Σε... κυνήγι θα εξελιχθεί το καλοκαίρι, όπως όλα δείχνουν, η μάχη των δήμων για τον έλεγχο της καταπάτησης του αιγιαλού και των παραλιών, με βάση τα νέα μέτρα που προσβλέπει το ψηφισθέν νομοσχέδιο για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές.
Η απόφαση της κυβέρνησης να τους θέσει εκτός «παιχνιδιού», αναθέτοντας την αρμοδιότητα της μίσθωσης των παραλιών, μέσα από ηλεκτρονικούς διαγωνισμούς, στην Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου, δεν σημαίνει αυτόματα ότι απαλλάσσονται από ευθύνες, αφού η ελεγκτική και διαπιστωτική αρμοδιότητα παραμένει στους δήμους.
Παράλληλα, οι ίδιοι θα πρέπει να διαβιβάζουν τα πορίσματα και τις εκθέσεις τους στην κτηματική υπηρεσία που έχει την κύρια αρμοδιότητα για τον έλεγχο του αιγιαλού και της παραλίας, ωστόσο η διαδικασία αυτή είναι ένας ακόμη «μπελάς» για την αυτοδιοίκηση. Και αυτό, καθώς το κράτος τους υποχρεώνει να ελέγχουν τις παραλίες, γνωρίζοντας ότι δεν έχουν προσωπικό, ενώ παράλληλα τους υποχρεώνει να παίξουν το ρόλο του «χωροφύλακα», χωρίς κανένα όφελος, αφού και από τα πρόστιμα για τις παραβιάσεις που θα εντοπίσουν, δεν τους αναλογούν έσοδα.
Μάλιστα σε πολλούς δήμους, όπως τονίζουν οι αιρετοί, θα αναγκαστούν το επόμενο διάστημα να βγουν στις παραλίες υπάλληλοι των οικονομικών και άλλων υπηρεσιών, αφήνοντας το έργο του δήμου σε δεύτερη μοίρα.
Την ίδια ώρα όμως έχουν να αντιμετωπίσουν, ελπίζουν σε μικρότερο βαθμό, και τους ιδιοκτήτες θερινών κατοικιών που τα τελευταία χρόνια συνήθιζαν να τοποθετούν... μόνιμα ομπρέλες και ξαπλώστρες σε γειτονικές, με την κατοικία τους, παραλίες.
Στη Θεσσαλονίκη, συγκεκριμένα στους παραθαλάσσιους δήμους Βόλβης και Θερμαϊκού, το φαινόμενο δεν είχε πάρει μεγάλες διαστάσεις και αν υπήρχαν κάποιες περιπτώσεις, όπως λένε οι δήμαρχοι ήταν λίγες, και δεν έγιναν αποδεκτές, με τα συνεργεία του δήμου να τις ξηλώνουν πάραυτα.
Οι έλεγχοι και οι «χωροφύλακες» δήμοι
Όσον αφορά στους ελέγχους από τους δήμους, δεν έχουν αρχίσει σε κανονικό βαθμό, κάτι που υπολογίζεται να γίνει από την 1η Ιουλίου, σε αντίθεση με αυτούς που διενεργούνται ήδη από μεικτά κλιμάκια της ΑΑ∆Ε, της Οικονομικής Αστυνομίας και των κτηματικών υπηρεσιών. Στο στόχαστρό τους μπαίνουν οι αυθαίρετες κατασκευές, η καταπάτηση του αιγιαλού, η παρεμπόδιση της ελεύθερης πρόσβασης των πολιτών στη θάλασσα και οι φορολογικές παραβάσεις, ενώ για τους παραβάτες προβλέπονται αυστηρά πρόστιμα έως 60.000 ευρώ.
Σε περίπτωση πάντως οικονομικής δραστηριότητας σε αιγιαλό ή παραλία που έχει καταληφθεί χωρίς να υπάρχει σύμβαση παραχώρησης, η κτηματική υπηρεσία ή ο δήμος, μαζί με την πράξη άμεσης απομάκρυνσης, εκδίδει και διαταγή σφράγισης και διακοπής λειτουργίας της επιχείρησης στον χώρο που έχει καταληφθεί. Με την κοινοποίηση της διαταγής σφράγισης απαγορεύεται οποιαδήποτε οικονομική δραστηριότητα στον χώρο και διακόπτεται από την ΑΑΔΕ η λειτουργία ταμειακής μηχανής.
Στον δήμο Βόλβης, έναν από τους πλέον τουριστικούς και δημοφιλείς προορισμούς για το καλοκαίρι, για Έλληνες και ξένους, η κατάσταση με το νέο καθεστώς, συμμαζεύτηκε σε μεγάλο βαθμό, αλλά το προσωπικό δεν υπάρχει για να κάνει τους αναγκαίους ελέγχους.
«Με λίγα λόγια μας ζητούν να κάνουμε τους χωροφύλακες στον αιγιαλό και τις παραλίες, και μάλιστα χωρίς κανένα όφελος. Ούτε προσωπικό έξτρα έχουμε για την περίοδο του καλοκαιριού, ούτε έσοδα από τα πρόστιμα που επιβάλλονται, όταν εντοπίζονται παραβάσεις από υπαλλήλους του δήμου» ανέφερε χαρακτηριστικά στην «ΜτΚ» ο δήμαρχος Βόλβης Διαμαντής Λιάμας.
«Το ότι οι δήμοι δεν έχουμε προσωπικό», συνέχισε ο ίδιος «είναι γνωστό στην κυβέρνηση, αλλά κάποιοι που παίρνουν τις αποφάσεις δεν φαίνεται να το λαμβάνουν υπόψη ή δεν έχουν καμία εικόνα για την πραγματικότητα. Παρατήρησε μάλιστα ότι «αυτό είναι πολύ σοβαρό πρόβλημα, γιατί καλώς ήρθαν τα μέτρα και στο δικό μας δήμο φαίνεται ότι οι επιχειρηματίες συμμορφώνονται, αλλά ήρθαν και οι παράπλευρες απώλειες».
Συγκεκριμένα εξήγησε ότι στις παραθαλάσσιες περιοχές του δήμου Βόλβης, πράγματι, οι επιχειρήσεις τηρούν τα μέτρα και τις προβλεπόμενες αποστάσεις, αλλά, όπως είπε, για πρώτη φορά σημειώνεται το φαινόμενο της ελάχιστης κατανάλωσης για τους λουόμενους που θα επιλέξουν μια οργανωμένη ακτή.
«Αυτό δεν το είχαμε άλλη φορά, και φέτος, επειδή ένα παραλιακό κατάστημα με ξαπλώστρες και ομπρέλες περιορίζεται στα 500 μ. οδηγείται σε μία επιλογή, όπως της ελάχιστης κατανάλωσης, για να είναι βιώσιμη η επιχείρησή του. Αυτό όμως επιβαρύνει τους επισκέπτες, με κίνδυνο να τους απομακρύνει» σχολίασε ο κ. Λιάμας, λέγοντας ακόμη ότι δεν είναι σωστό το «Κίνημα της Πετσέτας» να συμπαρασύρει τα πάντα.
«Υπάρχει μεγάλη ακτογραμμή στην περιοχή μας, που σημαίνει ότι και ο Χ επιχειρηματίας έχει τη δυνατότητα να αναπτυχθεί σε 1.000 μ. αντί σε 500 μ. για να μην αναγκαστεί να βάλει ελάχιστη κατανάλωση και ο κάθε πολίτης να απολαύσει σε ελεύθερο χώρο τη θάλασσα» σημείωσε ο δήμαρχος.
Αδυναμία ελέγχων στο τμήμα του αιγιαλού και των παραλιών δηλώνει και ο έτερος τουριστικός δήμος της Θεσσαλονίκης, ο δήμος Θερμαϊκού. «Σε πρώτη φάση ελέγχουμε τους κοινόχρηστους χώρους, που είναι ευθύνη μας απέναντι στους πολίτες, αλλά θα προσπαθήσουμε να κάνουμε το ίδιο και στις παραλίες, για τον εντοπισμό παραβάσεων» είπε ο δήμαρχος Θεόδωρος Τζέκος, σημειώνοντας ωστόσο ότι ο δήμος δεν έχει προσωπικό για όλο αυτό το εγχείρημα. «Δεν μας ζητούν να κάνουμε ελέγχους οι πολίτες, καθώς στρέφοντα πλέον στην εφαρμογή του MyCoast, αλλά εντέλει ο κόσμος με τον δήμο και τον δήμαρχο τα βάζει, αγνοώντας ότι δεν έχει τη δυνατότητα» επισήμανε ο ίδιος.
Ανέφερε μάλιστα ότι θα αναγκαστούν να βγουν στις παραλίες, πλην των κλιμακίων της ΑΑΔΕ και της Κτηματικής Υπηρεσίας, και κλιμάκια των δημοτικών οικονομικών υπηρεσιών, με αποτέλεσμα να μείνει πίσω η δουλειά τους στον δήμο.
Κληθείς πάντως να απαντήσει αν συμμορφώθηκαν οι επιχειρήσεις στην παραλία, στο πλαίσιο των νέων μέτρων, o κ. Τζέκος δήλωσε ότι ενώ ο κόσμος μπαίνει στην εφαρμογή και καταγγέλλει, υπάρχουν περιπτώσεις επιχειρήσεων που ξεφεύγουν και απλώνονται παραπάνω από την άδειά τους. «Φυσικά και θα τις ελέγξουμε αυτές τις παραβάσεις, εκτός και αν έχουν ήδη γίνει από τις άλλες υπηρεσίες του κράτους. Γενικά η κατάσταση είναι διαφορετική φέτος, τουλάχιστον σε πρώτη φάση, αλλά υπάρχουν ακόμη κάποιοι που δεν τηρούν τις αποστάσεις από την θάλασσα, επικαλούμενοι το σχετικά μικρό πλάτος της παραλίας» σημείωσε ο δήμαρχος Θερμαϊκού.
Στην Χαλκιδική συνεχείς οι παραβάσεις
Στην Χαλκιδική, όπου ήδη είναι αυξημένη η τουριστική κίνηση, δήμαρχοι αναφέρουν ότι άρχισαν και οι έλεγχοι με drones, προκειμένου να διαπιστωθούν πιθανές παραβάσεις σε υφιστάμενες παραχωρήσεις σε αιγιαλό και παραλίες.
Ήδη, οι πρώτες πτήσεις drones πραγματοποιήθηκαν στις παραλίες «Πευκοχώρι» και «Πολύχρονο» του δήμου Κασσάνδρας, καθώς οι παραλίες αυτές συγκεντρώνουν αυξημένο αριθμό καταγγελιών. Τα στοιχεία που συγκεντρώνονται από τους ελέγχους αποστέλλονται στις αρμόδιες κτηματικές υπηρεσίες για ανάλυση και στη συνέχεια για την λήψη των αναγκαίων μέτρων, όπου χρειαστεί.
Στο δήμο Αριστοτέλη, η κατάσταση, όπως λέει, ο δήμαρχος Στέλιος Βαλιάνος δεν είχε ξεφύγει ιδιαίτερα ούτε τα προηγούμενα χρόνια, ωστόσο όπως είπε, την εποπτεία είτε με drone, είτε με επιτόπιους ελέγχους πρέπει να την ασκεί το κράτος. «Στοv δήμο μας δεν ξεκινήσαμε ακόμη ελέγχους, γιατί δεν έχουμε το αναγκαίο προσωπικό και επιπλέον αν γίνει αυτό θα συμβεί από την 1η Ιουλίου που καταφθάνει το μεγάλο κύμα τουριστών και επισκεπτών» τόνισε. Πρόσθεσε όμως ότι στον δήμο Αριστοτέλη οι παραλίες είναι δύο ταχυτήτων: εκείνες που έχουν δημοπρατηθεί ήδη για μία τριετία και αυτές που θα βγουν τώρα, μετά τους διαγωνισμούς από την Κτηματική Εταιρεία.
«Η Κτηματική Υπηρεσία ζητά όντως από εμάς στοιχεία για το αν τηρούνται οι αποστάσεις, όπως και σχετική γνωμοδότηση αν θέλουμε ελεύθερα τμήματα για τον κόσμο. Γενικά είμαστε σε καλό επίπεδο και οι παραβάσεις δεν είναι πολλές, καθώς οι επιχειρηματίες με τα νέα μέτρα θορυβήθηκαν και είναι… σφιγμένοι» υπογράμμισε ο κ. Βαλιάνος.
Πάντως είπε, ότι οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραλία ζητούν μεγαλύτερο χώρο για να αναπτυχθούν και να είναι βιώσιμες και επειδή υπάρχουν 100 παραλίες στον δήμο, υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Όπως υπάρχουν και μεγάλα τμήματα με ελεύθερη πρόσβαση για το κοινό.
Αναφορικά με το αν υπάρχουν φαινόμενα εγκατάστασης ομπρελών και ξαπλωστρών στις παραλίες από κατοίκους παραθεριστικών κατοικιών, ο δήμαρχος Αριστοτέλη είπε πως δεν υπήρχε και αν υπάρξει σε κάποιες περιοχές δεν γίνεται αποδεκτό με τον δήμο να τα «ξηλώνει».
Στον δήμο Κασσάνδρας, τον πλέον δημοφιλή καλοκαιρινό προορισμό για χιλιάδες τουρίστες και επισκέπτες, η εικόνα στις παραλίες, παρά το νέο καθεστώς, δεν φαίνεται να αλλάζει δραματικά σε σχέση με το παρελθόν. Σύμφωνα με τον δήμο παραβιάσεις στον αιγιαλό σημειώνονται, εξ ου και ο μεγάλος αριθμός καταγγελιών, μεταξύ των παραθαλάσσιων περιοχών στη χώρα, οι διαβιβάζονται στην Κτηματική Υπηρεσία.
Ωστόσο το πρόβλημα είναι ότι η υπηρεσία είναι τραγικά υποστελεχωμένη με αποτέλεσμα να φτάνουν π.χ. 1.000 καταγγελίες και να ελέγχονται δύο ή πέντε στην καλύτερη. Από την άλλη πλευρά ο δήμος αδυνατεί να μπει στο πεδίο των ελέγχων, καθώς δεν έχει προσωπικό για να καλύψει τις δεκάδες παραλίες και τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται.
Όπως ανέφεραν στη «ΜτΚ» υπηρεσιακοί παράγοντες όλες οι καταγγελίες μεταβιβάζονται στην Κτηματική Υπηρεσία και καμία δεν μένει στο… συρτάρι, καθώς είναι υποχρεωμένος να την ενημερώνει, αφού είναι αυτή που έχει την κύρια αρμοδιότητα για τον έλεγχο του αιγιαλού. Οι ίδιοι πάντως εκτιμούν πως ούτε αυτό το καλοκαίρι θα αλλάξει η κατάσταση, καθώς δεν υπάρχει ο αναγκαίος ελεγκτικός μηχανισμός για να μπει μία τάξη στις παραλίες, όπως προβλέπει ο νέος νόμος.
Μάλιστα, όπως είπε, η δήμαρχος Αναστασία Χαλκιά, ο δήμος σε μία προσπάθεια να αλλάξει η εικόνα με τις συνεχείς παραβάσεις από τουριστικές επιχειρήσεις συστήνει ειδική επιτροπή που θα ασχοληθεί με το ζήτημα καθ΄ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Όσον αφορά στις «μόνιμες» ομπρέλες και τις ξαπλώστρες ο δήμος, έδωσε ήδη τη μάχη του τα προηγούμενα δυο καλοκαίρια, ξηλώνοντας τα, και δεν θα ανεχτεί τέτοια φαινόμενα ούτε φέτος, παρότι θεωρεί ότι λόγω προστίμων, εκείνοι που το έκαναν φέτος δεν θα το επιχειτήσουν.
Στον δήμο Πολυγύρου, μία περιοχή με 22 χιλιόμετρα ακτογραμμής, η δημοτική αρχή διαμηνύει ότι όλες οι παραλίες πρέπει να είναι προσβάσιμες σε όλο τον κόσμο, κατοίκους και παραθεριστές.
«Και αυτό είμαστε αποφασισμένοι να το διασφαλίσουμε. Ήδη με την έναρξη της τουριστικής περιόδου έχουμε εντοπίσει ιδιώτες να καταλαμβάνουν μόνιμα χώρους σε παραλίες με ομπρέλες και ξαπλώστρες. Πέρα από το γεγονός ότι πρόκειται για κίνηση παράνομη, δείχνει έλλειψη σεβασμού απέναντι στους συμπολίτες μας κι αυτό δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτό» τόνισε στην «ΜτΚ» ο δήμαρχος Γιώργος Εμμανουήλ.
Το ευχάριστο όμως είναι, όπως λέει, ότι μετά την ανακοίνωση του δήμου Πολυγύρου, που αναφερόταν στα μέτρα που θα ληφθούν για την απομάκρυνση των πακτωμένων ομπρελών και ξαπλωστρών, οι περισσότεροι συμμορφώθηκαν. «Οι έλεγχοι ωστόσο θα συνεχιστούν καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού και είμαστε αποφασισμένοι να διατηρήσουμε τις παραλίες μας καθαρές και ανοιχτές σε όλους» επισημαίνει ο δήμαρχος, προσθέτοντας ότι η ελεύθερη πρόσβαση στις παραλίες είναι δικαίωμα όλων.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 23.06.2024