Ένας πρώην διοικητής της ρωσικής ομάδας μισθοφόρων Wagner που διέφυγε στη Νορβηγία είπε σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Reuters ότι θέλει να ζητήσει συγγνώμη που πολέμησε στην Ουκρανία και μίλησε ανοιχτά ώστε να οδηγηθούν οι δράστες εγκλημάτων στη δικαιοσύνη.
Ο Αντρέι Μεντβέντεφ, ο οποίος διέσχισε τα ρωσο-νορβηγικά σύνορα στις 13 Ιανουαρίου, δήλωσε ότι ήταν μάρτυρας δολοφονιών και κακοποιήσεων από την Wagner Ρώσων κατάδικων που μεταφέρθηκαν στην Ουκρανία για να πολεμήσουν για την ομάδα μισθοφόρων.
«Πολλοί με θεωρούν κάθαρμα, εγκληματία, δολοφόνο», είπε ο Μεντβέντεφ, 26 ετών, στη συνέντευξή του. «Πρώτα από όλα, ξανά και ξανά, θα ήθελα να ζητήσω συγγνώμη, και παρόλο που δεν ξέρω πώς θα το εκλάβουν, θέλω να πω ότι λυπάμαι».
«Ναι, υπηρέτησα στη Wagner. Υπάρχουν κάποιες στιγμές (στην ιστορία μου) που δεν αρέσουν στον κόσμο, ότι εντάχθηκα εξαρχής στην οργάνωση, αλλά κανείς δεν γεννιέται έξυπνος».
Ο Μεντβέντεφ πρόσθεσε ότι αποφάσισε να μιλήσει «για να βοηθήσω να διασφαλιστεί ότι οι δράστες θα τιμωρηθούν σε ορισμένες περιπτώσεις, και θα προσπαθήσω να συνεισφέρω, τουλάχιστον κατά το ελάχιστο».
Ανέφερε ένα περιστατικό στο οποίο είπε ότι είδε δύο ανθρώπους που δεν ήθελαν να πολεμήσουν να πυροβολούνται και να σκοτώνονται μπροστά σε πρόσφατα αποφυλακισμένους κατάδικους που είχαν εγγραφεί στην Wagner.
Ερωτηθείς για άλλα περιστατικά που ήταν αυτόπτης μάρτυρας, είπε ότι δεν μπορούσε να μιλήσει για αυτά σε αυτό το στάδιο, καθώς η έρευνα της νορβηγικής αστυνομίας για εγκλήματα πολέμου βρίσκεται σε εξέλιξη.
Το Reuters δεν μπόρεσε άμεσα να επαληθεύσει τα όσα εξιστόρησε ο Μεντβέντεφ στη συνέντευξη.
Η Kripos, η νορβηγική εθνική αστυνομική υπηρεσία, η οποία έχει την ευθύνη για τη διερεύνηση εγκλημάτων πολέμου, έχει αρχίσει να ανακρίνει τον Μεντβέντεφ σχετικά με τα όσα βίωσε στην Ουκρανία.
Ο 26χρονος έχει την ιδιότητα του μάρτυρα και δεν είναι ύποπτος για τίποτα άλλο εκτός από παράνομη διέλευση των συνόρων. Ο Μεντβέντεφ είπε ότι δεν έχει τίποτα να κρύψει από την αστυνομία, προσθέτοντας ότι «δεν διέπραξα κανένα έγκλημα, ήμουν απλώς ένας μαχητής».
Η ομάδα Wagner ανέφερε ότι ο Μεντβέντεφ είχε εργαστεί σε μια «νορβηγική μονάδα» της οργάνωσης και είχε «κακομεταχειριστεί κρατούμενους».
«Προσέξτε, είναι πολύ επικίνδυνος», ανέφερε η ομάδα σε δήλωση μέσω email στο Reuters, επαναλαμβάνοντας προηγούμενα σχόλια του ιδρυτή της Wagner, Γεβγκένι Πριγκόζιν, στενού συμμάχου του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, σχετικά με τον Μεντβέντεφ.
Φοβισμένος
Οι δυνάμεις της Wagner έχουν εμπλακεί σε μια αιματηρή μάχη φθοράς κατά των ουκρανικών δυνάμεων στην ανατολική ουκρανική επαρχία Ντονέτσκ.
Στη ρωσική ομάδα μισθοφόρων, ο Μεντβέντεφ είπε ότι ηγείτο μιας διμοιρίας, έπαιρνε εντολές από έναν διοικητή διμοιρίας και σχεδίαζε αποστολές μάχης. Είδε «πράξεις θάρρους και από τις δύο πλευρές».
Ο 26χρονος αφηγήθηκε ότι φοβόταν ότι θα μπορούσε να τον εκτελέσει κάποιος από τη δική του πλευρά ανά πάσα στιγμή.
«Τί είναι πιο τρομακτικό; Να συνειδητοποιήσεις ότι υπάρχουν άνθρωποι που θεωρούν τους εαυτούς τους συμπατριώτες σου και που θα μπορούσαν να έρθουν να σε σκοτώσουν αστραπιαία ή με εντολή κάποιου», τόνισε. «Οι δικοί σου άνθρωποι. Αυτό ήταν ίσως το πιο τρομακτικό πράγμα».
Ο Μεντβέντεφ έφυγε από την Wagner στο τέλος του τετράμηνου συμβολαίου του, παρόλο που οι ανώτεροί του του είπαν ότι έπρεπε να υπηρετήσει για περισσότερο χρονικό διάστημα, ανέφερε ο ίδιος.
Έφυγε από τη Ρωσία τον περασμένο μήνα πάνω από τα σύνορα στην Αρκτική, σκαρφαλώνοντας μέσα από συρματοπλέγματα και διέφυγε μια συνοριακή περιπολία με σκυλιά, ακούγοντας Ρώσους φρουρούς να πυροβολούν καθώς διέσχιζε ένα δάσος και πάνω από τον παγωμένο ποταμό που χωρίζει τις δύο χώρες.
Από το ορφανοτροφείο στην ένταξη στην Wagner
Ο Μεντβέντεφ γεννήθηκε στην περιοχή Τομσκ στη Σιβηρία. Είπε ότι τον έβαλαν σε ορφανοτροφείο όταν ήταν περίπου 12 ετών, μετά τον θάνατο της μητέρας του και την εξαφάνιση του πατέρα του.
Επιστρατεύτηκε στον ρωσικό στρατό το 2014, σε ηλικία 18 ετών, και υπηρέτησε στην 31η Αερομεταφερόμενη Ταξιαρχία με έδρα το Ουλιάνοφσκ.
«Αυτή ήταν η πρώτη μου ανάπτυξη στο Ντονμπάς», σημείωσε ο Μεντβέντεφ, αρνούμενος να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
Ο πόλεμος στην ανατολική Ουκρανία ξεκίνησε το 2014 μετά την ανατροπή ενός φιλορώσου προέδρου στην Επανάσταση του Μαϊντάν της Ουκρανίας και την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, ενώ οι υποστηριζόμενοι από τη Ρωσία αυτονομιστές στο Ντονμπάς (περιοχή που συναποτελείται από το Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ) προσπάθησαν να απομακρυνθούν από τον έλεγχο του Κιέβου.
Ο Μεντβέντεφ είπε ότι είχε εκτίσει πολλές ποινές φυλάκισης, συμπεριλαμβανομένης μιας για ληστεία, και όταν βγήκε από τη φυλακή την τελευταία φορά, αποφάσισε να ενταχθεί στην Wagner, τον Ιούλιο του 2022.
Όπως τόνισε, δεν στρατολογήθηκε κατευθείαν από τη φυλακή, αλλά αποφάσισε να ενταχθεί γιατί συνειδητοποίησε ότι πιθανότατα θα επιστρατευτεί στις τακτικές ρωσικές ένοπλες δυνάμεις ούτως ή άλλως.
Υπέγραψε ένα συμβόλαιο διάρκειας τεσσάρων μηνών για μηνιαίο μισθό περίπου 250.000 ρούβλια (3.575 δολάρια). Πέρασε στην Ουκρανία στις 16 Ιουλίου και πολέμησε κοντά στο Μπαχμούτ.
«Ήταν άθλια. Οι δρόμοι προς το Αρτέμοβσκ ήταν γεμάτοι με τα πτώματα στρατιωτών μας», αφηγήθηκε, χρησιμοποιώντας το ρωσικό τοπωνύμιο για το Μπαχμούτ. «Οι απώλειες ήταν βαριές... Είδα πολλούς φίλους να πεθαίνουν».
Δημοσίευμα του Reuters την περασμένη εβδομάδα ανέφερε ότι εντόπισε ένα νεκροταφείο στη νότια Ρωσία, τόπο ταφής για άνδρες που ήταν κατάδικοι που είχαν στρατολογηθεί από την Wagner για να πολεμήσουν στην Ουκρανία.