Περάσαμε μια ημέρα στην Πιπεριά Αριδαίας, στο αποστακτήριο και το οινοποιό της οικογένειας Θωμαΐδη. Γνωρίσαμε τις τρεις γενιές της οικογένειας, που από το εμπόριο σταφυλιού έφτασαν στο οινοποιό και την εμφιάλωση κρασιών. Ανάμεσα στις μνήμες που ξεκινούν από το 1936, υπάρχει και ένα περιστατικό που στιγμάτισε το οινοποιό και την ετικέτα «3ΓΕΝΙΕΣ». Ο 28χρονος Σάββας Θωμαΐδης που έβαλε την «γνώση» στην επιχείρηση και αποτελούσε την «ψυχή» του οινοποιού, έχασε την ζωή του περσινό Σεπτέμβριο κατά την διάρκεια της οινοπαραγωγής. Ο ίδιος είχε ένα όνειρο. Και αυτό το όνειρο αποφάσισαν να συνεχίσει η οικογένειά του.
Η ποικιλία «Αμάσσι» ήταν η κινητήριος δύναμη για να δημιουργηθεί το οινοποιείο Θωμαΐδη και η ετικέτα «3 Γενιές» το 2014. Πρόκειται για μια ποικιλία που «ριζώθηκε» στην περιοχή της Αριδαίας από πρόσφυγες της Μικράς Ασίας και έχει πάρει το όνομα της από την πόλη Αμασεία. Από αυτή την πόλη προέρχονται και οι πρόγονοι της οικογένειας Θωμαΐδη, που ως πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν στην Πιπεριά και απέκτησαν τα πρώτα τους χωράφια. «Το πρώτο αμπέλι το βάλαμε με τον πατέρα μου το 1936, όταν ήμουν 10 χρονών» θυμάται ο 92χρονος Σωτήρης Θωμαΐδης που ξεκίνησε με εμπόριο σταφυλιών. Η συγκεκριμένη ποικιλία ενέπνευσε τους εγγονούς του κ. Θωμαΐδη, που το 2014 παράτησαν ο,τι έκαναν και αποφάσισαν να δημιουργήσουν το οινοποιείο με όραμα να είναι οι πρώτοι που θα εμφιαλώσουν το κρασί «Αμάσσι». Μέχρι και σήμερα παραμένουν οι μοναδικοί που εμφιαλώνουν την συγκεκριμένη ποικιλία, έχοντας ταυτόχρονα και άλλες τέσσερις ετικέτες.
«Είναι ιερό να συνεχίζεις κάτι που το έχεις από τους παππούδες σου. Μεγαλώσαμε βλέποντας τον πατέρα μας να δουλεύει είτε στα χωράφια, είτε στο αποστακτήριο και να κάνει χύμα κρασί. Ήταν το όνειρο του αδελφού μου να το αναπτύξουμε» λέει ο Σωτήρης Θωμαΐδης – ο νεότερος- που πλέον έχει αναλάβει εκτός από το εμπορικό κομμάτι και ολόκληρη την παραγωγή, μετά τον θάνατο του αδελφού του. Ο 31χρονος αν και είναι τελειόφοιτος του Τμήματος Φαρμακευτικής του ΑΠΘ και στο παρελθόν ασχολούνταν και με το μόντελινγκ, αποφάσισε να αφοσιωθεί στην επιχείρηση, καθώς και ο αδελφός του αφού τελείωσε το παιδαγωγικό, έφυγε στην Άλμπα της Ιταλίας για να σπουδάσει οινολογία – οινοπαραγωγή. «Στο βάθος υπήρχε μια καθοδήγηση ώστε να εξελιχθεί αυτό το πλάνο. Ήταν ένα όνειρο του πατέρα μου, που αρχικά το εξέλιξα εγώ. Όμως εμείς φτάσαμε έως το τσίπουρο και το χύμα κρασί. Το κάναμε εμπειρικά, αλλά για την εμφιάλωση χρειαζόταν γνώση. Βοήθησαν πολύ που οι σπουδές του Σάββα και έτσι επενδύσαμε στο οινοποιό» εξομολογείται ο Τάσος Θωμαΐδης (δεύτερη γενιά).
Ο πατέρας του κ. Τάσου, ήταν αυτός που διέκρινε σύννεφα στο εμπόριο και ήθελε να κάνουν το επόμενο βήμα και έτσι το 1999 λειτούργησε για πρώτη φορά το αποστακτήριο. «Αυτή την περίοδο τρώω μόνο καρπούζι» μας είπε 92χορνος πριν ξεκινήσουμε την συνέντευξη, ενώ παραδέχθηκε πως τελευταία οι επιδώσεις του έχουν πέσει. «Μέχρι τα 88 μου, δούλευα 12 ώρες στα αμπέλια» είπε, χωρίς να μπορεί να κρύψει την χαρά του, που πολλές φορές μαρτυρούσαν τα δάκρυα, για την εξέλιξη που είχε η επιχείρηση.« Δεν περιγράφεται ο,τι νιώθω όταν βλέπω αυτό που ξεκίνησα, ότι το αξιοποίησαν τα παιδιά μου και τα μεγαλοποίησαν τα εγγόνια μου».
Την φετινή χρονιά το οινοποιείο θα εμφιαλώσει 50.000 φιάλες και στους στόχους τους είναι να φτάσουν τις 100.000 φιάλες αλλά και να δημιουργήσουν και ένα αποσταγματοποίο για εμφιαλωμένο τσίπουρο. Ο Σωτήρης Θωμαϊδης (τρίτη γενιά), εμφανίζεται ευχαριστημένος καθώς γρήγορα κατάφεραν να έχουν ένα ισχυρό brand αλλά και αισιόδοξος για αυτά που θα ακολουθήσουν. «Το prestige του ελληνικού κρασιού στην διεθνή αγορά ανεβαίνει συνεχώς. Υπάρχει εξαγωγική τάση ειδικά σε ποικιλίες που έχουμε μόνο στην Ελλάδα, όπως το Αμάσσι. Γιατί μπορεί να κάνεις ένα εκπληκτικό σαρντονέ, αλλά σαρντονέ κάνουν σε όλο τον κόσμο» δηλώνει.
Προφανώς, σε μια οικογενειακή επιχείρηση δεν είναι όλα εύκολα, καθώς υπάρχουν διαφωνίες συνεργασίας αλλά και του πατέρα-γιου. «Η παλιότερη γενιά γενικά έχει την τάση να μην μπορεί να παραδεχθεί ότι σε κάποια πράγματα οι νεότεροι είναι μπροστά και υπάρχουν διαρκώς αμφισβητήσεις» επισημαίνει ο 31χρονος. Από την άλλη ο πατέρας του πιστεύει πως «το κλειδί σε αυτές τις σχέσεις το έχουν οι μεγαλύτεροι. Ποτέ δεν ήταν εύκολη η συνεργασία με τα παιδιά, όπως δεν ήταν και η δικιά μου με τον πατέρα μου. Όμως για εμάς ήταν πιο εύκολο να προσεγγίσουμε και να συμβουλέψουμε τα παιδιά, διότι υπήρχε η μόρφωση που δεν είχε η πρώτη γενιά». Ωστόσο ο κ. Τάσος, που αποτελεί όπως λέει την ουρά της επιχείρησης σήμερα, σημειώνει ότι «οι νέοι δεν πρέπει να νομίζουν ότι τα ξέρουν όλα, πρέπει να μαθαίνουν από την εμπειρία και τα λάθη των παλιότερων».
«Το οφείλω στην μνήμη του Σάββα»
Η παρουσία του Σάββα Θωμαΐδη στο οινοποιείο είναι έντονη, ακόμα και ένα χρόνο μετά τον θάνατό του. Οι φωτογραφίες του, οι ετικέτες με το όνομα του και όλα όσα άφησε ο ίδιος υπάρχουν παντού στον χώρο. Ο «επιστήμονας» της επιχείρησης, όπως τον έλεγαν, έφυγε από την ζωή στις 13 Σεπτεμβρίου του 2018, κατά την διαδικασία της αλκοολικής ζύμωσης, όπου παράγεται διοξείδιο του άνθρακα. «Ήταν πολύ ατυχές στιγμή. Η αλήθεια είναι πως δεν συμβαίνει πρώτη φορά σε ένα οινοποιείο, αλλά ήταν δύσκολο να συμβεί σε έναν άνθρωπο που ήταν τόσο μορφωμένος όσο ο αδελφός μου» αναφέρει για την ημέρα που έπρεπε να πάρει την μεγαλύτερη απόφαση της ζωής του. «Έκανα στον αδελφό μου δυο ώρες κάρπα και μου φάνηκε σαν ένα λεπτό. Όταν βγήκα από το δωμάτιο, ο πατέρας ήταν παγωμένος και ρώτησε: «και τώρα τι κάνουμε;». Η απάντηση μου ήταν «συνεχίζουμε όπως πριν και καλύτερα». Μετά το νοσοκομείο κιόλας γύρισα κατευθείαν και μπήκα στο οινοποιό να συνεχίσω την δουλειά που είχε αφήσει στη μέση ο αδελφός μου. Από τότε δεν σταμάτησα λεπτό» αφηγείται ο Σωτήρης Θωμαΐδης για την αντίδραση που του προκάλεσε ο θάνατος του αδελφού του. «Ήταν μια μεγάλη απόφαση που ήξερα ότι θα μου στοιχίσει. Εκτός το κομμάτι της παραγωγής, πρέπει να διαχειριστώ το λογιστικό, νομικό και οικονομικό κομμάτι. Υπάρχουν περίοδοι που δουλεύω 24ώρες την ημέρα. Όμως το οφείλω στον αδελφό μου. Έτσι θα κρατάμε την μνήμη του ζωντανή, καθώς στα μπουκάλια υπάρχει το το όνομά του. Για μένα αυτό έχει μια ιδιαίτερη αξία και είναι αυτό που μπορώ να κάνω, γιατί δεν μπορείς να φέρεις πίσω τον άνθρωπο». Πίσω από τα μπουκάλια πλέον υπάρχουν μικρά ποιήματα που έγραψε ο Σωτήρης για τον αδελφό του, ενώ το ροζέ κρασί πλέον ονομάζεται «Αngel», καθώς στη δεξαμενή αυτού του κρασιού άφησε την τελευταία του πνοή ο Σάββας Θωμαΐδης.
Ο 92χρονος Σωτήρης Θωμαΐδης εύχεται η επιχείρηση να περάσει σε 4η γενιά και να προλάβει να δει δισέγγονα. Στέκεται δίπλα στον γιο του Τάσο, στον εγγονό του Σωτήρη που έχει αναλάβει το μεγαλύτερο βάρος του οινοποιείου και της Φωτεινής που σπουδάζει Γεωπονία με σκοπό να ειδικευτεί στο τομέα των αμπελιών και του οίνου.
*Δημοσιεύθηκε στη «Θεσσαλονίκη» στις 18 Οκτωβρίου 2019