Ο Περιφερειάρχης Κνετρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας, μιλώντας στη «ΜτΚ» καλεί τους φορείς του Δημοσίου να συναινέσουν στα κοινά αιτήματα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και των Δήμων και να μην βάλουν φρένο στο σχεδιασμό που αποτελεί ουσιαστικά αιτήματα όλων των πολιτών. Προαναγγέλλει ότι το επόμενο διάστημα προχωρά η σύσταση ενός φορέα υλοποίησης που θα «τρέξει» το έργο, με στόχο στις αρχές του 2023 να έχει εκδοθεί το Προεδρικό Διάταγμα, το 2024 να αρχίσει η δημοπράτηση κατασκευής των έργων και το 2030 κάτοικοι και επισκέπτες να χαίρονται αυτή τη μεγάλη βόλτα κατά μήκος της θάλασσας.
Για το σύνολο των έργων εκτιμά ότι θα απαιτηθούν περί τα 500 εκατ. ευρώ. Ο στόχος είναι τα έργα να χρηματοδοτηθούν από το επόμενο ΕΣΠΑ, ορισμένα μέσω ΣΔΙΤ ή χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Έχετε χαρακτηρίσει το σχέδιο ενοποίησης του παραλιακού μετώπου τη «νέα ταυτότητα της πόλης». Ποια θα είναι αυτή;
Ανάμεσα σε πάρα πολλές σημαντικές παρεμβάσεις που σχεδιάσαμε, μελετήσαμε και προγραμματίζουμε να υλοποιήσουμε, προσωπικά πιστεύω ότι η ενοποίηση του παραθαλάσσιου μετώπου και η δυνατότητα που θα έχουν πολίτες και επισκέπτες να περπατήσουν ή να χρησιμοποιήσουν ποδήλατο σε μία ενιαία διαδρομή, που θα διαπερνά εφτά δήμους, αποτελεί μια πραγματικά σπουδαία παρέμβαση.
Η Θεσσαλονίκη, μετά την ενοποίηση, αξιοποίηση και ανάδειξη του παραλιακού μετώπου, θα είναι μια διαφορετική πόλη, πολύ πιο σύγχρονη, πολύ πιο ανθρώπινη, με περισσότερους ελεύθερους, δημόσιους χώρους, ανοιχτούς και προσβάσιμους σε όλους τους πολίτες, με νέα τοπόσημα, με σημαντική αύξηση του πρασίνου. Θα είναι μία πόλη που θα επανασυνδεθεί και θα έχει το βλέμμα της στραμμένο στη θάλασσα.
Περισσότερα από 1.000 στρέμματα κοινόχρηστου, ρυθμισμένου πολεοδομικά δημόσιου χώρου, πρόκειται να αποδοθούν στους κατοίκους και τους επισκέπτες της Θεσσαλονίκης, μετά από την ενοποίηση του παραλιακού μετώπου.
Το έργο αυτό που οραματίστηκε, σχεδίασε και θα υλοποιήσει η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, ουσιαστικά καθιστά το παραλιακό μέτωπο κόμβο αναφοράς όλων των υπόλοιπων μεγάλων έργων στον αστικό ιστό της Θεσσαλονίκης, όπως η ανάπλαση της ΔΕΘ, η ανάπλαση της ευρύτερης περιοχής στη νέα Τούμπα, το νέο γήπεδο του Άρη και η δημιουργία του μεγαλύτερου μητροπολιτικού πάρκου στο πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά, στη δυτική Θεσσαλονίκη, έργα που είτε χρηματοδοτεί είτε συγχρηματοδοτεί η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Αλλάζουμε την πόλη, κάνουμε καλύτερη την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής όλων των πολιτών και ταυτόχρονα δημιουργούμε το νέο brand name της Θεσσαλονίκης.
Ποια οφέλη θα προκύψουν για την ποιότητα ζωής στην πόλη αλλά και για την τοπική οικονομία και ανάπτυξη;
Η ανάπλαση του παραλιακού μετώπου είναι ένα έργο περιβαλλοντικό, τουριστικό, αναπτυξιακό. Είναι ένα έργο που θα δημιουργήσει πολλές νέες θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή, θα προσελκύσει νέες επενδύσεις και φυσικά θα προσελκύσει περισσότερους επισκέπτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, το οποίο θα καταστήσει την περιοχή μας επίκεντρο της νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Μεσογείου.
Οι Θεσσαλονικείς θα δούμε την πόλη μας να αλλάζει, να ομορφαίνει, να αναβαθμίζεται, να «αναπνέει», να στρέφει ξανά το βλέμμα της στη θάλασσα. Και βέβαια, θα δούμε το βιοτικό μας επίπεδο να βελτιώνεται, καθώς στην οικονομία μας θα μπουν σημαντικοί πόροι, τόσο από την κατασκευή των έργων, όσο και από την προσέλκυση ακόμα περισσότερων επισκεπτών και επενδύσεων.
-------------------------σαλόνι---------------------------------
Πότε εκτιμάτε ότι θα περάσουμε από τη φάση του σχεδιασμού στη φάση της υλοποίησης των έργων που προτείνονται; Πόσα χρήματα εκτιμάτε ότι θα χρειαστούν και πού θα βρεθούν;
Το χρονοδιάγραμμα για το έργο είναι συγκεκριμένο και σαφές. Στο τέλος του τρέχοντος έτους ή το αργότερο στις αρχές του 2023 θα έχουμε στα χέρια μας το Προεδρικό Διάταγμα. Αμέσως μετά θα αρχίσει η εκπόνηση των μελετών, με διετές χρονοδιάγραμμα. Επομένως στο τέλος του 2024 θα υπάρχουν ολοκληρωμένες μελέτες και θα αρχίσει η δημοπράτηση κατασκευής των έργων, τα οποία μπορούν να έχουν ολοκληρωθεί στο σύνολό τους το 2030. Το συνολικό κόστος των παρεμβάσεων, θα προκύψει μετά την ολοκλήρωση των μελετών, ωστόσο η εκτίμηση είναι ότι θα αγγίξει τα 500 εκατομμύρια ευρώ. Ο στόχος μας είναι τα έργα να ενταχθούν στην επόμενη προγραμματική περίοδο και να χρηματοδοτηθούν από το επόμενο ΕΣΠΑ, ενώ ορισμένα από τα έργα, θα προχωρήσουν μέσω ΣΔΙΤ. Επίσης, θα εξετάσουμε και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία και μέσα, όπως για παράδειγμα τη χρηματοδότηση ορισμένων επιμέρους έργων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Με δεδομένο ότι πρόκειται για ένα σύνθετο project που περιλαμβάνει πολλά έργα σε πολλούς δήμους και περνά από εκτάσεις που ανήκουν σε φορείς του δημοσίου, ποιος θα τα υλοποιήσει; Ο κάθε φορέας ξεχωριστά, υπό την εποπτεία της Περιφέρειας ή εκτιμάται ότι χρειάζεται ένας νέος φορέας;
Είναι ξεκάθαρο ότι το έργο πρέπει να «τρέξει» συνολικά, από έναν φορέα, ο οποίος θα συσταθεί ειδικά για αυτόν τον σκοπό. Γι’ αυτό και συστήνουμε το αμέσως επόμενο διάστημα τον φορέα υλοποίησης του νέου παραλιακού μετώπου, ως αποτέλεσμα συνεργασίας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας με τους επτά Δήμους στους οποίους ανήκουν διοικητικά οι εκτάσεις του παραλιακού μετώπου και συγκεκριμένα τους δήμους Δέλτα, Αμπελοκήπων-Μενεμένης, Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς, Πυλαίας-Χορτιάτη, Θέρμης και Θερμαϊκού. Αυτός ο φορέας που θα συστήσουμε θα αναλάβει την ενοποίηση και ανάπλαση του παραλιακού μετώπου σε όλα του τα στάδια, από την εκπόνηση των μελετών και τη δημοπράτηση των έργων, μέχρι και τη συντήρηση που θα απαιτείται, μετά την ολοκλήρωσή τους.
Πώς μπορεί να παρακαμφθεί ο σκόπελος της γραφειοκρατίας αλλά και των ιδιοκτησιών που δεν είναι στην κυριότητα των δήμων (ΕΤΑΔ, ΓΑΙΟΣΕ, ΤΑΙΠΕΔ);
Οι φορείς του Δημοσίου οφείλουν να δεχτούν τα αιτήματα των φορέων της Θεσσαλονίκης, να συμμετέχουν και οι ίδιοι στις απαιτήσεις της πόλης και του έργου και φυσικά να μην βάλουν φρένο στο σχεδιασμό, προτάσσοντας κάποιες επιμέρους δραστηριότητες. Γι’ αυτό και τους καλώ να συναινέσουν στα κοινά αιτήματα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και των Δήμων, τα οποία αποτελούν ουσιαστικά αιτήματα όλων των πολιτών. Πιστεύω ότι όλοι μας έχουμε αντλήσει σημαντικές εμπειρίες από πολλά πράγματα που είδαμε να συμβαίνουν σε άλλα έργα στο παρελθόν, και θα λειτουργήσουμε με σύνεση, συνεννόηση και συνεργασία.
Το σχέδιο αναφέρεται σε 40 χλμ. συνεχούς διαδρομής, ωστόσο έχει διατυπωθεί η κριτική ότι εξακολουθούν να υπάρχουν «ασυνέχειες», όπως στη Μαρίνα Αρετσούς, και από τον Κελλάριο έως τη Ναυτική Διοίκηση Βορείου Ελλάδος, ενώ δεν περιλαμβάνεται το σύνολο του εθνικού πάρκου στα δυτικά. Τι απαντάτε;
Η συνεχής διαδρομή, θα εκτείνεται πράγματι σε μήκος 40 χιλιομέτρων. Η μελέτη που εκπονούμε, λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες που υπάρχουν κατά μήκος της. Έτσι, η διαδρομή θα γίνεται απρόσκοπτα κατά μήκος της θάλασσας, ωστόσο, σε ορισμένα σημεία θα απομακρύνεται λίγο από την ακτή, λόγω ακριβώς αυτών των ιδιαιτεροτήτων. Ταυτόχρονα, θέλω να επισημάνω ότι για πρώτη φορά βάλαμε στο επίκεντρο του σχεδιασμού την παραμελημένη, τις προηγούμενες δεκαετίες, δυτική Θεσσαλονίκη. Στα δυτικά, λοιπόν, θα εφαρμόσουμε τη μελέτη που εκπόνησε το Ελληνικό Κέντρο Βιότοπων - Υγρότοπων, η οποία προβλέπει τη δημιουργία ενός μεγάλου πάρκου στη λιμνοθάλασσα του Καλοχωρίου. Προβλέπεται επίσης αλιευτικό καταφύγιο και δημιουργία διαδρομής πεζών και ποδηλατών από την περιοχή της λιμνοθάλασσας έως και το Δενδροπόταμο. Το σχέδιο περιλαμβάνει επίσης, την ανάπλαση της κοίτης του Δενδροποτάμου, που θεωρείται και η αρχή της πορείας του Δυτικού Τόξου προς τα στρατόπεδα Μεγάλου Αλεξάνδρου, Παπακυριαζή, Παύλου Μελά, Στρεμπενιώτη, το Επταπύργιο και τους Κήπους του Πασά. Περιλαμβάνει επίσης την εξυγίανση και ανάπλαση της περιοχής του Δενδροποτάμου και των βυρσοδεψείων, με συνέχιση της διαδρομής για πεζούς και ποδηλάτες ως την οδό της 26ης Οκτωβρίου. Θέλω να υπογραμμίσω ότι στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε στη δυτική Θεσσαλονίκη αστικές υποδομές ιδιαίτερα υψηλής αξίας, συνεχίζοντας να αποκαθιστούμε τις αδικίες που έχουν υποστεί οι συμπολίτες μας για δεκαετίες. Σε ό,τι αφορά στη Μαρίνα της Αρετσούς, υπάρχει η ρητή δέσμευση από τον κύριο του χώρου προς το δήμο της Καλαμαριάς ότι θα παραμείνει ο χώρος ανοιχτός για πεζούς και ποδηλάτες, ανεξάρτητα από το τελικό σχέδιο αξιοποίησης και αναβάθμισης της Μαρίνας.
Καταγράφεται ένας «πληθωρισμός» έργων. Χρειαζόμαστε πράγματι τρεις μαρίνες και δύο ενυδρεία σε κοντινή απόσταση;
Οι Δήμοι κατά καιρούς έχουν πετύχει διάφορες χωροθετήσεις. Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας δεν ακυρώνει κανέναν από τους σχεδιασμούς των Δήμων. Για να μην υπάρχουν παρερμηνείες όμως, επιτρέψτε μου να διευκρινίσω για μια ακόμη φορά πως η χωροθέτηση των χρήσεων που θα κυρωθούν με την έκδοση του Προεδρικού διατάγματος για όλο το παράκτιο μέτωπο, λύνει τα γραφειοκρατικά ζητήματα και επιτρέπει στους δήμους εφόσον βρουν χρηματοδότηση να προχωρήσουν πιο γρήγορα στην κατασκευή των μαρίνων. Η πρόβλεψη χωροθέτησής τους στο Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο δεν σημαίνει αυτόματα και την κατασκευή τους. Επομένως, στη μελέτη μας για την ενοποίηση του παραλιακού μετώπου, λάβαμε υπόψη τις χωροθετήσεις των Δήμων, όμως το μεγάλο αυτό έργο της ενοποίησης, πηγαίνει ένα βήμα πιο πάνω από τους τοπικούς σχεδιασμούς. Και πραγματικά, μελλοντικά η Θεσσαλονίκη, έχει όλες τις δυνατότητες και όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα με πιο σημαντικό το ανθρώπινο κεφαλαίο, για να πετύχουμε ακόμα μεγαλύτερη επισκεψιμότητα και να φιλοξενούμε ακόμα περισσότερα σκάφη σε νέες μαρίνες.
Στο σχέδιο βλέπουμε πολλά έργα στη στεριά. Θα δούμε και τη θάλασσα να ζωντανεύει; Με καθαρά νερά στον Θερμαϊκό, με θαλάσσια συγκοινωνία κ.ά.;
Η μελέτη που εκπονήσαμε, αφορά το χερσαίο τμήμα του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης. Είναι όμως δεδομένο ότι τα νερά στον Θερμαϊκό θα επηρεαστούν θετικά. Ήδη, χωρίς καν να έχει αρχίσει το έργο της ενοποίησης και αξιοποίησης του παραλιακού μετώπου, ξεκινήσαμε τις εργασίες αποκατάστασης και εξυγίανσης του Δυτικού Μετώπου του Θερμαϊκού σε έκταση μεγαλύτερη από 6.000 στρέμματα. Προχωράμε λοιπόν, στις εργασίες εξυγίανσης των εδαφών από τις εκβολές του Γαλλικού ποταμού, μέχρι την περιοχή των παλιών βυρσοδεψείων, οι οποίες περιλαμβάνουν και τη Λιμνοθάλασσα του Καλοχωρίου, όπως και το ρέμα και τις εκβολές του ρέματος του Δενδροποτάμου. Επίσης, συγχρηματοδοτούμε με την ΕΥΑΘ τη σύνδεση του αποχετευτικού δικτύου του Δενδροποτάμου και περιοχών της δυτικής Θεσσαλονίκης με τον βιολογικό καθαρισμό στη Σίνδο. Με το έργο αυτό, βάζουμε τέλος στην υποβάθμιση της ποιότητας ζωής χιλιάδων πολιτών, αλλά και του Θερμαϊκού Κόλπου.
Ταυτόχρονα, η μελέτη για την ενοποίηση του παραλιακού μετώπου έλαβε υπόψη και τις στάσεις της θαλάσσιας αστικής συγκοινωνίας, όπως αυτές χωροθετήθηκαν από την Εγνατία Οδό ΑΕ Επομένως πιστεύω ότι θα δούμε και τη θάλασσα να «ζωντανεύει».
Από εκεί και πέρα, η θέση μου για τον καθαρισμό του Θερμαϊκού είναι σταθερή και σαφής. Όσο εμπλέκονται με διάφορες αρμοδιότητες σχεδόν τριάντα διαφορετικοί φορείς, δεν πρόκειται το έργο να προχωρήσει. Πρέπει να υπάρξει ένας φορέας που θα τρέξει το έργο και εμείς ως διοίκηση της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας είμαστε έτοιμοι να τρέξουμε τις διαδικασίες, εφόσον μας δοθεί αυτή η δυνατότητα και οι απαραίτητοι αντίστοιχοι πόροι από την πολιτεία.
Πότε πιστεύετε ότι όλοι μας θα χαρούμε αυτή τη μεγάλη βόλτα, από άκρη σε άκρη του παραλιακού μετώπου;
Αναφέρθηκα προηγουμένως, αναλυτικά στο χρονοδιάγραμμα που έχουμε θέσει, με ορίζοντα ολοκλήρωσης του έργου το 2030. Όπως και πολλά άλλα έργα, μεταξύ των οποίων ο ανισόπεδος κόμβος Κ16 στη δυτική είσοδο της Θεσσαλονίκης ή ο σύγχρονος αυτοκινητόδρομος Ποτίδαιας-Κασσανδρείας στο πρώτο πόδι της Χαλκιδικής, έτσι και αυτό το έργο, που τις προηγούμενες δεκαετίες φάνταζε ουτοπικό, με το σχεδιασμό και τη δουλειά μας είναι σήμερα ορατό. Οι Θεσσαλονικείς, οι συμπολίτες μας από ολόκληρη τη Μακεδονία, αλλά και οι επισκέπτες της πόλης από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο, θα μπορούν να περπατούν και να ποδηλατούν κατά μήκος της θάλασσας όσο θέλουν, σε όποιο σημείο της Θεσσαλονίκης και αν βρίσκονται, τόσο στα δυτικά όσο και στα ανατολικά, σε έκταση 40 χιλιομέτρων!
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 13.03.2022