Το πρόγραμμα στεγαστικής πολιτικής που θα παρουσιάσει απόψε από το βήμα της 86ης Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αποκαλύπτει το makthes.gr. Πρόκειται για ένα συνδυασμό δράσεων και πολιτικών οι οποίες στοχεύουν στην εξεύρεση φτηνής κατοικίας για ειδικές κοινωνικές ομάδες, νέων ατόμων, ηλικίας έως 30 ετών, όπως τα νεαρά ζευγάρια χαμηλού εισοδήματος, νεαρά ζευγάρια με ένα παιδί, οι δικαιούχοι Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, άνεργοι κ.ο.κ. Στόχος είναι το πρόγραμμα, το οποίο θα περιλαμβάνει επίσης άτοκα δάνεια και επιδοτήσεις, να αρχίσει να υλοποιείται εντός του 2023. Για το σκοπό αυτό είχε συσταθεί ειδική ομάδα η οποία εκπόνησε το συγκεκριμένο πρόγραμμα, σε συνεργασία με αρμόδια κυβερνητικά στελέχη, έχοντας ως βάση το αποθεματικό ύψους περίπου 1,5 δισ. ευρώ της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (πρώην ΟΑΕΔ).
Η πρόταση την οποία θα παρουσιάσει ο πρωθυπουργός για την εξεύρεση φτηνής στέγης περιλαμβάνει τέσσερις πυλώνες, κάποιοι από τους οποίους είναι ήδη σε εξέλιξη και κάποιοι άλλοι πρόκειται να υλοποιηθούν το προσεχές διάστημα.
Α. Ο πρώτος πυλώνας αφορά την ολοκλήρωση υφιστάμενων πρωτοβουλιών και έχει δύο σκέλη:
1. Οι κατοικίες που παραμένουν κενές και αδιάθετες, μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας κλήρωσης κατοικιών σε οικισμούς του κατασκευαστικού προγράμματος του τέως Οργανισμού Εργατικών Κατοικιών (τ. Ο.Ε.Κ.), δύναται να παραχωρούνται κατά κυριότητα με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού Απασχόλησης του Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.), κατόπιν σύμφωνης γνώμης του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, σε δικαιούχους τ. Ο.Ε.Κ./Ο.Α.Ε.Δ. με έντονες κοινωνικές και οικονομικές ανάγκες που στερούνται κατοικίας.
2. Ολοκλήρωση οικισμών εργατικής κατοικίας σε Γιαννιτσά και Γρεβενά.
Β. Ο δεύτερος πυλώνας αφορά την αξιοποίηση υφιστάμενων ακινήτων του υπουργείου Εργασίας.
1. Προβλέπεται η αναβάθμιση και διάθεση δημοσίων κατοικιών και
2. Εκμίσθωση, παραχώρηση ή και πώληση ακινήτων με σκοπό την άντληση πόρων οι οποίοι θα αξιοποιηθούν για τις υπόλοιπες δράσεις που σχεδιάζει η κυβέρνηση.
Γ. Ο τρίτος πυλώνας αφορά την αξιοποίηση υφιστάμενων ιδιωτικών ακινήτων τα οποία είτε είναι κενά είτε σχετίζονται με μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Πρόκειται για μια καινούργια πρωτοβουλία η οποία περιλαμβάνει τα ακόλουθα στάδια:
1. Προσέγγιση εταιρειών διαχείρισης χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων δανείων για την αγορά ακινήτων σε τιμές χαμηλότερες από αυτές της αγοράς λόγω μεγαλύτερης διαπραγματευτικής ισχύος.
2. Αξιολόγηση διαθέσιμων ακινήτων τα οποία βρίσκονται σε στάδιο πλειστηριασμού βάσει συγκεκριμένων χαρακτηριστικών (τοποθεσία, μέγεθος, κατάσταση κ.λπ.).
3. Αγορά των ακινήτων και ανακαίνισή τους βάσει συγκεκριμένων τεχνικών προδιαγραφών.
4. Επιλογή ωφελούμενων και διάθεση των ακινήτων που έχουν αποκτηθεί σε δικαιούχους.
5. Παροχή επιλογής καταβολής προσιτού ενοικίου από τους δικαιούχους ή καταβολή ενοικίου για ένα διάστημα και στη συνέχεια δυνατότητα αγοράς έπειτα από καθορισμένο χρονικό διάστημα, σε τιμή μειωμένη κατά το ποσόν των μισθωμάτων που έχουν στο μεταξύ καταβληθεί.
Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία εκτιμάται ότι θα αφορά 700 κατοικίες και περίπου 1.600 ωφελούμενους, κατά βάση νεαρά ζευγάρια χαμηλού εισοδήματος ή νεαρά ζευγάρια που περιμένουν το πρώτο τους παιδί ή δικαιούχους Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.
Το ετήσιο ενοίκιο ανά κατοικία εκτιμάται στα 4.100 ευρώ (ή 342 το μήνα). Το κόστος υλοποίησης αυτής της πρωτοβουλίας θα ανέλθει στα 81,5 εκατ. ευρώ (50 για αγορά, 31,5 για ανακαίνιση). Το Δημόσιο θα πάρει πίσω τα χρήματά του σε 28 χρόνια, στην περίπτωση μίσθωσης του ακινήτου ή σε 15 χρόνια, στην περίπτωση μίσθωσης και στη συνέχεια αγοράς με εκτιμώμενο υπόλοιπο εξόφλησης 50.000 έως 60.000 ευρώ (συν τα καταβληθέντα ενοίκια της 15ετιας).
Δ. Ο τέταρτος πυλώνας αφορά την αξιοποίηση δημόσιων ακινήτων. Ο πυλώνας αυτός περιλαμβάνει:
1. Ανέγερση κατοικιών μέσω ΣΔΙΤ.
2. Παραχώρηση δημόσιας γης σε ιδιώτες για την ανάπτυξη νέων κατοικιών. Η δράση αυτή ακολουθεί τα εξής στάδια:
1. Αξιοποίηση υφιστάμενων αγροτεμαχίων της ΔΥΠΑ (Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης) μέσω της δυνατότητας παραχώρησής τους σε ιδιώτες ή και με την παροχή κινήτρων για την κατασκευή κατοικιών, ποσοστό των οποίων θα διατεθεί για κοινωνικούς σκοπούς.
2. Καθορισμός προδιαγραφών οικοπέδων τα οποία θα μπουν στο πρόγραμμα και επιλογή αυτών.
3. Καθορισμών των ελάχιστων προδιαγραφών των ακινήτων τα οποία θα κατασκευαστούν στα επιλεχθέντα οικόπεδα.
4. Καθορισμός κινήτρων και παροχών για τους ιδιώτες επενδυτές/κατασκευαστές (π.χ. αυξημένος συντελεστής δόμησης, απαλλαγή από φόρους όπως για παράδειγμα ο ΕΝΦΙΑ) καθώς και των ελαχίστων προδιαγραφών συμμετοχής τους στο πρόγραμμα.
5. Δημιουργία ψηφιακής πλατφόρμας υποδοχής αιτημάτων εκδήλωσης ενδιαφέροντος από ιδιώτες επενδυτές/κατασκευαστές αλλά και διαχείρισης δικαιούχων.
6. Έκδοση πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος από την ΔΥΠΑ προς ιδιώτες που επιθυμούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα.
7. Επιλογή, έπειτα από έλεγχο, των ιδιωτών επενδυτών που επιθυμούν να μπουν στο πρόγραμμα. 8. Διενέργεια ελέγχων από μηχανικούς της ΔΥΠΑ κατά το στάδιο κατασκευής των κατοικιών στα επιλεχθέντα οικόπεδα.
9. Επιλογή ωφελούμενων προς τοποθέτηση στις προς διάθεση κατοικίες.
Η συγκεκριμένη δράση εκτιμάται ότι θα αφορά 600 κατοικίες και περίπου 1.350 ωφελούμενους, κατά βάση νεαρά ζευγάρια χαμηλού εισοδήματος ή νεαρά ζευγάρια που περιμένουν το πρώτο τους παιδί ή δικαιούχους Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος. Το ετήσιο ενοίκιο ανά κατοικία εκτιμάται και σε αυτήν την περίπτωση στα 4.100 ευρώ (ή 342 το μήνα).
Τα διαθέσιμα οικόπεδα/αγροτεμάχια βρίσκονται: στη Δυτική Ελλάδα 20%, στην Αττική 19% και στην Κεντρική Μακεδονία 12%
Σύμφωνα με πληροφορίες το πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης την κατασκευή, ανακατασκευή και παραχώρηση-ενοικίαση κοινωνικών κατοικιών με ΣΔΙΤ, την επιδότηση ενοικίου και την επιχορήγηση δανείου για την απόκτηση πρώτης κατοικίας. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, οι ιδιοκτήτες ή οι ενοικιαστές θα λάβουν χρηματικά ποσά για ανακαινίσεις παλαιών ακινήτων, τα οποία δεν μπορούν να κατοικηθούν ή θα λάβουν επιδότηση ενοικίου. Οι ενισχύσεις θα έχουν διπλή μορφή: είτε θα χορηγηθούν ως κρατική επιχορήγηση, είτε ως άτοκα δάνεια ύψους 25.000-30.000 ευρώ, με προσαύξηση περίπου 5.000 ευρώ για κάθε προστατευόμενο μέλος. Η διάρκεια αποπληρωμής μπορεί να φτάσει ως και τα 15 έτη.