Ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, στην αρχή της εισήγησής του στη σημερινή τηλεδιάσκεψη των Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων της Ευρωπαϊκής Κομμουνιστικής Πρωτοβουλίας με θέμα τα «100 χρόνια της ίδρυσης της ΕΣΣΔ», στις 30 Δεκεμβρίου 1922, είπε ότι αυτά τα 100 χρόνια που πέρασαν πρέπει να τα προσεγγίσουμε, απαντώντας ταυτόχρονα σε ορισμένα συγκεκριμένα κρίσιμα ερωτήματα:
«Πρώτον: Επέδρασε η ίδρυση της ΕΣΣΔ μετά την Μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση, θετικά ή όχι για τους λαούς και τις εθνότητες της ίδιας της Σοβιετικής Ένωσης, αλλά και για τους λαούς όλους του κόσμου;
Δεύτερον: Ήταν όλη αυτή η πορεία ανοδική, θετική σε όλες τις εκφάνσεις της, χωρίς λάθη, αδυναμίες, αστοχίες, πισωγυρίσματα; Εάν όχι, πού οφείλονται αυτά τα αρνητικά, πού εντοπίζονται, γιατί προκλήθηκαν: Αυτά είναι που επέδρασαν και οδήγησαν τελικά στην διάλυση της ΕΣΣΔ, στην ανατροπή του σοσιαλιστικού συστήματος;
Τρίτον: Έγινε ο κόσμος καλύτερος ή χειρότερος μετά την διάλυση της ΕΣΣΔ; Ωφελήθηκαν ή ζημιώθηκαν οι λαοί του κόσμου από το πρώτο αυτό μεγάλο ιστορικό πισωγύρισμα της ανθρωπότητας, που από «έφοδος στον ουρανό» μετατράπηκε σε τραγικό κατρακύλισμα στη «σκοτεινιά του 'Αδη»;».
«Η επανάσταση του 1917, αποτέλεσε την αφετηρία ενός από τα μεγαλύτερα κατορθώματα του πολιτισμού στην Ιστορία της ανθρωπότητας, την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο» σημείωσε ο Δ. Κουτσούμπας και υπογράμμισε: «Συνολικά, αυτά τα 69 χρόνια της ύπαρξης της ΕΣΣΔ, παρά τα όποια προβλήματα, το σοσιαλιστικό σύστημα απέδειξε την ανωτερότητα του σοσιαλισμού έναντι του καπιταλισμού, τα τεράστια πλεονεκτήματα που παρέχει για την εργασία και τη ζωή των εργαζομένων.».
Όπως επισήμανε, μεταξύ άλλων, «η αστική και οπορτουνιστική προπαγάνδα, μιλώντας για αντιδημοκρατικά και ανελεύθερα καθεστώτα, προβάλλει τις έννοιες «δημοκρατία» και «ελευθερία» με το αστικό τους περιεχόμενο: Ταυτίζει τη δημοκρατία με τον αστικό κοινοβουλευτισμό, την ελευθερία με τον αστικό ατομισμό και την ατομική καπιταλιστική ιδιοκτησία. Το πραγματικό όμως, περιεχόμενο της ελευθερίας και της δημοκρατίας στον καπιταλισμό είναι ο οικονομικός καταναγκασμός της μισθωτής σκλαβιάς και η δικτατορία του κεφαλαίου γενικά στην κοινωνία και ειδικά μέσα στις καπιταλιστικές επιχειρήσεις.».
Ο Δ. Κουτσούμπας, αναφέρθηκε στους στόχους και τις επιτυχίες της πρώτης περιόδου της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, 1917-1940, σημειώνοντας ότι «μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και τη μεταπολεμική ανόρθωση, η σοσιαλιστική οικοδόμηση μπήκε σε νέα φάση. Το Κόμμα βρέθηκε αντιμέτωπο με νέες απαιτήσεις και προκλήσεις. Ως σημείο στροφής ξεχωρίζει το 20ό Συνέδριο του KKΣE (1956), επειδή σε αυτό υιοθετήθηκαν μια σειρά οπορτουνιστικές θέσεις για τα ζητήματα της οικονομίας, της στρατηγικής του κομμουνιστικού κινήματος και των διεθνών σχέσεων.».
Παραθέτοντας τα βασικά χαρακτηριστικά της περιόδου αυτής, σημείωσε ότι «η θεωρητική διολίσθηση και η αντίστοιχη πολιτική οπισθοχώρησης στην ΕΣΣΔ ήρθε σε μια νέα φάση που ήταν ώριμη η ανάγκη εμβάθυνσης των σοσιαλιστικών σχέσεων. Στη δεκαετία του 1980 ο οπορτουνισμός, με την περεστρόικα, ολοκληρώθηκε σε προδοτική, αντεπαναστατική δύναμη.».
Αναφέρθηκε στο περιεχόμενο της «ενιαίας διαδικασίας της σοσιαλιστικής οικοδόμησης , η οποία ξεκινά με την κατάληψη της εξουσίας από την εργατική τάξη», σημειώνοντας, επίσης, ότι: «στη σοσιαλιστική πορεία εμπεριέχεται η δυνατότητα αντιστροφής της και οπισθοδρόμησης προς τον καπιταλισμό. Η οπισθοδρόμηση δεν είναι πρωτόγνωρο φαινόμενο στην κοινωνική εξέλιξη και σε κάθε περίπτωση αποτελεί προσωρινό φαινόμενο στην Ιστορία της. Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι κανένα κοινωνικοοικονομικό σύστημα δεν εδραιώθηκε μια κι έξω στην Ιστορία.».
Ο Δ. Κουτσούμπας είπε ότι «η κοινωνικοποίηση στο σοσιαλισμό, όπως και όλη η οργάνωση της οικονομίας και κοινωνίας, πραγματοποιείται μέσω του κράτους της εργατικής τάξης, υπό την καθοδήγηση του Κομμουνιστικού Κόμματος, το οποίο στηρίζεται στην κινητοποίηση των εργατικών μαζών, στον εργατικό έλεγχο.».
Εξηγώντας τους λόγους ανέφερε ότι «από μια περίοδο και μετά, το Κόμμα έχασε σταδιακά τον επαναστατικό καθοδηγητικό του χαρακτήρα και έτσι έγινε δυνατό να κυριαρχήσουν οι αντεπαναστατικές δυνάμεις στο Κόμμα και στην εξουσία» και πρόσθεσε:
«Χαρακτηρίζουμε τις εξελίξεις του 1989-1991 ως νίκη της αντεπανάστασης. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι αυτές οι εξελίξεις υποστηρίχτηκαν από τη διεθνή αντίδραση, ότι η σοσιαλιστική οικοδόμηση, ιδιαίτερα στην περίοδο εξάλειψης των καπιταλιστικών σχέσεων και θεμελίωσης του σοσιαλισμού, μέχρι το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, συγκεντρώνει τα ιδεολογικά και πολιτικά πυρά του διεθνούς ιμπεριαλισμού.».
«Η αντεπανάσταση στην ΕΣΣΔ δεν προήλθε από ιμπεριαλιστική στρατιωτική επέμβαση, αλλά από τα μέσα και από τα πάνω, ως αποτέλεσμα της οπορτουνιστικής μετάλλαξης του KK και της αντίστοιχης πολιτικής κατεύθυνσης της σοβιετικής εξουσίας. Δεν υποτιμάμε βεβαίως και τη μακρόχρονη επίδραση και την πολύμορφη παρέμβαση του ιμπεριαλισμού στην ανάπτυξη του οπορτουνισμού και στην εξέλιξή του σε αντεπαναστατική δύναμη» τόνισε.
Όπως ανέφερε, μεταξύ άλλων, στη συνέχεια «το Κόμμα μας έχει αναλάβει τις δικές του ευθύνες για τις λαθεμένες εκτιμήσεις και την θεωρητική ανεπάρκεια κατανόησης σε βάθος έγκαιρα όλων αυτών των εξελίξεων. Η κριτική αντιμετώπιση της στάσης του KKE απέναντι στη σοσιαλιστική οικοδόμηση δεν απαξιώνει σε καμία περίπτωση το γεγονός ότι το Κόμμα μας, με συνείδηση του διεθνιστικού του χαρακτήρα, σε όλη την πορεία του, υπερασπίστηκε τη διαδικασία οικοδόμησης του σοσιαλισμού - κομμουνισμού στον 20ό αιώνα, ακόμα και με τη ζωή χιλιάδων μελών και στελεχών του. Ήταν και είναι συνειδητή επιλογή του Κόμματός μας η μαχητική υπεράσπιση της προσφοράς του σοσιαλισμού στον 20ό αιώνα.».
Επισήμανε, επίσης, ότι «το KKE δεν πέρασε με το πλευρό αυτών των δυνάμεων, που, προερχόμενες από το κομμουνιστικό κίνημα, στο όνομα της κριτικής στην ΕΣΣΔ και στις υπόλοιπες χώρες, οδηγήθηκαν στο μηδενισμό, στην άρνηση του σοσιαλιστικού χαρακτήρα τους, στην υιοθέτηση της προπαγάνδας του ιμπεριαλισμού, ούτε αναθεώρησε τη στάση υπεράσπισης, παρά τις αδυναμίες της.».
«Η τραγωδία που βιώνουν οι λαοί της πρώην ΕΣΣΔ αλλά και οι λαοί όλου του κόσμου δεν έχουν προηγούμενο, μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ και την ανατροπή του σοσιαλιστικού συστήματος το 1991 έως σήμερα, το 2022» είπε ο Δ. Κουτσούμπας, και υπογράμμισε: «Όσοι περίμεναν ή υπολόγιζαν βελτίωση της διεθνούς κατάστασης, νέα περίοδο ευημερίας για τους λαούς στις διάφορες χώρες του κόσμου και σε όλες τις ηπείρους, διαψεύστηκαν οικτρά.».
«Οι καπιταλιστές είχαν σχέδιο. Τα αστικά επιτελεία δούλευαν συστηματικά για την επαναφορά της βαρβαρότητας μέσα από την ανατροπή του σοσιαλισμού και την διάλυση της ΕΣΣΔ. Ο προπαγανδιστικός τους μηχανισμός παρέσυρε αγνούς ανθρώπους που πίστευαν σε κάτι πιο όμορφο.
Πολλοί και πολλές παρασύρθηκαν. Είναι καιρός να δουν τώρα, πώς και ποιοι έσκαβαν το λάκκο των ανθρώπων του μόχθου, της προόδου, των κομμουνιστών, για να φτάσει η ανθρωπότητα ξανά σε στιγμές της προϊστορίας της. Όλοι αυτοί, με αφορμή τα 100 χρόνια από την ίδρυση της ΕΣΣΔ που θυμόμαστε και τιμάμε φέτος, ίσως είναι καιρός να βγάλουν πλέον ουσιαστικά συμπεράσματα και με το χέρι στην καρδιά και το νου πιο καθαρό να ενταχθούν στην μεγάλη στρατιά της παγκόσμιας επανάστασης» τόνισε καταλήγοντας στην εισήγησή του ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.