Σε πλήρη ετοιμότητα βρίσκεται ο μηχανισμός της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και των δήμων για την ομαλή διεξαγωγή των περιφερειακών και δημοτικών εκλογών. Οι εκλογές για την ανάδειξη αιρετών οργάνων διοίκησης της περιφέρειας και των δήμων θα διεξαχθούν την Κυριακή 8 Οκτωβρίου 2023 και οι επαναληπτικές σε όποιους δήμους απαιτηθεί την επόμενη Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2023.
Οι νέες αρχές θα εγκατασταθούν την 1η Ιανουαρίου 2024 και η πενταετής θητεία τους θα λήξει στις 31 Δεκεμβρίου 2028.
Στους 38 δήμους των επτά περιφερειακών ενοτήτων της Κεντρικής Μακεδονίας κάλπες θα στηθούν σε 3.651 εκλογικά τμήματα, όπου καλούνται να ψηφίσουν συνολικά 1.659.621 πολίτες, ενώ στην Περιφερειακή Ενότητα της Θεσσαλονίκης θα λειτουργήσουν 1.733 εκλογικά τμήματα στους 14 δήμους με τους εκλογείς να φτάνουν τους 828.121.
Στη δεύτερη μεγαλύτερη περιφερειακή ενότητα της Κεντρικής Μακεδονίας, εκείνη των Σερρών, θα στηθούν 505 εκλογικά τμήματα, στα οποία καλούνται να ψηφίσουν 219.251 πολίτες.
Τα στοιχεία διέθεσε στην ειδική έκδοση της «ΜτΚ» ο γενικός διευθυντής Εσωτερικής Οργάνωσης και Λειτουργίας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας Κωνσταντίνος Μηχαηλίδης.
Περιφερειακές εκλογές
Ο εκλογέας εκφράζει την προτίμησή του σε υποψήφιο συνδυασμού σημειώνοντας στο ψηφοδέλτιο σταυρό παραπλεύρως του ονοματεπωνύμου του, με μαύρο ή μπλε στυλό. Εάν ο σταυρός προτίμησης σημειώνεται με διαφορετικό τρόπο, ερευνάται η εγκυρότητα του ψηφοδελτίου, σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο.
Ψηφοδέλτιο που φέρει περισσότερους από τους επιτρεπόμενους σταυρούς προτίμησης είναι έγκυρο και προσμετράται υπέρ του συνδυασμού, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη κανένας σταυρός προτίμησης.
Για τον υποψήφιο περιφερειάρχη δεν απαιτείται σταυρός προτίμησης. Αν σημειωθεί σταυρός προτίμησης, δεν συνεπάγεται ακυρότητα του ψηφοδελτίου.
Σε περίπτωση επανάληψης της ψηφοφορίας (2ος γύρος), δεν απαιτείται σταυρός προτίμησης.
Αν σημειωθεί σταυρός προτίμησης, δεν συνεπάγεται ακυρότητα του ψηφοδελτίου.
Δημοτικές εκλογές
Με τη σταυροδοσία ο πολίτης εκφράζει την προτίμησή του σε έναν ή δύο ή τρεις υποψηφίους δημοτικούς συμβούλους του δήμου, αν ο αριθμός των μελών του δημοτικού συμβουλίου είναι έως και 19 μέλη.
Αν ο αριθμός των μελών του δημοτικού συμβουλίου είναι μεγαλύτερος ή ίσος του 25, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του υπέρ 4 υποψηφίων κατά ανώτατο όριο.
Επίσης, για την εκλογή συμβούλων δημοτικών κοινοτήτων, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του υπέρ ενός ή δύο υποψηφίων.
Ακολούθως, για την εκλογή προέδρου της δημοτικής κοινότητας, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του υπέρ ενός υποψηφίου.
Τα εκλογικά τμήματα στις επτά ΠΕ
Στο σύνολο της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας θα υπάρχουν 3.651 εκλογικά τμήματα με την κάτωθι κατανομή ανά Περιφερειακή Ενότητα και αριθμό εγγεγραμμένων ψηφοφόρων.
ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΤ ΣΥΝΟΛΟ ΕΚΛΟΓΕΩΝ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 1.733 828.121
ΗΜΑΘΙΑΣ 306 134.098
ΚΙΛΚΙΣ 244 99.802
ΠΕΛΛΑΣ 338 144.161
ΠΙΕΡΙΑΣ 290 130.606
ΣΕΡΡΩΝ 505 219.252
ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 235 103.581
ΣΥΝΟΛΟ 3.651 1.659.621
Το νέο περιφερειακό συμβούλιο στην Κεντρική Μακεδονία
Στις εκλογές της 8ης Οκτωβρίου για την ανάδειξη των Περιφερειακών αρχών στην Περιφέρεια κεντρικής Μακεδονίας θα αναδειχθούν 61 Περιφερειακοί Σύμβουλοι στις 7 Περιφερειακές Ενότητες.
Η κατανομή των εδρών ανά περιφερειακή ενότητα καθώς και ο μέγιστος αριθμός σταυρών που μπορεί να σημειώσει ο ψηφοφόρος είναι στον παρακάτω:
ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΔΡΩΝ ΜΕΓΙΣΤΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΤΑΥΡΩΝ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 36 4
ΗΜΑΘΙΑΣ 5 2
ΚΙΛΚΙΣ 3 2
ΠΕΛΛΑΣ 4 2
ΠΙΕΡΙΑΣ 4 2
ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 4 2
ΣΕΡΡΩΝ 5 2
Πώς εκλέγεται ο δήμαρχος και οι δημοτικοί σύμβουλοι
Η εκλογή του δημάρχου, των δημοτικών συμβούλων, των συμβούλων των δημοτικών ή των τοπικών κοινοτήτων γίνεται κατά συνδυασμούς.
Κάθε συνδυασμός περιλαμβάνει:
α) Τον υποψήφιο δήμαρχο.
β) Τους υποψηφίους δημοτικούς συμβούλους, σε αριθμό ίσο τουλάχιστον με τον αριθμό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας με δυνατότητα προσαύξησης έως και πενήντα τοις εκατό (50%).
γ) Τους υποψήφιους συμβούλους κάθε Δημοτικής Κοινότητας σε αριθμό ίσο τουλάχιστον με τον αριθμό των εδρών της Δημοτικής Κοινότητας με δυνατότητα προσαύξησης κατά έναν.
Τα νέα Δημοτικά Συμβούλια
ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ ΜΕΓΙΣΤΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΤΑΥΡΩΝ
43μελές δημοτικό συμβούλιο Τέσσερις σταυροί
39μελές δημοτικό συμβούλιο
35μελές δημοτικό συμβούλιο
19μελές δημοτικό συμβούλιο Τρεις σταυροί
15μελές δημοτικό συμβούλιο
13μελές δημοτικό συμβούλιο
Συμβούλιο δημοτικών κοινοτήτων Δύο σταυροί άνω των 200 κατοίκων
Πρόεδροι δημοτικών κοινοτήτων Ένας σταυρός μέχρι 200 κατοίκους
Ο εκλογέας εκφράζεται υπέρ των υποψηφίων με σταυρό προτίμησης, ο οποίος σημειώνεται παραπλεύρως του ονόματος του υποψηφίου.
Ο σταυρός σημειώνεται με στυλό μαύρης ή κυανής απόχρωσης δίπλα στο ονοματεπώνυμο του κάθε υποψηφίου, είτε δεξιά είτε αριστερά.
Σταυρός προτίμησης που σημειώνεται με διαφορετικό τρόπο θεωρείται ότι δεν είναι εγγεγραμμένος και η εγκυρότητα του ψηφοδελτίου ελέγχεται, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 23 του ν.4801/2023.
Σημαντικές σημειώσεις
- Στον υποψήφιο δήμαρχο δεν σημειώνεται σταυρός προτίμησης. Η τυχόν σημείωση σταυρού δεν συνεπάγεται ακυρότητα του ψηφοδελτίου.
- Ψηφοδέλτιο, το οποίο φέρει περισσότερους από τους επιτρεπόμενους σταυρούς προτίμησης, είναι μεν έγκυρο και προσμετράται υπέρ του συνδυασμού, χωρίς ωστόσο να λαμβάνονται υπόψη οι σταυροί προτίμησης κατά την καταμέτρηση.
- Ψηφοδέλτιο, το οποίο δεν φέρει σταυρούς προτίμησης, είναι έγκυρο και προσμετράται υπέρ του συνδυασμού.
- Κατά την επαναληπτική ψηφοφορία δεν τίθεται σταυρός προτίμησης, καθόσον αυτή διεξάγεται μεταξύ των υποψήφιων δημάρχων των δύο συνδυασμών που έλαβαν τις περισσότερες ψήφους. Η σημείωση, ωστόσο, σταυρού προτίμησης δεν συνεπάγεται την ακυρότητα του ψηφοδελτίου.
Τι αλλάζει στις προσεχείς εκλογές
Στις προσεχείς αυτοδιοικητικές εκλογές θα εφαρμοστούν σημαντικές αλλαγές σε σχέση με τις αντίστοιχες του 2019.
Ειδικότερα:
1. Επιτυχών συνδυασμός στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές αναδεικνύεται αυτός ο οποίος στον πρώτο γύρο συγκεντρώνει ποσοστό άνω του 43% (43%+1 ψήφο) επί των εγκύρων ψηφοδελτίων κάθε δήμου ή περιφέρειας αντίστοιχα. Αν αυτό δεν καταστεί δυνατόν, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται την επόμενη Κυριακή, 15 Οκτωβρίου 2023, μεταξύ των υποψηφίων δημάρχων ή περιφερειαρχών των δύο πρώτων συνδυασμών.
2. Επανέρχεται η πενταετής θητεία των αυτοδιοικητικών αρχών, όπως ακριβώς ίσχυσε μεταξύ 2014 και 2019. Επομένως, οι νέοι δήμαρχοι και περιφερειάρχες θα αναλάβουν καθήκοντα την 1η Ιανουαρίου 2024 και η θητεία τους θα λήξει την 31η Δεκεμβρίου 2028.
3. Εξορθολογίζεται ο αριθμός των μελών του δημοτικού συμβουλίου και του περιφερειακού συμβουλίου, ώστε να είναι πιο λειτουργικά και να ασκούν αποτελεσματικότερα τον ρόλο που τους αναθέτουν οι πολίτες. Συνολικά, το 2019 είχαν εκλεγεί 9.470 δημοτικοί σύμβουλοι στους 332 δήμους της χώρας, ενώ για την επόμενη θητεία εκλέγονται 8.481. Αντίστοιχα, οι περιφερειακοί σύμβουλοι που θα εκλεγούν στις προσεχείς εκλογές είναι 611 έναντι 703 της τετραετίας 2019-2023.
4. Ταυτόχρονα, αυξάνεται ο μέγιστος αριθμός των υποψηφίων που μπορούν να συμπεριληφθούν στον συνδυασμό υποψήφιου δημάρχου ή περιφερειάρχη, από το 50% του αριθμού των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας στο 150%. Αντίστοιχη είναι και η αύξηση για τους υποψήφιους συμβούλους των δημοτικών κοινοτήτων.
5. Καταργείται η ξεχωριστή κάλπη που χρησιμοποιήθηκε, για μία και μοναδική φορά, στις εκλογές του 2019 για την εκλογή κοινοτικών συμβουλίων. Όπως ίσχυε έως τότε, έτσι και στις προσεχείς εκλογές, οι υποψήφιοι πρόεδροι και σύμβουλοι δημοτικών κοινοτήτων εντάσσονται στους συνδυασμούς των υποψηφίων δημάρχων. Οι δημοτικές κοινότητες με μόνιμο πληθυσμό έως 200 κατοίκους εκλέγουν μονομελές όργανο, τον πρόεδρο της κοινότητας. Δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μεταξύ 201 και 2000 κατοίκων εκλέγουν τριμελές συμβούλιο, με βάση τα αποτελέσματα των εκλογών σε τοπικό επίπεδο. Σε δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μεγαλύτερο των 2.000 κατοίκων, την πλειοψηφία στο συμβούλιο δημοτικής κοινότητας έχει ο συνδυασμός του εκλεγμένου δημάρχου του οικείου δήμου.
*Δημοσιεύθηκε στην ειδική έκοκδοση για τις αυτοδιοικητικές εκλογές στη "ΜτΚ" στη 01.10.2023