Η Θεσσαλονίκη είναι ψηλά στην ατζέντα της κυβέρνησης, λέει ο Χρήστος Σταϊκούρας σημειώνοντας ότι η πόλη, με τις παρεμβάσεις που υλοποιεί η κυβέρνηση, «μετατρέπεται σε πόλη ολιστικής ανάπτυξης, βελτιώνει την ποιότητα ζωής των πολιτών και επισκεπτών της και ενισχύει το γεωπολιτικό και γεω-στρατηγικό αποτύπωμά της στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Μεταμορφώνεται, εξελίσσεται, αναπτύσσεται, προοδεύει».
Ο υπουργός Μεταφορών και Υποδομών, σε συνέντευξή του στη «ΜτΚ», αναλύει την ατζέντα των μεγάλων έργων της Θεσσαλονίκης. «Αντιλαμβανόμαστε τους προβληματισμούς και την καχυποψία των πολιτών της συμπρωτεύουσας. Η ιστορία και η πορεία υλοποίησης δημοσίων έργων στη Θεσσαλονίκη δεν είναι σύμμαχος της κυβέρνησης. Όμως θα αποδείξουμε ότι έχουμε διδαχθεί από διαχρονικά σφάλματα και αβελτηρίες, και θα είμαστε συνεπείς στις δεσμεύσεις μας».
Αυτό ισχύει καταρχάς για το Μετρό: «Ναι. Το χρονοδιάγραμμα παράδοσης του Μετρό της Θεσσαλονίκης εντός του δευτέρου εξαμήνου 2024 θα τηρηθεί απαρέγκλιτα, διαθέτοντας τα πλέον καινοτόμα συστήματα και τις πιο απαιτητικές προδιαγραφές ποιότητας, λειτουργικότητας και ασφάλειας» σημειώνει, προσθέτοντας ότι «με την πρόσφατη υπογραφή της σύμβασης για τη λειτουργία και τη συντήρηση, μπήκαμε στην τελική ευθεία για την ολοκλήρωσή του. Μετά την παράδοση του βασικού έργου θα προχωρήσει και η επέκταση προς την Καλαμαριά, με την ολοκλήρωση της οποίας προβλέπεται να εξυπηρετούνται καθημερινά 313.000 επιβάτες.
Για το FlyOver απαντά ότι «η κατάσταση στους δρόμους της Θεσσαλονίκης δεν ήταν ικανοποιητική και πριν την έναρξη εργασιών κατασκευής του. Και μελλοντικά, χωρίς την υλοποίηση του συγκεκριμένου έργου, θα είναι χειρότερη». Και προσθέτει: «Η αλήθεια είναι ότι θα υπάρξει επιβάρυνση της καθημερινότητας συμπατριωτών μας, για κάποιο χρονικό διάστημα. Επιδίωξή μας, κυβέρνησης, αυτοδιοίκησης και φορέων, είναι αυτή να ελαχιστοποιηθεί».
Τέλος, για τον ΟΑΣΘ σημειώνει: «Πράγματι, η εικόνα δεν είναι ικανοποιητική. Ειδικά όταν έχουμε έναν φορέα όπως είναι ο ΟΑΣΘ, σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης από το 2017! Γίνεται όμως σοβαρή, συλλογική προσπάθεια ώστε αυτή η εικόνα να βελτιωθεί άμεσα και όσο γίνεται περισσότερο. Αναφέρει δε τα πρώτα θετικά στοιχεία: Ότι έχουν αναλάβει υπηρεσία 20 επιπλέον οδηγοί μέσω εσωτερικών μετακινήσεων, ότι δρομολογείται άμεσα προκήρυξη για πρόσληψη 150 νέων οδηγών στον Οργανισμό, ότι έχουν τεθεί ή θα τεθούν σε λειτουργία νέα δρομολόγια μέχρι αρχές Δεκεμβρίου -με συνεργασία του ΟΣΕΘ με τα ΚΤΕΛ- και ότι μέχρι τέλος Απριλίου 2024 θα βρίσκονται στους δρόμους της πόλης 110 νέα ηλεκτρικά λεωφορεία.
«Αντιλαμβάνεται συνεπώς κάνεις την προσπάθεια η οποία καταβάλλεται ώστε να βελτιωθεί, όσο είναι εφικτό, η καθημερινότητα του πολίτη. Αλλά μαγικές συνταγές ή λύσεις, δεν υπάρχουν, τονίζει.
Κύριε Σταϊκούρα, μετά το τιμόνι της εθνικής οικονομίας αναλάβατε τον εξίσου δύσκολο τομέα των μεταφορών και των υποδομών. Πώς κύλησε η πρώτη περίοδος στη νέα σας θέση;
Στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, ήδη από τις προγραμματικές μας δηλώσεις, καταστήσαμε ξεκάθαρο ότι στόχος μας είναι η συστηματική και στοχευμένη προσπάθεια για σύγχρονες υποδομές και ασφαλείς μεταφορές.
Δίνουμε μεγάλη έμφαση στη βιώσιμη κινητικότητα στα μεγάλα αστικά κέντρα, προκειμένου να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής και την καθημερινότητα των πολιτών με ταυτόχρονη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Μετρό, ηλεκτρικά λεωφορεία, λεωφορεία φυσικού αερίου, προώθηση της ηλεκτροκίνησης και των ήπιων μορφών μετακίνησης. Καινοτόμες και σύγχρονες πρωτοβουλίες οι οποίες μπορεί σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη να είναι πλέον αυτονόητες, αλλά δεν είναι καθόλου εύκολο να υλοποιηθούν χωρίς σχέδιο, όραμα, πολιτική βούληση και αποφασιστικότητα.
Στον τομέα των υποδομών υλοποιούμε εκατοντάδες μικρά και μεγάλα δημόσια έργα σε όλη την επικράτεια, με αυστηρή τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων. Ως προς την υλοποίηση των εμβληματικών εθνικών έργων, κεντρική θέση κατέχει το Μετρό Θεσσαλονίκης στο οποίο οι πολίτες θα επιβιβαστούν εντός του 2024. Παράλληλα, μεταξύ άλλων, ένα σημαντικό τμήμα του Ε65 παραδίδεται τους πρώτους μήνες του 2024, ο αυτοκινητόδρομος Πάτρα-Πύργος προχωρά σε ποσοστό ολοκλήρωσης άνω του 25% μέχρι σήμερα, η οδική σύνδεση Άκτιο-Αμβρακία θα παραδοθεί στο σύνολό της φέτος ενώ επαναδημοπρατήθηκαν σημαντικά οδικά έργα, όπως το Ιωάννινα-Κακκαβιά και τμήμα του οδικού άξονα Λαμία-Καρπενήσι.
Παράλληλα προωθούμε την κατασκευή μεγάλων αρδευτικών, εγγειοβελτιωτικών και αντιπλημμυρικών έργων. Σε εξέλιξη βρίσκονται μελέτες ύψους 28,9 εκατ. ευρώ για 11 μεγάλα αντιπλημμυρικά έργα και υλοποιούνται άλλα 10, συνολικού ύψους 344 εκατ. ευρώ, στις Περιφέρειες Αττικής, Κεντρικής Μακεδονίας και Πελοποννήσου.
Έως το τέλος της τετραετίας πιστεύουμε ότι θα μπορούμε τεκμηριωμένα να ισχυριζόμαστε ότι η χώρα μας ενισχύει τη θέση της ως θετικό παράδειγμα, ως «παίκτης» θετικής μνημόνευσης.
Πολλοί ισχυρίζονται ότι η κυβέρνηση δεν ξεκίνησε τη νέα της θητεία με το δεξί, καθώς το καλοκαίρι η αξιολόγηση για τους τρόπους που αντιμετώπισε τα καιρικά φαινόμενα, ιδιαίτερα στις πλημμύρες στη Θεσσαλία, δεν ήταν η καλύτερη. Τι απαντάτε σε αυτό;
Βιώνουμε την κλιματική κρίση. Μία νέα πραγματικότητα που καλείται να αντιμετωπίσει ολόκληρος ο πλανήτης. Η ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας δέχτηκε οκτώ δισεκατομμύρια τόνους νερού, ποσότητα που πλημμύρισε μία έκταση 1,4 εκατομμυρίων στρεμμάτων. Αντιλαμβάνεστε, υποθέτω, το μέγεθος της καταστροφής. Το κόστος υπήρξε βαρύ σε ανθρώπινες ζωές, περιουσίες, φυτικό και ζωικό κεφάλαιο καθώς και στις υποδομές.
Από την πρώτη στιγμή βρεθήκαμε επί τόπου, προκειμένου να συντονίσουμε και να υλοποιήσουμε όλες τις απαιτούμενες δράσεις για την αποκατάσταση των ζημιών στις υποδομές. Με την αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης θα συμπεριληφθούν έργα υποδομών ύψους άνω των 600 εκατομμυρίων ευρώ. Προχωράμε, αρχικά, με την αποκατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου -για το οποίο θα απαιτηθούν περί τα 200 εκατομμύρια ευρώ- και σχολικών μονάδων των πληγεισών περιοχών μέσω των «Κτιριακών Υποδομών», φορέα που υπάγεται στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Βρισκόμαστε σε συνεχή συνεργασία με όλους τους συναρμόδιους φορείς και τους εκπροσώπους της τοπικής κοινωνίας, προκειμένου να επουλώσουμε γρήγορα τις «πληγές» που άνοιξε η θεομηνία.
Επιπλέον, επανασχεδιάζουμε και υλοποιούμε νέα, υψηλότερης ανθεκτικότητας έργα, προκειμένου να αντέχουν σε δυσμενέστερες καταστάσεις και μελλοντικούς κινδύνους. Είναι ενδεικτικό ότι οι πέντε γέφυρες που κατασκευάστηκαν με τις προδιαγραφές που έθεσε το υπουργείο μετά τον «Ιανό», άντεξαν στις τελευταίες θεομηνίες. Αυτό αποδεικνύει ότι είμαστε σε θέση να απαντάμε, σε ικανοποιητικό βαθμό, στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε από τις συνέπειες τις κλιματικής κρίσης.
Πάμε στα της Θεσσαλονίκης, όπου είστε ο υπουργός που το επόμενο διάστημα θα έχει πολλή δουλειά. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στη συνέντευξη Τύπου στη ΔΕΘ, είχε μιλήσει για καχυποψία των Θεσσαλονικέων ως προς την πορεία των έργων. Την κατανοείτε;
Αντιλαμβανόμαστε τους προβληματισμούς και την καχυποψία των πολιτών της συμπρωτεύουσας. Η ιστορία και η πορεία υλοποίησης δημοσίων έργων στη Θεσσαλονίκη δεν είναι σύμμαχος της κυβέρνησης. Όμως θα αποδείξουμε ότι έχουμε διδαχθεί από διαχρονικά σφάλματα και αβελτηρίες και θα είμαστε συνεπείς στις δεσμεύσεις μας.
Άλλωστε στη Θεσσαλονίκη βρίσκονται σε εξέλιξη ή δρομολογούνται πολύ σημαντικά έργα όπως οδικοί άξονες, αντιπλημμυρικά, δικαστικά μέγαρα, νοσοκομεία, σχολικές μονάδες.
Αναφέρω ενδεικτικά, εκτός του Μετρό και του FlyOver, τον οδικό άξονα Θεσσαλονίκης-Έδεσσας, τη σύνδεση του 6ου Προβλήτα του λιμένα Θεσσαλονίκης με τον αυτοκινητόδρομο ΠΑΘΕ και την Εγνατία Οδό και την οδική σύνδεση του Παιδιατρικού Νοσοκομείου Φιλύρου, τα αντιπλημμυρικά έργα στην ευρύτερη περιοχή της Λαχαναγοράς, την αποχέτευση ομβρίων υδάτων στο νότιο τμήμα του δήμου Καλαμαριάς και τη διευθέτηση ρεμάτων στην περιοχή του Ωραιοκάστρου, την ανακατασκευή του Δικαστικού Μεγάρου Θεσσαλονίκης, την κατασκευή 16 υπερσύγχρονων, βιοκλιματικών σχολικών μονάδων, την ανέγερση ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου στον Εύοσμο και την ενεργειακή αναβάθμιση των νοσοκομείων της περιοχής.
Έργα που θα συμβάλλον στη συνολική αναβάθμιση της Θεσσαλονίκης.
Ξεκινάμε με το θέμα των ημερών που είναι η κατασκευή του FlyOver. Η πλειονότητα των Θεσσαλονικέων αποδέχεται την αναγκαιότητα του έργου. Υπάρχουν ωστόσο ενστάσεις. Μία από αυτές υποστηρίζει ότι θα έπρεπε να προηγηθεί η κατασκευή του Μετρό και μετά να γίνει το FlyOver. Πώς είδατε τις πρώτες ημέρες έναρξης των εργασιών; Είχαμε μπόλικο μποτιλιάρισμα…
Ας είμαστε ειλικρινείς. Η κατάσταση στους δρόμους της Θεσσαλονίκης δεν ήταν ικανοποιητική και πριν την έναρξη εργασιών κατασκευής του Flyover. Και μελλοντικά, χωρίς την υλοποίηση του συγκεκριμένου έργου θα είναι χειρότερη.
Σε κάθε περίπτωση, τρεις είναι ουσιαστικά οι εστίες προβληματισμού.
Η πρώτη έχει να κάνει, αν και όπως πολύ σωστά αναφέρετε σε μικρό βαθμό, με την αναγκαιότητα υλοποίησης του έργου. Η κατασκευή του είναι απαραίτητη αφού από την περιφερειακή οδό Θεσσαλονίκης θα μπορούν να διέρχονται -ελεύθερα διοδίων- 10.000 οχήματα ανά ώρα, όταν σήμερα διέρχονται 5.000 οχήματα. Παράλληλα, αυξάνεται το επίπεδο οδικής ασφάλειας και μειώνεται το περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Η δεύτερη εστία προβληματισμού έχει να κάνει με το τετραετές χρονοδιάγραμμα του έργου και αν αυτό θα τηρηθεί. Η απάντηση είναι καταφατική διότι είναι έργο ΣΔΙΤ, με την αποπληρωμή προς τον ανάδοχο να γίνεται με πληρωμές διαθεσιμότητας μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής.
Και η τρίτη εστία προβληματισμού, η πιο σημαντική, έχει να κάνει με τις επιπτώσεις στην καθημερινότητα των πολιτών. Η αλήθεια είναι, όπως υφίσταται -παγκοσμίως- με αντίστοιχα έργα τέτοια έκτασης, ότι θα υπάρξει επιβάρυνση της καθημερινότητας συμπατριωτών μας, για κάποιο χρονικό διάστημα. Επιδίωξή μας, κυβέρνησης, αυτοδιοίκησης και φορέων, είναι αυτή να ελαχιστοποιηθεί. Γι’ αυτό τον λόγο από τον Ιούλιο λειτουργούμε συλλογικά, συνεκτικά, συστηματικά και μεθοδικά. Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών συμμετέχει ενεργά σ’ αυτή την προσπάθεια.
Στον ΟΑΣΘ οι εικόνες μετά την επιστροφή στη κανονικότητα είναι συχνά τριτοκοσμικές. Γεμάτα λεωφορεία που δεν σταματούν στις στάσεις, προβληματική τηλεματική και όχι συχνά δρομολόγια. Πότε μπορούμε να περιμένουμε σαφή βελτίωση;
Πράγματι, η εικόνα δεν είναι ικανοποιητική. Ειδικά όταν έχουμε έναν φορέα, όπως είναι ο ΟΑΣΘ, σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης από το 2017!
Γίνεται όμως σοβαρή, συλλογική προσπάθεια ώστε αυτή η εικόνα να βελτιωθεί άμεσα και όσο γίνεται περισσότερο. Και κάποια πρώτα θετικά στοιχεία ήδη καταγράφονται.
1ον. Την τελευταία περίοδο έχουν αναλάβει υπηρεσία 20 επιπλέον οδηγοί μέσω εσωτερικών μετακινήσεων στον ΟΑΣΘ.
2ον. Δρομολογείται άμεσα προκήρυξη για πρόσληψη 150 νέων οδηγών στον Οργανισμό.
3ον. Νέα δρομολόγια έχουν ήδη τεθεί ή θα τεθούν μέχρι αρχές Δεκεμβρίου σε λειτουργία, μετά από συνεργασία του ΟΣΕΘ με τα ΚΤΕΛ. Αναφερόμαστε συνολικά σε πέντε νέες γραμμές, 260 πρόσθετα δρομολόγια και 30 επιπλέον λεωφορεία.
4ον. Εκτιμάται ότι μέχρι τέλος Απριλίου 2024 θα βρίσκονται στους δρόμους της πόλης 110 νέα ηλεκτρικά λεωφορεία.
Αντιλαμβάνεται συνεπώς κάνεις την προσπάθεια η οποία καταβάλλεται ώστε να βελτιωθεί, όσο είναι εφικτό, η καθημερινότητα του πολίτη. Αλλά μαγικές συνταγές ή λύσεις, δεν υπάρχουν.
Πάμε, τέλος, στο Μετρό. Υπάρχει η αίσθηση ότι η πορεία των εργασιών έχει «φρενάρει» το τελευταίο διάστημα. Παράλληλα, ακόμη δεν έχουν ξεκινήσει τα δοκιμαστικά δρομολόγια -αντίθετα γίνονται οι δοκιμαστικές διαδρομές- για τα οποία απαιτείται ελάχιστος χρόνος ενός έτους. Παραμένει ο στόχος για εκκίνηση το δεύτερο εξάμηνο του 2024;
Ναι. Το χρονοδιάγραμμα παράδοσης του Μετρό της Θεσσαλονίκης εντός του δευτέρου εξαμήνου 2024 θα τηρηθεί απαρέγκλιτα, διαθέτοντας τα πλέον καινοτόμα συστήματα και τις πιο απαιτητικές προδιαγραφές ποιότητας, λειτουργικότητας και ασφάλειας.
Με την πρόσφατη -πριν ένα μήνα- υπογραφή της σύμβασης για τη λειτουργία και τη συντήρησή του, μπήκαμε στην τελική ευθεία για την ολοκλήρωσή του.
Μετά την παράδοση του βασικού έργου θα προχωρήσει και η επέκταση προς την Καλαμαριά, με την ολοκλήρωση της οποίας προβλέπεται να εξυπηρετούνται καθημερινά 313.000 επιβάτες.
Η Θεσσαλονίκη, με τις παρεμβάσεις που ανέφερα, μετατρέπεται σε πόλη ολιστικής ανάπτυξης, βελτιώνει την ποιότητα ζωής των πολιτών και επισκεπτών της και ενισχύει το γεωπολιτικό και γεω-στρατηγικό αποτύπωμά της στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η Θεσσαλονίκη μεταμορφώνεται, εξελίσσεται, αναπτύσσεται, προοδεύει.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 19.11.2023