Το ενδιαφέρον ενεργειακών κολοσσών από τις χώρες του Κόλπου για συμμετοχή σε τεμάχια της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) αποκάλυψε ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης, μιλώντας στο 12ο Ενεργειακό Συμπόσιο.
Χαρακτήρισε το ενδιαφέρον αυτό ως ψήφο εμπιστοσύνη για τις προοπτικές της κυπριακής ΑΟΖ, αναφέροντας παράλληλα ότι υπάρχουν και πολλές άλλες πολιτικές και διπλωματικές διαστάσεις. Όπως είπε, βρίσκονται σε κάποιες πρώτες συζητήσεις και ενθαρρύνουν αυτή τη συμμετοχή στην ΑΟΖ.
Ο Χριστοδουλίδης ανέφερε παράλληλα ότι προχωρούν εντατικά οι διεργασίες για αξιοποίηση του κοιτάσματος «Αφροδίτη» και αναμένεται η οριστικοποίηση του σχεδίου ανάπτυξης και παραγωγής εντός Ιανουαρίου, ενώ είπε ότι αναμένεται και σχέδιο ανάπτυξης του κοιτάσματος «Κρόνος» και για τον σκοπό αυτό είχε χθες τηλεφωνική συνομιλία με τον Εκτελεστικό Διευθυντή της ΕΝΙ Κλαούντιο Ντεσκάλτζι.
Χριστοδουλίδης: Μέχρι το τέλος του έτους η ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου- Κρήτης
Όσον αφορά την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Κρήτης ανέφερε ότι μέχρι το τέλος του έτους η Κυπριακή Δημοκρατία θα προχωρήσει σε ανακοινώσεις για τη συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο του έργου, ενώ για το έργο βρίσκονται σε διαβουλεύσεις τόσο με την Ελλάδα και την Γαλλία όσο και με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Οι διαβουλεύσεις αυτές ανέφερε, στοχεύουν στη δημιουργία μιας κοινής εταιρείας για συμμετοχή στο έργο. Είπε επίσης ότι βρίσκονται σε επαφή με τις ΗΠΑ και συζήτησαν με τον Αμερικανό Πρόεδρο, στην πρόσφατη συνάντησή τους, την εκδήλωση ενδιαφέροντος από αμερικανικά επενδυτικά ταμεία για συμμετοχή στο συγκεκριμένο έργο. Ανέφερε ακόμα ότι στο παρόν στάδιο, τόσο η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων όσο και οι σύμβουλοί της Κυβέρνησης μελετούν όλα τα σχετικά στοιχεία πολύ σύντομα θα υπάρχουν και τις απόψεις τους ενώπιόν τους για να προχωρήσουν και στις τελικές ανακοινώσεις.
«Είναι σημαντικό ότι το έργο αυτό, η διασύνδεση, δεν είναι μόνο για την Ελλάδα, δεν είναι μόνο για την Κύπρο, είναι σημαντική και για την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση, για τους στόχους που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι το 2030 για να υπάρχουν οι ίδιες τιμές, αν είναι εφικτό, στο κόστος του ηλεκτρισμού σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και για αυτό, εξάλλου, το έργο είναι κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος», είπε. Όσον αφορά τα έργα για το τερματικό εισαγωγής φυσικού αερίου στο Βασιλικού, είπε ότι ολοκληρώνεται η διαδικασία αγοράς υπηρεσιών διαχειριστή του έργου από την ΕΤΥΦΑ για επανέναρξη το συντομότερο των κατασκευαστικών εργασιών, ενώ αναμένουν την έλευση της πλωτής μονάδας «Προμηθέας» μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου. Στόχος, όπως είπε, είναι να τελειώσουν οι εργασίες του Βασιλικού μέχρι το τέλος του 2025 και για τις τρεις πτυχές του έργου. Αναφερόμενος στον μεγάλο στόχο της μείωσης του κόστους του ηλεκτρισμού στην Κύπρο αναφέρθηκε στην έλευση φυσικού αερίου στην Κύπρο για ηλεκτροπαραγωγή, στην περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ στο να ενεργειακό μείγμα της χώρας, σε συνδυασμό με μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας, αλλά και στη λειτουργία της ανταγωνιστικής αγοράς στην Κύπρο εντός του 2025.
Ο Πρόεδρος αναφέρθηκε στη χθεσινή έγκριση από το Υπουργικό Συμβουλίου του πρώτου σχεδίου αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας που προέρχεται από ΑΠΕ. Πρόσθεσε ότι δεν είναι θετικό το 18% -19% των ΑΠΕ στο ενεργειακό μήνυμα της χώρας μας και αποκοπές πράσινης ενέργειας και ο στόχος του σχεδίου είναι να μειωθούν οι αποκοπές και σταθερότητα του δικτύου. «Η Κύπρος θα παραδώσει στην Κομισιόν το αναθεωρημένο σχέδιο μας για την ενέργεια και το κλίμα» Ο Πρόεδρος ανέφερε ακόμα ότι πριν το τέλος του χρόνου, η Κυπριακή Δημοκρατία θα παραδώσει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το τελικό, αναθεωρημένο σχέδιο μας για την ενέργεια και το κλίμα, ενώ τρέχουν ήδη σημαντικά σχέδια χορηγιών και θα ανακοινωθούν σύντομα και άλλα. Πρόσθεσε ότι η Κυβέρνηση προχωρεί με γοργούς ρυθμούς στην ολοκλήρωση όλων των απαραίτητων διαδικασιών, ώστε εντός του 2025 να λειτουργήσει μια αποτελεσματική, μια ανταγωνιστική και βιώσιμη αγορά ηλεκτρισμού, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες της Κύπρου και θα εξυπηρετεί, τον στόχο μας για μείωση της τιμής του ηλεκτρισμού. Μια αγορά, όπως είπε, η οποία θα αξιοποιήσει στο έπακρο τα οφέλη από την αυξανόμενη παραγωγή ηλεκτρισμού από ανανεώσιμες πηγές Ενέργειας προς όφελος των Κυπρίων καταναλωτών ηλεκτρισμού.
Αναφέρθηκε επίσης στην απόφαση στο τέλος Οκτωβρίου για τη λήψη επιπρόσθετων μέτρων, στοχευμένων και μεσοπρόθεσμων, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για μείωση του αντίκτυπου του ενεργειακού κόστους, ειδικότερα σε ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Πρόσθεσε ότι αποφασίστηκε η επέκταση του μέτρου της υφιστάμενης επιδότησης της τιμής χρέωσης του ηλεκτρισμού για την ειδική οικιακή διατίμηση ευάλωτων καταναλωτών και της εμπορικής χρήσης, ώστε να καλύψει τους χαμηλοσυνταξιούχους και τις μονογονεϊκές οικογένειες. Αυτό το μέτρο, είπε, θα ισχύει μέχρι τον Δεκέμβριο του 2025, με ένα εκτιμώμενο κόστος γύρω στα 25 εκατομμύρια.
Για το σχέδιο Φωτοβολταϊκα για Όλους, είπε ότι για αυτό το σχέδιο για 3.000 νέους δικαιούχους μέσα σε μια βδομάδα υπήρξαν 1.500 αιτήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος και αν προκύψει ανάγκη θα ανακοινωθεί και νέο σχέδιο που να καλύπτει όλους τους πολίτες για να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά συστήματα στις οικίες τους, χωρίς την καταβολή του αρχικού κεφαλαίου και με μοναδικό κριτήριο την ισχύ του συστήματος. Επιπλέον, ανέφερε ότι έχει διατεθεί ποσό 30 εκατομμυρίων για το σχέδιο Εξοικονομώ και Αναβαθμίζω, το οποίο αφορά την ενεργειακή αναβάθμιση υφιστάμενων κατοικιών. Αναφερόμενος στην πρόσφατη συμμετοχή του στη Σύνοδο για το Κλίμα COP29 στο Ντουμπάι, είπε ότι όλα όσα άκουσε δεν επιτρέπουν ιδιαίτερη αισιοδοξία σε σχέση με τους στόχους της πράσινης μετάβασης. Αναφέρθηκε επίσης και στη συμμετοχή στου Άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στη Βουδαπέστη και είπε ότι τα σημαντικότερα θέματα που συζητήθηκαν ήταν η έκθεση Ντράγκι για την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ και η ανάγκη για αύξηση της παραγωγικότητας μέσα από τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Στο πλαίσιο αυτό συζητήθηκε και το κόστος της οικονομίας που είναι άμεσα συνυφασμένο με τα θέματα ενέργειας.
Πρόσθεσε ότι στην Ευρώπη δεν υπάρχει μια ξεκάθαρη απάντηση σε σχέση με την πράσινη μετάβαση και την ανταγωνιστικότητα και κατά πόσο μπορούν να συνδυαστούν ώστε να ενισχυθεί τόσο η ανταγωνιστικότητα όσο και να επιτευχθούν οι στόχοι της πράσινης μετάβασης. «Θέλω να σας πω ότι σε σχέση με την πράσινη μετάβαση -που επαναλαμβάνω, πρέπει να πετύχουμε τους στόχους- ως πρώτη μου αντίδραση είναι ότι ως Ευρωπαϊκή Ένωση έχουμε θέσει πολύ υψηλούς στόχους, τους οποίους δεν θεωρώ ότι είναι εφικτό να πετύχουμε στα συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα που έχουμε θέσει», ανέφερε.
Την ίδια στιγμή πρόσθεσε δεν έχουν προχωρήσει σε άλλα μεγάλα θέματα που έχουν σχέση με την ανταγωνιστικότητα. Ταυτόχρονα ανέφερε ότι στην Ουγγαρία συζητήθηκε η εκλογή του νέου Αμερικανού Προέδρου και είπε ότι η προσέγγιση της ΕΕ είναι θετική, αφού οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι σημαντικότερος στρατηγικός σύμμαχος της ΕΕ και οι ισχυρές διατλαντικές σχέσεις αποτελούν βασικό σταθμό για αντιμετώπιση των σημερινών προκλήσεων. Όσον αφορά τη νέα προσέγγιση της νέας αμερικανικής κυβέρνησης στα θέματα της κλιματικής αλλαγή, είπε ότι όλοι στην ΕΕ αναμένουν στην πράξη να δουν το πώς θα κινηθούν σε αυτό το θέμα οι ΗΠΑ.