,τι αφορά τις νέες εταιρείες ύδρευσης θα είναι διαδημοτικές επιχειρήσεις, ειδικού κοινωφελούς και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, όπως οι σημερινές ΔΕΥΑ. Θα διοικούνται από Συμβούλιο στρατηγικής και Εποπτείας με τους δήμους ως μέλη του, από 9μελή Εκτελεστική Επιτροπή και από Εκτελεστικό Διευθυντή που θα επιλεγεί με κριτήρια αγοράς. Το υπουργείο Περιβάλλοντος ισχυρίζεται ότι οι λιγότερες ΔΕΥΑ θα είναι ισχυρότερες, όμως όλοι βλέπουν στο βάθος της τεράστιας αυτής αλλαγής σχέδιο που αποσκοπεί στην εμπλοκή ιδιωτών.
Η αρχική πρόταση που παρουσιάστηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο προβλέπει δεκατρείς μείζονες ΔΕΥΑ, μία σε κάθε γεωγραφική Περιφέρεια.
Στην περίπτωση της Κεντρικής Μακεδονίας οι δημοτικές επιχειρήσεις του Κιλκίς και της Χαλκιδικής θα συγχωνευθούν με την ΕΥΑΘ, οι Σέρρες, η Δράμα και η Καβάλα θα γίνουν μία ΔΕΥΑ, ενώ σε Ημαθία Πέλλα και Πιερία θα ακολουθήσει το ίδιο σχήμα, με μία ΔΕΥΑ που θα έχει έδρα την Βέροια.
«Οι ΔΕΥΑ θα είναι 15-20 στον αριθμό και σύμφωνα με τα γεωγραφικά κριτήρια θα επιλεγεί η έδρα της καθεμιάς που θα είναι στο κέντρο. Κριτήριο επίσης θα είναι η ευρωστία μίας ΔΕΥΑ για τη διαχείριση όλης της περιφέρειας. Υπάρχει δέσμευση 30ετούς άτοκου δανείου για τα 250 εκατ. ευρώ, ύψος των οφειλών στις ΔΕΥΑ και 120 εκατ. ευρώ οφειλές προς τρίτους» επισημαίνει στη «ΜτΚ» ο Γιάννης Μουράτογλου, δήμαρχος Έδεσσας και μέλος της διαχειριστικής επιτροπής της ΚΕΔΕ για το σχέδιο νόμου.
Η μεγαλύτερη ΕΥΑΘ (και ΕΥΔΑΠ) και η κατάργηση δεκάδων Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) δια της μεθόδου της συγχώνευσης που περιλαμβάνει το κυβερνητικό σχέδιο για το νερό, προκαλεί σωρεία αντιδράσεων πριν καν αναρτηθεί σε δημόσια διαβούλευση. Το αρμόδιο υπουργείο κάνει λόγο για εξορθολογισμό της διαχείρισης του νερού δεδομένου ότι τα χρέη των ΔΕΥΑ μόνον εξαιτίας του ενεργειακού κόστους έχουν εκτοξευτεί τα τελευταία δύο χρόνια στα 200 εκατ. ευρώ, όμως οι δήμοι που διαχειρίζονται τις εν λόγω επιχειρήσεις προειδοποιούν για ραγδαίες αυξήσεις στα τιμολόγια ύδρευσης και οι εργαζόμενοι σε αυτές κάνουν λόγο για ιδιωτικοποίηση του νερού από την πίσω πόρτα.
«Δημιουργείται ένα απρόσωπο σχήμα που δεν εξυπηρετεί τη σχέση της επιχείρησης με τον πολίτη και προμηνύει αυξήσεις από τη Ρυθμιστική Αρχή Νερού όπου θα περάσουν τα τιμολόγια. Αυξήσεις οι οποίες εκτιμούμε ότι θα φτάσουν στο τριπλάσιο των σημερινών παγίων. Επίσης μία ακόμα από τις ιδιαιτερότητες είναι η μεταφορά των χρεών των πολιτών στην εφορία, ενώ σχετικά με τη διατήρηση των θέσεων εργασίας μέχρι στιγμής έχουμε μία γενική και αόριστη υπόσχεση από τα συναρμόδια υπουργεία Περιβάλλοντος και Οικονομικών» τονίζει στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας εργαζομένων ΔΕΥΑ, Παύλος Δραγκόλας.
Τα μέλη της ομοσπονδίας εργαζομένων στις ΔΕΥΑ επισημαίνουν σε ανακοίνωσή τους ότι η κυβέρνηση επιχειρεί μία μεταρρύθμιση, η οποία θα εξελιχθεί σε απορρύθμιση καταργώντας τις ΔΕΑ, οι οποίες παρέχουν νερό και υπηρεσίες αποχέτευσης σε 5 εκ πολίτες της περιφέρειας.
«Το ελεγχόμενο διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας που θα συσταθεί, θα κατευθύνει όλα τα έργα ύδρευσης αποχέτευσης βιολογικών καθαρισμών αξίας πολλών δις ευρώ από το νέο ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης, στις γνωστές μεγάλες εταιρείες με ΣΔΙΤ με συμβόλαια διαχείρισης των δικτύων από τις εταιρίες για τουλάχιστον τριάντα χρόνια», σημειώνουν.
Στόχος είναι το νομοσχέδιο να αναρτηθεί εντός του μήνα σε δημόσια διαβούλευση, η οποία, πάντως, εκτιμάται ότι θα είναι βραχεία καθώς στον προγραμματισμό του υπουργείου είναι η κατάθεση του στη Βουλή και η ψήφισή του εντός του Ιανουαρίου.
Σύμφωνα με το υπουργείο, η παροχή των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης σε νέο σχήμα αποτελεί ουσιαστική ενδυνάμωση των ΔΕΥΑ. Για παράδειγμα, με αυτό τον τρόπο θα δοθεί η δυνατότητα να επιτευχθούν οικονομίες κλίμακας, ώστε οι διαδημοτικές επιχειρήσεις να περιορίσουν σημαντικά τα κόστη τους.
Tο τελευταίο διάστημα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προωθεί τη συγχώνευση του έργου των υφιστάμενων Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης & Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) σε νέα μεγαλύτερα εταιρικά σχήματα, που θα αναλάβουν ευρύτερες περιοχές αρμοδιότητας -αρκετές φορές όλη την αντίστοιχη Περιφέρεια. Υπενθυμίζεται ότι η σχετική νομοθετική πρωτοβουλία περιλαμβάνεται σε νέο σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, την επίτευξη της αστικής ανθεκτικότητας, την προστασία του περιβάλλοντος και την καταστολή της αυθαίρετης δόμησης.
Οι νέες Επιχειρήσεις θα ονομάζονται Μείζονες Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης Αποχέτευσης (Μει.ΔΕΥΑ), παίρνοντας τη θέση των ΔΕΥΑ, αλλά και των υπηρεσιών ύδρευσης των Δήμων. Συνολικά σήμερα σε όλη τη χώρα λειτουργούν 126 ΔΕΥΑ και 147 Τμήματα Ύδρευσης και Άρδευσης σε δήμους, τα οποία επίσης θα συγχωνευθούν.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 17.12.2023