Τις δέκα προτεραιότητες στον τομέα των Υποδομών και Μεταφορών παρουσίασε ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Χρήστος Σταϊκούρας, κατά την ομιλία του στη Βουλή, στο πλαίσιο των προγραμματικών δηλώσεων της Κυβέρνησης.
Ο κ. Σταϊκούρας επεσήμανε τον δυνητικό ρόλο των υποδομών και μεταφορών στη μεγέθυνση και βιώσιμη ανάπτυξη της οικονομίας, στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και στην ολόπλευρη ισχύ της χώρας.
Κατά την εισαγωγική του τοποθέτηση, ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών δήλωσε: «Στον πυρήνα της στρατηγικής στόχευσής μας είναι: Η αποτελεσματική προώθηση των εν εξελίξει έργων και ο ρεαλιστικός σχεδιασμός νέας δέσμης έργων. Η ενίσχυση της ασφάλειας των υποδομών και των μεταφορών. Η βελτίωση της ποιότητας των έργων και των υπηρεσιών. Η βελτίωση της αποδοτικότητας των χρησιμοποιούμενων πόρων, εθνικών και ευρωπαϊκών. Η προώθηση της παραγωγικότητας και της αποτελεσματικότητας όλων των δομών του τομέα. Η ενίσχυση των ‘‘πράσινων’’ υποδομών και μεταφορών. Η ορθολογική αξιοποίηση των πολύτιμων υδάτινων πόρων».
Όπως τόνισε: «Η πατρίδα έχει ανάγκη τις διαφανείς και έντιμες συνεργασίες όλων μας. Ο ισχυρός δημόσιος τομέας αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την βιώσιμη ανάπτυξη ανταγωνιστικού ιδιωτικού τομέα, ενώ ο ισχυρός ιδιωτικός τομέας αποτελεί αναγκαία συνθήκη για τη δυναμική ανάπτυξη παραγωγικού δημόσιου τομέα και μιας παραγωγικής Ελλάδας».
Στη συνέχεια, ο κ. Σταϊκούρας απαρίθμησε τις δέκα προτεραιότητες της νέας πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών
Οι δέκα προτεραιότητες του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών
1η Προτεραιότητα: Η υλοποίηση εμβληματικών έργων υποδομής, ώστε η Ελλάδα να συνδέει και να ενώνει, να μην αποκλείει, ούτε να απομακρύνει.
· 1ο Εμβληματικό Έργο: ΜΕΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Το ΜΕΤΡΟ, προϋπολογισμού άνω των 2 δισ. ευρώ, αναμένεται να εξυπηρετεί, εντός του 2024, περίπου 300.000 μετακινούμενους συμπατριώτες μας ημερησίως.
Εκτιμάται ότι μέχρι το τέλος του 2023, θα έχει οριστικοποιηθεί και η τελική χάραξη των νέων επεκτάσεών του, ώστε η ωρίμανση της δημοπράτησης της - κατά προτεραιότητα - επέκτασης προς τα βορειοδυτικά να προχωρήσει μέσα στην τετραετία που ξεκινάει. Σύντομα, μετά την παράδοση του βασικού έργου, θα παραδοθεί σε λειτουργία και η επέκταση προς Καλαμαριά.
· 2ο Εμβληματικό Έργο: ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Ε-65
Στο σύνολό του αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέσα στην τετραετία, ενώ το τμήμα Λαμία – Ξυνιάδα εκτιμάται ότι θα παραδοθεί έως τις αρχές του 2024.
· 3ο Εμβληματικό Έργο: ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΠΑΤΡΑ – ΠΥΡΓΟΣ
Οι εργασίες ξεκίνησαν, τον Μάρτιο του 2022, και έχει σημειώσει πρόοδος υλοποίησης άνω του 15%. Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2025.
· 4ο Εμβληματικό Έργο: ΟΔΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΑΚΤΙΟ – ΑΜΒΡΑΚΙΑ
Αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2023.
· 5ο Εμβληματικό Έργο: ΒΟΡΕΙΟΣ ΟΔΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΚΡΗΤΗΣ
Τα πρώτα εργοτάξια εγκαταστάθηκαν μέσα στο 2022. Όλα τα μέτωπα θα έχουν ανοίξει εντός του 2024. Το τμήμα Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος και το Χερσόνησος – Νεάπολη έχουν συμβασιοποιηθεί. Εντός της τετραετίας αναμένεται να ολοκληρωθεί η κατασκευή τους. Στο μεταξύ, θα δρομολογηθεί και η κατασκευή του τμήματος Χανιά – Χερσόνησος.
· 6ο Εμβληματικό Έργο: Γραμμή 4 του Μετρό της Αθήνας.
Είναι σε εξέλιξη οι πρόδρομες εργασίες, και η πρόοδος είναι σχεδόν στο 50%.
Ο πρώτος μετροπόντικας έχει ήδη διανύσει τα πρώτα 30 μέτρα, και είναι σε φάση συστηματοποίησης της εκσκαφής. Ο δεύτερος είναι ήδη στην Ελλάδα και αναμένεται να ξεκινήσει το φθινόπωρο.
2η Προτεραιότητα: Η ανανέωση του στόλου των λεωφορείων.
Υλοποιείται η ανανέωση του υφιστάμενου γερασμένου στόλου των λεωφορείων, με την προμήθεια 650 νέων οχημάτων μηδενικών ρύπων, ηλεκτρικών και φυσικού αερίου, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Τα πρώτα νέα λεωφορεία αναμένεται να ενταχθούν στους στόλους των δύο πόλεων στις αρχές του 2024. Επίσης, θα ξεκινήσουν, εκτιμάται εντός του 2023, οι διαδικασίες για την δεύτερη φάση του διαγωνισμού προμήθειας επιπλέον 650 λεωφορείων αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, κυρίως ηλεκτρικών, αργής και ταχείας φόρτισης, που προγραμματίζεται να συγχρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ.
3η Προτεραιότητα: Η αναβάθμιση και αναδιάταξη του συστήματος, των υποδομών και της οργάνωσης του σιδηροδρομικού δικτύου, με τον βέλτιστο συντονισμό όλων των εμπλεκόμενων φορέων.
4η Προτεραιότητα: Η αναβάθμιση του συστήματος ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας και η αναδιοργάνωση της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας. Το Σύστημα Ελέγχου Εναέριας Κυκλοφορίας αναβαθμίζεται. Η σύμβαση αναμένεται να υπογραφεί το 2ο εξάμηνο του 2023, και ο χρόνος υλοποίησης είναι 2 έτη. Επίσης θα εισαχθεί, μέσα στο 2ο εξάμηνο του 2023, νομοσχέδιο για το νέο οργανισμό της Υ.Π.Α. Στόχος είναι η δημιουργία ενός ευέλικτου οργανισμού, ο οποίος θα έχει τα εφόδια να αντιμετωπίζει τις προκλήσεις, άμεσα και αποτελεσματικά. Επίσης, θα δρομολογηθούν πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της λειτουργίας της Αρχής Πολιτικής Αεροπορίας.
5η Προτεραιότητα: Η ενίσχυση της οδικής ασφάλειας.
Προωθείται η κύρωση ενός Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου, με όραμα εναρμονισμένο προς τις στρατηγικές και τις δράσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ο.Η.Ε., και με κεντρικό στόχο τη μείωση των ατυχημάτων κατά 30% ως το 2025 και κατά 50% ως το 2030.
Το Στρατηγικό Σχέδιο περιλαμβάνει 44 δράσεις και 200 μέτρα οδικής ασφάλειας, μεταξύ άλλων:
§ τη σύσταση Εθνικού Παρατηρητηρίου Οδικής Ασφάλειας,
§ την υλοποίηση Εθνικής Επικοινωνιακής Πολιτικής Οδικής Ασφάλειας,
§ την ανάπτυξη Συστήματος Διαχείρισης Παραβάσεων για την ψηφιακή καταγραφή των οδικών παραβάσεων,
§ την ανάπτυξη Ψηφιακής Υποδομής Ταυτοποίησης Οχημάτων.
6η Προτεραιότητα: Η ενίσχυση της αεριοκίνησης, της ηλεκτροκίνησης και της υδρογονοκίνησης. Ανάμεσα σε άλλες πρωτοβουλίες, έχει ολοκληρωθεί η σύνταξη του Εθνικού Σχεδίου Ηλεκτροκίνησης, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή, και δρομολογείται το νέο θεσμικό πλαίσιο για την υδρογονοκίνηση. Στόχος είναι να τεθούν σε λειτουργία 11.000 δημόσια προσβάσιμοι φορτιστές σε κοινόχρηστους χώρους αστικών κέντρων έως τις αρχές του 2026.
7η Προτεραιότητα: Η υλοποίηση επενδύσεων σε αρδευτικά δίκτυα.
Η αύξηση της ζήτησης για νερό, σε συνδυασμό με τη μείωση στη διαθεσιμότητά του λόγω παρατεταμένων περιόδων ξηρασίας, καθιστούν επιτακτική την ανάγκη επένδυσης σε εγγειοβελτιωτικές και αρδευτικές υποδομές. Τα μεγάλα αρδευτικά έργα του Υπουργείου, και τα οποία έχουν ήδη δημοπρατηθεί, είναι αυτά της περιοχής Βάλτου-Αμφιλοχίας, στο Μπραμιανό της Ιεράπετρας, το φράγμα Ενιπέα και το φράγμα του Ταυρωνίτη. Σε αυτά προστίθενται 63 μεγάλα αρδευτικά έργα, προϋπολογισμού 784 εκατ. ευρώ, που βρίσκονται σε διαφορετικές φάσεις ωρίμανσης, η υλοποίηση των οποίων θα επιταχυνθεί.
8η Προτεραιότητα: Η υποστήριξη ανέπαφων πληρωμών.
Το έργο αφορά στην εισαγωγή της χρήσης τραπεζικών καρτών και κινητών τηλεφώνων για μετακινήσεις με μέσα μαζικής μεταφοράς. Μέσο κομίστρου θα αποτελεί η ίδια η τραπεζική κάρτα, είτε σε μορφή πλαστικού είτε ενσωματωμένη στο κινητό τηλέφωνο. Το σύστημα, μέσω τακτικών εκκαθαρίσεων που θα πραγματοποιεί, θα είναι σε θέση να χρεώνει τους επιβάτες το φθηνότερο οικονομικό πακέτο που είναι διαθέσιμο, βάσει της πολιτικής κομίστρου του ΟΑΣΑ.
9η Προτεραιότητα: Η ψηφιοποίηση εργασιών.
Με χρηματοδότηση από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους, θα αναβαθμιστεί το ΕΣΗΔΗΣ δημοσίων έργων, θα δημιουργηθεί νέο πληροφοριακό σύστημα απλούστευσης των διαδικασιών διαχείρισης των μητρώων συντελεστών παραγωγής δημόσιων και ιδιωτικών έργων, θα δημιουργηθεί εθνικός ψηφιακός χάρτης απαλλοτριώσεων καθώς και ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα για την κεντρική και ενιαία παρακολούθηση και διαχείριση όλων των απαλλοτριώσεων του Υπουργείου, ολοκληρωμένο πληροφοριακό ψηφιακό σύστημα διαχείρισης τεχνικών έργων και πόρων του Υπουργείου, καθώς και το Μητρώο Υποδομών Φορέων Αγοράς Ηλεκτροκίνησης, για τη διαχείριση όλων των σημείων φόρτισης στην επικράτεια.
10η Προτεραιότητα: Η ανάπτυξη στρατηγικού σχεδίου για την εφαρμογή της Τεχνολογίας Μοντελοποίησης στην Ελλάδα. Αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την δημιουργία ανθεκτικών και βιώσιμων έργων, με στόχο τη βελτίωση των διαδικασιών ανάθεσης μελετών, κατασκευών και συντήρησης έργων, αποτρέποντας λάθη, υπερβάσεις χρόνου και κόστους, σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής αυτών.
Στην τοποθέτησή του ο κ. Σταϊκούρας τόνισε: «Για την υλοποίηση αυτών των προτεραιοτήτων θα εργαστούμε σκληρά, με συνοχή, εντιμότητα, ταχύτητα, αποφασιστικότητα και αποτελεσματικότητα. Σήμερα, σας καλώ, όλες και όλους, να συμβάλλουμε, στο μέγιστο δυνατό βαθμό, στη βιώσιμη ανάπτυξη όλης της επικράτειας, στη βελτίωση των συνθηκών ζωής και της καθημερινότητας όλων των πολιτών της χώρας και, σε τελική ανάλυση, στην ολόπλευρη ισχυροποίηση της πατρίδας μας».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Παππάς, σε παρέμβασή του επέκρινε τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη αλλά και τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Χρήστο Σταϊκούρα πως δεν είπαν «ούτε μισή κουβέντα» για τους σιδηροδρόμους ειδικά όταν πριν λίγους μήνες είχαμε την μεγαλύτερη σιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη. Ρώτησε τον υπουργό εάν θα συνεχίσει την πολιτική του προηγούμενου υπουργού κ. Κ. Καραμανλή «που εγκατέλειψε τον σιδηρόδρομο για να προχωρήσει το σχέδιο των ΣΔΙΤ στο δίκτυο». Ο κ. Παππάς ανέφερε πως η Ξάνθη δεν έχει να δει τρένο εδώ και τέσσερα χρόνια. Το τρένο δεν βλέπουμε να πηγαίνει στην Πάτρα ούτε αυτή την τετραετία.
Στον Πύργο υπάρχει τεχνική βάση και δεν υπάρχουν δρομολόγια. Τώρα που μιλάμε υπάρχει στην Αττική πρόβλημα στην τηλεδιοίκηση και την σηματοδότηση» και κατέληξε λέγοντας πως «δεν ξέρω γιατί υπάρχει αυτή η εκκωφαντική σιωπή. Μήπως υπάρχει κάποιο σχέδιο να κλείσει το τρένο ως μέσο μεταφοράς και να ασχολείται μόνο με εμπορευματικές μεταφορές;»
Επίσης, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της αξιωματικής αντιπολίτευσης ρώτησε τον υπουργό εάν είναι στο τραπέζι ακόμα το σχέδιο για την ιδιωτικοποίηση της συντήρησης του σιδηροδρομικού σχεδίου και υπάρχει ατζέντα που έχετε και δεν πρέπει να την ξέρει η εθνική αντιπροσωπεία;». Τέλος έθεσε και το θέμα της ΕΥΔΑΠ ρωτώντας εάν έχει αλλάξει στην πραγματικότητα η στρατηγική σας ή θα προχωρήσει η ιδιωτικοποίηση της συντήρησης του εξωτερικού δικτύου της.
Ο κ. Σταϊκούρας απάντησε στον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ ότι «υπάρχουν δύο σχολές σκέψεις, αυτή της αυταπάτης, των ψευδαισθήσεων και των μουσαμάδων που την εκφράζετε εσείς και η δική μας που μιλάει με έργα, υπευθυνότητα, σοβαρότητα και ρεαλιστικά χρονοδιαγράμματα» Ο υπουργός, επισήμανε στον κ. Παππά ότι «η τρίτη προτεραιότητά μας, είναι η αναβάθμιση και η αναδιάταξη του συστήματος των υποδομών και της οργάνωσης του σιδηροδρομικού δικτύου με τον βέλτιστο συντονισμό όλων των εμπλεκόμενων φορέων και προς αυτή την κατεύθυνση ήδη εργαζόμαστε».
Ο κ. Σταϊκούρας δεσμεύτηκε πως «σε συστημική βάση όλοι μας θα λογοδοτούμε εντός και εκτός Βουλής για την υλοποίηση αυτής της προτεραιότητας». Προανήγγειλε ότι «τις επόμενες ώρες και ημέρες θα ολοκληρωθεί η υπογραφή της σύμβασης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και του ΟΣΕ έτσι ώστε να τον ενισχύσουμε με χρηματοδότηση, σημαντικά σε σχέση με το παρελθόν, την ασφάλεια , την συντήρηση και την βελτίωση εξυπηρέτησης των υποδομών και των σιδηροδρομικών δικτύων».
Παρατήρησε όμως ότι θα απαιτηθεί και από την διοίκηση του ΟΣΕ η αντίστοιχη λογοδοσία. Αυτή, είπε ο κ. Σταϊκούρας είναι και «η πρώτη πρωτοβουλία που αναλαμβάνουμε τις επόμενες ώρες και "ναι" σε τακτική βάση θα υπάρχει ενημέρωση της πολιτικής ηγεσίας για ένα θέμα που συγκλόνισε την ελληνική κοινωνία.
Τέλος, ο υπουργός ανέφερε ότι η ΕΥΔΑΠ πήγε στο Υπερταμείο από τον ΣΥΡΙΖΑ, προσθέτοντας ότι «προσπαθήσαμε να διορθώσουμε σφάλματα της δικής σας Κυβέρνησης. 'Αρα μην μιλάτε γι' αυτά και όταν μιλάτε να είστε προσεκτικοί σε αυτά που λέτε»