Τα «κλικ» στα ηλεκτρονικά καταστήματα των περισσότερων μικρομεσαίων επιχειρήσεων τον Νοέμβριο δεν ήταν ανάλογα με αυτά στο lockdown της άνοιξης, οπότε οι καταναλωτές έκαναν online παραγγελίες για κάθε λογής προϊόντα.
Το μεγάλο φόρτο συγκέντρωσαν οι μεγάλες αλυσίδες ηλεκτρονικών ειδών, παιχνιδιών και πολυεθνικών εταιρειών με ρούχα, με αποτέλεσμα μάλιστα να παρατηρείται καθυστέρηση στις παραδόσεις έως και 15 ημέρες.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση γνωστής ελληνικής αλυσίδας πολυκαταστημάτων, που πλέον σταμάτησε να δέχεται νέες παραγγελίες. «Η αγάπη σας μας έβγαλε νοκ άουτ! Το ηλεκτρονικό μας κατάστημα θα παραμείνει κλειστό μέχρι νεοτέρας, ώστε να εξυπηρετήσουμε απρόσκοπτα τον μέχρι τώρα τεράστιο όγκο παραγγελιών» αναφέρει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση της εταιρείας. Την ίδια ώρα, γνωστή ελληνική εταιρεία με είδη οικιακής χρήσης, ενημέρωσε τους καταναλωτές ότι το e-shop «φράκαρε» και δέχεται μόνο τηλεφωνικές παραγγελίες.
Η κινητικότητα στα διαδικτυακά ράφια των μεγάλων εταιρειών, σαφώς, έφερε μία αύξηση 45% στις υπηρεσίες διανομών -συγκριτικά με τον Νοέμβριο του 2019- σύμφωνα με στοιχεία από την αγορά ταχυμεταφορών. Το ποσοστό αυτό αναμένεται να αυξηθεί όταν αναλυθούν τα στοιχεία από την εκπτωτική περίοδο «Black Friday» και «Cyber Monday».
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που έχουν γίνει μέχρι στιγμής, πριν την εκδήλωση της πανδημίας η αγορά ταχυμεταφορών διεκπεραίωνε κατά μέσο όρο 315.000 αποστολές ανά εργάσιμη ημέρα. Πλέον, μετά τα lockdown, ο αριθμός των διανομών ξεπερνά τις 500.000 ανά ημέρα.
«Πτώση 50% συγκριτικά με το πρώτο lockdown»
«Σ’ αυτή την καραντίνα τα πράγματα είναι διαφορετικά. Συγκριτικά με τον προηγούμενο γενικό lockdown, οι παραγγελίες έχουν μειωθεί κατά 50%» αναφέρει στη «ΜτΚ» ο Αντώνης Σπανός, ιδιοκτήτης εταιρείας με ρούχα, που έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη. «Εμείς αναγκαστικά σταματήσαμε την παραγωγή την ημέρα που εφαρμόστηκε το καθολικό lockdown. Την ίδια ήμερα σταμάτησαν και οι παραγγελίες χονδρικής» σημειώνει για την εικόνα της αγοράς. «Αυτή την φορά ο κόσμος δεν έχει χρήματα στην άκρη για να κάνει περιττές αγορές. Ερχόμαστε και από ένα καλοκαίρι καταστραμμένο οικονομικά, οπότε ο κόσμος προσέχει ιδιαίτερα τις αγορές του» εκτιμά ο κ. Σπανός για την συμπεριφορά των καταναλωτών.
«Στο πρώτο lockdown είχαμε 300 παραγγελίες την ημέρα, τώρα έχουμε 80 έως 100» λέει στη «ΜτΚ» διευθυντής marketing γνωστής νεανικής εταιρείας ένδυσης από τη Θεσσαλονίκη, αναδεικνύοντας τη μείωση στη ζήτηση. «Στην πρώτη καραντίνα, βοηθούσε και η εποχή, καθώς ερχόταν το καλοκαίρι και όλοι είχαν καλύτερη ψυχολογία. Σήμερα, βλέπουμε την επιρροή που είχαν στην οικονομία τα χτυπήματα σε τουρισμό και εστίαση» επισημαίνει.
Σύμφωνα με τους ιδιοκτήτες εταιρειών ένδυσης, τις τελευταίες 20 ημέρες οι καταναλωτές επιλέγουν άνετα ρούχα που μπορούν να φορούν και στο σπίτι. «Ο κόσμος πλέον δεν αγοράζει ρούχα για εξόδους ή για την δουλειά του, καθώς υπάρχει μεγάλο ποσοστό που δουλεύει με τηλεργασία. Παραγγέλνουν κυρίως φόρμες και κολάν, για να βγαίνουν για περπάτημα ή βόλτα με το κατοικίδιό τους» δηλώνει στη «ΜτΚ» ο ιδιοκτήτης βιοτεχνίας Γιάννης Κοροκυθάκης.
Επενδύουν σε social media και… influencers
Με τα φυσικά καταστήματα να είναι κλειστά, οι επιχειρηματίες και βιοτέχνες επενδύουν ξανά στα e-shops τους και στις προωθητικές καμπάνιες μέσω διαδικτύου. Επιστρατεύουν εκ νέου γνωστούς influencers για να διαφημίσουν τα προϊόντα τους, ενώ κάποιοι στήνουν από την αρχή την διαδικτυακή τους «βιτρίνα» ενόψει του νέου lockdown.
«Ασχοληθήκαμε ακόμα περισσότερο τώρα με το e-shop μας, εφόσον τα καταστήματα είναι κλειστά. Ξεκινήσαμε νέες συνεργασίες με influencers και κάνουμε περισσότερες παρουσιάσεις στα μέσα μαζικής ενημερώσεις, ώστε να προωθήσουμε τις διαδικτυακές αγορές» αναφέρει ο κ. Κοροκυθάκης. Όπως λέει ο ίδιος, βλέπει οι προωθητικές ενέργειες να αποδίδουν, καθώς σε σχέση με τον Σεπτέμβριο είδε αύξηση 50% στις παραγγελίες.
Αύξηση στα «delivery», μείωση στον τζίρο!
Κάθε μέρα γίνονται προσλήψεις για διανομείς φαγητού στη Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με τον Bασίλη Κεφαλά, μέλος του συνδικάτου Επισιτισμού και Τουρισμού Θεσσαλονίκης, Πιερίας και Χαλκιδικής. «Αυτή την στιγμή υπάρχει αρκετή ζήτηση για delivery και η ανεργία στον δικό μας χώρο -στους διανομείς φαγητού- είναι χαμηλή» δηλώνει ο κ. Κεφαλάς.
Ωστόσο, η αύξηση στα «delivery» δεν σημαίνει και αύξηση στα ταμεία των εστιατορίων. «Όταν ένα μαγαζί βασίζεται 75% στον τζίρο από τους πελάτες που κάθονταν στο μαγαζί, δεν μπορεί να σωθεί από το delivery. Στην ουσία λειτουργούμε μόνο με αυτό, ώστε να δουλεύουν όσοι περισσότεροι εργαζόμενοι γίνεται και να μην προχωρήσουμε σε αναστολή λειτουργίας» αναφέρει ο ιδιοκτήτης εστιατορίου στο κέντρο της πόλης, Δημήτρης Τσαρούχας.
Από την πλευρά τους οι διανομείς τονίζουν πάντως τον κίνδυνο που νιώθουν για τη μετάδοση του κορονοϊού λόγω της δουλειάς. «Πάμε στο σπίτι του κάθε πελάτη και πολλές επιχειρήσεις δεν μας διαθέτουν πάντα όλα τα κατάλληλα μέσα για την προστασία από τον κορονοϊό» υποστηρίζει ο Βασίλης Κεφαλάς.
Τα μπλε και κόκκινα μηχανάκια
Τους τελευταίους μήνες ολοένα και περισσότερο κυκλοφορούν στην πόλη μηχανάκια εταιρειών που ασχολούνται αποκλειστικά με τις ηλεκτρονικές παραγγελίες και τη διανομή των πακέτων. Η μία εταιρεία είναι ελληνική και ξεχωρίζει από τα μηχανάκια με τους κόκκινους χώρους αποθήκευσης. Χιλιάδες επιχειρήσεις συνεργάζονται με την συγκεκριμένη εταιρεία, όπως και με τη φιλανδική εταιρεία που έστησε γραφεία και στη Θεσσαλονίκη και γέμισε την πόλη με μπλε μηχανάκια.
Στην ουσία, οι δύο εταιρείες εκτός από την πλατφόρμα που διαθέτουν για παραγγελίες, διαθέτουν και δικά τους μηχανάκια που μπορούν να τα χρησιμοποιούν οι επιχειρήσεις όποτε και αν έχουν παραγγελία. Δηλαδή, αντί να έχει μόνιμο προσωπικό για διανομές ένα μαγαζί, μπορεί να συνεργάζεται με την συγκεκριμένη εταιρεία που συνδέει τον πελάτη με την επιχείρηση. Οι εταιρείες αυτές κρατούν ποσοστό από την κάθε παραγγελία.
Σύμφωνα με επιχειρηματίες που συνεργάζονται με τις εταιρείες, οι χρεώσεις ανά παραγγελία αλλάζουν αναλόγως τα χιλιόμετρα που θα διανύσει ο διανομέας για να φτάσει στο σπίτι του πελάτη. «Σίγουρα με τις συνεργασίες αυτές κερδίζεις πελατολόγιο, γλιτώνεις διαφημιστικά φυλλάδια και χορηγούμενες διαφημίσεις στα social media. Ωστόσο, οι παραγγελίες γίνονται μόνο ηλεκτρονικά σε αυτές τις εταιρίες και μεγάλο μέρος του κόσμου δεν έχει ακόμα πρόσβαση και οικειότητα με τις εφαρμογές» στηρίζει ο Δημήτρης Τσαρούχας.
Παράνομα… κουρέματα κατ’ οίκον
Φαινόμενα κερδοσκοπίας που θέτουν σε κίνδυνο την δημόσια υγεία παρατηρούνται και σ’ αυτό το lockdown. Την εμφάνισή τους έκαναν ξανά, κομμωτές και κομμώτριες που σε καλούν σε δικό τους χώρο ή πηγαίνουν στο σπίτι κάθε πελάτη για να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους.
Στη φωτογραφία της «ΜτΚ», φαίνεται η κάρτα που μοιράζει κομμωτής στο κέντρο της πόλης για κατ’ οίκον περιποίηση, έχοντας μάλιστα και προσφορά το κούρεμα. Δεν είναι λίγοι βέβαια, που έχουν βρει «κρησφύγετα» και υποδέχονται με άκρα μυστικότητα τους μακροχρόνιους πελάτες του για το… κούρεμα της καραντίνας.
«Είναι αντιεπαγγελματικό και αυτό είναι το λιγότερο που μπορώ να πω. Κυρίως όμως είναι επικίνδυνο για την μετάδοση του ιού, γιατί δεν τηρούνται οι υγειονομικοί κανόνες» δηλώνει στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος του Σωματείου Κουρέων Κομμωτών Θεσσαλονίκης, Παύλος Κολοβός. «Είναι απατεώνες οι συγκεκριμένοι αλλά δυστυχώς σε αυτό το φαινόμενο συμβάλουν και οι πελάτες που πηγαίνουν. Εμείς δεν μπορούμε να είμαστε χωροφύλακες για τον καθένα. Πρέπει να καταγγελθεί από τους πολίτες το συγκεκριμένο φαινόμενο όπου το εντοπίσουν» τονίζει ο κ. Κολοβός.
Πως θα λειτουργεί το «click away»
Το «click away» φαίνεται να αποτελεί το μεταβατικό στάδιο από το lockdown στην άρση των μέτρων και το άνοιγμα των καταστημάτων. Σύμφωνα με τα σχέδια της κυβέρνησης, η συγκεκριμένη μέθοδος αναμένεται να εφαρμοστεί τα Χριστούγεννα, την περίοδο δηλαδή που αναμένεται να επαναλειτουργήσει το λιανεμπόριο.
Στην πράξη, ο καταναλωτής θα παραγγέλνει ηλεκτρονικά ή τηλεφωνικά το προϊόν που επιθυμεί, θα το προπληρώνει και στη συνέχεια με το απαραίτητο αποδεικτικό θα παραλαμβάνει το προϊόν από ειδικά διαμορφωμένο χώρο έξω από το κατάστημα με ραντεβού που θα προκαθορίζει την ώρα παραλαβής.
Πρόκειται για μία πρακτική που εφαρμόζεται κυρίως στη βόρεια και την κεντρική Ευρώπη. Όμως, ήδη οι έμποροι και οι καταστηματάρχες εκφράζουν επιφυλάξεις για το κατά πόσο θα μπορέσει να εφαρμοστεί στη Θεσσαλονίκη, στηρίζοντας πως δεν θα βολέψει ούτε τους καταναλωτές αλλά ούτε του εργαζόμενους.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 29 Νοεμβρίου 2020