Έναν ήρωα φύσει… ανατρεπτικό καλείται να ενσαρκώσει για δεύτερη συνεχή χρονιά ο Δημήτρης Μορφακίδης ο οποίος φορά τα σανδάλια του Τεύκρου για να φέρει τα πάνω - κάτω στην «Ελένη» του Ευριπίδη.
Η επιδαύρεια παραγωγή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, σε μετάφραση Παντελή Μπουκάλα και σκηνοθεσία Βασίλη Παπαβασιλείου, συνεχίζει να σαρώνει στο πέρασμά της με τον Δημήτρη Μορφακίδη να πιστεύει πως οι φετινές παραστάσεις «ίσως να είναι καλύτερες από τις περσινές».
«Αυτή η χρονιά που μεσολάβησε μας έδωσε τη δυνατότητα να σκεφτούμε ίσως κάποια λάθη που κάναμε και πλέον η παράσταση βγαίνει πιο χαλαρά χωρίς φυσικά να υποτιμώ το έργο. Δεν κατακτάς ποτέ κάτι στο θέατρο αλλά πλέον βγαίνει πιο αβίαστα. Κάθε παράσταση είναι ένας ζωντανός οργανισμός και θέλει μία περίοδο για να κατασταλάξει», εξηγεί ο ηθοποιός.
Αβίαστα ζωντανεύει πλέον και επί σκηνής ο Τεύκρος χωρίς αυτό να σημαίνει πως ο Μορφακίδης επαναπαύεται στην οικειότητα που έχει αναπτύξει με τον ρόλο του. Έπειτα από δύο χρόνια «συμβίωσης» με τον χαρακτήρα που «γεννήθηκε» για να ανατρέψει όσα νομίζαμε ότι ξέρουμε και να οδηγήσει στη λύτρωση, ο ηθοποιός γνωρίζει καλύτερα τον ήρωά του: «Θέλει χρόνο για να γνωρίσεις τον ρόλο. Είναι σαν να γνωρίζεις από την αρχή έναν άλλο άνθρωπο και όσο περισσότερο τον γνωρίζεις τόσο περισσότερη οικειότητα αποκτάς. Βέβαια και η οικειότητα θέλει μέτρο γιατί αν περάσεις τα όρια μπορεί να συναντήσεις την αδιαφορία.
Έπειτα από μία ανάλυση που έκανα με τον Μπουκάλα έμαθα πως ο ρόλος που υποδύομαι δεν υπήρχε στην αρχή και ο Ευριπίδης τον έγραψε αργότερα. Ίσως για να γίνει η ανατροπή καθώς ο Τεύκρος λέει κάποια πράγματα που στην πορεία βλέπουμε ότι δεν ισχύουν. Να γίνει ανατροπή και να υπάρξει λύτρωση. Είναι ένας πονεμένος ήρωας που τον διώχνουν από την πατρίδα του γιατί έχει χαθεί ο αδελφός του και ήταν προσβολή να γυρίσει από τον πόλεμο χωρίς εκείνον. Αυτό που ανακάλυψα εγώ για τον ρόλο μου αυτά τα δύο χρόνια είναι ότι τέτοιοι ήρωες έχουν έναν γλυκό πόνο μέσα τους και πολλές φορές αυτός ο πόνος τους κάνει ακόμα και γελοίους. Αυτό συμβαίνει γιατί πάντα στα τραγικά γεγονότα υπάρχει και κάποιο γελοίο στοιχείο για να υπερτονίσει αυτή την τραγικότητα».
Ο Μορφακίδης αναφέρεται και στην πολύτιμη καθοδήγηση που δέχθηκε από τον Βασίλη Παπαβασιλείου τον οποίο αποκαλεί από την πρώτη στιγμή της γνωριμίας τους «δάσκαλο».
«Σε κατ’ ιδίαν συζήτηση που είχαμε του είπα ότι αισθάνομαι πως ήρθε στην επαγγελματική μου ζωή την πιο κατάλληλη στιγμή. Ήρθε στα 40 μου χρόνια και με μετακίνησε με έναν μοναδικό τρόπο. Είναι μεγάλο σχολείο. Μου ξεκλείδωσε κάτι που δεν μπορώ να εξηγήσω. Είναι πραγματικά υπέροχος» λέει ο ηθοποιός και συμπληρώνει πως «όλοι οι συντελεστές στο θέατρο δημιουργούμε μία πολύ καλή ομάδα και αυτό ξεκινάει από τον σκηνοθέτη. Έχουμε μία εξαιρετική συνεργασία όλοι μεταξύ μας, περνάμε ωραία και αυτό βγαίνει προς τα έξω. Ακόμα και αν ακούγεται κλισέ, είναι αλήθεια».
Η μεγάλη καλοκαιρινή παραγωγή του ΚΘΒΕ, μετά το εντυπωσιακό ξεκίνημά της στη Θεσσαλονίκη και την παρουσίασή της στην Κύπρο, κατεβαίνει στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου την Παρασκευή 12 και το Σάββατο 13 Αυγούστου 2022, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 2022. Η παράσταση επρόκειτο να παρουσιαστεί και πέρσι στην Επίδαυρο αλλά αναβλήθηκε λόγω των πυρκαγιών που στοίχειωσαν το καλοκαίρι του 2021. Παρά το άγχος για την παράσταση ο Μορφακίδης αδημονεί να αφεθεί στη θεατρική έκσταση που δημιουργείται στη Μέκκα του θεάτρου:
«Είναι μαγική η στιγμή που πατάς το πόδι σου στην Επίδαυρο. Νιώθεις σαν να αιωρείσαι, να είσαι ένα αερικό που ταξιδεύει. Είναι η τέταρτη φορά που πάω ως ηθοποιός. Για μένα το αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου είναι το ωραιότερο. Το μόνο που σκέφτομαι όταν ετοιμάζομαι να παίξω εκεί είναι ‘απόλαυσέ το’. Φυσικά και θα υπάρχει άγχος αλλά πιστεύω πως σε αυτό το χώρο το έργο θα αφήσει ακόμα περισσότερα πράγματα γιατί υπάρχει ο χορός των κοριτσιών που δίνει μία φοβερή ώθηση στο έργο και θα αναδειχθεί παραπάνω στην Επίδαυρο. Μας το ‘χρωστάει’ κάπως η μοίρα του θεάτρου και ας μην χρωστάει τίποτα σε κανέναν».
Με τη ματαιότητα του πολέμου να κυριαρχεί θεματικά στην τραγωδία του Ευριπίδη αναπόφευκτα σκεφτόμαστε πόσες θηριωδίες συμβαίνουν καθημερινά υπό τις σειρήνες του πολέμου. Και αν ορισμένοι βρίσκουν δικαιολογίες για το ξέσπασμα μίας εισβολής, μπροστά στις ζωές που χάνονται όλα μοιάζουν «ένα πουκάμισο αδειανό».
«Η ματαιότητα του πολέμου είναι το ίδιο το έργο μας. Οι επεκτατικές πολιτικές που ακολουθούνται χιλιάδες χρόνια βρίσκουν μία ‘δικαιολογία’ για να ξεσπάσει το κακό. Δεν υπάρχουν δικαιολογίες για να ξεκινήσει ένας πόλεμος. Με ποια δικαιολογία μπαίνω στο σπίτι σου και σκοτώνω κόσμο; Έτσι έγινε και τότε και μας το λέει το έργο: πήγαμε και πολεμήσαμε για μία νεφέλη. Αλλά το κατάλαβαν αργά, αφού είχαν καταστρέψει δέκα χρόνια έναν πολιτισμό. Οι ιστορίες λοιπόν επαναλαμβάνονται γιατί γίνονται τα ίδια λάθη. Ο κόσμος δυσκολεύεται να μάθει. Πληροφορείται εύκολα αλλά μαθαίνει δύσκολα και συχνά μπερδεύει την πληροφορία με τη μάθηση. Ζούμε στην εποχή της πληροφορίας αλλά δεν σπαταλάμε χρόνο να εμβαθύνουμε στα πράγματα», τονίζει ο Μορφακίδης.
Τέλος, ο ηθοποιός αναφέρεται στο θεατρικό κόσμο της Θεσσαλονίκης και μεταξύ άλλων επισημαίνει πως πολλές φορές η υπερπροβολή ορισμένων δημοφιλών παραστάσεων εκτός Θεσσαλονίκης δελεάζουν το κοινό που δεν αφιερώνεται τόσο εύκολα στους τοπικούς καλλιτέχνες:
«Ουδείς προφήτης στον τόπο του. Έπειτα η πληροφορία που θεωρείται γνώση έχει βλάψει και τη δική μας τέχνη. Καλή η προβολή αλλά δεν σημαίνει πως μία πιο προβεβλημένη παράσταση αξίζει περισσότερο από μία άλλη θεατρική ομάδα. Δεν μου αρέσει που πρέπει να έρθει κάποιος απέξω για να τον μάθουν στον τόπο του. Δεν υπάρχει υπομονή να πάμε να δούμε μία παράσταση και να ασχοληθούμε με αυτήν. Θέλουμε το έτοιμο. Επίσης ορισμένες φορές είναι και μόδα γιατί έρχεται μία γνωστή παράσταση από Αθήνα και δεν θες να πιαστείς αδιάβαστος. Υπομονή και πίστη χρειάζεται. Η τέχνη είναι σαν το φαγητό. Μπορεί μία μέρα να μην σου πετύχει. Δώσε μία δεύτερη ευκαιρία. Χορτασμένος θα βγεις από κάθε παράσταση».
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΚΘΒΕ: Αρχαία Τραγωδία-Ελένη του Ευριπίδη
Φεστιβάλ Θάλασσας 2022
Παράσταση: Σάββατο 20 Αυγούστου 2022
Αμφιθέατρο Νέων Μουδανιών
Προπώληση: Viva.gr
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 07.08.2022