Η ιχνηλάτηση και ο έλεγχος για την τήρηση της καραντίνας ήταν δύο μέτρα ιδιαίτερα σημαντικά για τον περιορισμό της διασποράς του κορονοϊού κατά τη διάρκεια του πρώτου κύματος. Δύο εργαλεία, που σύμφωνα με τους ειδικούς αποτελούν το «α» και το «ω» για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Η διαδικασία -που διενεργείται από τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), την Πολιτική Προστασία και την ΕΛΑΣ- παρουσιαζόταν ακλόνητη έως και τον Αύγουστο. Με τη ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων στη Θεσσαλονίκη, ωστόσο, «ήρθαν» και μαρτυρίες που έκαναν λόγο για καθυστερήσεις των τηλεφωνικών κλήσεων που αφορούσαν στην ενημέρωση, τις οδηγίες, αλλά και την ιχνηλάτηση των στενών επαφών.
Πλέον, σύμφωνα με καταγγελίες, τα τηλεφωνήματα αυτά δεν γίνονται, αν και κρίνεται περισσότερο αναγκαίο από ποτέ, καθώς μετά τον Οκτώβριο τα κρούσματα έφτασαν να είναι χιλιάδες καθημερινά και οι στενές επαφές να τριπλασιάζονται. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι τον Νοέμβριο στη Θεσσαλονίκη καταγράφηκαν 17.190 κρούσματα και πανελλαδικά 66.176.
Οι κλήσεις που έπρεπε να γίνονται καθημερινά από τον ΕΟΔΥ για την ενημέρωση και την καταγραφή, από την Πολιτική Προστασία για την ιχνηλάτηση και την ΕΛΑΣ για τον έλεγχο τήρησης καραντίνας είναι πολλές και, όπως φαίνεται, δεν καταφέρνουν να τις διαχειριστούν. Εκ των πραγμάτων, με τον υφιστάμενο σχεδιασμό υπάρχει αδυναμία στον έλεγχο όλων όσων βρίσκονται καθημερινά στις σχετικές λίστες, ενώ πλέον εντοπίζονται λάθη και από τα αρχικά στάδια της διαδικασίας με την καταγραφή των κρουσμάτων.
Πολίτες καταγγέλλουν στη «ΜτΚ» ότι ποτέ δεν έλαβαν κλήση από τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας και δεν έγιναν ιχνηλατήσεις των στενών επαφών τους, ενώ υπάρχουν διαμαρτυρίες και για «σπασμένα τηλέφωνα», με τον ΕΟΔΥ να παραπέμπει στην Πολιτική Προστασία και το αντίστροφο, αλλά για… φωνές που λένε «δεν σας βρίσκουμε σε καμία λίστα».
Την ίδια ώρα, αστυνομικές πηγές ομολογούν ότι δεν προλαβαίνουν να τηλεφωνούν καθημερινά σε όσους βρίσκονται σε καραντίνα…
Και όλα αυτά όταν το σύστημα υγείας συνεχίζει να δέχεται τεράστια πίεση και οι λοιμωξιολόγοι επιμένουν στα μέτρα για τον περιορισμό της διασποράς του ιού. Αν το προσωπικό στις αρμόδιες υπηρεσίες δεν επαρκεί, θα μπορούσαν να αναζητηθούν άλλες λύσεις…
Δεν προλαβαίνει η αστυνομία…
Αρχικά ο ΕΟΔΥ στέλνει λίστες με τα επιβεβαιωμένα κρούσματα καθημερινά στις 6.30 μ.μ. στην Πολιτική Προστασία. Έπειτα, οι «ιχνηλάτες» πρέπει μέσα σε 24 ώρες να ολοκληρώσουν τη διαδικασία των στενών επαφών όλων των ονομάτων που συγκαταλέγονται στην ημερήσια καταγραφή. Τέλος, τα στοιχεία όσων πρέπει να παραμείνουν σε κατ’ οίκον περιορισμό στέλνονται στις αστυνομικές διευθύνσεις, ώστε να γίνεται ο απαραίτητος έλεγχος.
«Η τελευταία κατάσταση που μας έστειλαν είχε 3.200 ονόματα. Μοιράστηκαν σε διάφορες αστυνομικές διευθύνσεις ανά 600, για να μπορέσουμε να τηλεφωνήσουμε σε όσους περισσότερους μπορούμε» αναφέρει στη «ΜτΚ» πηγή από το Αστυνομικό Μέγαρο Θεσσαλονίκης, δίνοντας εικόνα για τον όγκο τηλεφωνημάτων που έχουν να διαχειριστούν.
«Ο έλεγχος είναι δειγματοληπτικός» αναφέρουν αστυνομικές πηγές από τη ΓΑΔΑ. «Δεν είναι δυνατόν να γίνει έλεγχος σε όλους όσους πρέπει να είναι σε καραντίνα. Γίνονται τηλέφωνα - δείγματα από τις λίστες που έχουμε. Εκτός, αν υπάρχουν καταγγελίες για ‘σπάσιμο’ της καραντίνας, όπου εκεί παρεμβαίνουμε αμέσως» συμπληρώνουν, αφήνοντας αιχμές για επιφανειακό έλεγχο από όλες τις υπηρεσίες. «Επιφανειακή είναι πλέον η ιχνηλάτηση που γίνεται από τον ΕΟΔΥ και την Πολιτική Προστασία. Το μεγάλο βάρος πέφτει στην ΕΛΑΣ, που δεσμεύει καθημερινά ακόμα και 3.000 αστυνομικούς για τους ελέγχους» υποστηρίζει.
Σύμφωνα με αστυνομικούς που μίλησαν στη «ΜτΚ» και ασχολούνται με την συγκεκριμένη διαδικασία, καθημερινά τηλεφωνούν σε όσους προλάβουν. «Προτεραιότητα δίνουμε σε πολίτες που τελειώνει σύντομα η καραντίνα τους. Δηλαδή πάντα τηλεφωνούμε σε πολίτες που διανύουν την τελευταία ημέρα περιορισμού» σημειώνει αστυνομικός από τη Θεσσαλονίκη. «Πρόκειται πλέον για ένα χαώδες κομμάτι, καθώς τα κρούσματα είναι πάρα πολλά και η καραντίνα διαρκεί 14 ημέρες» σημειώνει.
«Δεν με πήρε ποτέ ο ΕΟΔΥ»
Δυστυχώς, τους τελευταίους μήνες, πολλοί πολίτες που εντοπίζονται θετικοί στον κορονοϊό μετά από τεστ είτε σε ιδιωτικά κέντρα είτε σε νοσοκομεία, δεν δέχονται τηλεφώνημα από τον ΕΟΔΥ. «Στις 8 Νοεμβρίου πήγα στο ‘Ιπποκράτειο’ που εφημέρευε και έκανα τεστ στις σκηνές που έχουν στήσει. Διαγνώστηκα θετική και γύρισα σπίτι. Μου είπαν θα με πάρουν από τον ΕΟΔΥ για ενημέρωση και δεν με πήρε κανείς. Ούτε για να ρωτήσουν τις στενές επαφές μου, ούτε για να μου πουν τι πρέπει να κάνω όσο θα είμαι σε καραντίνα» αναφέρει στη «ΜτΚ» η Νίκη Η.
Η οικογένεια της 48χρονης αν και δεν είχε καμία ενημέρωση από ΕΟΔΥ, Πολιτική Προστασία ή ΕΛΑΣ αυτοπεριορίστηκε αυτοβούλως. «Για τουλάχιστον 20 ημέρες δεν έβλεπα κανέναν. Μόνο ο αδελφός μου, έφερνε ψώνια και τα άφηνε στην πόρτα μου. Οι γονείς μου από μόνοι τους μπήκαν σε καραντίνα».
Η ίδια πιστεύει ότι κόλλησε τον ιό, όταν πήγε σε νοσοκομείο για να υποβληθεί σε μία προγραμματισμένη εξέταση. «Αμέσως ένιωσα έντονο πόνο στον λαιμό και δεν μπορούσα να μιλήσω. Τις επόμενες ημέρες, ανέβασα πυρετό και είχα έντονη τάση για εμετό».
«Εγώ πήρα τον ΕΟΔΥ»
Ο 34χρονος Στέφανος Β. διαγνώστηκε θετικός στις 9 Νοεμβρίου, μετά από τεστ σε ιδιωτικό κέντρο διάγνωσης. Αν και οι ημέρες περνούσαν, δεν χτύπησε ποτέ το τηλέφωνο για να δώσει στοιχεία σχετικά με τις στενές επαφές του. «Δεν με πήρε κανείς. Εγώ πήρα τηλέφωνο στον ΕΟΔΥ, για να μάθω τι πρέπει να κάνω. Μου είπαν απλά ότι δεν πρέπει να βγω έξω, όπως και η γυναίκα και τα παιδιά μου. Δεν μου ζήτησαν περισσότερα στοιχεία» δηλώνει στη «ΜτΚ».
Αν και νέος ηλικιακά, χρειάστηκε να νοσηλευτεί για πέντε ημέρες σε νοσοκομείο της πόλης, καθώς η υγεία του παρουσίασε επιδείνωση. Στο ίδιο νοσοκομείο νοσηλεύεται με κορονοϊό η μητέρα του, αντιμετωπίζοντας ακόμα πιο βαριά συμπτώματα. «Αυτό που κατάλαβα από τη δική μου εμπειρία είναι ότι δεν βγάζεις εύκολα άκρη με όσα πρέπει να γίνουν. Εγώ, για να δω τι πρέπει να κάνω και ποια φάρμακα πρέπει να πάρω, συμβουλευτικά ιδιώτη γιατρό» τονίζει.
«Μπήκα από μόνη μου σε καραντίνα»
«Δεν μας πήρε κανείς τηλέφωνο» λέει και η Αναστασία Α. Αρχικά θετικός διαγνώστηκε ο πατέρας της, αλλά όπως λέει δεν είχε καμία επίσημη ενημέρωση για επιβολή καραντίνας ούτε η ίδια, ούτε κανένα άλλο μέλος της οικογένειάς της. «Την ημέρα που διαγνώστηκε θετικός ο πατέρας μου υποβληθήκαμε σε τεστ και εγώ και η μητέρα μου αλλά τα αποτελέσματα ήταν αρνητικά.
Ωστόσο, μπήκα από μόνη μου σε καραντίνα και μετά από δύο ημέρες έκανα ξανά τεστ και διαγνώστηκα θετική», λέει η 40χρονη. Ακόμα και τον πατέρα της, που χρειάστηκε να πάει στο νοσοκομείο για εξετάσεις, δεν του τηλεφώνησαν από τις αρμόδιες υπηρεσίες. «Τον πήραν μόνο από το νοσοκομείο, για να του πουν ότι και το δεύτερο τεστ που έκανε είναι θετικό». Πλέον η 40χρονη βρίσκεται στην 11η ημέρα της καραντίνας και προγραμματίζει να κάνει νέο τεστ στις 18 Δεκεμβρίου.
«Μηδέν συμβουλές»
Στις 30 Νοεμβρίου ο αδελφός του 23χρονου Κώστα Μ. διαγνώστηκε θετικός στον κορονοϊό. Την επόμενη ημέρα έκανε και ο ίδιος τεστ, το οποίο βγήκε αρνητικό. «Έκλεισα ένα σπίτι βραχυχρόνιας μίσθωσης, ώστε να μη μένουμε στο ίδιο σπίτι με τον αδελφό μου. Ωστόσο, μετά από λίγες ημέρες ανέβασα πυρετό και εγώ. Την Κυριακή 6 Δεκεμβρίου πήγα στο ‘Παπαγεωργίου’, έκανα τεστ και ήταν θετικό».
Σύμφωνα με τον ίδιο, δέχθηκαν τηλέφωνο από τον ΕΟΔΥ αλλά επειδή κοιμόντουσαν δεν απάντησαν. Σε αντίθεση με τον αδελφό του, ο Κώστας Μ. μίλησε τελικά και με τον ΕΟΔΥ και με την Πολιτική Προστασία αλλά υπήρχε διαφορά στις ημέρες που του πρότειναν να παραμείνει σε καραντίνα. «Αρχικά με πήραν από την Πολιτική Προστασία και μου είπαν να μείνω σε καραντίνα 10 ημέρες, επειδή είχα ήπια συμπτώματα. Έπειτα με πήραν από τον ΕΟΔΥ και μου είπαν για 14 ημέρες. Όταν τους είπα ότι με ενημέρωσαν για 10 ημέρες, απάντησαν ‘εντάξει, ό,τι σου είπαν από την Πολιτική Προστασία’» αφηγείται.
Ο 23χρονος εκφράζει έντονη δυσαρέσκεια για τις μηδενικές συμβουλές που έλαβε για την υγεία του. «Κανείς δεν ρώτησε αν είμαι καλά. Όταν ρώτησα τον ΕΟΔΥ πως πρέπει να το αντιμετωπίσω, μου απάντησαν ‘ό,τι σου είπαν οι γιατροί’. Αλλά ούτε οι γιατροί μου είπαν τίποτα στο νοσοκομείο. Μηδέν συμβουλές. Δεν ξέρουμε τι να κάνουμε. Αν δεν είχα τον δικό παθολόγο, θα ήμουν πολύ χάλια».
Το «στρατηγείο» στη Θεσσαλονίκη
Στο Αστυνομικό Μέγαρο Θεσσαλονίκης έχει συσταθεί ειδική ομάδα που ασχολείται με τα τηλέφωνα σε πολίτες που βρίσκονται σε κατ’ οίκον περιορισμό. «Από τις 8 το πρωί έως και τις 10 το βράδυ λειτουργεί το συγκεκριμένο τμήμα. Υπάρχουν τρεις βάρδιες και σε κάθε βάρδια δουλεύουν 2-3 άτομα» αναφέρει στη «ΜτΚ» ο Χρήστος Συμεωνίδης, αντιπρόεδρος αστυνομικών υπαλλήλων Θεσσαλονίκης.
Η συγκεκριμένη ομάδα τηλεφωνεί καθημερινά σε όσους περισσότερους πολίτες μπορεί για να ελέγξει αν όντως βρίσκονται στην οικία που δήλωσαν ότι θα περάσουν την καραντίνα. «Αν δεν υπάρχει ανταπόκριση στα τηλεφωνήματα, τότε στέλνουμε περιπολικό στο σπίτι για να διαπιστωθεί τι συμβαίνει» σημειώνει ο κ. Συμεωνίδης.
«Είναι μία δύσκολη διαδικασία, καθώς συμβαίνουν διάφορα περιστατικά. Πλέον, μπορεί να καλείς σε κάποιον αλλά να βρίσκεται στο νοσοκομείο ή δυστυχώς να έχει αποβιώσει» λέει για τα καθημερινά τηλεφωνήματα ελέγχου.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 13 Δεκεμβρίου 2020