Από τον Αλβέρτο στον Σούμαν. Κάπως έτσι θα μπορούσε να τιτλοφορείται μία ταινία με πρωταγωνιστή τον Απόστολο Τζιτζικώστα και θέμα την πορεία του στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο «Park Albert» όπου στεγάζονται τα γραφεία της Επιτροπής των Περιφερειών ήταν για 2,5 χρόνια το γραφείο του Απόστολου Τζιτζικώστα ως προέδρου της και στο γνωστό κτίριο «Berlaymont» στην πλατεία Robert Schuman θα εγκατασταθεί το επόμενο διάστημα ως νέος Επίτροπος της Ελλάδας στην ΕΕ. Το ένα γραφείο -αυτό του προέδρου- ήταν στον 8ο όροφο, το επόμενο -αυτό του Επιτρόπου- ακόμη δεν ξέρουμε. Με τον προκάτοχό του Μαργαρίτη Σχοινά να στεγάζεται στον 11ο όροφο του κτιρίου της Κομισιόν. Πάντως τα δύο κτίρια δεν απέχουν μεταξύ τους ούτε πέντε λεπτά με τα πόδια. Μικρή η απόσταση, δηλαδή…
Από την Τρίτη το μεσημέρι -όπως ανακοίνωσε η ισχυρή γυναίκα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Γερμανίδα Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν- ο Απόστολος Τζιτζικώστας είναι ο νέος Επίτροπος της Ελλάδας στην ΕΕ. Από την ημέρα που η Ελλάδα εισήλθε στην πρώην ΕΟΚ και σημερινή ΕΕ αποτελεί τον 11ο Επίτροπο που καταλαμβάνει ένα τέτοιο υψηλό αξίωμα. Μία θέση την οποία ανέλαβε πρώτος ο Γιώργος Κοντογεώργης το 1981 και η οποία όσο προχωρούσε ο χρόνος κέρδιζε σε αξία και πολιτικό βάρος. Μετά τον Κοντογεώργη, που θήτευσε εκεί μέχρι το 1985, το αξίωμα του Επιτρόπου της Ελλάδας κατέλαβαν κατά σειρά οι Γρηγόρης Βάρφης (περιφερειακή πολιτική, από το 1985 μέχρι το 1989), η Βάσω Παπανδρέου (απασχόληση, εργασιακές σχέσεις, κοινωνικές υποθέσεις και ισότητα των δύο φύλων, από το 1989 μέχρι το 1993), ο Ιωάννης Παλαιοκρασσάς (περιβάλλον και αλιεία, από 1993 μέχρι το 1995), ο Χρήστος Παπουτσής (ενέργεια, από το 1995 μέχρι το 1999), η Άννα Διαμαντοπούλου (απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις, από το 1999 έως το 2004), ο Σταύρος Δήμας (περιβάλλον, από το 2004 μέχρι το 2009), η Μαρία Δαμανάκη (θαλάσσια πολιτική και αλιεία, από το 2009 μέχρι το 2014), ο Δημήτρης Αβραμόπουλος (μετανάστευση, εσωτερικές υποθέσεις και ιθαγένεια, από το 2014 μέχρι το 2019) και τέλος ο απερχόμενος Επίτροπος Μαργαρίτης Σχοινάς, ως αντιπρόεδρος της Κομισιόν και υπεύθυνος για την προώθηση του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής από το 2019 μέχρι σήμερα.
Το χαρτοφυλάκιο του Απόστολου Τζιτζικώστα είναι βαρύ και ενισχυμένο αυτό αποτυπώνεται και από τον τίτλο τους. Επίτροπος Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού. Περιλαμβάνει δε τέσσερις τομείς: τις μεταφορές, τις υποδομές στις μεταφορές, αλλά και τη ναυτιλία και τον τουρισμό, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά καθώς ο τουρισμός στο προηγούμενο Κολλέγιο των Επιτρόπων ήταν στη διεύθυνση της Βιομηχανίας.
Το χαρτοφυλάκιο της Ελλάδας χειρίζεται σημαντικά έργα και κοινοτικούς πόρους, όπως το Connecting Europe Facility, που είναι το χρηματοδοτικό εργαλείο της ΕΕ για στρατηγικές επενδύσεις στα δίκτυα μεταφορών, την ενέργεια και τα ψηφιακά. Πρόκειται για το «ΕΣΠΑ των δικτύων». Ενδεικτικό της σημασίας είναι το γεγονός ότι κατά την περίοδο 2021-2027 χειρίζεται πόρους της τάξης των 26 δισ. ευρώ αποκλειστικά και μόνο για τον τομέα των μεταφορών.
Αυτό φάνηκε και από τις δηλώσεις που έκαναν τόσο ο Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και ο νέος Επίτροπος. Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι «ο τίτλος και μόνο, στον οποίο συμπεριλαμβάνεται ο τουρισμός, είναι μεγάλη επιτυχία της χώρας μας. Καταφέραμε και πείσαμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι ο Τουρισμός αξίζει τον δικό του χώρο στις ευρωπαϊκές πολιτικές» σημείωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, προσθέτοντας ότι το χαρτοφυλάκιο αναδεικνύει επίσης «τη γεωπολιτική σημασία της Ελλάδας και της στρατηγικής της θέσης, ως χώρα-πύλη, για το εμπόριο, την ενέργεια και τη δικτύωση, τόσο προς τα Δυτικά Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη, όσο και ως βορειοανατολικό άκρο της Μεσογείου».
Επίσης σύμφωνα με τον πρωθυπουργό «ενισχύεται η κομβική θέση της Ελλάδας στις διαδρομές -μεταφορών και ενέργειας- από και προς την Ευρώπη, αλλά και ο ρόλος-γέφυρα με τη Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική». Τέλος πρόσθεσε το ότι στο χαρτοφυλάκιο περιλαμβάνεται και ο ναυτιλιακός κλάδος είναι «κομβικής σημασίας για την Ελλάδα που αποτελεί παγκόσμια δύναμη στη Ναυτιλία».
Από τη μεριά του ο νέος Επίτροπος της Ελλάδας στην ΕΕ σημείωσε ότι «οι μεταφορές είναι η ραχοκοκαλιά της Ευρώπης, έχοντας γεωστρατηγική σημασία για κρίσιμους κλάδους, όπως το εμπόριο, η ενέργεια και η δικτύωση. Ταυτόχρονα εξασφαλίζουν την ελεύθερη πρόσβαση, τη μετακίνηση και τη διασύνδεση πολιτών και περιοχών, ένα θεμελιώδες δικαίωμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επίσης, στην καρδιά των μεταφορών βρίσκεται και η ναυτιλία και οι θαλάσσιες μεταφορές, που έχουν κομβικό ρόλο σήμερα για την Ευρώπη. Ταυτόχρονα, συνιστά ένα πολύ σημαντικό πρώτο επίτευγμα η ουσιαστική αναβάθμιση της ευρωπαϊκής πολιτικής για τον τουρισμό, όπως και η σύνδεσή του με τις μεταφορές. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δίνει με αυτό τον τρόπο ένα ισχυρό μήνυμα ότι έχει μία συνολική και ολοκληρωμένη προσέγγιση για την ανάπτυξη, με επίκεντρο τις στρατηγικές επενδύσεις για σημαντικές υποδομές, πράσινες μεταφορές και βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, που βελτιώνουν την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής, φέρνοντας τελικά την Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες της».
Της ανακοίνωσης της πρότασης για το νέο Κολλέγιο των Επιτρόπων προηγήθηκε ένα έντονο παρασκήνιο. Ο κ. Τζιτζικώστας «έπαιξε» για δύο θέσεις: αυτής του Επιτρόπου Μεταφορών ή της Περιφερειακής Συνοχής, η οποία εντέλει μπήκε στο πορτφόλιο του προτεινόμενου αντιπροέδρου της Κομισιόν από την Ιταλία Ρομπέρτο Φίττο. Το δε χαρτοφυλάκιο της Ελλάδας ενισχύθηκε με τη ναυτιλία αλλά κυρίως με τον τουρισμό, που αποτελεί σημαντική προσθήκη. Όσο για τα τελικά ονόματα κλείδωσαν κυριολεκτικά στο παραπέντε πέντε και με βάση τις εσωτερικές ισορροπίες της Κομισιόν, μιας και η πρόεδρος της Επιτροπής είχε να διαχειριστεί απρόοπτα της τελευταίας στιγμής με την απόσυρση του επιτρόπου της Σλοβενίας και την αλλαγή προσώπου από τη Γαλλία, μετά την ηχηρή παραίτηση του Τιερί Μπρετόν αλλά και τις ισορροπίες μεταξύ των πολιτικών ομάδων. Όπως έλεγε πηγή από τις Βρυξέλες η Φον ντερ Λάιεν «κέντησε», καθώς κατάφερε να ταιριάξει το προφίλ των νέων Επιτρόπων με το τι θέλουν οι κυβερνήσεις αλλά και οι πολιτικές ομάδες που στηρίζουν την Κομισιόν, αλλά και τον στόχο να ορίσει ένα ισχυρό και ικανό Κολλέγιο Επιτρόπων. «Κανείς δε δικαιούται να ομιλεί και να διαμαρτύρεται, μια και όλοι είναι ικανοποιημένοι», έλεγε χαρακτηριστικά η ίδια πηγή. Κάτι που προδιαθέτει και το τι θα επακολουθήσει στις συνεντεύξεις (τα λεγόμενα hearings) που θα ακολουθήσουν στο Ευρωκοινοβούλιο. Εκεί ίσως μόνο ο Ούγγρος Επίτροπος να έχει πρόβλημα.
Για το χαρτοφυλάκιο της Ελλάδας τα χαμόγελα είναι πλατιά και η ικανοποίηση μεγάλη. Όλοι μιλούν για μία σημαντική επιτυχία της χώρας μας, του πρωθυπουργού που έδωσε μάχη και την κέρδισε, αλλά και για τον Απόστολο Τζιτζικώστα που αποδείχτηκε ότι είχε τα προσόντα για να διεκδικήσει και να κερδίσει ένα τέτοιο ισχυρό και σημαντικό για την Ελλάδα πόστο. Θεωρείται δε δεδομένο ότι και το δίδυμο Μητσοτάκη-Τζιτζικώστα θα βαδίσει το επόμενο διάστημα ως ισχυρό δίδυμο εντός και εκτός Ελλάδας.
Ο κ. Τζιτζικώστας ετοιμάζεται για τις συνεντεύξεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που όπως όλα δείχνουν θα γίνουν είτε στα μέσα Οκτωβρίου είτε στις αρχές Νοεμβρίου. Κάτι που σημαίνει ότι το νέο Κολλέγιο των Επιτρόπων θα επικυρωθεί από το Ευρωκοινοβούλιο πιθανότατα στην πρώτη Ολομέλεια του Δεκεμβρίου.
Αυτό ο οδικός χάρτης μεταφέρει και προς τα πίσω την όποιες εξελίξεις στο θέμα της διαδοχής του περιφερειάρχη. Μόλις οριστικοποιηθεί ο ορισμός του ως Επιτρόπου αναμένεται να παραιτηθεί και να ξεκινήσει εντός 15 ημερών η διαδικασία εκλογής του διαδόχου του. Με τον νέο ή νέα περιφερειάρχη να πιάνει δουλειά στις αρχές του χρόνου. Στο επίπεδο της διαδοχής μετά και τις αυστηρές συστάσεις που έκανε ο ίδιος ο περιφερειάρχης το προηγούμενο διάστημα έχει επέλθει μία επιφανειακή ηρεμία, καθώς προέχει η διοίκηση της Περιφέρειας. Τα σενάρια πολλά, που μένει να επιβεβαιωθούν όταν έρθει η στιγμή. Και αυτή ακόμη αργεί. Σε κάθε περίπτωση όπως έχει διαμηνύσει και ο ίδιος και μετά την ανάδειξή του ως Επιτρόπου θα είναι πολύ κοντά στην διοίκηση της Περιφέρειας, στη Θεσσαλονίκη και γενικότερα στη Κεντρική Μακεδονία.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 22.09.2024