Την απαραίτητη διεθνή και περιφερειακή συνεργασία στη δράση κατά της κλιματικής αλλαγής, ιδιαίτερα εν μέσω γενικευμένης αβεβαιότητας λόγω των πολεμικών συρράξεων αλλά και των πολιτικών αλλαγών στον πλανήτη, καθώς και της «νέας κανονικότητας των ακραίων καιρικών φαινομένων», τόνισε στην τοποθέτηση της η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, κατά τη διάρκεια του πάνελ Advancing International Cooperation for Climate Action and Energy Transition, που διοργανώθηκε στην Cop 29 Greece στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν, σε συνεργασία με το Athens Riviera Forum και το ΥΠΕΝ.
Κατά τη διάρκεια του διαλόγου που έγινε σε επίπεδο υπουργών, στο επίκεντρο βρέθηκε η ενίσχυση της συνεργασίας για το κλίμα και την επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης, εστιάζοντας σε κοινές πολιτικές, καινοτομία και επενδύσεις για την επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού.
«Είμαστε αντιμέτωποι με περισσότερη αβεβαιότητα. Από τη μία στιγμή βλέπουμε κλιματικές καταστροφές, πλημμύρες να στερούν ανθρώπινες ζωές, φωτιές να εξαφανίζουν τεράστιες εκτάσεις και όλα αυτά να συμβαίνουν όλο και πιο συχνά και δημιουργούν μια νέα κανονικότητα. Δεν υπάρχουν σύνορα στην κλιματική αλλαγή. Παράλληλα βλέπουμε μεγάλες πολιτικές αλλαγές», είπε χαρακτηριστικά η κ. Σδούκου που πρόσθεσε:
«Σε αυτό το περιβάλλον, κάθε χώρα πρέπει να δράσει, πρέπει να προγραμματίσει, πρέπει να βάλουμε προτεραιότητες και να διαχειριστούμε τα μέσα που διαθέτουμε. Γι' αυτό σε αυτούς τους απρόβλεπτους καιρούς η συνεργασία δεν είναι απλώς χρήσιμη, αλλά απαραίτητη».
Από την πλευρά του, ο υπουργός Ενεργειακής Ασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου Εντ Μίλιμπαντ, μίλησε για τη δέσμευση της χώρας του να συνεργαστεί με την ΕΕ ώστε να υπηρετηθεί η κοινή επιδίωξη για την επίτευξη των στόχων για το κλίμα.
«Είμαστε αποφασισμένοι να παίξουμε τον ρόλο μας. Τόσο σε ό,τι κάνουμε στο εσωτερικό της χώρας μας, αλλά και σε ό,τι κάνουμε διεθνώς. Προσπαθούμε να θέσουμε μια πορεία υψηλών φιλοδοξιών για να την ακολουθήσουν και άλλες χώρες. Κλείσαμε τον τελευταίο σταθμό παραγωγής άνθρακα πριν από λίγες εβδομάδες στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο κ. Μίλιμπαντ τόνισε ότι η στροφή προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και την πυρηνική ενέργεια είναι «πραγματικά, πραγματικά σημαντική» ενώ υπογράμμισε ότι η μετάβαση είναι ασταμάτητη παρά τις όποιες επιμέρους αποφάσεις μπορεί να πάρει μια χώρα.
Ο Βρετανός υπουργός συνέχισε αναφέροντας ότι «το ερώτημα είναι, μπορούμε να κάνουμε τη μετάβαση με το ρυθμό που πρέπει;», συμπληρώνοντας ότι αυτό απαιτείται δεδομένου του «φρικτού φαινομένου της περιβαλλοντικής καταστροφής».
«Μιλώντας για το Ηνωμένο Βασίλειο, είμαστε αποφασισμένοι να είμαστε συνεργάσιμοι εταίροι με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με όλες τις χώρες, στην προσπάθεια να γίνει αυτή η μετάβαση με δίκαιο τρόπο. Αλλά και με τον επείγοντα χαρακτήρα που απαιτείται», τόνισε.
Από την πλευρά του ο Sebastian Ioan Burduja, υπουργός Ενέργειας της Ρουμανίας, στάθηκε στο φαινόμενο της μεγάλης διαφοροποίησης των τιμών ενέργειας στην ενεργειακή αγορά της Ευρώπης, κάτι που όπως επεσήμανε δεν θα έπρεπε να ισχύει σε μια κοινή αγορά.
«Δεσμευόμαστε σε κοινούς στόχους αλλά μας λείπουν διασυνδέσεις, θέληση. Αυτό χρειάζεται ηγεσία και συντονισμό», πρόσθεσε, ενώ τόνισε ότι αν δεν γίνει εφικτό οι πολίτες να δουν τα πραγματικά οφέλη της πράσινης μετάβασης, δεν θα μπορέσουν όλοι να την ακολουθήσουν.
Η Miriam Dalli, υπουργός Ενέργειας, Περιβάλλοντος και Επιχειρηματικότητας της Μάλτας, χώρας που έχει τις χαμηλότερες κατά κεφαλήν εκπομπές αερίων στην ΕΕ, έκανε λόγο για κοινές προκλήσεις, ειδικά για τις χώρες της Μεσογείου, που είναι η δεύτερη πιο σκληρά δοκιμαζόμενη περιοχή εν μέσω κλιματικής αλλαγής, αλλά και για κοινές ευκαιρίες ακόμα και οικονομικής ανάπτυξης.
«Όταν μιλάμε για δράση για το κλίμα, καμία χώρα δεν μπορεί να το κάνει μόνη της και πρέπει πραγματικά να δράσουμε από κοινού.
Κάτι για το οποίο είμαι πραγματικά υπερήφανη και για το οποίο θα ήθελα να συνεχίσουμε να επεκτείνουμε περαιτέρω τη συνεργασία μας. Ξεκινήσαμε πέρυσι που συναντηθήκαμε για να προωθήσουμε μια συνεργασία από κοινού και να προωθήσουμε την περιοχή της Μεσογείου ως κόμβο πράσινης ενέργειας.
Και εξετάζω αυτή την ευκαιρία, όχι μόνο από την άποψη της ενέργειας και του κλίματος, αλλά και από την άποψη της ειρήνης και της ασφάλειας, ιδιαίτερα για τη Μεσόγειο, επειδή πιστεύω ότι είναι μια ευκαιρία για εμάς. Έτσι, να προσεγγίσουμε τις χώρες της Νότιας Μεσογείου, έτσι ώστε οι εταίροι τους, να καταστήσουν τη Μεσόγειο κόμβο πράσινης ενέργειας. Και μόλις προωθήσουμε μια πράσινη ατζέντα, γιατί διασφαλίζουμε ότι θα αυξήσουμε το μερίδιο μας στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, εξασφαλίζουμε την οικονομική ευημερία...
Θα εξασφαλίσουμε επίσης πράσινες θέσεις εργασίας στην περιοχή και θα βεβαιωθούμε ότι βλέπουμε όλους τους εταίρους στη Μεσόγειο ή τουλάχιστον βλέπουμε όλες τις χώρες της Μεσογείου ως εταίρους που εργάζονται από κοινού για τον ίδιο στόχο».
Πρόσθεσε επίσης, ότι είναι θετικό οι χώρες της νότιας Μεσογείου να εξετάσουν τη δυνατότητα αύξησης του μεριδίου τους στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και της μετάβασης στην πράσινη οικονομία, «κατανοώντας ότι οι περισσότερες από αυτές είναι επίσης πλούσιες και σε ό,τι αφορά τα ορυκτά καύσιμα».
Την ανάγκη για προσαρμοσμένη στα μέτρα κάθε χώρας μετάβαση, έκανε λόγο η Jovana Joksimović, υφυπουργός για τη Διεθνή Συνεργασία και την Ευρωπαϊκή Ένταξη, από την Σερβία.
Εξήγησε ότι η μετάβαση πρέπει να είναι ρεαλιστική και ανθρωποκεντρική και να μην μείνει κανείς πίσω, εξηγώντας ότι στην περίπτωση της δικής της χώρας, πάνω από το 65% της ενεργειακής μας παραγωγής βασίζεται σήμερα στον άνθρακα και πολλοί εργαζόμενοι εργάζονται σε αυτόν τον τομέα.
Πρόσθεσε ότι η Σερβία δεν είναι ακόμα μέλος της ΕΕ, αλλά ακολουθεί όλες τις απαιτήσεις των Βρυξελλών, χωρίς ωστόσο να έχει πρόσβαση στα σχετικά οικονομικά εργαλεία. Γι' αυτό τονίζει την ανάγκη για προσαρμοσμένη μετάβαση στις ανάγκες κάθε χώρας, αλλά και για διαφοροποίηση του ενεργειακού μείγματος, καθώς «ο άνεμος και ο ήλιος δεν είναι διαθέσιμα 24 ώρες το 24ωρο».
Στη δευτερολογία τους οι υπουργοί δήλωσαν αισιόδοξοι για τις βελτιώσεις που μπορεί να επιφέρει η ανταλλαγή απόψεων μέσα στο πλαίσιο της διεθνούς συνεργασίας για την επίτευξη των στόχων.
«Ο λόγος για αισιοδοξία είναι ότι η οικονομία κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Στην τελική, το να μαθαίνουμε ο ένας από τον άλλον είναι ο τρόπος για να συμβεί αυτό. Και ειλικρινά, δεν έχουμε εναλλακτική λύση να μην το κάνουμε αυτό», τόνισε ο Βρετανός υπουργός Μίλιμπαντ.
«Αυτό που προσπαθούμε όλοι μας από τη θέση μας, είναι να υπηρετήσουμε τους πολίτες και οι πολίτες περιμένουν από εμάς να τους προσφέρουμε τα οφέλη από αυτό για το οποίο αγωνιζόμαστε. Μιλάμε λοιπόν εδώ γι' αυτές τις ενεργειακές μεταβάσεις, αλλά τελικά τι πρέπει να παρέχουμε εμείς; Φτηνή ενέργεια, σωστά;
Γι' αυτό πρέπει να αγωνιστούμε όλοι μας, για την ενεργειακή ασφάλεια, την ενεργειακή ανεξαρτησία και την προσιτή ενέργεια», δήλωσε από την πλευρά της η κ. Σδούκου, η οποία είπε ότι δεν διαφωνεί με την εξατομικευμένη προσέγγιση που ζήτησε η εκπρόσωπος της Σερβίας, αλλά υπογράμμισε ότι «είμαστε όλοι συνδεδεμένοι μεταξύ μας και ο καθένας κάνει τη δική του δουλειά όπως ορίζει η ευθύνη του».
«Εμείς έχουμε την ευθύνη για τον πλανήτη και για τα παιδιά μας. Νομίζω ότι στο τέλος θα μπορέσουμε να παραδώσουμε το αποτέλεσμα αυτού του αγώνα», κατέληξε.
«Πλέον είμαστε περισσότεροι σε αυτήν την προσπάθεια. Πριν δέκα χρόνια, όταν μιλούσαμε για κλιματική αλλαγή μάς κοίταζαν περίεργα. Αν συνεχίσουμε να πιέζουμε προς αυτήν την κατεύθυνση θα είμαστε σε πολύ καλύτερη θέση απ΄ ό,τι σήμερα», είπε η Miriam Dalli από τη Μάλτα.
Την συζήτηση συντόνισε ο Juan Carlos Monterrey, επικεφαλής της αποστολής του Παναμά στην COP29 και ειδικός αντιπρόσωπος για την Κλιματική Αλλαγή.