Τη νομική οδό φαίνεται πως επιλέγουν δύο Τμήματα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του μεγαλύτερου ακαδημαϊκού ιδρύματος της χώρας, αντιδρώντας στο νέο νόμο του υπουργείου Παιδείας «Νέοι Ορίζοντες για τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα» που πρόσφατα πέρασε από τη Βουλή με 157 ψήφους, προκαλώντας μεταξύ άλλων και τις αντιδράσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Συγκεκριμένα, τα Τμήματα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος και Γεωπονίας της Σχολής Γεωπονίας, Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος διαμαρτύρονται για την κατάργηση του Ταμείου Διοίκησης και Διαχείρισης Πανεπιστημιακών Δασών και του Ταμείου Διοίκησης και Διαχείρισης Αγροκτήματος, αντίστοιχα, οι αρμοδιότητες των οποίων βάσει του νέου νόμου απορροφώνται από το ΑΠΘ και από τις 31.12.2022 παύουν να υφίστανται ως αυτοτελή νομικά πρόσωπα. Τόσο οι διοικήσεις των δύο παραπάνω υπό κατάργηση Ταμείων όσο και οι διοικήσεις των Τμημάτων στα οποία υπάγονται έχουν απευθυνθεί στους νομικούς συμβούλους τους, προκειμένου να τα κρατήσουν στη... ζωή.
Η διάταξη του άρθρου 296 των «Νέων Οριζόντων» προβλέπει συγκεκριμένα: «Τα Ν.Π.Δ.Δ. με την επωνυμία «Πανεπιστημιακή Φοιτητική Λέσχη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης», με έδρα τη Θεσσαλονίκη, το οποίο ιδρύθηκε με την παρ. 4 του άρθρου 12 του ν.δ. 3974 της 4ης/7ης.9.1959 (Α' 188) και διέπεται από το π.δ. 207/2005 (Α΄251), το «Ταμείο Διοίκησης και Διαχείρισης Αγροκτήματος Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης», με έδρα τη Θεσσαλονίκη, το οποίο ιδρύθηκε με τον α.ν. της 25ης.1.1936 (Α΄ 52) και το β.δ. της 6ης.6.1936 (Α΄275) και το «Ταμείο Διοίκησης και Διαχείρισης Πανεπιστημιακών Δασών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Σ.Δ.Δ.Π.Δ.)» με έδρα τη Θεσσαλονίκη, το οποίο ιδρύθηκε με τον ν. 1881/1951 (Α΄ 210), καταργούνται την 31η.12.2022 ως αυτοτελή νομικά πρόσωπα και συγχωνεύονται - απορροφώνται από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.)». Με την παραπάνω διάταξη τόσο τα διοικητικά συμβούλια των παραπάνω Ταμείων όσο και οι διοικήσεις των Τμημάτων είχαν διαφωνήσει, κάνοντας γνωστές τις ενστάσεις τους στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, τον πρωθυπουργό, τους αρχηγούς των κομμάτων της αντιπολίτευσης με επιστολές που απέστειλαν και τις οποίες μεταξύ άλλων συνυπέγραφαν σημαντικές προσωπικότητες από την πολιτική και την πανεπιστημιακή κοινότητα και όχι μόνο.
Καταγγέλλουν «εμπαιγμό»
Μετά το «πράσινο φως» που έλαβε το σχέδιο νόμου με την υπερψήφισή του από 157 βουλευτές, η Σχολή Γεωπονίας, Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, μία από τις 11 Σχολές του ΑΠΘ εξέδωσε ανακοίνωση. Στην ανακοίνωση, την οποία υπογράφει ο Κοσμήτορας της Σχολής, Απόστολος Αποστολίδης, γίνεται λόγος για «αιφνιδιαστική κατάργηση», χωρίς να υπάρχει σχετική αιτιολογική έκθεση. «Ως διοίκηση της Σχολής θεωρούμε ότι τόσο ο τρόπος ψήφισης όσο και το περιεχόμενο του άρθρου 296 αποτελεί πρωτόγνωρο για τα ακαδημαϊκά δεδομένα εμπαιγμό δύο ιστορικών Τμημάτων και αφήνει ερωτηματικά σχετικά με τους πραγματικούς σκοπούς αυτής της μεθόδευσης» αναφέρεται μεταξύ άλλων στην ανακοίνωση. Και καταλήγει: «Δηλώνουμε ότι ο αγώνας μας μόλις ξεκίνησε και ότι θα εξαντλήσουμε όλες τις δυνατότητες που μας δίνει ο νόμος, ώστε η διάταξη αυτή να μην ισχύσει για τα δύο ΝΠΔΔ. Δύναμή μας η ομοθυμία των μελών της Σχολής και η συγκινητική συμπαράσταση από την κοινωνία και τους παραγωγικούς και επαγγελματικούς φορείς».
Αγρόκτημα
Μιλώντας στην «ΜτΚ» ο πρόεδρος του Τμήματος Γεωπονίας και πρόεδρος του Ταμείου Διοίκησης και Διαχείρισης Αγροκτήματος Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Χρήστος Δόρδας αναφέρει πως «η κατάργηση του Ταμείου θα λειτουργήσει αρνητικά στην εκπαίδευση χιλιάδων φοιτητών». Το εν λόγω Ταμείο λειτουργεί ως ξεχωριστό Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, διοικείται από επταμελές μη αμειβόμενο διοικητικό συμβούλιο με μια μόνο διεύθυνση και απασχολεί δώδεκα εργαζόμενους. Είναι υπεύθυνο δε, για την λειτουργία και τη διαχείριση του Αγροκτήματος στα γνωστά «Πράσινα Φανάρια» στην Λεωφόρο Γεωργικής Σχολής στη Θεσσαλονίκη. Όπως εξηγεί ο κ. Δόρδας η κατάργηση του Ταμείου δημιουργεί ασάφειες για το μέλλον. Εκείνο που προβληματίζει είναι πως με την κατάργησή του, καταργείται και η δυνατότητα του Ταμείου να λειτουργεί ως «παραγωγός» προκειμένου να εξασφαλίζει τα έσοδα για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών του Αγροκτήματος. Σύμφωνα με τον κ. Δόρδα εντός Αγροκτήματος γίνεται η εκπαίδευση περίπου 3.000 φοιτητών προπτυχιακών, μεταπτυχιακών και διδακτορικών ετησίως. Επίσης, «προσφέρει σημαντικό κοινωνικό έργο» όπως υποστηρίζει, η λειτουργία του είναι ευέλικτη και αποτελεσματική. Εντός του Αγροκτήματος παράγονται προϊόντα όπως: κριθάρι, ελιές, ρόδια, ροδάκινα, βερίκοκα, γάλα, αυγά κ.ά., εκτρέφονται μέλισσες και αγροτικά ζώα όπως βοοειδή, αιγοπρόβατα, χοιρινά, πουλερικά, άλογα κ.α. Εντός του Αγροκτήματος λειτουργούν από το 2010 περίπου 500 περιαστικοί λαχανόκηποι έναντι 120 ευρώ το χρόνο με τη συνέχιση της εν λόγω δραστηριότητας να είναι μετά την ψήφιση του νέου νόμου στον «αέρα». «Η κατάργηση του Ν.Π.Δ.Δ. του Ταμείου Αγροκτήματος θα λειτουργήσει αρνητικά στην εκπαίδευση χιλιάδων φοιτητών και ζητάμε την άμεση απόσυρση της επίμαχης διάταξης, η οποία δεν τέθηκε καν στη διαβούλευση, παρόλο που επηρεάζει την εκπαίδευση χιλιάδων φοιτητών στον Γεωπονικό τομέα» υποστηρίζει ο κ. Δόρδας και σημειώνει ότι ήδη το Ταμείο έχει απευθυνθεί στον νομικό σύμβουλο προκειμένου να ανασταλεί το συγκεκριμένο άρθρο του νόμου.
Πανεπιστημιακά δάση σε Περτούλι και Ταξιάρχη
Σε αντίστοιχη ενέργεια, προχώρησε και το Ταμείο Διοίκησης και Διαχείρισης Πανεπιστημιακών Δασών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με την πρόεδρο του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Θέκλα Τσιτσώνη η κατάργησή του θα έχει αρνητικές συνέπειες στα πανεπιστημιακά δάση στο Περτούλι Τρικάλων (32.000 στρεμμάτων) και Ταξιάρχη Χαλκιδικής (58.000 στρεμμάτων). Το Ταμείο ιδρύθηκε το 1951 και διοικείται από επταμελές διοικητικό συμβούλιο, με τα πέντε μέλη να προέρχονται από το Τμήμα Δασολογίας. «Το Ταμείο ιδρύθηκε τότε με σκοπό να λύσει προβλήματα που προέκυπταν από τη λειτουργία του εντός του Πανεπιστημίου. Οπότε σήμερα είναι αν μη τι άλλο οξύμωρο να το καταργούμε και να επαναφέρουμε μια πρότερη προβληματική κατάσταση» αναφέρεται στην επιστολή που συνυπογράφει και η κ. Τσιτσώνη και εστάλη στο υπουργείο και την πολιτική ηγεσία. «Είναι ένα νομικό πρόσωπο με διττό ρόλο που προάγει την εκπαίδευση και την έρευνα, λειτουργώντας και σαν πιλότος για τις υπόλοιπες δασικές υπηρεσίες με τις καλές πρακτικές που αναδεικνύει, κυρίως όμως, ασκεί έναν κοινωνικό ρόλο παντρεύοντας όλα τα παραπάνω με τις τοπικές κοινωνίες και τους ανθρώπους που ζουν εντός των πανεπιστημιακών δασών, διατηρώντας ισορροπίες και συμβάλλοντας τα μέγιστα στην ανάπτυξη της τοπικής ορεινής οικονομίας προς όφελος όλων» αναφέρεται επίσης στην ίδια επιστολή.
* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 24.07.2022