Μεγαλώνει και βαθαίνει το χάσμα μεταξύ της εκκλησίας της Βουλγαρίας και της Ρωσικής εκκλησίας με αφορμή τον πόλεμο της Ουκρανίας.
Στο πιο πρόσφατο περιστατικό ο Πατριάρχης Βουλγαρίας Νεόφυτος αρνήθηκε να δεχτεί και να συναντηθεί με τον μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Αντώνιο, ο οποίος είναι πρόεδρος του τμήματος εξωτερικών σχέσεων της Ρωσικής Εκκλησίας. Ο Επίσκοπος Αντώνιος βρέθηκε χωρίς πρόσκληση από τη Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία, στη Βουλγαρία κάτι που αποτελεί παραβίαση της εκκλησιαστικής τάξης και, στην πράξη, παραβίαση της βουλγαρικής εκκλησιαστικής ανεξαρτησίας με αποτέλεσμα ο Πατριάρχης Νεόφυτος να αρνηθεί να συναντηθεί μαζί του.
Οπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της ιστοσελίδας fosfanariou.gr, στις 6 Δεκεμβρίου, όταν η Ορθόδοξη Εκκλησία γιορτάζει τη μνήμη του Αγίου Νικολάου του Θαυματουργού, ο μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Αντώνιος, πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, έφτασε στη Βουλγαρία για επίσκεψη.
Η πρόφαση ήταν η 70ή επέτειος από την ίδρυση τού εκεί Μετοχίου της Ρωσικής Εκκλησίας.
Τελέστηκε η Θεία Λειτουργία προεξάρχοντος του μητροπολίτου Λόβετς Γαβριήλ, και συλλειτουργούντων του Βολοκολάμσκ Αντωνίου και του αρχιγραμματέα της Ιεράς Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Βουλγαρίας, επισκόπου Μελνίσκι Γερασίμου.
Όμως, αυτή η Θ. Λειτουργία ήταν …διαφορετική, καθώς κατά τη διάρκειά της πραγματοποιήθηκε διαμαρτυρία προς τη Ρωσική Εκκλησία, η οποία καλύφθηκε από όλα τα μέσα ενημέρωσης, με τις κραυγές των διαδηλωτών: «Δολοφόνοι!». Αιτία, η αντίδραση στο ρόλο της Ρωσικής Εκκλησίας στον πόλεμο της Ουκρανίας. Υπενθυμίζεται ότι η Βουλγαρία, ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πήρε θέση κατά της επιθετικής πολιτικής της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ουκρανία και καταδίκασε τη στρατιωτική επίθεση κατά του ουκρανικού λαού.
Ενδεικτικό της όλης κατάστασης είναι το γεγονός ότι η πρέσβειρα της Ρωσικής Ομοσπονδίας στη Βουλγαρία,, Ελεονώρα Μητροφάνοβα, που ήταν παρούσα στην Λειτουργία στο Ρωσικό Μετόχι, θεώρησε σοφότερο να φύγει από την …πίσω πόρτα για να αποφύγει τους διαδηλωτές.
Βουλγαρικά μέσα ενημέρωσης με δημοσιεύματα ήδη από τις 2 Δεκεμβρίου, έγραψαν ότι ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ επισκέπτεται τη χώρα με σαφή στόχο, να επηρεάσει μια πιθανή μελλοντική απόφαση της Συνόδου της Εκκλησίας της Βουλγαρίας να αναγνωρίσει τον «τόμο» για το αυτοκέφαλο που έδωσε η Σερβική Εκκλησία στην Αρχιεπισκοπή Αχρίδος και τον οποίο αναγνωρίζει το Πατριαρχείο Μόσχας. Είναι γνωστό σε όλους στον Ορθόδοξο κόσμο, όμως, ότι μόνο το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει το δικαίωμα να εκδίδει τόμο για αυτοκεφαλία.
Φυσικά, σκοπός της επίσκεψης του Βολοκολάμσκ Αντωνίου και η μη καταδίκη των ρωσικών εγκλημάτων στην Ουκρανία και η μη αναγνώριση της αυτοκεφαλίας της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας, η οποία παρέλαβε τον Τόμο από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο στις αρχές του 2019.
Ο δημοσιογράφος Kalin Manolov, στην εκπομπή “The Alternative”, αναφέρει τα στοιχεία που είναι γνωστά στον ξένο Τύπο, ότι πριν από ενάμιση μήνα απαγορεύθηκε η είσοδος στη Μεγάλη Βρετανία στον Μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Αντώνιο και πριν από 20 ημέρες η συμμετοχή του στη Γερμανία σε μια διάσκεψη για τον διάλογο μεταξύ Ορθοδόξων, Καθολικών και Προτεσταντών προκάλεσε σκάνδαλο. Ο προσκεκλημένος στην εκπομπή, καθηγητής Dilyan Nikolchev, ειδικός στο Εκκλησιαστικό Δίκαιο, σχολίασε πως η επίσκεψη αυτή είναι μάλλον εξ ολοκλήρου πολιτική και όχι εκκλησιαστική (ο Μητροπολίτης Αντώνιος δεν περιλαμβάνεται στον κατάλογο κυρώσεων και ταξιδεύει με διπλωματικό διαβατήριο).
Ήδη από τις 5 Δεκεμβρίου, ο πρόεδρος του κόμματος “Δημοκράτες για μια ισχυρή Βουλγαρία” απέστειλε επιστολή στον πρόεδρο της Επιτροπής για τον έλεγχο των υπηρεσιών ασφαλείας Daniel Mitov, ζητώντας να απαντήσει στο ερώτημα ποια μέτρα ελήφθησαν σε σχέση με την επίσκεψη του μητροπολίτη Βολοκολάμσκ στη Βουλγαρία.
Στις 6 Δεκεμβρίου, ο συνασπισμός «Δημοκρατική Βουλγαρία» εξέδωσε δήλωση εναντίον αυτής της επίσκεψης, η οποία την επόμενη ημέρα διαβάστηκε από το βήμα της Εθνοσυνέλευσης από τη βουλευτή του DB Kremena Kuneva. Παραθέτουμε ολόκληρη τη δήλωση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Δημοκρατικής Βουλγαρίας.
“Στη Βουλγαρία έφτασε σήμερα ο μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Αντώνιος, πρόεδρος του τμήματος εξωτερικών σχέσεων της Ρωσικής Εκκλησίας. Ο Επίσκοπος Αντώνιος έρχεται χωρίς πρόσκληση από τη Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία, κάτι που αποτελεί παραβίαση της εκκλησιαστικής τάξης και, στην πράξη, παραβίαση της βουλγαρικής εκκλησιαστικής ανεξαρτησίας. Ο Πατριάρχης Νεόφυτος αρνήθηκε να συναντηθεί μαζί του. Μόνο ο Μητροπολίτης Βιδίνου Δανιήλ και ο Λόβετς Γαβριήλ εξέφρασαν την επιθυμία τους να συναντήσουν τον Αντώνιο. Με την επίσκεψη του Αντωνίου, ανώτατου εκπροσώπου του Πατριαρχείου Μόσχας, που υποστηρίζει ανοιχτά την εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία, κηρύσσοντάς την δίκαιη και πόλεμο για την υπεράσπιση της Ορθοδοξίας, δικαιολογώντας τις δολοφονίες αμάχων, γυναικών και παιδιών, η Βουλγαρία συμβιβάζεται επίσης. Έρχεται να πιέσει τη Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία να αναγνωρίσει την εκκλησία στη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας με το καθεστώς και το όνομα που καθόρισε η Σερβική Εκκλησία τον Μάιο του 2022. Αυτό θα σήμαινε αναγνώριση από τη Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία του αντικανονικά εκδοθέντος «Τόμου» από τη Σερβική Εκκλησία σχετικά με την εκκλησία στη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας. Σύμφωνα με τους κανόνες της Ορθόδοξης Εκκλησίας, το Οικουμενικό Πατριαρχείο είναι το μόνο που έχει το δικαίωμα να εκδώσει Τόμο για αυτοκεφαλία οποιασδήποτε άλλης Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η υιοθέτηση μιας φιλοσερβικής και φιλορωσικής θέσης από τη Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές διπλωματικές επιπλοκές όχι μόνο με τις άλλες ορθόδοξες εκκλησίες, αλλά και με το ελληνικό κράτος. Τα συμφέροντα της Βουλγαρίας ως μέλους της ΕΕ και του ΝΑΤΟ είναι να διατηρήσει τις στενότερες συμμαχικές και στενότερες σχέσεις με τους γείτονες και τους εταίρους μας. Οι διεκκλησιαστικές σχέσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των διακρατικών σχέσεων και παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το βουλγαρικό κράτος”.