Μιλώντας στη «ΜτΚ» ο τομεάρχης Πολιτισμού και Αθλητισμού της Χαριλάου Τρικούπη αναφέρει πως με την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί συντελέστηκε ενώ διπλό έγκλημα, ενώ αναφορικά με την προκλητική συμπεριφορά του Τούρκου προέδρου στέλνει το μήνυμα πως «όποιος υπερβεί την κόκκινη γραμμή θα μας βρει και θα μας νιώσει απέναντι».
Πρόσφατα η κ. Γεννήματα χαιρέτισε την απόφαση της Συνόδου Κορυφής αναφορικά με το Ταμείο Ανάκαμψης επισημαίνοντας ωστόσο πως θα πρέπει να αξιοποιηθεί με όραμα. Πως βλέπετε τις προτάσεις της επιτροπής Πισσαρίδη που έχουν γίνει γνωστές;
Το ευρωπαϊκό πακέτο για το Ταμείο Ανάκαμψης ύψους 750 δισ. ευρώ αποτελεί ένεση αλληλεγγύης και ανάπτυξης για την Ένωση και τα κράτη-μέλη της. Έμπρακτη απόδειξη ότι έχει διδαχθεί από τα λάθη της δεκαετούς οικονομικής κρίσης. Άλλωστε, διαφορετικά δεν επιτυγχάνεται ενιαία αγορά. Το ποσό που αναλογεί στην Ελλάδα, τα 32 δισ. ευρώ, μαζί με τα 40 δισ. ευρώ του ΕΣΠΑ και της ΚΑΠ, αποτελούν ταυτόχρονα μία μεγάλη ευκαιρία, πυξίδα για ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης. Θεωρώ, λοιπόν, ότι η Επιτροπή Πισσαρίδη επιφορτίστηκε με μία μεγάλη ευθύνη.
Να διαμορφώσει το πλαίσιο για την κατανομή αυτών των πόρων σε κλάδους και τομείς με πολλαπλασιαστικό όφελος για την εθνική οικονομία. Η σχετική έκθεση δεν έχει έρθει στη Βουλή και κατά τη γνώμη μου σωστά ζητήθηκε από την αντιπολίτευση να έρθει. Οι βουλευτές οφείλουν να ασκήσουν τον κοινοβουλευτικό τους ρόλο. Καθώς ο εθνικός στόχος πρέπει να τεθεί πρωτίστως πολιτικά και κατ' επέκταση τεχνοκρατικά.
Με προβληματίζει, ωστόσο, ότι μετά από μία παρατεταμένη κρίση και τόσες εμπειρίες που συνέλλεξαν οι πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις της χώρας δεν έχουμε καταλήξει σε ένα κοινό συμπέρασμα για τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν στη δομή της ελληνικής κοινωνίας.
Φανερώνει ένα εσωτερικό έλλειμμα ότι ο πολιτικός και κοινωνικός διάλογος δεν λειτουργεί σωστά. Οι ιδέες υπάρχουν αλλά δεν υλοποιούνται. Λείπουν, επίσης, οι συνέργειες. Και αυτό είναι πρόβλημα, διότι το όραμα είναι προϊόν δημιουργικής επικοινωνίας της κοινωνίας και της πολιτικής και φαίνεται ότι ακόμη και σήμερα αυτή η επικοινωνία απουσιάζει.
Πολλοί αναλυτές ισχυρίζονται πως η χώρα μας δεν θα ησυχάσει από τον Ερντογάν και τις προκλήσεις του. Ο κ. Μητσοτάκης πρόσφατα ενημέρωσε τους πολιτικούς αρχηγούς με το Κίνημα Αλλαγής να επιμένει σε σύγκληση του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών. Ποια είναι η εκτίμησή σας; Ο Ερντογάν τελικά θα κάνει το επόμενο βήμα, θίγοντας κυριαρχικά δικαιώματα μας και πως θα πρέπει να αντιδράσει η χώρα μας;
Εκτιμώ ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να αμφιταλαντεύεται μεταξύ Δύσης και Ανατολής. Ο Ερντογάν έχει αναγορεύσει τον εαυτό του σε Σουλτάνο και επιμένει στην αποκαθήλωση του κεμαλισμού και του κοσμικού κράτους. Στόχος του να γίνει η Τουρκία η Μέκκα του Ισλαμισμού. Ταυτόχρονα προσπαθεί να παίξει ηγετικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Είτε επισημαίνοντας με κάθε τρόπο ότι περιφρονεί τους διεθνείς κανόνες, το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της θάλασσας, είτε ελέγχοντας τις μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές προς την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω της Ελλάδας, είτε με στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία και τη Λιβύη, είτε εργαλειοποιώντας θρησκευτικά σύμβολα όπως η Αγία Σοφία.
Σε κάθε περίπτωση, όποιες κι αν είναι οι επιλογές του Ερντογάν, η δική μας εθνική στάση είναι μία: όποιος υπερβεί την κόκκινη γραμμή θα μας βρει και θα μας νιώσει απέναντι. Δεν μπαίνουμε σε συζητήσεις για την υφαλοκρηπίδα των νησιών μας. Δεν διαπραγματευόμαστε τα εθνικά μας κυριαρχικά δικαιώματα. Την εθνική απάντηση τη δίνει το αξιόμαχο των ενόπλων δυνάμεων της χώρας, η σύμπνοια και η ομοψυχία του ελληνικού λαού. Ταυτόχρονα η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να στείλει ένα ξεκάθαρο μήνυμα στην Τουρκία ότι τα σύνορα της Ελλάδας είναι και τα ευρωπαϊκά σύνορα, όπως υπογράμμισε προ ημερών και ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν.
Αλλά, επειδή δεν πρέπει μοιρολατρικά να περιμένουμε τις εξελίξεις, ένα θερμό επεισόδιο ή κάποια αλλαγή στο εσωτερικό της Τουρκίας, χρειάζεται να συγκροτήσουμε ένα εθνικό στρατηγικό πλαίσιο πολιτικών και διπλωματικών ενεργειών. Αυτό μπορούμε να το πετύχουμε μόνο μέσα από τη σύγκλιση του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών. Δεν πρέπει να περιμένουμε τα γεγονότα, διότι η ιστορία έχει δείξει ότι αυτά οδηγούν και σε εσπευσμένες διαδικασίες που δεν έχουν πάντα τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Μεταξύ άλλων, η Ελλάδα ζήτησε κυρώσεις κατά της Τουρκίας από την Ευρώπη, οι οποίες ωστόσο καθυστερούν. Τι είδους κυρώσεις μπορεί να είναι αυτές και πότε εκτιμάτε ότι είναι το καλύτερο timing;
Χρειάζονται οικονομικές και εμπορικές κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση προς την Τουρκία προκειμένου να προστατευθεί η ίδια η Ένωση. Μόνο αυτό το μέσο πίεσης είναι αποτελεσματικό δεδομένης της εξάρτησης της τουρκικής οικονομίας από την ευρωπαϊκή. Οι συνθήκες όπως διαμορφώνονται, παρά την αποκλιμάκωση στο Αιγαίο, απαιτούν την έγκαιρη λήψη μέτρων. Η Ευρώπη οφείλει σύντομα να στείλει ένα ξεκάθαρο μήνυμα στον Ερντογάν ότι είναι αποφασισμένη να υπερασπιστεί με κάθε κόστος τα σύνορά της. Στο πλαίσιο αυτό, χρειάζεται άμεσα να διαμορφώσει κοινή εξωτερική και αμυντική πολιτική και όλα τα κράτη-μέλη να συμβάλλουν στην προστασία των κοινών συνόρων.
Είστε αρμόδιος τομεάρχης Πολιτισμού και Αθλητισμού του Κινήματος Αλλαγής. Βλέποντας τον Ερντογάν να προσεύχεται μέσα στην Αγία Σοφία, την οποία προηγουμένως μετέτρεψε σε μουσουλμανικό τέμενος πως αισθανθήκατε;
Αισθάνθηκα ότι συντελείται ένα διπλό έγκλημα. Πρώτον, ότι βεβηλώνεται ένα ιερό σύμβολο για τον Χριστιανισμό και ιδιαίτερα για την Ορθοδοξία και τον Ελληνισμό και δεύτερον ότι διαπομπεύεται ένα μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και της παγκόσμιας ιστορίας. Αποτελεί πράξη βίας απέναντι στην ίδια την ιστορία και τον παγκόσμιο πολιτισμό.
Το θέμα με Παπανδρέου-Καστανίδη μετά την προειδοποίηση Γεννήματα για διαγραφές θεωρείται λήξαν; Ποια μπορεί είναι η επόμενη ημέρα σε ένα ταλαιπωρημένο κόμμα όταν ένας πρώην πρωθυπουργός απειλείται με διαγραφή;
Οι διαγραφές δεν με έβρισκαν ποτέ σύμφωνο, ούτε στο παρελθόν, ούτε τώρα. Τα κόμματα είναι ζωντανοί οργανισμοί και υπάρχουν συγκλίνουσες και αποκλίνουσες απόψεις. Η διαφορετική άποψη αποτελεί το οξυγόνο για έναν γόνιμο διάλογο και πρέπει να γίνεται σεβαστή. Οι κομματικοί εισαγγελείς δεν προσφέρουν καλές υπηρεσίες. Το να χτίσεις είναι το δύσκολο, το να γκρεμίσεις είναι το εύκολο. Καθένας πρέπει να καταλάβει ότι είμαστε όλοι ίσοι αλλά όχι ίδιοι. Και τούτο βέβαια με σεβασμό σε κάθε άποψη, αρκεί το μήνυμα προς την κοινωνία να είναι ένα και ενιαίο. Με όλο τον σεβασμό σε όλα τα πρόσωπα, θεωρώ ότι το θέμα πήρε μεγαλύτερη δημοσιογραφική έκταση από ό,τι του έπρεπε.
Στελέχη σας κάνουν λόγο για την συγκρότηση της μεγάλης Κεντροαριστερής παράταξης. Αυτό χωρίς διάλογο μεταξύ Κινήματος Αλλαγής και ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να γίνει πράξη. Υπό ποιες προϋποθέσεις θα συζητούσατε με την Κουμουνδούρου;
Η μεγάλη δημοκρατική παράταξη είχε πάντα από το 1974 και εφεξής ως πυρήνα της το ΠΑΣΟΚ. Σήμερα, η Κεντροαριστερά είναι κατακερματισμένη. Άρα χρειάζεται με πυρήνα το ΠΑΣΟΚ, τις αρχές και τις αξίες της 3ης του Σεπτέμβρη να αποκτήσει ξανά ταυτότητα, στίγμα και αφήγημα, ώστε να γίνει το μεγάλο κάλεσμα στους ψηφοφόρους της με απαντήσεις στα μεγάλα προβλήματα της κοινωνίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν μέχρι το 2014 ένα κόμμα του 3,5%, που μέσα στην οικονομική κρίση, με μεγάλες δεσμεύσεις και υποσχέσεις ότι με ένα άρθρο σε ένα νόμο θα ακυρώσει τα μνημόνια έπαιξε με την ελπίδα των πολιτών και κέρδισε την ψήφο τους. Η λογική του ΣΥΡΙΖΑ για συνεργασίες μέσω προθύμων και μεταγραφών απέτυχε. Γιατί οι όποιες πολιτικές συνεργασίες χτίζονται μέσα από προγραμματικές δεσμεύσεις και συγκλίσεις. Κάτι τέτοιο δεν το είδαμε. Γι’ αυτό εμείς το Κίνημα Αλλαγής, μέσα από τη Συνδιάσκεψη θα κάνουμε ένα μεγάλο κάλεσμα στην κοινωνία και τους πολίτες.
Ορισμένοι εντός του Κινήματος Αλλαγής πλέον και στο δημόσιο λόγο ζητούν αλλαγές, αλλαγές που μπορεί να αγγίζουν και την ηγεσία του κόμματος. Ενόψει Συνδιάσκεψης κρίνετε πως είναι σκόπιμο να ξεκινήσει μια τέτοια συζήτηση;
Σήμερα, το Κίνημα Αλλαγής-ΠΑΣΟΚ έχει ως επικεφαλής και πρόεδρο την Φώφη Γεννηματά, η οποία μέσα από καθαρές καταστατικές λειτουργίες ηγείται. Όλοι κρινόμαστε και θα κριθούμε στον χρόνο που πρέπει.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 2 Αυγούστου 2020